წინამცურვალი წინამცურვალი[1]
ფრთხილად ფარფატებს ნიავი და მყუდროებაც მღლის,
თითქოს შევნიშნე მფრინავი ღრუბლებს შუღდარი მზის.
კვლავ აგნისანი[2] ხეები მძიმედ მიგდებენ ყურს,
გაკადნიერდნენ ფურცლები და ცას აზევა ჰსურთ.
კარგი ხანია ვემსგავსე უმზეოს მზირალს მზირს.
ნაღველითაა ცა სავსე, გადავჰყოლივარ ფიქრს,
გავხდი მე მძორი საძიძგნი მწუხარების და მტრის,
დაჭრილი გულის საბიძგნი თრითინასამებრ თრთის.
ეჰ, თავგასულო დროებავ, სიავე კაცთა დაგწამეს,
შურმა და ბოღმის გროებამ სიმართლე ჯვარზედ აწამეს,
ვერ უშველის დგველამური[3] ცუდს სასალიკო[4] ადგილსა,
ვერცა მწყემსის სალამური საწმყსოს ხრწნილს
და სულ-აღგვილსა.
ხუცურო გულო გაუძელ შავთა ნაღველთა დინებას,
მით დახმარებას გაუწევ დროის ავს შემორკინებას.
ვინც სთვლის იცოცხლა უვალოდ, კვლავ ვალი
დარჩა ერთისა,
დიდება შენდა უფალო, ცნობისთვის შავ და თეთრისა,
ვით ტბორსა შავი ელვანნი,[5] მიმოჰქრის ნება განგების,
მხერვალს[6] ზღვის წყნარი ღელვანნი, სულს წვდომა
ღვთიურ ჰანგების.
ლერდან[7]-ტანტალით ვიმოთხვე[8] ღამისა შარა-გზანიო,
თუმცაღა ვსძებნე სამოთხე, მრჩა გზა და ხარაზანიო,[9]
ხან არკევთოვანს[10] მშფოთვარე, ბრჯუე[11] ნაბიჯით ვლიდიო,
თავს მდგა ჭირანოს[12] მთოვარე, კვალად
ლოდ-ქვასა ვთვლიდიო.
მრუმე ღრუბელთა სარბიელს, შავნი ნაღველნი სრბიანო,
ქარსა – ღრუბელთა მარბიელს ნაღველნი ზედ ეტრფიანო.
ანაზდად, უცაბედადა, წინ ხილვად აღსდგა ქარიო,
თავს შემომევლო ბეჭდადა, მით მანუგეშა მგზავრიო.
სოფელი შემოუქროლავს, აღუტაცნია შვიდი ცა,
იალბუზს წვერსაც უბორგავს, ხელიცაა[13] და მშვიდიცა,
ეგება კვალი უწყოდეს, სამოთხეს მზის საუფლოსი,
იქნება ჰამბავს უბნობდეს შვიდისა საიდუმლოსი.
_ შემოგჰღაღადებ საქარეს ჩაკლული სულის ვედრებას,
ოთხის დღის მკვდარსა ლაზარეს იუდა ვით შეედრება,
ცოდო-მადლისა ფასისა, თუ არა გაეგებაო,
მძიმეა ჯაჯა[14] კაცისა, სულს ვალი დაედებაო.
ფინიქსის[15] ქარსა სამხრულსა, ერთი მფრინავი ჰსცოდნია,
რომელიც ავმოარულსა დროებას დაუკოდნია.
რა დაჰბერდება მოიკრებს საჯდომლად კულმუხს[16]-შეშასა,
ჰბერავს და ცეცხლსა მოიდებს, იწვის, არც
ითხოვს შველასა.
მას შინ რვალივით მაგრდება, მზით ბობოლ[17] აღმოჩნდებისო,
ნაცარსა აღმოიზრდება, მფრინავად განორძნდებისო.[18]
სახელსა მდებენ ხუცურსა, ბერი ვარ ცოცხალ-მკვდარიო,
არდადეგს[19] ჩრდილსა უძლურსა მრავალსა მოვესწარიო.
ვიქეცი ბალღთა საგდები და ბრიყვთა დასაღრეჯიო,
უვიცთა ყურის დამგდები, ჯეელთა დასაგლეჯიო.
წერას ცისკარსა დავსწერდი, სად არს განგების სახლიო,
ფინიქსისამებრ დავჰბერდი, ფხაი მაქვს გასაახლიო.
შენც ბერბუქური დაჰბერე, ცეცხლსა მივსცემდეთ
სოფელსა,
მუნ გვარწმუნებდეს სიბერე, საწუთოს[20] დაუნდობელსა.
