აგვისტო - 1 ივლისში მამაჩემი სამკურნალო წყლებზე გაემგზავრა - მე, დედა და ჩემი უფროსი ძმა კი ზაფხულის ხვატს შეგვატოვა. ახლა, აგვისტოს თვალისმომჭრელი შუქით გაბრუებულები, არდადეგების იმ მრავალფურცლიან წიგნში ვიყურებოდით, რომლის თითოეული გვერდიც მზეზე კრთოდა და მწიფე, ჩაშაქრული, ოქროსფერი მსხლების მათრობელა სურნელს აფრქვევდა.
ყოველი ასეთი ჩახჩახა დილა ბაზრიდან ადელას დაბრუნებით იწყებოდა. ცეცხლის ალიდან თავდაღწეული პომონასავით გამოჩნდებოდა ხოლმე და მაგიდაზე აპირქვავებდა მზის ფერადოვანი მშვენიერებით პირმობმულ კალათას: ვარდისფრად მბზინავ, თხელკანიან, წყლიან ბალს, იდუმალად ჩაშავებულ, მწიფე ალუბალს - სურნელი რომ გემოზე კიდევ უკეთესი ჰქონდა, და გარგარს, რომლის ოქროსფერი გარსის მიღმაც თავად ამ გაწელილი ნაშუადღევის ფარული საზრისი ჩაბუდებულიყო. ხილთა ქების ამგვარ წმინდათაწმინდა პოეზიას მერე უკვე ხორცის ნაჭერიც მოჰყვებოდა ხოლმე - ძალ-ღონით გაძეძგილი ნეკნების კლავიატურა და წყალმცენარეების, მკვდარი რვაფეხებისა თუ მედუზების მსგავსი ბოსტნეულობა - სადილ-ვახშმის ეს აუცილებელი ნედლეული, ჯერაც გაურკვეველი გემოს მქონე კერძის მიწიერი, სოფლური სურნელით სავსე, მცენარეული საკმაზები.
ბაზრის მოედანზე წამომართული სახლის მეორე სართულზე ჩრდილმიმდგარი ბინა, ყოველდღიურად, საკუთარ ჭერქვეშ გადაატარებდა ხოლმე ზაფხულის ხვატს: მდუმარებით გაძეძგილი ჰაერის თრთოლას; ცხელ სიზმრებში ჩანთქმულ მზის ოთხკუთხა ლაქების ციმციმს იატაკზე; თითოეული დღის იდუმალი, ოქროს ძარღვიდან მომავალი არღნის კვნესას; სადღაც შორს, უხილავ პიანინოზე გაუთავებლად აჟღერებული მისამღერის ორ-სამ ტაქტს, თეთრ ქვაფენილზე რომ ლღვებოდა მზეში და თაკარა შუადღის ცეცხლში რომ ინავლებოდა...
ადელას ჩვევად ჰქონდა - სახლის დალაგებას მორჩებოდა თუ არა, ფარდებს წევდა და ოთახებს კიდევ უფრო აბნელებდა. ყოველი ფერი წამსვე თითო ოქტავით დაბლდებოდა, ოთახი ბინდში იძირებოდა და თითქოს ზღვის ფსკერზე ეშვებოდა. შუქიც ახლა მომწვანო წყლის სარკეებში ირეკლებოდა და ხვატის ამონასუნთქიც ოდნავღა არხევდა ნაშუადღევის თვლემამიცემულ სქელ ფარდებს.
შაბათობით, უკვე მთლად მოსაღამოვებულზე, მე და დედა სასეირნოდ გავდიოდით ხოლმე - წინკარის ბინდიდან თვალისმომჭრელად კაშკაშა შუქში ვაბიჯებდით. დამდნარ ოქროში მოცურავე გამვლელებს თვალები მოეჭუტათ, თითქოს თაფლით გაწებვიათო, და ზედა ტუჩაწეულებს კბილები მოუჩანდათ. ამ ოქროსფერად მოელვარე დღეს გარეთ გამოსულებს - სახეზე ყველას ერთნაირი, დასიცხული გამომეტყველება ედო. გეგონებოდა, მზეს საკუთარი თაყვანისმცემლებისთვის ებრძანებინა, ოქროს ერთნაირი პირბადეები მოერგოთ და ახლა დიდ-პატარა, ქალი თუ ბავშვი სახეებზე ოქროს სქელი საღებავით მიხატული ნიღბებით ესალმებოდა ერთმანეთს - ერთი წარმართი სახე ბაკქის მიმდევართა ველური ღიმილით შეჰღიმოდა მეორისას.
