ყველა კრიტიკოსი, წიგნს აფასებს პირველი ოცი გვერდის წაკითხვით, აქ ამუშავებენ პრინციპს, სახელწოდებით „ კასრი “ . ამას სასმელამდე მივყავართ,თქვენ მთლიან კასრს არ ჩაცლით იმისათვის რომ გაიგოთ რა გემო აქვს შიგნით ჩასხმულ სითხეს, საკმარისია ერთი ჭიქის დაგემოვნებაც, ერთადერთი ჭიქა რომელიც გათქმევინებს - ვარგა, თუ არა სასმელი.
კრიტიკოსიც ასე მოქმედებს, ერთ, ან ორ თავს გასინჯავს, წაიკითხავს, არ მოეწონება გადააგდებს, მოეწონება და შესაძლებელია კარგადაც დამთავრდესეს ამბავი.
სწორია ეს მიდგომა წიგნისადმი ? როგორ ფიქრობთ წიგნში დაწერილი პირველი ორი თავი ასახავს მთლიანი წიგნის ფასს ? ქიმიაა წიგნი ? რომელიცზუსტად იმეორებს იმ თვისებას რაც მის სხვა ნაწილებშია ? არა ! წიგნი ქიმია არ არის, ის ადამიანს ჰგავს, მას აქვს ჩავარდნებიც და აღმაფრენაც, არავის სურსჩავარდნების ხილვა, მალევე ფურცლავენ ამას, ისევე როგორც საკუთარ ცხოვრებაში. მათ არ ესმით, ამის გარეშე ის ვერ იცოცხლებს, დიდი წიგნი ვერასდროსვერ იქნება ამის გარეშე, ის თუ ცოცხალია და ადმიანს გავს, მოგიყვება თავის გასაჭირზე, განახებს ბედნიერ დღეებს, დაგრთგუნავს, თუ საჭიროა შურაცხყოფასაცმოგაყენებს, ან პირიქით, ჩაგითრევს, შეგაბავს, შეგიყვარებს, შეიძლება შენც შეიყვარო, მასთან ჩახუტებულმა იარო, შენ მეგობრებთან ხმამაღლა ამბობდესიამაყით რომ მასთან არაერთი საათი გაქვს გატარებული ლოგინში, პარკში, მანქანაში, იქ სადაც ის დაგჭირდა. ისინი კი სირცხვილს გრძნობდნენ რომ ეს მათჯერ არ ქონიათ. გიყვარდეს ის წიგნი ისე რომ მის სიტყვებს და ისტორიებს იმეორებდე, ის შენი მეგობარი ხდება, ამ დროს სხვა წიგნები თაროდან შურითსკდებიან, შენ ეს არ გაღელვებს, შენ იპოვე ის, შენი მეგობარი, შენი სიყვარული. სამწუხაროდ ყველა წიგნის ბოლო თაროზეა, ან უარესი, არქივში. ადამიანიმორგში, წიგნი მაკულატურაში.
თქვენ წიგნებს იცვლით და იცვლით, ხომ ხვდებით წიგნისათვის ვინც გამოდიხართ ? როგორ ამცირებთ იმ წიგნს რომელიც გიყვარდათ და ახლა თაროზეგიგდიათ, აყურებინებთ მას სხვა წიგნთან როგორ ატარებთ დროს, როგორ წევხართ და კითხულობთ მას, „ დამხიეთ, სულ ცალ-ცალკე გვერდებად ამკუწეთ,ამომხიეთ, დამწვით და გადამაგდეთ “ . თქვენ ეს არ გაღელვებთ, შეიძლება ისევ მის ციტატებს იყენებთ მაგრამ ეს უკვე აღარც გახსოვთ, იმდენად გაგიჯდათ მისინააზრევი და სტილისტიკა. არცერთ წიგნს არ უნდა რომ ის სხვა ათხოვოთ და უკან არ დაიბრუნოთ, ასეთ წიგნს გონია რომ თქვენ ის არასდროს არ მოგწონდათ დაუბრალოდ მოიშირეთ, ასეთ დროს ის თავს ნახმარად გრძნობს, ეს მისთვის მძიმეა, დიდი მენტალური და სულიერი სტრესის ქვეშ აღმოჩნდება, საერთოდაცღმერთმა უწყის კიდე რამდენი შეიძლება ამაზე საუბარი.
ღვთიური ირონია ის ირონიაა, რომელიც იმდენხანს გაცოცხლებს, რამდენ ხანსაც ყველა შენი მეგობრის სიკვდილის ნახვას დასჭირდება. უბრალოდვთქვათ, ყველამ მიაღწია თავის მიზანს, მაგრამ ამოუცნობი რაღაცეები ხდება, გაუგებარია.