ჰაზრებით ფიფქად ავგორდი, ვითარცა ხვითქი[21] გავავდი,
იჩქით[22] ზვავივით დავგორდი, საგონებელსა ჩავვარდი.
აღშფოთებული ვითხოვდი, მას პირველქმნილსა
წინწკალსა,[23]
თან ფანტელებად ვათოვდი ჩემსავე დასაფიქრალსა.
ბერბუქი მიმომსრბოლავი ჩაჰკიჟინებდა სიოსა,
რომ ხუცესს სიტყვა მქროლავი სიომ თავს დამაფრქვიოსა,
ვით ქარმან სოფელს იქროლა, მეხანძრე არა ყოფილა,
თუმც საგონებელს ირღოლა, განზრახულს არ გაყოფილა.
ოდეს ბროლის ცაც[24] გაიგებს შვიდთაგან ერთსა სიტყვასო,
განგებაც ხელსა გაიღებს, წინწკალიც მაშინ იშვასო.
რომ ავ დროებით კოდილი კვლავ აღმედგინოს სხეული,
ქარცეცხლს შთაეთნქას ცოდვილი სოფელი ქასქანჯეული.[25]
აღვიდეთ, ცისკარს ვეშუროთ, ვეძიო სამართალიო,
ზეძალთა არ დაეშუროთ ჩემთვის წინწკალი მკრთალიო.
არდიფრ[26] ჩნდა წირი უხორცო, თითქოს ფრთოსანი
გველიო,
ვითარც ქაჯთაებრ ულოცო, მმოძღვრავს
ჰაერის-მცველიო[27]:
_ ვერ განიმუხტო გროვილი ყმუილი მგელთა ხროვისო,
სასტიკი ზრახვა ლტოლვილი, ყოველთა კაცთა ხოცვისო.
ვერ დაივიწყო სატეხი, საგონებელი თავისა,
არ დაიწმენდვის ნარეცხი, წყალი ჭუჭყისა შავისა,
გველის დარწყეულ შხამივით დაანთხევ შენს სადიდოსა,
სულის წიაღში შანთივით დადაღავ ნათელს კიდოსა.
შორს ისმის მისი კივილი, აღვიქვი სულის-ყურითა,
განავრცო ჟიშხა ტკივილი, შემოაფინა ბურითა.
მისთვის სხვა, უცხო წუხილი, მიმოგაფანტა შურითო,
მკერდსა ატეხა ქუხილი, მორუჯა გონჯას მურითო,
სისხლი დანჩქერად მიქცია, გარდმოერია ტანსაო,
საღნი ჰაზრნი წამიქცია, ძარღვზედ ისინჯავს ჯანსაო,
ტვინის კარიბჭე დასძლია, იქიდან დასცემს ბანებსა,
გონების ძაფი დალია, მეფურად დაივანებსა.
მსთვადვე[28] ჩნდებოდა აჩრდილი, ხანაც სტრატულმან[29] იარა,
სულს კვამლად იყო აზრდილი, ტანს ჟრუანტელმან მიარა,
ათასსა მოჯიგჯიგესა ყური არ უნდა ათხოვო,
ვერასფერს ვერ გაიგნებსა, თვალით რომც დაანახოვო.
ოღონდაც იყოს სამკალი, ვინ გიჟი დაზარდებისო,
რაკი გაიბა ბზაკალი[30], ყოდალიც[31] გავარდებისო.
აჯობებს ცისკარს ვეშურო, მოვსძებნო სამართალიო,
ზეძალნო არ დაგეშუროთ მცირედ წინწკალი მკრთალიო.
ცას ათინათი ელავსა, გაბადრულ იყო მთვარეო,
მთვლემარე ნანას ესავსა, ვნახე და ცრემლი ვღვარეო,
აღვიტაცენით ჰაერსა, გავსჭერით ეთეროვანი,
ეთერიც მოგვეალერსა და მთვარე ერთფეროვანი.
ნანინით თვითკმაყოფილი ლოცვითა დაირწეოდა,
არ მოელოდა ცთომილი, თუ ნანა დაერღვეოდა.
_ შენსას შეყრისა მიზეზსა ნუღარ იკითხავ მთვარეო,
კაც-კაცზედ კბილსა ილესსა, მასზედ ვარ მგლოვიარეო,
სამოთხვედ[32] ბაღი გაშენდა, მზესული იმოთხვიდაო,
ბაღი ადამით დამშვენდა, სულ-გულუბრყვილო ვლიდაო.
დიხაშხოს[33] წყალი მიეცა, იქმნა სიმრავლე ხორბალთა,
კაცმან ხვასტაგი ირეწა, დრო იყო მშვიდთა ბორჯალთა.[34]
მიწა-მეწამულს სამოთხეს ადამთაც გაიხარესო,
მერმე ცოვდისთვის
