შესავალი
„შვილო ჩემო, რომ იცოდე რაოდენ მცირე სიბრძნით იმართება მსოფლიო“ – სწერდა თავის ვაჟიშვილს შვედეთის კანცლერი აქსელ გუსტაფსონ ოქსენშერნა (1583-1654), რომელიც ბრძენკაცი პოლიტიკოსისა და სახელმწიფო მოღვაწის სიმბოლოდაა აღიარებული. დღესაც ბევრმა არ იცის, თუ რაოდენ მცირე სიბრძნითა და, ხშირად, უგუნურების როგორი დოზით იმართება მსოფლიოს მრავალი ქვეყანა. თანამედროვე ფსიქოლოგიამ დაადგინა, რომ ადამიანის ოთხი ძირითადი მოთხოვნილებიდან ერთ-ერთი არის პიროვნების მძაფრი სურვილი – საკუთარ ცნობიერებაში შექმნას გარეშე სინამდვილის რაც შეიძლება უფრო პროგნოზირებადი, კონტროლს დაქვემდებარებული და აზრის შემცველი მოდელი. ასეთი წარმოდგენა ადამიანში ბადებს რწმენას, რომ ის შეძლებს წარმატებულად, ეფექტიანად იმოქმედოს ამ ცხოვრებაში. ეს რწმენა არსებობას უმსუბუქებს. ასეთი მოდელის უკიდურესი ალტერნატივა არის წარმოდგენა ქაოსურ და უაზრო სინამდვილეზე, რაც დამანგრეველია ადამიანის ფსიქიკისათვის.
გასაკვირი არ უნდა იყოს, რომ ტოტალიტარულ რეჟიმში ჩამოყალიბებული ადამიანებისათვის, და ასევე მათთვისაც, რომელთა ბავშვობა და ახალგაზრდობა დაემთხვა ტოტალიტარიზმის მსხვრევასა და ავტორიტარული რეჟიმის ჩამოყალიბებას (ნაცვლად ნანატრი დემოკრატიისა), შეთქმულების თეორიები და სხვადასხვა მითი ხშირად უფრო მისაღებია, ვიდრე სინამდვილე, რომლის დამადასტურებელი უმოწყალო ფაქტები თითქოს ცხვირწინ გვიდევს. საგულისხმოა, რომ დასავლელი ექსპერტები და დიპლომატები ჩვენი საზოგადოების დიდ პრობლემად აღიქვამენ სწორედ ამ მიდრეკილებას ერისა და სახელმწიფოს განვითარებისათვის. მაგრამ ტყუილს მაინც მოკლე ფეხები აქვს, სიმართლეს კი დიდი ძალა.
„ეს ყველამ უნდა იცოდეს! ყველამ უნდა გაიგოს, რა და რატომ მოხდა სინამდვილეში! აუცილებლად დაწერეთ წიგნი, რათა ყველამ შეიტყოს ეს!“ – ასეთი თხოვნით მომმართა ბევრმა თანამოქალაქემ მას შემდეგ, რაც 2010 წლის აგვისტოში საზოგადოებრივი ტელევიზიის მეორე არხის ეთერში რამდენიმეჯერ გამოვედი. მაშინ საშუალება მომეცა, ჩვენი ხალხისთვის მომეყოლა, როგორ მივედით 2008 წლის 7 აგვისტომდე, რატომ და როგორ მოხდა ის აბსურდული ომი და რა ხდება მას შემდეგ. რჩევა და თხოვნა, ამ თემაზე წიგნი დამეწერა, ადრეც მომისმენია, ძირითადად ჩემი ნაცნობებისაგან, მათ შორის დასავლელი დიპლომატებისა და ექსპერტებისაგან, ვისაც ქართული პოლიტიკის შესახებ ჩემი ანალიზი და პროგნოზები ახსოვდა; თუმცა 2010 წლის აგვისტოში, მას შემდეგ, რაც ტელევიზიით გამოვედი, ამას მასობრივად მთხოვდნენ ჩემთვის უცნობი თანამოქალაქეები (კიდევ ერთხელ ვიგრძენი ტელევიზიის ძალა!).
