ანტიკური მსოფლიო - ეხნატონი - ეგვიპტის ფარაონი ძვ. წ. 1353-1336 წწ.
დაბადებიდან - ამენჰოტეპი, შვილი ფარაონ ამენჰოტეპ III-ისა, რომელმაც მეთვრამეტე დინასტიის მმართველობა აზიასა და აფრიკაზე განავრცო. ამენჰოტეპმა გამეფებიდან 6 წლის შემდეგ უარყო ძველი რელიგია, მიიღო მონოთეისტობა, რომელიც ატონს სცემდა თაყვანს და ამის გამო დაირქვა ეხნატონი, რაც „ ატონის მსახურს “ ნიშნავს.
მერე ეგვიპტელ ხალხში ახალი რელიგიის დამკვიდრებას მიჰყო ხელი და კარნაკში, ძველი ღმერთების თაყვანსაცემად აგებული სამლოცველოების გვერდით, ახალი ღმერთის სადიდებელი უზარმაზარი ტაძრები ააშენა. დედაქალაქი თებედან 200 მილის (სახმელეთო მილი უდრის 1609, ხოლო საზღვაო - 1852 მ-ს. - რედ.) მოშორებით, ნილოსის დინებით ქვევით, იმ ადგილას გადაიტანა, რომელსაც დღეს არმანა ეწოდება. სწორედ იქ ააშენეს ახალი ქალაქი - ეხტატონი, რომელიც სიტყვასიტყვით, „ ატონის ძალაუფლების მოქმედ ადგილს “ ნიშნავს. მმართველობის განმავლობაში ეხნატონმა პოლიტიკური და ეკონომიკური ძალაუფლების ცენტრალიზება მოახდინა, მიიტაცა ვრცელი ტერიტორიები და ყველას დიდი ბეგარა დაუწესა. ამასთანავე, სამეფოს სხვადასხვა კუთხეში დაგზავნა თავისი მოხელეები, რომლებსაც ძველი ღმერთების სადიდებელი სამლოცველოებისა და საკურთხევლების განადგურება დაავალა.
მიუხედავად ყოველივე ამისა, სახელმწიფო მოხელეები კორუფციამ მოიცვა, არმია დასუსტდა და ფარაონმა მამამისის მიერ შემოერთებული ტერიტორიების უდიდესი ნაწილი დაკარგა. მისი გარდაცვალების შემდეგ, ფარაონის ტახტზე ტუტანხატონი ავიდა, რომელმაც უარყო ატონი და ძველ ღმერთს - ამონს დაუბრუნდა, რის შემდეგაც ტუტანხამონი დაირქვა.
ცხოვრება და ბოროტმოქმედება
ძვ. წ. 1353 წ. - გახდა ეგვიპტის ფარაონი.
ძვ. წ. 1345 წ. - დაირქვა ეხნატონი და ახალი, მონოთეისტური რელიგიის გავრცელებას მიჰყო ხელი.
ძვ. წ. 1336 წ. - ეხნატონის გარდაცვალების შემდეგ, ეგვიპტემ უარყო ახალი რელიგია და ძველ ღმერთებს დაუბრუნდა.
ჩუქება
