ბიჭი სულელების ყუთიდან
ბექა ელბაქიძის „Homo Televisus“, შეიძლება ითქვას, რომანი-რეპორტაჟია, სადაც თხრობა პირველ პირში მიმდინარეობს და ეხება ისეთ თემებს, როგორიცაა ვირტუალური სამყარო და რეალური ყოფა, მასმედიის ზემოქმედება მასაზე, თანამედროვე ადამიანი გლობალურ სამყაროში და პიროვნული თავისუფლება.
რომანის მთავარი გმირი ახალგაზრდა ჟურნალისტია. იგი სამშობლოდან შორს მოღვაწეობს, რაც საშუალებას აძლევს თავისი უშუალო დაკვირვება და დამოკიდებულება გადმოგვცეს ამერიკაზე, ევროპაზე, კონფლიქტურ რეგიონებზე აზია-აფრიკაში, ასევე შეეხოს თავის სამშობლოს – საქართველოს, სადაც საკმაოდ დუხჭირი ცხოვრების ფონზე ასე მიზანმიმართულად „ჰყვავის“ ე. წ. საპნის ოპერები თუ თოქშოუები.
ვუძღვნი ბებოს
ნათელა დადიანს
პარიზი
ბოლოს და ბოლოს ეს სიცრუეც აღარ მაშინებს,
ვუყურებ მთვარეს, კვერცხივით რომ იწვის ტაფაზე
და წყლის წვეთების ფაქიზ საყელოს,
ამ დამხრჩვალ ქალს რომ სამკაულად გამოადგება...
გიიომ აპოლინერის ლექსზე შეთხზულ სიმღერას აკვნესებს აკორდეონისტი. ხრინწიან ხმას დილის ნამი ულბობს, თავზე ჩამოფხატული, თვალწასული ნაქსოვი ქუდი მარცხენა ყვრიმალს უფარავს. ბარბაცით დადის და ისე წელავს აკორდეონს, ეტყობა, ბევრი დალია. მათხოვარს არ ჰგავს, არც დახვეწილი ჩაცმულობით გამოირჩევა. მსხვილი, დაკუნთული მკლავები მაფიქრებინებს, რომ მეთევზეა.
...ქუჩებს ატყვია შარშანდელი წვიმის სისველე
და მუყაითი ანგელოზები
მთელი ამ წმინდა კვირის მანძილზე
გულმოდგინედ მუშაობენ ჩემთვის ჩემს სახლში.
თეთრი მთვარე და მწუხარება ქრებიან ერთად,
მეც მთელი კვირა ვხეტიალობ სიმღერ-სიმღერით...…
მირაბოს ხიდის ქვეშ მიცურავს სენა, თევზისა და ნესტის სუნით აქოთებული. საუკუნეების განმავლობაში ათასობით ცოცხალი სხეული უქცევია გვამად ამ ნაცრისფერ, მყრალ წყალს. სიცოცხლემობეზრებული ქალიშვილები, კაზინოდან გამოქცეული ბიჭები თუ ქუჩაში შემხვედრი ავაზაკების ხელშეწყობით გადაფრენილი უიღბლოები. არ მომწონს სუნი! არც მისი ზანტი დინება მაყენებს მაინცდამაინც რომანტიკულ განწყობაზე, ამიტომ შორიახლოს მივყვები სანაპიროს.
– როდის მიდიხარ თბილისში? – მეკითხება ლინდა და მხარზე მეკვრის.
– არ ვიცი, ალბათ კიდევ ცოტა ხნით დავრჩები აქ! – გულგრილად ვპასუხობ.
– მოწყენილი ხარ?
– ჰო, ცოტა!
– გინდა, მონ მარტრზე გავიაროთ, რამე დავლიოთ, განწყობაზე მოგიყვანს! ერთი პატარა კაფე ვიცი, ჟაკ ბრელის სიმღერებს მღერიან... შენ ხომ გიყვარს ჟაკ ბრელი, გებ? – ლინდა წინიდან მიდგება და თვალებში მიყურებს.
– ძალიან სევდიანია!
