პროლოგი
-ჩვენ მარტივი კანონი გვაქვს: შესვლა -ერთი მანეთი, გამოსვლა -ორი მანეთი. ეს ნიშნავს, რომ ორგანიზაციაში შესვლა ძნელია, გამოსვლა -კიდევ უფრო ძნელი. ორგანიზაციის ყველა წევრისთვის გასვლა მხოლოდ ერთი გზითაა შესაძლებელი -მილის გავლით. ზოგი ამას პატივით ახერხებს, ზოგი -სამარცხვინოდ, მაგრამ ყველასთვის მხოლოდ ერთი მილი არსებობს. ორგანიზაციიდან მხოლოდ ასე გავდივართ. აი, ისიც, ეს მილი, -ჭაღარა კაცი უზარმაზარ, კედლისოდენა ფანჯარაზე მითითებს, -შეხედე და დატკბი.
მეცხრე სართულის სიმაღლიდან ჩემ თვალწინ დაცარიელებული აეროდრომის უშველებელი პანორამა იშლება, რომელიც ჰორიზონტამდე მიდის. ქვემოთ, მჭიდროდ ამოსულ ბუჩქებს შორის, ქვიშის ბილიკების ლაბირინთი მოჩანს. გამწვანებულ ბაღსა და აეროდრომის გამოხუნებულ ბალახს ერთმანეთისგან ბეტონის მტკიცე კედელი და თეთრ გორგოლაჭებზე დამაგრებული ეკლიანი მავთულის აბლაბუდა ყოფს.
-აი, ისიც, -ჭაღარა ხელს შეფისული ბრტყელი სახურავიდან ამოჩრილი საკმაოდ მოკლე, ათიოდე მეტრის სიგრძის მსხვილი, კვადრატული მილისკენ იშვერს.
შავი სახურავი იასამნის მწვანე ტალღებზე ისე მიცურავს, როგორც ტივი ოკეანეში ან ძველი დაბალბორტიანი ჯავშნოსანი უშნო მილით. მილიდან მსუბუქი, გამჭვირვალე კვამლი ამოდის.
-ახლა ორგანიზაციიდან ვიღაც გადის?
-არა, -ეცინება ჭაღარას, -ეს მილი მხოლოდ ჩვენი გასასვლელი როდია, ჩვენი ენერგიის წყაროცაა, ჩვენი საიდუმლოებების მცველი. ახლა, უბრალოდ, საიდუმლო მასალებს წვავენ. იცი, შენახვას დაწვა სჯობს. უფრო მშვიდად ხარ. როდესაც ვიღაც ჩვენი ორგანიზაციიდან მიდის, კვამლი გაცილებით ხშირია. თუ ორგანიზაციაში შედიხარ, ერთ მშვენიერ დღეს ცაში ამ მილიდან გაფრინდები. მაგრამ ახლა ორგანიზაცია უარის თქმისა და შენს არჩევანზე დაფიქრების უკანასკნელ შესაძლებლობას გაძლევს. საფიქრალი რომ გქონდეს, ფილმს განახვებ.
ჭაღარა პულტს თითს აჭერს და სავარძელში ჩემ გვერდით ჯდება. მძიმე ყავისფერი შტორები მსუბუქი ჭრიალით ფარავს უზარმაზარ ფანჯრებს და ეკრანზე მაშინვე, ყოველგვარი ტიტრებისა და შესავლის გარეშე, გამოსახულება ჩნდება. შავ-თეთრი ფილმია, ფირი კი ძველი და საკმაოდ ნახმარი. ხმა არა აქვს, ამიტომ კინოაპარატის ჭრიჭინი მკაფიოდ ისმის.
ეკრანზე მაღალჭერიანი, პირქუში, უფანჯრო, საამქროს თუ საქვაბის მსგავსი ოთახი მოჩანს. წინა პლანზე ღუმელია დამცავი ფირფიტებით, რომლებიც პატარა ციხესიმაგრის ჭიშკარს ჰგავს. მიმმართველი ღარები ღუმელში ისე შედის, როგორც რელსები -გვირაბში. იქვე ნაცრისფერხალათიანი ადამიანები დგანან. ცეცხლფარეშები. კუბო მოაქვთ. აი, თურმე რა ყოფილა! კრემატორიუმი. ალბათ, სწორედ ის, რომელიც ახლახან ფანჯრიდან დავინახე. ხალათიანი ადამიანები კუბოს სწევენ და მიმმართველ ღარებზე ათავსებენ. ღუმლის დამცავი ფირფიტები მდოვრედ მიდის სხვადასხვა მხარეს. კუბოს ოდნავ უბიძგებენ და მას თავისი უცნობი მობინადრე აბობოქრებული ცეცხლისკენ მიჰყავს.