ხანდახან აღარ ჩანს შენი მომავალი, უსიხარულოდ გადიან დღეები, ამ დროს ყველაფერი მძიმეა, მუსიკა, წიგნები, მეგობრები, უბრალოდ ცხოვრება, იქგინდა წახვიდე სადაც უკეთესი იყო ყველაფერი, ბავშვობაში დედასთან, მამასთან, დასთან, ძმასთან, ან უბრალოდ მეგობართან, ხვდები რომ იქ წასასვლელიბილეთი არ გაქვს, ეს შუძლებელია, აღარ გაქვს წარსულიც, არ გაქვს მომავალიც, ის ჯერ არ დამდგარა, დაგრჩა აწმყო. აწმყო ? ეს არაფრის მთქმელი დროა,მოწამლული წარსულის შეცდომებით და მომავლის შიშით. იცით, ბევრ ავტორს უყვარს საუბარი იმაზე თუ როგორი მძიმეა და უსამართლო ეს ცხოვრება, რა თქმაუნდა, ალბათ ეს რომ არ დაწერონ თავს ცუდად იგრძნობენ, თუ მკითხველმა არ წაიკითხა ასეთი წიგნი, მკითხველი თავს მარტოდ იგრძნობს ამ სამყაროში,მოკლედ ერთმანეთს ავსებენ, მკითხველი და მწერალი, ერთი ემოციებს და აზრებს დებს, მეორე მას კითხულობს და ბედნიერობს, თანაუგრძნობს, ან განიცდისტკივილს, ან ფიქრობს, „ ეი ნახე, ეს გმირი მე მგავს და წარმატებულია, ესე მეც შემიძლია “ , ან „ საწყალი რა უბედურია, რა კარგია, რომ ჩემზე უარესებიცდაბოდიალებენ ამ სამყაროში “ , ეს მკითხველს ძალას მატებს. თქვენ წარმოიდგინეთ არიან მესამე განზომილების ხალხიც, ეს ის ადამიანია, შესავლისკითხვისასვე, რომ უკვე იცის როგორ გაგრძელდება და დამთავრდება ყველაფერი, ოთხი პერსპექტივიდან, რომ ხედავენ მოვლენებს, ისიც კი იციან რომ ოდესმემოკვდებიან, ზედმეტად ბევრს ზომავენ ცხოვრებაში იმისთვის, რომ ბედნიერი იყვნენ, ყველას აქვს თავში, ფიქრი „ რა აზრი აქვს ცხოვრებას “ ? „ რატომ უნდავიცხოვრო “ ? ასეთ ხალხს არ უთხრათ რომ მისნაირი მილიარდი უკვე ცხოვრობდა და კიდევ იცხოვრებს მსგავსი კითხვით, რაღაცას დაკარგავენ, რას ? ამას მოგვიყვება ერთი, მალე გაიცნობთ მას, დავიწყოთ ისტორია ... ... ...
* * *
... ... ... ფემინისტები ნამდვილად ვერ იტყვიან მსოფლიოს წამყვანი მზარეულები იმიტომ არიან კაცები, რომ ქალებს საჭმლის კეთებას უკრძალავდნენ, მაგრამ მაინც მიშლიან ნერვებს ეს უტვინო გოგოები, იმიტომ არა რომ მდედრები არიან, საქმე ისაა რომ ფლობენ საიდუმლო ძალას – ამ მომენტში მის თავშიმხოლოდ მკერდის გამოსახულება იყო ფოკუსის ქვეშ – არ ვიცი ეს რა ძალაა, უბრალოდ ახერხებენ და გიყენებენ.
– ვინ გამოგიყენა ? – ჰმ, თავხედი, რა გახარებულია შინაგანად
– მე ? მე ვერავინ გამომიყენებს ! – ამ სიტყვებს შემთხვევით ნერწყვიც გადმოჰყვა
– ხო გამახსენდა, შენ აქეთ ხმარობ ხალხს – ეს თავხედი ენას მაინც არ აჩერებს
– თუ ოდესმე გითხრეს ჩემზე, რომ ხალხს ხმარობსო, დაიმახსოვრე, მე მარტო ლოგინში ვხმარობ ხალხს ! – ამ სიტყვებს აღარ მოყოლია ნერწყვი
– ეე, მომეწონა, რა კარგად არის ნათქვამი, მე მარტო ლოგინში ვხმარობ ხალხს !
სტიუსათვის ესეთი საუბარი აუტოკონფორმულობის საშუალება იყო საკუთარ თავთან, ის მხოლოდ მასში არსებულ მეორე ხატს მიყვებოდა, მას არავისხმარება არ უყვარდა, ან უბრალოდ სიტყვა ხმარება არ მოსწონდა, თუმცა სულ ერთი იყო რისთვის გამოიყენებდა ამ სიტყვას. მისთვის არც ფასეული იყო ასეთიხალხის საუბრის მოსმენა. ის ამ სიტყვის მაგივრად იტყოდა, საქმიანი ურთიერთობა, ინტიმური თანადგომა, დახმარების გაწევა, მოკლედ ქცევითი წარმოება,მაგრამ ხმარება ეს ძალიან უხეშია, თან ისეთ ადამიანთან საუბრობს, ნამდვილად რომ გული ერევა, მალკოლმი ნედლი არარაობა იყო, წარმოიდგინეთ, გარშემოყველანაირი გოგოს შებმას ცდილობდა, არა აქ არაფერია არარაობის, ამის შემდგომ ისახებოდა არარაობად, ერთ დღეს ერთს აბოლებდა, მეორე დღეს მეორეს,მესამე დღეს ისევ პირველს ოღონდ ნახევარი საათის წინ ისევ მეორესთან იყო, ამას ემატებოდა ნულოვანი თანაგრძნობის უნარი, შეკავებული აგრესია, მოკლედსტიუ მას ვერ იტანდა ვერაფრით, არაფრით და ყველაფრით.
– კაი მალკოლმ, მე გავედი – სტიუს იმედი აქვს მალკოლმი აღარ დაამატებს
– იცი შენგან არასდროს გამიგია ... ... ... გოგოზე ... ... ...