ბაზრის მოედანი უკაცრიელი ჩანდა და თეთრად ვარვარებდა - მთლად ცხელი ქარაშოტებით გადახვეტილ ბიბლიურ უდაბნოს ჰგავდა. ამ სიცარიელეში ამოზრდილ ეკლიან აკაციებს ძველ გობელენებზე გამოსახული ხეებივით მქრქალი ფოთლები ესხათ და მართალია, სიოც არ იძროდა, მაგრამ მაინც ამაყად აშრიალებდნენ მწვანე სამოსელს ვერცხლისფერი სარჩულის სინატიფის ხაზგასასმელად, მავანი კეთილშობილის მელიის ბეწვით გაწყობილ მოსასხამს რომ მოგაგონებდათ. ვინ იცის, როდინდელი ქარებით კედლებგაგლუვებული ძველი სახლები ათასნაირად ირეკლავდნენ მზის შუქს და უღრუბლო ცის სიღრმეში გაბნეული ფერების მოგონებასა თუ გამოძახილს აცოცხლებდნენ. ასე ჩანდა, თითქოს ზაფხულის დღეების არაერთ თაობას ქვისმთლელთა უსაზღვრო მოთმინებით ჩამოეფხიკა ძველი ფასადებიდან ობმოდებული ბათქაშის მრავალი ფენა, ჯიუტად მოეშორებინა მაცდური ჭიქური და ახლა სულ უფრო და უფრო აშკარად აჩენდა ამ შენობების ჭეშმარიტ სახეს - იმ ნაკვთებს, რაც მათზე ბედისწერას გამოეკვეთა და ცხოვრებასაც უკვე შიგნიდან გამოეძერწა თავისებურად. დაცარიელებული მოედნის ხვატით დაბრმავებულ ფანჯრებს ღრმა ძილით დასძინებოდათ, აივნები საკუთარ სიცარიელეს შეჰღაღადებდნენ ზეცას, გამოღებული კარებიდან კი სიგრილისა და ღვინის ნოტიო სუნი გამოდიოდა. მოედნის კუთხეში ხვატის მწარე ცოცხს გამორიდებული ბიჭბუჭობა დანგრეულ კედელთან შექუჩებულიყო და ღილებისა თუ ხურდა ფულის სროლით ირთობდა თავს. ისეთი სიჯიუტე და მოწადინება ეტყობოდათ, თითქოს ლითონის ამ პაწია დისკოების მეშვეობით სურდათ, ამოეკითხათ კედლის ბზარებისა და ნაკაწრების იეროგლიფთა ჭეშმარიტი მნიშვნელობა. მათ გარდა, მოედანზე არავინ ჩანდა, ოღონდ ისეთი განცდა გეუფლებოდათ, წამი-წამზე უნდა გამოჩნდეს ის ბიბლიური სამარიტელიო - სადავით შემოიყვანს თავის სახედარს, სირაჯის დუქნის ჩარდახიან კართან გაჩერდება, მერე კი ორი მსახური ფრთხილად გადმოსვამს სნეულს გახურებული უნაგირიდან და შიდა კიბის გრილი საფეხურებით, ნელ-ნელა აიყვანს უკვე შაბათის კეთილსურნელებით გაჟღენთილ ზედა სართულზეო.
ასე მივდი-მოვდიოდით მე და დედა ბაზრის მოედნის მზედამდგარ ხან ერთ, ხან მეორე მხარეს და სახლებზე, როგორც ფორტეპიანოს კლავიშებზე, დავატარებდით ჩვენსავე დატეხილ ჩრდილებს. ჩუმი ნაბიჯების ქვეშ აუჩქარებლად ენაცვლებოდა ერთმანეთს ქვაფენილის ფილები: ზოგი - ადამიანის კანივით ღია მოვარდისფრო, ზოგი - ოქროსფერი, ზოგიც - მტრედისფერი, ოღონდ ყველა ერთნაირად გლუვი, შემთბარი და ოქროსფრადვე გახავერდოვნებული, საბოლოოდ კი - ნაბიჯებით გადაქელილი მზის საათების მსგავსად - ნეტარი არარსებობისთვის განწირული.
ჩუქება
