თავი 1 - სემი ბანაკისკენ მიმავალი სემი ჭაობში მიიკვლევდა გზას და ჭოჭმანობდა, ვუთხრა მამას, რაც ვნახე თუ არაო.
„ერთი კი ზუსტად ვიცი, – გაიფიქრა, – ხვალ დილით ისევ წავალ იმ პატარა ტბაზე, ოღონდ მარტო მინდა წავიდე. მამას რომ ვუთხრა, რაც დღეს ვნახე, ჩემთან ერთად წამოსვლას მოინდომებს, არადა, არ ივარგებს“.
სემი თერთმეტისა იყო, გვარად ბივერი, მისი ხნის ბიჭს რომ შეეფერება, იმაზე ღონიერი, ინდიელივით შავთმიანი და შავთვალა. სიარულიც ინდიელივით იცოდა: ფეხს მუდამ უკვე გავლილ ნაფეხურში ადგამდა და თითქმის უხმაუროდ დადიოდა. ჭაობი, რომელშიც ახლა მიიკვლევდა გზას, უდაბური ადგილი იყო: არც ბილიკი ჩანდა, ფეხქვეშაც წყალი უჭყაპუნებდა და სიარული უჭირდა. ყოველ ოთხ-ხუთ წუთში ჯიბიდან კომპასს ამოიღებდა და ამოწმებდა, ხომ ნამდვილად დასავლეთით მივდივარო. კანადა დიდი ქვეყანაა, მეტწილად დაუსახლებელი, და დასავლეთ კანადის ტყეებსა და ჭაობებში გზა რომ აბნეოდა, სახუმაროდ არ ექნებოდა საქმე.
დაღლილი მიიკვლევდა გზას, ფიქრით კი სულ იმ საოცრებაზე ფიქრობდა, რაც დილით ნახა. ყველას როდი გამართლებია, ყველას როდი უნახავს მესაყვირე გედის ბუდე. აი, სემს კი გაუმართლა და გაზაფხულის ამ დილას ერთ მიყრუებულ ტბაზე წააწყდა. ორი დიდი, თეთრი, გრძელკისერა და შავნისკარტა ფრინველიც ნახა. რაც კი აქამდე ენახა ცხოვრებაში, არაფერს აუვსია იმგვარი გრძნობით, როგორიც იმ პატარა, ტყეში ჩაკარგულ ტბასთან გაუჩნდა, იმ ორი ვეებერთელა გედის სიახლოვეს. ამოდენა ფრინველები თავის დღეში არ ენახა. ბუდეც დიდი იყო – ჯოხებისა და ბალახის გროვა. დედალი კვერცხებზე იჯდა, მამალი ნელა დასრიალებდა აქეთ-იქით და დარაჯობდა.
დაღლილმა და მშიერმა სემმა ბანაკს რომ მიაღწია, მამა სადილისთვის ორ თევზს წვავდა.
– სად იყავი? – ჰკითხა მისტერ ბივერმა.
– გავიარ-გამოვიარე, – მიუგო სემმა, – აქედან მილნახევარზე (მილი – სიგრძის საზომი ერთეული; უდრის დაახლოებით კილომეტრ-ნახევარს) ერთი ტბაა და იქამდე მივედი. ეგ ტბა ზემოდანაც დავინახეთ, აქეთ რომ მოვფრინავდით. ისე, ბევრი ვერაფერიშვილია, სიდიდით ჩვენს ტბასთან ვერ მოვა.
– რამე თუ ნახე? – ჰკითხა მამამ.
– მმ... რა გითხრა. დაჭაობებული ტბაა, ლელქაში და ისლი აქვს მოდებული. სათევზაოდ ალბათ არ ივარგებს. მისასვლელადაც ძნელია – ჭაობი უნდა გადაიარო.
– ნახე რამე თუ არა? – ჩააცივდა მამა.
– ონდატრა და ერთი-ორი ფრთაწითელა ტრუპიალი.
