მეათე საუკუნის უმნიშვნელოვანესი ქართული ლიტერატურული ძეგლი, რომელიც აღწერს ტაო-კლარჯეთის ეკლესია-მონასტრების მაშენებლის,სასულიერო მოღვაწისა და მწერლის, მერვე-მეცხრე საუკუნეების საქართველოს კულტურული აღმშენებლობის მოამაგის, გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრებას. "გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება" ჰაგიოგრაფიული ნაწარმოებისთვის დამახასიათებელი კანონიკის გარდა საერო მწერლობის მრავალ ნიშანს ატარებს, რითაც სრულიად სხვა საფეხურზე გადაჰყავს ქართული ჰაგიოგრაფია.