ლიტერატურული გაზეთი #163

აკა მორჩილაძე ნაწერები ვარდის და ბულბულისა სუმბუქი საგაზეთო სერიალი დასაწყისი #160162
 

 
ბინდიანის ჭალაში საღამო ჟამი კამათ ლის გორების დროა. უძველეს ხანიდან ის სამიჯნურო ალაგად იყო ნახსენები და ასე გასინჯეთ, პატარძალთა შენიღბულად გადანახულებისათვისაც მორგებული ჭალა გახლდათ. ქვაბლიანური დროების მიწურვილიდან კი სწორედ რომ ეს ბინდიანი გაიღო ხელისუფლებამ ქალაქში ერთადერთ თავშეყრის ადგილად. აქ მოხუცები მოიკრიბებოდნენ ხოლმე და ნარდს თამაშობდნენ. ეს უფლება მათთვის თავად გენერალპრეზიდენტს ებოძებინა, რაღა თქმა უნდა, ასურასტან ასურასტანის ჩაგონებით. ესეც ჩასათვლელია, რომ ქვაბლიანს ნარდი უყვარდა და ერთადერთ კანონიერ თამაშადაც კი გამოეცხადებინა.
ილია აბულასანი ამ ადგილს საბოლოო განთავისუფლების შემდეგ შეეჩვია. სულ მარტოდ დარჩენილიყო და თან იმ წლებში, შედარებითი თავისუფლების ჩამოდგომის ჟამს, ბინდიანის ჭალა ნაპატიმრალ ბერიკაცთა საყვარელ ადგილადაც ქცეულიყო. ძებნაგამოტეხვის ერთიორი მზირი ყოველთვის შორიახლოს ტრიალებდა, მაგრამ აქაური საუბრები არასოდეს ყოფილა ისე ხმამაღალი, რომ ალბერვილის ბადეს ვინმე მოჰყოლოდა. აბულასანისთვის ბევრი რამ იყო გემრიელი ამ ჭალაში: ძველი სითბოს ნარჩენები, სიყმაწვილის არსებობის უტყუარი საბუთები, ან უბრალოდ, ლაშქრობა მარტოობის წინააღმდეგ. რევოლუციური ღამის შემდეგ აბულასანმა ერთხელაც ვერ ჩააღწია ჭალამდე. ბოლოს დრო მაინც გამოძებნა და ფრანგ ჟურნალისტთან ერთად მივიდა იქ. მთელი ჭალა მათ შემოუსხდა გარშემო. ვიღაცამ ღვინო მოიტანა, სულ სამი ბოთლი. მწვანე მერხებზე მსხდომნი ერთი, ყურმომტვრეული ფინჯნით სვამდნენ და ლაპარაკობდნენ. დე მორანდი იღიმებოდა, თავადაც ჰყვებოდა რაღაცებს. აქ ფრანგული ესმოდათ,ზოგიერთებს მაინც. სევდიანი, თუმცა ცოცხალი თვალების თამაში, დაგუდული ხმები და ერთგვარად მკაცრი ნაკვთები ფრანგს ახსენებდა მოგზაურობას შორეულ მხარეში, ქვეყანაში, სადაც ოდესღაც ყოფილა, გაქუცულ ჭალაში უსვამს ღვინო ვიღაც კეთილ კაცებთან ერთად და უფიქრია, რომ არაფერია უფრო ძვირფასი, ვიდრე სიმშვიდე და უბრალო ლაპარაკები მაშინ, როცა მზე ჩადის. ეს იყო, რომ დე მორანი ეჭვობდა, ეს მოგონება გამეორებით სწვევოდა. ზუსტად ისე, როგორც ხდება ხოლმე ცხოვრებაში. აბულასანი კი ორი ფინჯანი ღვინის შემდეგ თავის საყვარელ ზღაპარს ჰყვებოდა: - აი, ამურების დრო მაშინ იყო, ვარდის ფურცლობები და მთელი ამბავი. ზემოთ ერთი რესტორანი იყო, სიმპატია ერქვა, მის პატრონს ილარიონ სახელას ეძახდნენ. მერე დაუხურეს ეგ რესტორანი. თორმეტ საათზე პოლკოვნიკი ამარინდო ამარდიდი ქვემეხს დააჭექებდა გაღმა ბექობზე. ჩვენ დავდიოდით პირდაღებულები. მეტი, ალბათ, არც არაფერი გვეხერხებოდა. აი, იმ აივნიდან ვარდენ მობანე გადმოდგებოდა და მთელს ქალაქს ატყობინებდა მნგრეველი ბასით, გავიღვიძეო. იეჰ, კიდევ რა მახსოვს? საღამოს სეირნობები, ფლირტი და ვაშლებით გამასპინძლება. ლიქიორების შეჯიბრი, მაქმანების შეჯიბრი, კულულების აუქციონი. კრივი ქუჩაში და ჩრდილების თეატრი... მოკლედ, თევერო, აი, ჩემი ეროვნული პოზიცია. სასაცილოა, არა?
- ოოო, ჯადოქრობაა, - წარბებს რკალავდა ფრანგი.
- გახსოვს, ილუშა, ღვინით სავსე კასრები რომ დააგორეს თავდაღმართში?
- ეკითხებოდა ვიღაც, - მთელს ქალაქში ღვინის სუნი იდგა...
- აისიდორა დუნკანი გახსოვს, ფეხშიშველი რომ მიდიმოდიოდა ალისონის სასტუმროში?
- აისიდორა დუნკან? აქ იყო? - უკვირდა დე მორანს.
- აისიდორა, აისიდორა, გასაგიჟებელი და გიჟი.
მეგობრები სახელმწიფო საქმიანობას უწუნებდნენ აბულასანს. ქვეყნის ამბებს ქუჩაში იგებ და მერე ხელებს შლიო.
- არა ვარ მთავრობის კაცი, - მართლაც ხელებს შლიდა ილუშამელექსე,
- ბიჭებს უჭირთ და... საერთოდ, კაცმა არ უნდა იმუშაოს. რომელი ის მე ვარ?
ღელავდა, რადგან მართლაც განაგებდა სახელმწიფო საქმეებს. ნიაღვრის ქუჩაზე, სადაც რატომღაც ყოველთვის ქარი უბერავდა, ასურასტან ასურასტანის ჩუმ და უკარება სახლში ერთი აურზაური იყო.
სწორედ იმ დილით, დედიკოს და მამიკოს, პატარა ასიკოსთვის ფრანგი აღმზრდელი ჩამოეყვანათ. ჩვეულებრივ მდუმარე სახლში, სადაც კაშკაშა სინათლეც კი არეულობად ითვლებოდა, ოქროსკულულებიანი პატარა
ასურასტანი დაქროდა ოთახიდან ოთახში და მასწავლებელს ემალებოდა. ნორჩი ასიკო კარს ენარცხებოდა, სკამებს აყირავებდა და კიოდა.

