ლექსები,პოემა "ფიროსმანი" ეკა კაპანაძე
ლექსები
ლირიკა
დაო (გზა)
მე შენ გიბოძებ ამ ლამაზ დაოს
ეგებ ჩემამდე მან მოგიყვანოს
და უსასრულო დუმილის შემდეგ
მე, დამაშვრალმა, შენ დაგინახო.
შენამდე მაინც დარჩება სივრცე
და ჭეშმარიტი გრძნობების მიღმა
მე დავიძახებ უაზრო სიტყვებს
და გული სასტიკ განცდამდე მივა.
მდინარესავით ჩქარობს სურვილი,
ნიაღვარივით ფეთქავს სიცოცხლე,
მე შენ გაჩუქებ ქვეყნის საბოძვარს
და გეტყვი: დიდხანს, დიდხანს იცოცხლე.
მე შენ გიბოძებ ჩემს ლექსს და დაოს,
დილის სურნელით გაჟღენთილ რითმებს,
რა ქნას ამ გულმა, როს ფოთოლივით
ყოველდღე ქარის ხუმრობას ითმენს.
მზე ამოვიდა ცის საგულედან.
ოქროს გვირგვინი დაედგა კალოს,
მე შენ გიბოძებ ჩემს ლექსს და დაოს,
ეგებ ჩემამდე მან მოგიყვანოს.
შენამდე მაინც დარჩება სივრცე,
და ჭეშმარიტი გრძნობების მიღმა,
მე დავიძახებ უაზრო სიტყვებს
და გული სასტიკ განცდამდე მივა.
ყველაზე საოცარი
უხილავია ფოთლების განცდა
როცა ქარვისფერს ჩაიღვრის სულში,
საოცარია წეროთა წყობა,
ზეცის კალთაზე მისხმული რუშით.
საოცარია მზის ცხელი ბაგე,
ტალავრებივით მდგარი ღრუბლები,
გაგიტაცებენ შორი ფიქრები,
და რაღაც მთავარს დაეუფლები.
საოცარია ნაპრალის კვნესა,
წყაროს ენები გეჩუხჩუხება,
თვალმა აიღოს თვალ-მარგალიტი
და დაუღლელად წეროს ხელებმა.
საოცარია სექტემბრის დილა,
დუმილი იცის შავმა ხნულებმა,
მაგრამ მთავარი მაინც ის არის,
რაც განცდებისგან დაიწურება.
საოცარია, რაშიც ცა არის,
უხილავია, რაშიც ზღვარია,
ერთად ხილულიც და უხილავიც,
ალბათ, ამქვეყნად მხოლოდ ქარია.
საკვირველია წეროთა წყობა,
ღრუბლის ქულათა თეთრი ფარია,
მაგრამ პოეტის ცხოვრების წესი,
ალბათ, ყველაზე საოცარია.
ვაზის ტირილი
ვაზის ტირილმა გამაღვიძა
ნორჩმა იარამ
და დამანათლა გაზაფხული
ცამდის კრიალა.
ზეცამ პირბადე ჩამოიხსნა,
არ აგვიანა,
მიწამ გულ-მკერდი გადაიხსნა,
გაამზიანა.
მე გაზაფხულის უხილავი
მორბედი მქვია,
მივუალერსებ ყვავილნარებს,
დილით, ხან გვიან.
ხან დედამიწას შეველევი,
ცარგვალზე ავალ,
ხან ქნარით ხელში, ვით მეგზური,
ვეწევი მაშვრალს.
ხან სხივთა თამაშს მეც ავყვები,
დარდს გავიქარვებ,
მოვქსოვ ენძელებს, ზეციურებს,
სამოთხის დარებს.
მე ნაკადულის ჩურჩულშიაც
ჩამძინებია,
და ჩემი ბედი, ჩემი ხვედრი
დამსიზმრებია.
მე გაზაფხულის უგზო-უკვლო
მგოსანი მქვია,
მივყვები შორ გზას, გზად რითმები
დამიბნევია.
და ეს ჩემი გზა გაზაფხულის სუსხსაც წააგავს,
იმ გზას, რომელზეც ზოგჯერ სეტყვა უწყალოდ ცვივა,
მისი მიზნები შორია და მიუწვდომელი
და მას სახელად შემოქმედის ცხოვრება ჰქვია.
მკათათვე
ფიქრმა მოიცვა იასპის მდელო,
სიცხემ დათრგუნა მთელი სხეული,
და გახუნებულ მკათათვის ფერებს
შემოვრჩი, როგორც მგზავრი ეული.
მტვრიან ფოთლებში ჩამკვდარა ფეთქვა,
სადღაც მოისმის სიტყვა მაშვრალის,
მე სიყვარული დავკარგე გუშინ,
დღეს ვინც იპოვის, იყოს ალალი.
უდაბნოს ქარი დამაშვრალ ხელებს
ჩაძირავს წყალში, გამჭვირვალდება,
და სულს განწმინდავს როგორც მოძღვარი,
რომ განიფანტოს ურჩი ზმანება.
სიცარიელე გააშრობს ფერებს,
ტილოს შერჩება მხოლოდ სხეული,
არ შეისმენენ ხატები ლოცვას,
რადგან შორსაა სული ეული.
უგრძნობელ ზეცას აროდეს შევტრფი,
გაიხუნებენ სამოსს ქედები,
ჩემთვის მკათათვე არის წამება,
უსიყვარულოდ დავეხეტები.
სევდის შემოდგომა
ეხლა, შემოდგომის ფიქრი სევდიანი,
მართლაც პოეტური სულით აღვსილია,
ნატვრის აივანი, ვაზთა ხეივანში,
არის სამოთხე და სულის იდილია.
და რა,