ფილიპ კ. დიკი
-
უმცირესობის მოხსენება -
1. „ვმელოტდები“, – გაიფიქრა ანდერტონმა ახალგაზრდა კაცის დანახვისას, – „ვმელოტდები, ვსუქდები და ვბერდები“.
თუმცა, ეს ხმამაღლა არ უთქვამს. ამის ნაცვლად, სკამი უკან გაწია, ფეხზე წამოდგა და მაგიდას შემოუარა მტკიცედ გაწვდილი მარჯვენათი. ნაძალადევი თავაზიანობით გაუღიმა ახალგაზრდა კაცს და ხელი ჩამოართვა.
– უიტვერი? – მოწყალედ იკითხა მან.
– მართალია, – უპასუხა ახალგაზრდამ, – მაგრამ თქვენთვის, კომისარო, უბრალოდ, ედი, რა თქმა უნდა, თუ თქვენც თვლით, რომ ფორმალობები საჭირო არ არის.
მის ქერა, თვითკმაყოფილ სახეზე ნათლად იკითხებოდა, რომ საკითხი გადაწყვეტილად მიაჩნდა. ამიერიდან, ისინი ედი და ჯონი იქნებოდნენ და სიამოვნებით ითანამშრომლებდნენ.
– შენობას ადვილად მოაგენით? – მისი ზედმეტად მეგობრული ტონი არ შეიმჩნია ანდერტონმა. – „ღმერთო დიდებულო“, – გაიფიქრა მან. რამეს უნდა მოსჭიდებოდა; შიშმა გულზე ცივი თითები მოუჭირა და ოფლი ღვარად წამოუვიდა. უიტვერი ძალდაუტანებლად, ინტერესით დადიოდა ოთახში, თითქოს უკვე იქაურობის მფლობელი იყო და ზომას ამოწმებდა. არ შეეძლო, ზრდილობის გამო, ორი დღეც მოეთმინა?!
– უპრობლემოდ, – მხიარულად უპასუხა ჯიბეებში ხელებჩაწყობილმა უიტვერმა. მგზნებარედ აკვირდებოდა კედლის გასწვრივ ჩამწკრივებულ მასიურ საქაღალდეებს, – თქვენს ორგანიზაციაში ბრმად არ მოვსულვარ, ხომ გესმით?! საკუთარი მოსაზრება მაქვს იმის შესახებ, თუ როგორ მუშაობს დანაშაულამდელობის კონცეფცია.
ანდერტონმა აკანკალებული ხელით აანთო ჩიბუხი.
– ფრიად საინტერესოა, როგორ მუშაობს?
– არცთუ ცუდად, – თქვა უიტვერმა, – ძალიან კარგადაც კი.
ანდერტონმა სტუმარს დაჟინებით შეხედა.
– ეს თქვენი პირადი მოსაზრებაა? თუ მხოლოდ ყურმოკრული ამბავი?
უიტვერმა მას უცოდველი მზერა მიაპყრო.
– პირადიც და საზოგადოც. სენატი თქვენი მუშაობით კმაყოფილია. ფაქტობრივად, აღფრთოვანებულები არიან, – დაამატა მან, – რამდენადაც ეს ბებრებს შეუძლიათ.
ანდერტონს გააჟრჟოლა, თუმცა, დიდი ძალისხმევის ფასად, გარეგნული სიმშვიდე შეინარჩუნა. აინტერესებდა, რას ფიქრობდა უიტვერი სინამდვილეში, რა აზრები უტრიალებდა ამ მოკლედ შეკრეჭილ თავში. ახალგაზრდა კაცს ნათელი, ცისფერი თვალები ჰქონდა – და შემაშფოთებლად ჭკვიანი. უიტვერი გულუბრყვილო არ იყო. და ცხადია, დიდი ამბიციებიც ჰქონდა.
– როგორც მივხვდი, – ფრთხილად თქვა ანდერტონმა, – თქვენ ჩემი ასისტენტი იქნებით სანამ გადავდგები.
– მეც ასე გავიგე, – დაუყოვნებლივ გასცა პასუხი უიტვერმა.
