რა არის სტიგმა? შეცვალე ცხოვრება უკეთესობისკენ,
ნუ ელოდები სხვას – ის სხვა, შეიძლება, შენ ხარ!!!
ავტორი
წიგნში „ ჟურნალისტის გზამკვლევი სოციალური საკითხების გაშუქებაში “ ხშირად შეგვხვდება სიტყვები – სტიგმა და სტერეოტიპი, რადგან თითქმის ყველა სფეროში, სწორედ, ამ პრობლემების წინაშე ვდგებით. ამიტომ, ვიდრე თითოეულ საკითხს დაწვრილებით შევეხებით, გავიგოთ, რა არის სტიგმა და სტერეოტიპი.
სტიგმა ძველბერძნული სიტყვაა, ჯერ კიდევ მონათმფლობელობის დროინდელი. თავდაპირველად, იმ დამღას აღნიშნავდა, რომელსაც პატრონი მონას სხეულზე ადებდა.
სტიგმა – დამღა, ლაქა, იარლიყი, სირცხვილი და უპატივცემულობა, შიში.
სტიგმატიზირებული ადამიანი – განდევნილი საზოგადოებისგან, დაღდასმული. სტიგმატიზაცია ყველა დროში ნებისმიერი საზოგადოებისთვისაა დამახასიათებელი.
სტიგმატიზირებული – სხვა ინდივიდისგან განსხვავებულს ნიშნავს.
სტიგმა მრავალგაზომილებიანი ცნებაა – შეიძლება იყოს ფსიქოლოგიური, იურიდიული, სოციალური.
ვის მიმართ ხორციელდება სტიგმა?
ვინ არიან სტიგმის მსხვერპლნი – ფსიქიკური პრობლემების მქონე; რელიგიური უმცირესობები; ნარკომანიით, ალკოჰოლიზმით დაავადებულები; აივ-ინფექციის (შიდსი) მქონენი; წარსულში მსჯავრდებულნი, სასჯელმოხდილნი; სექსუალური უმცირესობები; ეთნიკური უმცირესობები; შეზღუდული შესაძლებლობების მქონენი; ინსტიტუციურ დაწესებულებებში მყოფნი და სხვ.
სტიგმა იწვევს სირცხვილის გრძნობას; დანაშაულის შეგრძნებას; მარტოობის განცდას, ჩაკეტილობას; ოჯახის „ შემარცხვენლის “ როლს; უსამართლობის განცდას, დისკრიმინაციის განცდას.
მხოლოდ საზოგადოების ჯანსაღ დამოკიდებულებას შეუძლია, აარიდოს სტიგმატიზაციის განვითარება და ეს საზოგადოების ნებისმიერმა წევრმა უნდა გააცნობიეროს და განავითაროს. ნებისმიერს აქვს უფლება, იყოს იმ საზოგადოების წევრი, რომელშიც ვცხოვრობთ. სტიგმა შიშია, რომელიც ცნობიერების დაბალი დონის გამო უჩნდება პიროვნებას; სტიგმა ძალადობაა, სირცხვილი და უპატივცემულობაა. სტიგმა ადამიანის უფლებების დარღვევაა, თვითმკვლელობის საწინდარია და ადამიანის ბუნების წინააღმდეგობრივი ძალაა.
რადგან სტიგმა და დისკრიმინაცია საზოგადოებაში იღებს სათავეს, არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ სწორედ საზოგადოებას გააჩნია რესურსი სტიგმის დასაძლევად.
ჩუქება