წინა პლანზე ახლა ცოცხალი ადამიანის სახეა, რომელიც ოფლში იწურება. ღუმელთან ცხელა. სახეს ყოველი მხრიდან უსაშველოდ დიდხანს უჩვენებენ. ბოლოს კამერა უკან მიდის და ადამიანი მთლიანად მოჩანს. ხალათის ნაცვლად, ძვირფასი, თუმცა ერთიანად დაჭმუჭნილი შავი კოსტიუმი აცვია. კისერზე ჰალსტუხი თოკს მიუგავს. კაცი სამედიცინო საკაცეზე ფოლადის მავთულით მაგრად დაუბამთ. საკაცე ისე დგას, რომ ადამიანმა ღუმელი დაინახოს.
უეცრად ყველა ცეცხლფარეში საკაცეზე მიბმულისკენ მიტრიალდა. მას ეს ყურადღება, როგორც ჩანს, სულაც არ მოეწონა. იგი ყვირის. საშინლად ყვირის. ხმა არ ისმის, მაგრამ ვიცი, რომ ასეთი ყვირილისგან ფანჯრები ზანზარებს. ოთხი ცეცხლფარეში ფრთხილად უშვებს საკაცეს იატაკზე, შემდეგ კი ერთად სწევს მას. მიბმული ყველანაირად ცდილობს, ამას შეეწინააღმდეგოს. ტიტანურად დაძაბული სახე. შუბლზე ამობურცული ვენა ლამის გასკდეს. მაგრამ ცეცხლფარეშისთვის ხელზე კბენას ვერ ახერხებს და კბილებით საკუთარ ხელს ჩააფრინდება. სისხლი შავად მიწანწკარებს ნიკაპზე. ვერაფერს იტყვი, ბასრი კბილები ჰქონია. ტანით მაგრადაა მიკრული, მაგრამ დაჭერილი ხვლიკივით იკლაკნება. თავი ცხოველურ ინსტინქტს ემორჩილება, მძლავრად, რიტმულად ეხეთქება ხის სახელურს და ტანს ეხმარება. მიბმული სიცოცხლისთვის კი არა, იოლი სიკვდილისთვის იბრძვის. ცხადია, რა სურს: საკაცე გააქან-გამოაქანოს და მასთან ერთად მიმმართველი ღარებიდან ცემენტის იატაკზე დაეცეს. ასე ან მაშინვე მოკვდება, ან გონებას დაკარგავს, უგონოდ კი ღუმელშიც შეიძლება. ისე საშინელი აღარაა...
მაგრამ ცეცხლფარეშებმა თავიანთი საქმე კარგად იციან -საკაცის სახელურები უჭირავთ და გაქანების შესაძლებლობას არ აძლევენ. ჭიჭინაზე რომ გასკდეს, მათ ხელებს კბილებით მაინც ვერ მისწვდება.
ამბობენ, სიცოცხლის უკანასკნელ წამს ადამიანს სასწაულის მოხდენა შეუძლიაო. მისი ყველა კუნთი, გონება, ნებისყოფა, სიცოცხლისკენ სწრაფვა მოულოდნელად ერთ გაბრძოლებაში კონცენტრირდება...
და მან გაიბრძოლა! მთელი ტანით გაიბრძოლა! ისე, როგორც ხაფანგში გაბმული მელია აკეთებს, როდესაც საკუთარ დასისხლიანებულ თათს კბილებით ჩააფრინდება და იგლეჯს.
კაცმა ისე გაიბრძოლა, რომ ღარის მეტალის მიმმართველები აცახცახდა. კაცმა გაიწია -საკუთარი ძვლების მტვრევისა და კუნთებისა და ძარღვების დაწყვეტის ხარჯზე. გაიწია...
მაგრამ მავთული მტკიცე იყო.
და აი, საკაცე მდოვრედ დაიძრა წინ. ღუმლის კარი გაიხსნა, დიდი ხნის გაუწმენდავი ლაკის ფეხსაცმელი თეთრად განათდა. ლანჩები