- ენ, დე, ტღუა, ენ, დე, ტღუა... - მადმუაზელ ჟერვეზა მოუღლელად დაჰყვებოდა ონავარს და ცდილობდა, მისთვის ახალი ცხოვრების დასაწყისი შეემსუბუქებინა.
პოლკოვნიკი ასურასტან ასურასტანი პირველ სართულზე, თავის კაბინეტში შეკეტილიყო და საათში ერთხელ დაიძახებდა ხოლმე: - ბოგდიხან, ჩაი!
და როცა ბრგე კაცი ჩაის მიართმევდა, საიდუმლო მრჩევლის სისინი მოესმოდა:
- დაგაწიწკნით ულვაშებს, ბავშვი გაართეთ...
პოლკოვნიკი რაღაცას წერდა, ჯღაბნიდა და ქაღალდებს ჭმუჭნიდა, მერე ისევ ხელახლა ასველებდა კალამს. ნაშუაღამევს, როცა უკვე ყველას ეძინა, კაბინეტიდან გამოვარდა და სავარძელში ჩასვენებული ბოგდიხანი გააღვიძა:
- ეტლი, გენერალპრეზიდენტთან მივდივართ... მეორე დილა, 1935 წლის 17 სექტემბერი, სამახსოვრო გამოდგა, ერთი ხნით მაინც.
წინაღამ გენერალპრეზიდენტმა ბატის ფრთა ჩააწო ამირბარის ნაქონ სამელნეში და ხელი მოაწერა ასურასტანის შედგენილ საბუთს შაითანბაზარში ადამიანთა სიკვდილით დასჯის გაუქმების შესახებ.
ამ მოულოდნელი საჩუქრის შესატკბობად მთელს