მიმართვა და გაფრთხილება მოგზაურებს
ეს მხატვრული ნაწარმოებია და არა გზამკვლევი მოგზაურთათვის. წიგნში ამერიკის შეერთებული შტატების გეოგრაფია მთლიანად გამოგონილი არაა – აქ ნახსენები ბევრი ადგილის მონახულება, ბევრი ბილიკის გავლა და ბევრი გზის რუკაზე დატანა შეიძლება – მაგრამ თავს თვითნებობის უფლებაც მივეცი. არც ისე ბევრ შემთხვევაში, თუმცა თვითნებობა მაინც თვითნებობაა.
წიგნში ნამდვილი ადგილების მოხსენიების უფლება არავისთვის მითხოვია და არც არავის მოუცია. ვფიქრობ, „კლდის ქალაქის“(ტურისტული ღირსშესანიშნაობა ვირჯინიის შტატში. მდებარეობს მთა ლუკაუტზე, საიდანაც, როგორც ამბობენ, ერთდროულად შვიდი შტატის დანახვა შეიძლება.) ან „კლდეზე მდგარი სახლის“(ტურისტული ღირსშესანიშნაობა ვისკონსინის შტატში, აიოვის ოლქში, ალექს ჯორდან ჯუნიორის მიერ დაპროექტებული ოთახების, ქუჩების, ბაღებისა და მაღაზიების კომპლექსი.) მეპატრონეები და მონადირეები, რომლებიც ამერიკის შუაგულში მდებარე მოტელს ფლობენ, შეცბებიან, როცა მათ საკუთრებას ამ წიგნში წააწყდებიან.
ზოგიერთი ადგილის მდებარეობა განგებ არ გავამხილე: მაგალითად, ქალაქ ლეიკსაიდისა ან ბლექსბერგიდან ერთი საათის სავალზე მდებარე ფერმისა, სადაც იფნის ხე დგას. შეგიძლიათ თავად სცადოთ მათი პოვნა და იქნებ მიაგნოთ კიდეც.
გარდა ამისა, რაღა თქმა უნდა, ამ წიგნში ნახსენები ხალხი – ცოცხალი თუ მკვდარი – გამოგონილია ან გამოგონილი ამბის მონაწილეა. მხოლოდ ღმერთები არიან ნამდვილები.
ყოველთვის მაწუხებდა ერთი შეკითხვა: რა ემართებათ დემონურ არსებებს, როცა მიგრანტები სამშობლოდან აიყრებიან ხოლმე? ირლანდიური წარმოშობის ამერიკელებს ფერიები ახსოვთ, ნორვეგიული წარმოშობის ამერიკელებს – ნისეები, ბერძნული წარმოშობის ამერიკელებს – ვრიკოლაკასები, ოღონდ ეს მითური არსებები მხოლოდ მათ ძველ სამშობლოში მომხდარ მოვლენებს უკავშირდებიან. როცა ერთხელ ვიკითხე, ეს დემონები ამერიკაში რატომ არ ჩანან-მეთქი, ჩემმა ინფორმანტებმა(ჩართული დაკვირვებების დროს მკვლევრის ინფორმაციის ერთ-ერთი ძირითადი წყარო; შესასწავლი კულტურის წარმომადგენელი, რომელიც ეხმარება მკვლევარს ამ კულტურის შესწავლაში.) დაბნეულად ჩაიხითხითეს და მიპასუხეს: „ოკეანის გადმოცურვას ვერ ბედავენ, ძალიან შორია“; ისიც აღნიშნეს, ამერიკაში ხომ არც ქრისტე და მისი მოციქულები ჩამოსულანო.
რიჩარდ დორსონი,
„ამერიკული ფოლკლორის წარმოშობის თეორია“,
„ამერიკული ფოლკლორი და ისტორიკოსი“
(University of Chicago Press, 1971)
ჩუქება
