ნაწილი პირველი
გამგზავრება კარლსტადში
I
რაც უნდა თქვან თეა სუნდლერზე, ერთ რამეს ვერ უარყოფს კაცი, მან ყველაზე უკეთ იცოდა, როგორ მოჰქცეოდა კარლ-არტურს.
აი, ვთქვათ, შარლოტა ლიოვენშოლდი. მასაც ხომ უნდოდა დაეყოლიებინა კარლ-არტური კარლსტადში წასვლასა და დედასთან შერიგებაზე. ადგა და იმაზე დაუწყო ლაპარაკი, გაიხსენეო, რამდენი ამაგი აქვს დედაშენს შენზე, ბოლოს დაშინებაც კი სცადა, ადრინდელივით კარგად ვეღარ იქადაგებ, თუ უმადურობას გამოიჩენ დედისადმიო.
ვითომც უძღები შვილი ყოფილიყოს, ისე უნდა დაბრუნებულიყო სახლში და შეწყნარება ეთხოვა მშობლებისთვის. ასეთი რამ კი სულაც არ შეეფერებოდა კარლ-არტურს, განსაკუთრებით ასეთი სულიერი განწყობისას, როგორიც ახლა ჰქონდა, როცა მისი ქადაგებები იმდენად მოსწონდა ყველას, მთელი მრევლი ეთაყვანებოდა.
ხოლო, როცა თეა სუნდლერს დასჭირდა მისი დაყაბულება კარლსტადში წასვლაზე, სულ სხვა მხრიდან შემოუარა. ჯერ ის ჰკითხა, მართალია თუ არა, ხალხი რომ ამბობს, დეიდა ეკენსტედს ჩვეულებად აქვს, არავის შეუნდოს სულ მცირე შეცდომაც კი, თუ პატიება არ სთხოვეო. და რადგან იგი ასეთი მომთხოვნია სხვებისადმი, ალბათ, თვითონაც მზადაა, რომ...
კარლ-არტური იძულებული შეიქნა, ეღიარებინა, რომ დედამისი მართლაც ასეთი იყო. თუ, მაგალითად, მიხვდება, რომ ცდება, მაშინვე შეირიგებს მომდურებულსო.
თეამ ისიც მოაგონა კარლ-არტურს, ხომ გახსოვს, საყვარელი დეიდა ეკენსტედი ერთხელ საშინელ უგზოობასაც კი არ მოერიდა და უფსალაში წამოვიდა, რათა შენთვის პატიების თხოვნის საშუალება მოეცაო. ჰოდა, ნუთუ კარლ-არტური, სულიერი მოძღვარი, ნაკლებად მოწყალე იქნება, ვიდრე ჩვეულებრივი მოკვდავი?
კარლ-არტური ერთბაშად ვერც კი მიხვდა, საით უმიზნებდა თეა. გაკვირვებული შესცქეროდა ქალს.
ამჯერად საყვარელი დეიდა ეკენსტედი თვითონაა დამნაშავე, უთხრა ფრუ სუნდლერმა. და თუ იგი მართლაც ისე სამართლიანია, როგორც კარლ-არტური ამბობს, უეჭველია, უკვე ნანობს თავის საქციელს და გულით სწადია, პატიება სთხოვოს შემომწყრალ შვილს, მაგრამ ვინაიდან ახლა ავადაა და არ შეუძლია მასთან ჩამოსვლა, კარლ-არტურის ვალია, თვითონ წავიდეს დედამისთან.
აბა, სად ეს და სად შარლოტას ნათქვამი. თეა იმას კი არ ურჩევს, უძღები შვილივით კარზე მიადგეს მშობელს, არა, იგი გამარჯვებული უნდა დაბრუნდეს შინ. იგი წავა კარლსტადში, მაგრამ იმიტომ კი არა, რომ მათხოვრულად შეწყნარება ითხოვოს, არამედ იმისთვის, რომ თვითონ შეუნდოს შემცოდეს. შეუძლებელია იმის აღწერა, როგორ გაახარა ამ ამბავმა კარლ-არტური, რაოდენ მადლობელი იყო თეა სუნდლერისა, ვინც ასეთი აზრი შთააგონა.
