I რამ მაიძულა აფრიკაში წასვლა? ამას ორი სიტყვით ვერ ახსნის კაცი. საქმე ცუდად წამივიდა; ერთ გაუგებრობას მეორე მოჰყვა, მეორეს მესამე და, ბოლოს ყველაფერი ამერ-დამერია.
როცა ვიხსენებ, რა მდგომარეობაში ვიყავი, ორმოცდათხუთმეტი წლისამ ბილეთის ყიდვა რომ გადავწყვიტე აფრიკაში წასასვლელად, მარტო დარდი და გულისტკივილი მაგონდება. შემომაწვება მოგონებები და სულს მიხუთავს. არეულად მახსენდება ყველაფერი ერთად - ჩემი მშობლები, ჩემი ცოლები, ჩემი საყვარლები, ჩემი შვილები, ჩემი ფერმა, ჩემი ცხოველები, ჩემი ჩვევები, ჩემი ფული, ჩემი მუსიკის გაკვეთილები, ჩემი ლოთობა, ჩემი ახირებები, ჩემი სისასტიკე, ჩემი სახე, ჩემი სული! ერთადერთი ისღა დამრჩენია, ვიღრიალო - არა, არა, მომწყდით თავიდან, მარტო დამტოვეთ! მაგრამ აბა რანაირად უნდა დამტოვონ მარტო? ეს ყველაფერი ხომ ჩემია. მე მეკუთვნის. ჰოდა, ასე მიტევენ და მიტევენ ყოველი მხრიდან და იქმნება ქაოსი.
მაგრამ სამყარომ, საშინელი დესპოტი რომ მეგონა, ბოლოს დამინდო და თავს რისხვა აღარ დამატეხა. თუმცა, რაკი ახლა განვიზრახე, ადამიანებს ადამიანურ ენაზე გიამბოთ, რატომ წავედი აფრიკაში, ფაქტებისთვის თვალის გასწორებაც მომიწევს. რა იქნება, ფულით რომ დავიწყო? მე ხომ მდიდარი კაცი ვარ. მამაჩემისგან ანდერძად მერგო სამი მილიონი დოლარი (საშემოსავლოს გადახდის მერე), მაგრამ თავი ვიგინდარად მიმაჩნდა და საამისო მიზეზებიც საკმაოდ მქონდა, მთავარი მიზეზი კი ის იყო, რომ სწორედ ასე ვიქცეოდი. ოღონდ გამოგიტყდებით, როცა ძალიან მიჭირდა, ხშირად წიგნებს მივმართავდი, რომ რამე ბრძნულ გამონათქვამში მეპოვა ხსნა, და ერთ მშვენიერ დღეს მართლაც გადავაწყდი რაღაც საინტერესოს. აი, რა წავიკითხე: „ცოდვების მიტევება მარადიულია და უცოდველობა, უწინარეს ყოვლისა, არავის მოეთხოვება“. ამან ჩემზე ისე ძლიერ იმოქმედა, რომ ოთახში ბოლთის ცემა დავიწყე და თან განუწყვეტლივ ვიმეორებდი ამ სიტყვებს გულში. მაგრამ მერე ვეღარაფრით გავიხსენე, მამაჩემის დანატოვარი ბიბლიოთეკიდან რომელ წიგნში ამოვიკითხე ეს სიბრძნე; ბიბლიოთეკიდან, სადაც, სხვათა შორის, ათასობით წიგნიდან რამდენიმეს ავტორი თავად მამაჩემი გახლდათ. ჰოდა, მივადექი ამ ბიბლიოთეკას და ათობით ტომი გადავფურცლე, მაგრამ ერთადერთი, რაც იქ ვიპოვე, ფული იყო, იმიტომ, რომ მამაჩემი ქაღალდის ფულს წიგნის სანიშნეებად იყენებდა - სულერთია, რა ედო იმ წამს ჯიბეში - ხუთდოლარიანი, ათდოლარიანი თუ ოცდოლარიანი. სხვათა შორის, რამდენიმე ვადაგასულ ბანკნოტსაც გადავაწყდი, ოცდაათი წლის წინ რომ ამოიღეს ხმარებიდან, მსხვილ ყვითელ ბანკნოტებს. წარსულის გახსენება მესიამოვნა და ბიბლიოთეკის კარი ჩავკეტე, რომ ბავშვებს არ შეეშალათ ხელი და მთელი ნაშუადღევი კიბეზე ჩამომჯდარმა გავატარე - ვფერთხავდი წიგნებს და ფული ფრიალ-ფრიალით ცვიოდა იატაკზე. მაგრამ მიტევებასთან დაკავშირებული ის გამონათქვამი ვეღარსად ვნახე.