მაშინ თავი მოვუყარე წლების განმავლობაში შეგროვებულ მასალებს და 2011 წელს მცირე ტირაჟით გამოვეცი წიგნი – „აბსურდული ომი, რომელიც არ უნდა მომხდარიყო“. ტირაჟის სიმცირის მიუხედავად ფართო გამოხმაურება (არაფორმალური და არასაჯარო) მოჰყვა. ბევრმა ადამიანმა ჩემთვის მანამდე უცნობი ინფორმაცია მომაწოდა. იმ მოვლენებში ღრმად ჩახედულმა პიროვნებებმა დამარწმუნეს იმაშიც, რისი დაჯერება, როგორც მეცნიერს, როგორც ყოფილ ფიზიკოსს, ძალიან მიჭირდა – რომ სააკაშვილი ხშირად დიდ, მაგიურ და საკრალურ მნიშვნელობას ანიჭებდა სხვადასხვა თარიღის აღმნიშვნელი ციფრების კომბინაციას, ცდილობდა, თავისი გადაწყვეტილებები ასეთ თარიღებში განეხორციელებინა. ის ამ მაგიურობაში ხედავდა წარმატების საწინდარს. დაახლოებით ისე, როგორც აზარტულ მოთამაშეებს ხშირად სწამთ ციფრების მათთვის მომგებიანი კომბინაციებისა და როგორც საზოგადოდ ცრუმორწმუნე ადამიანებს სწამთ სხვადასხვა აბსურდული ნიშნისა. ახალმა ინფორმაციამ ცხადყო, რომ 2008 წლის 8 აგვისტოს, ანუ 08.08.08-ს, სრულიად ანდამატური ძალა ჰქონდა სააკაშვილისათვის და მას ეჭვი არ ეპარებოდა, რომ ღამით დაწყებული ოპერაცია 08.08.08-ში ცხინვალის ცენტრში გამართული გამარჯვების აღლუმით უნდა დაგვირგვინებულიყო.…
ახლად მიღებულ ინფორმაციას სრულად მოვუყარე თავი და წიგნის განახლებას შევუდექი. „სიმართლე, რომლის მოყოლასაც ვაპირებ, არ გამოირჩევა განსაკუთრებული სკანდალურობით; სკანდალურია მხოლოდ იმდენად, რამდენადაც სკანდალურია ყოველი სიმართლე.“ – ამბობს მარგერიტ იურსენარის რომანის – „ადრიანეს მოგონებები“ – მთავარი გმირი, რომის იმპერატორი ადრიანე. სკანდალების მოყვარული არ გახლავართ. ვწერ მხოლოდ იმას, რაც იყო და მომყავს ის ელემენტარული შეფასებები, რომელიც ნათელია ყველა საღად მოაზროვნე ადამიანისათვის.
ჩემს ყოველგვარ მოლოდინს გადააჭარბა 2012 წლის ივლის-აგვისტოში, 08.08.08-ის ოთხ წლისთავზე, გაზეთ „კვირის პალიტრაში“ გამოქვეყნებულმა ჩემი ინტერვიუების ციკლმა, რომელიც ამ გამოცემის წამყვანმა ჟურნალისტებმა მოამზადეს. მათი დიდად მადლობელი ვარ.
დიდი მადლობა მინდა გადავუხადო ყველას, ვინც კი მირჩია და მთხოვა, გამომეცა ეს წიგნი. ასევე ყველას, ვინც მომაწოდა საინტერესო და, ხშირ შემთხვევაში, კონფიდენციალური ინფორმაცია. განსაკუთრებით მადლობელი ვარ ცნობილი ვებსაიტების – civil.ge-ისა და foreignpress.ge-ის. ჩემი ჩანაწერების შედარებამ civil.ge-ის არქივთან და იქ მოცემული, ყველასათვის ხელმისაწვდომი მასალების გამოყენებამ, ასევე foreignpress.ge-ის საიტზე თავმოყრილმა უცხოურმა წერილებმა, დიდად შემიწყო ხელი.
დდაბოლოს, მადლობა მინდა ვუთხრა გამომცემლობა „პალიტრა L“-ს, რომელმაც ყველაფერი გააკეთა ამ წიგნის მაღალ დონეზე გამოცემისთვის.
პეტრე მამრაძე
თბილისი,
2012 წლის აგვისტო
„ეს (ომი) არ უნდა მომხდარიყო. ეს შეიძლებოდა არ მომხდარიყო. ჩვენ გვქონდა იმის საშუალება, რომ ამ მოვლენებისათვის თავი აგვერიდებინა. როცა
ჩუქება
