უნდა გადარჩე!
ახლა, სწორედ ამ წუთებში, როდესაც კალმის წვერით ფურცელს ვეხები, იქნებ საკვირველიც კია, ხარფუხიდან წმინდა ნიკოლოზის ტაძრის ზარების ხმა სარკმელში იღვრება, მახსოვრობას მიფუტკნის. ვინ იცის, რამდენჯერ დამილანდავს თემურ ჩალაბაშვილი თბილისის ძველ უბნებში მარტოდ მოხეტილე, სადღაც და არსაით მზირალი, წვერს იწიწკნის, ფიქრობს, იდუმლად რაღაცას ელაციცება. არასოდეს დამირღვევია მისი მარტოობა – ვიცი, რითმებს ეძებს ქარიან ღრუბლებში, დაუწერელ ლექსს იხსენებს. მერე, ხმაურიანი საყოველდღეოდან როდისროდის გამოღწეული, მიმარტოვდება სადმე კუთხეში, ბავშვივით წამოიტირებს და რაღაც მაგიდისმაგვარზე, უფლის წუხანდელ ნაბოძვარს ქაღალდზე გადაიტანს, სიხარულის ცრემლი უკიანთობს თვალში.
ცრემლი გადასწვავს წამწამებს,
სული მეცლება ლექსებად.
სხვამ ვინ უწყის, რა ბედნიერია ის ამ წუთებში?!
ზარების რეკვა მეორდება და მეჩვენება თუ რა, უწინდელ დღეთაგან განსხვავებით, მგონია ზარები მოთქვამენ, მგონია იცრემლებიან. მგონია, ღმერთოო მაპატიე, გვრისხავენ – სადა ხართ, სადა ხართ?! მგონია გვიხმობენ – მოდით, ავღორძინდეთ, აღვდგეთ ჩვენსავ თავში, გავიხსენოთ დავიწყებული, აღვადგინოთ დარღვეული დროთა და გულთა კავშირი, აღვადგინოთ ზეცით ნაწყალობები სიყვარული.
და მგონია, თემურ ჩალაბაშვილის ყოველი ლექსიც ამ ზარებივით რეკს, გოდებს, იცრემლება, ეშმას ამარცხებს, თანალმობისკენ, ყთანხმობისკენ, სიყვარულისკენ მიგვიძღვის.
აბა, უცრემლო და ულექსო ჩალაბაშვილი ვის უნდა?!
ისეთი გული რად გინდა,
გქონდეს და არა გტკიოდეს.
სხვანი არ გვყოფნის – არცა ცოცხალნი, არცა მკვდარნი, გულტვინგამოშრეტილნი, ეტლებითა და ჰუნებით რომ დაპატრონებიან სოფელს, სრესენ და აქიაქებენ?! უწყიან, ზოგჯერ ლექსიც რომ ამარცხებს ურჩხულს?!
ხანდახან ლექსითაც მარცხდება ურჩხული.
დაფიქრებულან ნეტა ამგვარ ამბებზე პატივცემული კაცუნები, სახეზე პირმოთნეობის ნიღბები რომ აუკრავთ, ერთი ხელით სანთელს ანთებენ, მეორეთი აქრობენ, ერთი ხელით პირჯვარს იწერენ, მეორეთი უკეთურობას სთესენ?!
ლუხუმების ქვეყანაში,
ხატად ვაქცევთ წიწოლებს.
არა, ჩალაბაშვილი ამგვარ „კაცებთან“ არასოდეს მდგარა! მთელი ცხოვრება ლუხუმს ეძებდა, არ უნდა ირწმუნოს, ქვეყანა სათარეშოდ წიწოლებს რომ დარჩათ, შეუნანებელ წიწოლებს.
მეგობრის დაკრძალვაზე ვარ – წლების წინანდელს ვიხსენებ. მე და ჩალაბა ერთად ვდგავართ. გადმოჭრა ხალხით სავსე ეზო ოთარ მამფორიამ, თემურს ეუბნება: ეს რა ლექსი დაგიწერია დედაზე, შე ფრანგო, უცრემლოდ ვერ წავიკითხეო და იქვე ზეპირად თქვა. არ მომჩვენებია – ოთარს ცრემლი ედგა თვალში.
რა ბედნიერი იყო ამ წუთებში ჩალაბაშვილი, ვერ გეტყვით.
