იისფერი
რადაც უნდა მიიჩნევდნენ „იისფერს“, მისი გამოქვეყნების შემდეგ გასული წლების განმავლობაში, ის ჩემთვის რჩება თეოლოგიურ ნაშრომად, რომელიც რელიგიურიდან სულიერისკენ მოგზაურობას იკვლევს. ამის თავიდან არიდებას ვცდილობდი მის დაწერამდე თითქმის მთელი ჩემი მოწიფული ცხოვრება. თერთმეტი წლისას უკვე გაცნობიერებული მქონდა, რომ ბუნების მხურვალე თაყვანისმცემელი ვიყავი, რადგან ჩემი სული საკვირაო ქადაგებების დროს დაჟინებით ცდილობდა სადღაც, ფანჯრის მიღმა ეხეტიალა ხეებსა და ქარში და ვერ ვხედავდი მიზეზს იმისათვის, რომ თავისუფალ ადამიანს რაღაც რელიგიური საკითხებით თავი შემეწუხებინა.
ვფიქრობდი, რომ რომანი, რომელიც იწყება სიტყვებით „ძვირფასო ღმერთო“, მაშინვე მიჩნეულ იქნებოდა წიგნად უზენაეს წინაპართან შეხვედრის და მისგან რაიმეს გაგონების სურვილისა. შესაძლოა, ჩვენი დროის ნიშანი ის არის, რომ ასეთი რამ არცთუ ხშირად ხდება. ან იქნებ ეს წარმართული ტრანსფორმაციაა ღმერთისა პატრიარქალური მამრის უზენაესობიდან ხეებად, ქარად და ყველაფერ იმად, რამაც ბევრი მკითხველისთვის შენიღბული გახადა წიგნის მიზანდასახულობა – გამოეკვლია ძნელი ცხოვრება ბილიკზე მოსიარულე ადამიანისა, რომელიც ცხოვრებას იწყებს, როგორც უკვე სულიერი ტყვე, მაგრამ, რომელიც, თავისი სიმამაცითა და სხვების დახმარებით, ახერხებს თავი გაითავისუფლოს, რადგან აცნობიერებს – ის, თვით ბუნების მსგავსად, სხივმოსილი გამოხატულებაა ღვთაებრივისა, აქამდე რომ სადღაც, თავისგან ძალიან შორს აღიქვამდა.
თუ სიმართლეა, რომ ჩვენ გავურბივართ იმას, რაც თან გვსდევს, მაშინ „იისფერი“ (ეს ფერი ყოველთვის გვაკვირვებს, მიუხედავად იმისა, რომ ყველგანაა ბუნებაში) არის წიგნი, რომელიც თან მსდევდა მე „დიადი საიდუმლოს“ სიტყვით, ყველა საკვირაო ქადაგებიდან ან ნებისმიერი ადამიანის ბაგეებიდან რომ მოდიოდა. აქ მე გავიგონე და დავინახე ის, სილამაზეში მოძრავი, ბალახით შემოსილ ბორცვებში.
არავინაა გამონაკლისი გაცნობიერებული კავშირის შესაძლებლობისგან „ყველაფერ იმასთან, რაც არის“. არც ღარიბი. არც ტანჯული. არც ღია მინდორში მჯდომი მწერალი. ეს არის წიგნი, რომელშიც მე შევძელი გამომეხატა ახალი სულიერი ცნობიერება, ხელახლა დაბადება ერთიანობის მძლავრ გრძნობაში, რომელიც ჯერ კიდევ ბავშვობისას შევიცანი. ესაა შანსი ჩემთვის, ისევე როგორც მთავარი პერსონაჟის – სელისათვის, „შევხვედროდი იმას, რაც შეცნობის მიღმაა, მაგრამ არა სიყვარულის მიღმა“ და მეთქვა: „მე შენ ნათლად გხედავ, მე შენი მკაფიოდ მესმის, დიადო იდუმალებავ“, ახლა, როცა ველი, რომ დაგინახო და გაგიგონო ყველგან, სადაც მე ვარ და ეს სწორედაც რომ შესაფერისი ადგილია.