– ის, რაც წელს, შეიძლება, მოხდეს, ან მომავალ წელს, ან სულაც ათი წლის შემდეგ, – ანდერტონს ჩიბუხიანი ხელი ისევ აუკანკალდა, – პენსიაზე გასვლას ჯერ არ ვაპირებ, – მშრალად თქვა მან, – მე შევქმენი დანაშაულამდელობა და აქ იმდენ ხანს დავრჩები, რამდენსაც მოვისურვებ. ეს ჩემს გადაწყვეტილებაზეა დამოკიდებული.
უიტვერმა თავი დაუქნია, კვლავაც უცოდველ გამომეტყველებას ინარჩუნებდა.
– რა თქმა უნდა.
ანდერტონი ოდნავ მოეშვა.
– უბრალოდ, მინდა, ყველაფერი ნათელი იყოს.
– თავიდანვე, – დაეთანხმა უიტვერი, – უფროსი თქვენ ხართ, თქვენი სიტყვა კანონია. ორგანიზაციას ხომ არ დამათვალიერებინებდით? – ჰკითხა მან აშკარა გულახდილობით, – მინდა რაც შეიძლება მალე გავეცნო ძირითად რეჟიმს.
როცა ყვითელი შუქით განათებულ, ხალხმრავალ დერეფანში გავიდნენ, ანდერტონმა უიტვერს უთხრა: – რასაკვირველია, დანაშაულამდელობის თეორიას უკვე იცნობთ, თავისთავად ცხადია.
– მხოლოდ ის ინფორმაცია მაქვს, რაც ყველასათვისაა ხელმისაწვდომი, – უპასუხა უიტვერმა, – მუტანტი მხედველების დახმარებით, თქვენ ერთბაშად და წარმატებით მოუღეთ ბოლო ტრადიციულ სადამსჯელო სისტემას, როცა ბოროტმოქმედს მხოლოდ კრიმინალური ქმედების ჩადენის შემდეგ სჯიდნენ. ყველას გვესმის, რომ სასჯელი დიდად შემაფერხებელი არასოდეს ყოფილა და ძნელად თუ არგებდა რამეს უკვე მკვდარ მსხვერპლს.
ისინი ლიფტში შევიდნენ და როცა სწრაფად დაეშვნენ დაბლა, ანდერტონმა თქვა:
– ალბათ, უკვე იცით დანაშაულამდელობის მეთოდოლოგიის ძირითადი იურიდიული ხარვეზი, ჩვენ იმ ადამიანებს ვიჭერთ, რომლებსაც კანონი ჯერ არ დაურღვევიათ.
– მაგრამ აუცილებლად დაარღვევს, – დარწმუნებით თქვა უიტვერმა.
– საბედნიეროდ, ვერ დაარღვევენ იმიტომ, რომ ახლა დამნაშავეებს იმაზე ადრე ვპოულობთ, ვიდრე ისინი დანაშაულს ჩაიდენენ. ამგვარად, დანაშაულის ცნება მეტაფიზიკის სფეროში ინაცვლებს. ჩვენ შეგვიძლია განვაცხადოთ, რომ ისინი დამნაშავეები არიან. თავის მხრივ, მათაც შეუძლიათ გამუდმებით ამტკიცონ, რომ უდანაშაულონი არიან. და გარკვეულწილად, მართლებიც არიან.
ლიფტი შეჩერდა და ისინი კვლავ ყვითელი შუქით განათებულ კორიდორში გავიდნენ.
– ჩვენს საზოგადოებაში სერიოზული დანაშაული უკვე აღარ ხდება, – აგრძელებდა ანდერტონი, – სამაგიეროდ, ახლა გვაქვს პოტენციური დამნაშავეებით გატენილი დაკავების ბანაკი.
კარი გაიღო და დაიკეტა. ისინი ანალიტიკურ განყოფილებაში იყვნენ. თვალწინ გადაეშალათ მოწყობილობათა შთამბეჭდავი მთები – მონაცემთა რეცეპტორები, კომპიუტერული მექანიზმები, რომლებიც იკვლევდა და ამუშავებდა მიღებულ ინფორმაციას. ამ მოწყობილობებს მიღმა, სადენების ლაბირინთში ჩაკარგული იჯდა სამი მხედველი.
– აი, ისინიც, – მშრალად თქვა