– გინდა სადმე კუნძულზე წავიდეთ? აი, ისეთ კუნძულზე შენ რომ მეუბნებოდი... მხოლოდ ჩვენ ორნი ვიქნებით იქ, ყველასგან და ყველაფრისგან თავისუფლები. მე კაკაოს მოგიდუღებ დილით, შენ თევზებსა და მოლუსკებს დაიჭერ. ვიცხოვრებთ ჩალის ქოხში, ჩვენ გარშემო სულ ბაუნტები და პალმები იშრიალებენ. საღამოობით ერთად შევხვდებით მზის ჩასვლას, მერე კოცონს ავანთებთ ქვიშაზე და მე გვერდით მოგიწვები პატარა ბავშვივით...
– თავისუფლება შიგნიდან იწყება და სადღაც ნერვულ სისტემაზე გადის. მას ვერავითარი კუნძული და ზღვის სანაპირო ვერ გაპოვნინებს თუ შენში არ აღმოაჩინე! – მკაცრად ვთქვი და წინ წავედი.
ლინდა ხტუნვა-ხტუნვით მომსდევს გვერდით, ახლა მართლა პატარა გოგოს ჰგავს. წითელი ლენტით გამოუნასკვავს ქერა კულულები, ტუჩებიც წითელი პომადით შეუღებავს. ჭრელი, თეთრკოპლიანი კაბა აცვია, როცა ზურგით დგება, სენადან მობერილი ნიავი კაბას ტანზე აკრავს და ჯიშიანი, მკვრივი სხეული უჩანს. მის აცქვეტილ ძუძუებს რომ ვუყურებ, მზად ვარ აქვე, ქუჩაში დავწვე მასთან, მაგრამ ქარი ცხრება და ვნებას ისევ სევდა ჯობნის.
– ...იცი, ვოცნებობდი, შეგეტყუებინე საჩემო ადგილას, საწოლში, გიჟივით გეკოცნა (რა ვიცი, იქნებ შენც მხოლოდ და მხოლოდ ჩემს ფიქრებში არსებობ)... – ყურში ჩამჩურჩულებს ქალი.
– ეს რა არის? – მომწონს და ვეკითხები.
– სილვია პლათის ლექსიდან...
– როგორი პოეზიის ღამე მაქვს პარიზში?! – ხმამაღლა ვყვირი მთვრალი მეთევზესავით, თუმცა ჩემს ხმაში ირონიას ვიჭერ.
– რა დაგემართა, გებ?
მივხვდი რომ სრულიად უადგილო იყო ჩემი ირონია. ლინდა ნაწყენია.
– არ ვიცი... თითქოს აღარ მიხარია ისე, როგორც ადრე მიხაროდა, აღარც ძველებურად მწყინს... სიცარიელეს ვგრძნობ!
„ჩვენ ბევრ როლს ვთამაშობთ, ზოგს იმიტომ, რომ ეს სახალისოა, სხვებს იმიტომ, რომ ვიღაცას სურს, ეს როლები ვითამაშოთ. უფრო ხშირად კი იმიტომ, რომ საკუთარი თავის დაცვა გვინდა... და უცებ შეუმჩნევლად გვისხლტება ხელიდან ის, რაც როლი არ არის. ვცხოვრობთ, ვცხოვრობთ და თანდათან ვშორდებით იმას, რასაც „მე“ ჰქვია...“
ინგმარ ბერგმანი
„გულახდილი საუბრები“
ნიუ-იორკი
1
„იაპონია მეორე კვირაა სტიქიას ებრძვის, მიწისძვრამ საგანგაშოდ დააზიანა ფუკუშიმას ატომური ელექტროსადგური. ორი რეაქტორი უკვე აფეთქდა, ცენტრალური ტემპერატურას ვეღარ უძლებს, თუ ასე გაგრძელდა, კატასტროფა გარდაუვალია...
რადიაციის ნიშნები უკვე დაფიქსირებულია ტარხუნასა და რძეში... პრემიერ-მინისტრის განცხადებით პანიკის საფუძველი არ