საკვირაო წირვის შემდეგ ნაჩქარევად ისადილა ორგანისტთან და მაშინვე გაემგზავრა კარლსტადში. ისე ჩქარობდა, მთელი ღამე ერთხელაც არ შეჩერებულა გზაზე. არც თვალი მოუხუჭავს, სულ იმაზე ფიქრობდა, რაოდენ ამაღელვებელი იქნებოდა დედასთან შეხვედრის სცენა. ასეთ შეხვედრას ხომ ისე ვერავინ გაამშვენიერებდა, როგორც დედამისი.
დილის ხუთ საათზე ჩავიდა კარლსტადში, მაგრამ პირდაპირ შინ კი არ წავიდა, ფუნდუკში შეუხვია. იცოდა, როგორ შეხვდებოდა დედა, მაგრამ მამის იმედი არ ჰქონდა. იქნებ არც შეეშვა სახლში და მეეტლესთან ხომ თავი მოეჭრებოდა.
ფუნდუკის მეპატრონე კარლსტადის მკვიდრი იყო და მაშინვე იცნო კარლ-არტური. ამ კაცს ყურმოკრულად გაგონილი ჰქონდა, ახალგაზრდა პასტორი მშობლებს წაეჩხუბა, რადგან უბრალო დალეკარლიელი გლეხის გოგოს შერთვა გადაწყვიტაო. თავაზიანად, გულზიარად გამოესაუბრა კარლ-არტურს, მაგრამ ეკენსტედი ისე მშვიდი და კმაყოფილი იყო, ისე ხალისიანად პასუხობდა, რომ მეფუნდუკემ იფიქრა, ჭორი უთქვამთ მაგათ ოჯახურ უსიამოვნებაზეო.
კარლ-არტურმა ოთახი მოითხოვა, გზის მტვერი ჩამოიბერტყა და გულმოდგინედ გამოეწყო. ქუჩაში რომ გამოვიდა, პასტორის სერთუკი ეცვა თეთრი, ნაოჭიანი საყელოთი და მაღალი, შავი შლაპა ეხურა. პასტორის ტანსაცმელი იმიტომ ჩაიცვა, რომ დედამისს სცოდნოდა, როგორი მშვიდობიანი განზრახვითა და სათნოებით აღსავსე მივიდა მასთან.
მეფუნდუკემ საუზმე შესთავაზა, მაგრამ კარლ-არტურმა ჭამა არ ინდომა. მოუთმენლად ელოდა იმ ბედნიერ წუთს, როცა დედას შეხვდებოდა და ერთმანეთს გულში ჩაიხუტებდნენ.
სწრაფი ნაბიჯით გაჰყვა ქუჩას მდინარე კლარელვის ნაპირისკენ. ეს სასიხარულო შეხვედრა ისევე აღელვებდა ახლა, როგორც სტუდენტობისას რომ ჩამოდიოდა ხოლმე უფსალიდან შინ, არდადეგებზე.
ანაზდად ისე გახევდა ერთ ადგილზე გაოგნებული, თითქოს ვიღაცას მოულოდნელად სილა გაერტყას. შინ მისულს იქაურობა გამოკეტილი დახვდა, ყველა დარაბა მიეხურათ, კარი გადაერაზათ.
წამით დაიბნა - ალბათ, მეფუნდუკემ ჩემი ჩამოსვლა შეატყობინა მშობლებს, იმათ კი კარი მომიხურეს, რომ სახლში არ შემიშვანო, გაუელვა თავში. გულზე ცეცხლი შემოენთო და უკან გაბრუნება დააპირა.
მაგრამ მაშინვე სიცილი აუტყდა. ჯერ ექვსი საათიც არ იქნებოდა და ასე უთენია ხომ მუდამ დაკეტილი იყო სახლი. მართლაც სასაცილოდ ეჩვენა იმის გაფიქრება, თითქოს დარაბები და კარი განგებ ჩაუკეტეს, რათა შინ არ შეეშვათ. კარლ-არტური ისევ მივიდა ჭიშკართან, გააღო, ბაღში შევიდა და თავისიანების გაღვიძების მოლოდინში მერხზე ჩამოჯდა.
მაინც ცუდად ენიშნა, რომ მშობლების სახლის კარი დაკეტილი დახვდა.
აღარ
ჩუქება