გირჩევნია არავის უთხრა დედის გარდა, თორემ დედა მოგიკვდება.
ძვირფასო ღმერთო,
მე უკვე თოთხმეტის ვარ. მე ვარ... მე ვიყავი ყოველთვის კარქი გოგო. რამე ნიშანს ხო არ მომცემდი, რო გამეგო, რა ხდება ჩემ თავს?
შარშანდელი გაზაფხულიდან, რაც ლიუცი დაიბადა, სულ ჩხუბობდენ და ჩხუბობდენ. იმან მკლავში ჩაავლო ხელი და ოთახში ექაჩებოდა. ის ეუბნებოდა ჯერ ძაან ადრეა ფონსო, ჯერ კარქათ არა ვარო. ბოლოს, როგორც იქნა, შეეშვა. ერთი კვირა გადის და ისევე მკლავში ექაჩება. ის ეუბნება: აღარ შემიძლია, ვერ ხედავ, ნახევრად კვდარი ვარ ამდენი ბავშის გადამკიდეო.
ის მეიკონში წავიდა, თავის დასთან, ექიმთან. მე დამტოვა სხვა ბავშების მისახედავად. ფონსოს არასოდეს ერთი კაი სიტყვაც არ გამოუმეტებია ჩემთვის. მეუბნება დედაშენი ვარზეა და მისი მაგიერი შენ იქნებიო. ჯერ ბარძაყზე მომადვა თავისი ის და გააქნ-გამოაქნია. მერე კერტებზე მომიჭირა ხელი. მერე თავისი ის შიგნით შემიყო და მე ავტირდი. პირზე ხელი ამაფარა და კინაღამ დავიხრჩვი და მითხრა, ახლა ჯობია, მოკეტო, მიეჩოვი და აღარ გეტკინებაო.
მარა ამას ვერასდროს ვერ მივეჩვევი. ახლა საჭმელის მოსამზადებლად მივდივარ და გული მერევა. დედაჩემი მეჩხუბება და რაღაცნაირად მიყურებს. ისე, საერთოდ, ამ ბოლო დროს გამხიარულებულია, რადგან ის კარქათ ექცევა. ძაან ავადმყოფობს და მეშინია, რო დიდხანს ვერ გააწევს.
ძვირფასო ღმერთო,
დედაჩემი მოკვდა. კიოდა და იკრულებოდა, როცა კვდებოდა. მე მიკიოდა და მე მლანძღავდა. მე ახლა იმნაირი ძონძროხა ვარ. ჩქარა მოძრაობაც არ შემიძლია. სანამ ჭიდან სახლამდე მივლასლასთები, ვედრაში წყალი უკვე გამთფარია. სანამ მაგიდას გავაწყოფ, საჭმელი უკვე გაციებულია. სანამ სკოლისთვის ბავშებს გავამზადეფ, უკვე სადილობის დრო მოსულია. ის არაფერს არ ამბობდა. ლოგინზე ჩამოუჯდა, მისი ხელი აიღო, ტიროდა და ეუბნებოდა ნუ მოკვდები, ნუ მიმატოვებო.
მან მკითხა პირველი ვინ იყოო, ვისიაო. მე ვუთხარი ღმერთისაა. არ ვიცი სხვა რა უნდა მეპასუხა და სხვა კაციც არ ვიცოდი. როცა მუცელი ამტკივდა და შიგნით მოძრაობა ატყდა და უცებ ჩემი საშოდან პატარა ჩვილი გამოვიდა და პირში ჩადებულ ხელს ღეჭავდა, ჭკუა და გონება მთლად ამერ-დამერია.
ჩვენ სანახავათ არავინ არ მოდის.
ის თანდათან უფრო ავადაა.
მერე დედაჩემმა მკითხა, ის სადააო.
მე ვუთხარი, რო