დროა გადავიდეთ შემდეგ საკითხზე: მე „სუროს ლიგის“ ერთ-ერთი უნივერსიტეტის კურსდამთავრებული გახლავართ (ვერ ვხედავ მიზეზს, რატომ უნდა ჩავაგდო ჩემი ალმა მატერი უხერხულ მდგომარეობაში მისი აქ უფრო ზუსტად დასახელებით). მე რომ ჰენდერსონი და მამაჩემის შვილი არ ვყოფილიყავი, უეჭველად გამრიცხავდნენ. დედაჩემს მშობიარობა გაურთულდა, ახალშობილი თოთხმეტ გირვანქას ვიწონიდი. მერე ექვსი ფუტი გავიზარდე სიმაღლეში. ორას ოცდაათი გირვანქა ვიყავი. თავი უშველებელი მქონდა, კრაველის ბეწვივით ჯაგარა; თვალები - ეჭვიანი, როგორც წესი, მოჭუტული. ხასიათი შარიანი. ცხვირი ვეება. სამი შვილიდან ერთადერთი მე გადავრჩი ცოცხალი. მამაჩემს წარმოუდგენელი სულგრძელობის მოხმობა დასჭირდა ჩემთვის ამის საპატიებლად და, მე მგონი, ვერც მაპატია ბოლომდე. როცა ცოლის შერთვის დრო დადგა, შევეცადე, მამასთვის მესიამოვნებინა და საცოლედ ჩვენივე სოციალური კლასის წარმომადგენელი შევარჩიე. შესანიშნავი ადამიანი, ლამაზი, მაღალი, ელეგანტური, ჯანსაღი ქალიშვილი, გრძელმკლავებიანი, ოქროსფერთმიანი, ინტიმური, გამრავლების უნარით დაჯილდოებული და, ამასთანავე, მშვიდი. თუმცა მისი ოჯახის ვერც ერთი წევრი ვერ შემედავება, თუ დავძენ, რომ შიზოფრენიკია, რადგან მართლაც ასეა. ისე, მეც შეშლილად მრაცხენ და სავსებით სამართლიანადაც - ერთი ახირებული, მუტრუკი, დესპოტი და, ალბათ, არანორმალური კაცი ვარ. შვილების ასაკით თუ ვიმსჯელებთ, გამოდის, რომ მე და ფრენსისმა დაახლოებით ოცი წელი გავატარეთ ქორწინებაში. ედვარდი, რაისი, ელისი და კიდევ ორი - უფალო იესო! უამრავი შვილი მყავს. ღმერთმა დალოცოს ყველა ერთად.
ძალიან ბევრს ვმუშაობდი, როგორც შემეძლო. ფიზიკური შრომა წარმოუდგენელი ტანჯვაა და ხშირად ნაშუადღევამდე ვილეშებოდი. ომიდან რომ დავბრუნდი (სამხედრო სამსახური ასაკით აღარ მეკუთვნოდა, მაგრამ ჩემი შეკავება ვერავინ შეძლო; ჩავედი ვაშინგტონში და იმდენი ვქენი, რომ ბრძოლის ხაზზე გასვლის ნება მოვიპოვე) მე და ფრენსისი ერთმანეთს გავშორდით. ეს ომში გამარჯვების დღის მერე მოხდა. ან იქნებ ცოტა უფრო მოგვიანებით? ჰო, ალბათ, 1948 წელს. ასეა თუ ისე, ფრენსისი ახლა შვეიცარიაშია ჩვენს ერთ-ერთ შვილთან ერთად. ვერ გეტყვით, ბავშვს რას ერჩის, მაგრამ თან კი წაიყვანა, და მეც არაფერი მაქვს საწინააღმდეგო. ბედნიერებას