აი, ჯილდო!
გაგახსენდები, ძმაო, ლექსით განაწამები.
უქმობს.
ყოველ სადაგ დღეს ადღესასწაულებს. სხვებსაც უდღესასწაულებს. ყოფითი ცხოვრება აფრთხობს. ამიტომაც არასდროს მარტო არ არი.
და მაინც მარტოა.
თუმცა უცხოა მისთვის განაპირება, შუღლი, შური. სხვათა საქმეზე თავგადამკვდარი კაცია. თანხმობა, მოყვასის თანადგომა. სიყვარული – აი, მისი ქრისტეანული მრწამსი. იქ არი, სადაც მეგობარს უჭირს. იქ არი, სადაც მეგობარს ულხინს.
თემურ ჩალაბაშვილი იქ არი, სადაც ქვეყანას სტკივა.
კაი ყმაა მშობელი ქვეყნისა.
მომავლის ბჭესთან მდგარი, როგორც მეციხოვნე, ისე გასჩერებია აწმყოსა და წარსულს, ვით ქონგურზე მდგარი ბუკისმცემელი, ვინც განგაშის ნაღარას სცემს და უხმობს მოლაშქრეთ ლიბომორღვეული სამშობლოს სახსნელად, ვინც მზადაა თავიც შესწიროს მრავალტანჯულ მამულს, შვილიც.
სისხლში მობანავე საქართველოს
ჯავრი ხატისხატად მისვენია.
ძველ ნივთებს დასდევს, გამოვსებული აქვს ბინა სიძველენით. გადააწყდება სადმე გადაგდებულ, გამოუსადეგარ ნივთს, განაახლებს, ხარობს მისი მზერით. მაგრამ ეს უბრალო ბუტაფორია როდია. ზოგჯერ მეჩვენება, ამ ნივთების წყალობით ცდილობს წარსულში გადასახლებას, მათთან სულიერი თანაზიარობით იკლავს წინაპრებთან დამუსაიფების წყურვილს.
ვერაფრით ჰგუობს ილიას გზას ამცდარ სამშობლოს.
ვინ იცის, იქნებ ზოგჯერ ეჩვენება კიდეც, ილიასა და ვაჟას თანამედროვეა, იმათი დროშის ქვეშ მებრძოლი ყმაა.
და საქართველოს სუნთქვა მესმოდა,
როგორც ილიას დინჯი ქართული...
და ჩემი მზერა მცხეთას ეკვროდა;
და ვიყავ მცხეთის ჯვარზე გაკრული.
შეიკეტება გულის ნისლიან საკანში, როგორც კუ – ბაკანში და, სასტიკი მწუხრით გარსმოცულს, სიტყვა ეცხადება იმედად, როგორც სიკვდილმისჯილს – სიზმრად გამოცხადებული დედა. ვინც ცოტათი მაინც მიახლებია პოეზიის სარწმუნოებას, მან უწყის ამ ცოდვა-მადლისა.
მე თავზე ეკლის ჯიღა მახურავს
და შეშლილს მიგავს ხშირად თვალები.
ამხილეო, სახარება გვეუბნება.
და ისიც ამხელს,
მაგრამ ამ მხილებაში როგორი ტკივილია?!
ამხელს და ტკივა.
შენც იტირე, როცა სხვა სტირისო, გვეუბნება პავლე მოციქული.
ჩალაბას სტრიქონი გულს გიკაწრავს და შენც სტირი.
და დადის ასე ვიღაცისთვის ცხადი, ახლობელი, ვიღაცისთვის გაურკვეველი, უცხო, ზოგჯერ საკუთარი თავისთვისაც კი უცხო და შეუცნობელი.
რაც უფრო ახლოს მივედი თავთან,
მით შორეული გავხდი თავისთვის.
ასეთია პოეტის ცხოვრება.
ასეთია თემურ ჩალაბაშვილის ცხოვრება.
იცი თუ არა, დედავ, დედილო,
რომ თავი ჩემი მე არ მეკუთვნის,
რომ ლექსს დავყავარ უმისამართოდ,
ავკრივარ ქალაქს მზერადაღლილი.
ხელოვანი, პოეტი თავის ქმნილებებში თავისსავე სულიერ პორტრეტს ძერწავს,
ჩუქება