მისტერ ბივერმა თვალი მოსწყვიტა ქვის კერაზე მდგარ ტაფაზე აშიშხინებულ თევზებს.
– სემ, – უთხრა შვილს, – ვიცი, როგორ გიყვარს სიარული და კვლევა-ძიება, მაგრამ გაფრთხილებ: აქაური ტყეები და ჭანჭრობები ჩვენი სახლის გარშემო, მონტანაში რომ ადგილებია, ის არ გეგონოს. ისევ თუ წახვალ ტბაზე, ფრთხილად იყავი, არ დაიკარგო. არ მომწონს, ჭაობებში რომ დაეხეტები. ჭაობი ვერაგია. დაადგამ ფეხს საფლობს და ჩაგითრევს, გვერდით კი არავინ გეყოლება, რომ ამოგათრიოს.
– ფრთხილად ვიქნები, – დაჰპირდა სემი.
იცოდა, რომ დაბრუნებით უსიკვდილოდ დაბრუნდებოდა იმ ტბაზე, გედები რომ ბუდობდნენ. და არც ტყეში დაკარგვას აპირებდა. მამას გედების ამბავი რომ არ გაუმხილა, ერთი მხრივ გულზე მოეშვა, მაგრამ მეორე მხრივ, მაინც ეჭვობდა, სწორად მოვიქეცი თუ არაო. ჩუმჩუმა ბიჭი არ იყო, მაგრამ ერთი უცნაურობა კი სჭირდა: რაღაც-რაღაცებს გულში ინახავდა. მარტო ყოფნაც უყვარდა, განსაკუთრებით ტყეში. მონტანაში, დაბა სუიტ-გრასში, მამის რანჩოში ცხოვრება ძალიანაც მოსწონდა. უყვარდა დედა. უყვარდა თავისი ცხენი, ჰერცოგი. უყვარდა რანჩოში ჯირითი. ზაფხულობით ბივერების რანჩოში დამსვენებლები ჩამოდიოდნენ და იმათი ცქერაც მოსწონდა.
ყველაზე უფრო კი მამასთან ერთად კანადაში ლაშქრობები ხიბლავდა, აი, როგორც ახლა იყვნენ წასულები. მისის ბივერს დიდად არ უყვარდა ტყე და იშვიათად თუ წაჰყვებოდა ქმარ-შვილს. როგორც წესი, სემი და მისტერ ბივერი მარტონი მიდიოდნენ. ჩასხდებოდნენ მანქანაში, გადაჭრიდნენ საზღვარს და კანადაში გადავიდოდნენ. იქ მისტერ ბივერი პატარა თვითმფრინავს დაიქირავებდა და მფრინავი ტბასთან მოწყობილ ბანაკთან მიიყვანდა. რამდენიმე დღეს დარჩებოდნენ – თევზაობდნენ, ნებივრობდნენ და ტყე-ტყე დადიოდნენ. უფრო სწორად, მისტერ ბივერი თევზაობდა და ნებივრობდა, ტყე-ტყე კი სემი დადიოდა. მერე მფრინავი – სახელად შორტი – მობრუნდებოდა და წაიყვანდა. ძრავას ხმა რომ მოესმებოდათ, ორივენი გარეთ გამოცვივდებოდნენ, ხელების ქნევას ატეხდნენ და უცქეროდნენ, რა ნარნარად დასვამდა შორტი თვითმფრინავს ტბაზე და როგორ წამოიყვანდა ნაპირისკენ. სემის ცხოვრებაში ამ დღეებს არაფერი სჯობდა – ტყეში გატარებულ დღეებს, როცა ყველაფერი შორს რჩებოდა: აქ არც ავტომობილები იყო, არც გზები, არც ადამიანები, არც ხმაური, არც სკოლა, არც საშინაო დავალებები და არც პრობლემები გარდა ერთისა: ტყეში გზა არ უნდა აბნეოდა. და, ცხადია, კიდევ ერთი პრობლემა ჰქონდა: რა უნდა გამოსულიყო,
ჩუქება
