თავი 1
ჟურნალის ჩანაწერი: მე-6 მარსული დღე
მაგრად დამენძრა.
საბოლოოდ დავასკვენი.
დამენძრა!
იმ ორი თვიდან, ჩემი ცხოვრების ყველაზე მაგარი პერიოდი რომ უნდა ყოფილიყო, ჯერ მხოლოდ ექვსი დღე გავიდა და ყველაფერი კოშმარად იქცა.
არც კი ვიცი, ამას ვინ წაიკითხავს. ალბათ, ოდესმე ვინმე იპოვის. შეიძლება, 100 წლის შემდეგ.
ცნობისთვის... მარსზე ყოფნის მეექვსე დღეს არ დავღუპულვარ. ეკიპაჟის დანარჩენმა წევრებმა, ცხადია, დაღუპულად ჩამთვალეს და ამაში ვერც გავამტყუნებ. შეიძლება, ჩემი გლოვის ეროვნული დღეც გამოაცხადონ, ვიკიპედიაზე ჩემ შესახებ სტატიაში კი დაწერენ: „მარკ უოტნი ერთადერთი ადამიანია, რომელიც მარსზე მოკვდა“.
ალბათ, მართალიც იქნება, იმიტომ, რომ აქ უეჭველი მოვკვდები, ოღონდ არა მეექვსე დღეს, როგორც ყველა ფიქრობს.
მაშ ასე... საიდან დავიწყო?
პროგრამა „არესი“. კაცობრიობა პირველად აღწევს სხვა პლანეტას, რათა იქ ადამიანები დაასახლოს, ცივილიზაციის საზღვრები გააფართოვოს, ბლა ბლა ბლა... „არეს 1-ის“ ეკიპაჟის წევრებმა თავიანთი საქმე გააკეთეს და უკან გმირებად დაბრუნდნენ. მათ მთელ მსოფლიოში საზეიმო აღლუმები, დიდება და სიყვარული ერგოთ.
„არეს 2-მაც“ იგივე გააკეთა, ოღონდ მარსის სხვა ადგილას. სახლში დაბრუნების შემდეგ მისმა ეკიპაჟმა საზეიმო ხელის ჩამორთმევა და თბილი ყავა მიიღო.
„არეს 3“. ეს უკვე ჩემი მისიაა. არა, პირდაპირი მნიშვნელობით „ჩემი“ კი არა. მისიას მეთაური ლუისი ხელმძღვანელობდა. მე მისი ეკიპაჟის მხოლოდ რიგითი წევრი ვიყავი. პრინციპში, ეკიპაჟის ყველაზე დაბალი რანგის წევრი. „მეთაური“ მხოლოდ იმ შემთხვევაში გავხდებოდი, თუ მისიაში დარჩენილი ერთადერთი ადამიანი ვიქნებოდი.
და იცით რა? ახლა მეთაური ვარ.
საინტერესოა, ნეტა ამ ჩანაწერს მანამდე თუ აღმოაჩენენ, ვიდრე ეკიპაჟის დანარჩენი წევრები სიბერით დაიხოცებიან? დედამიწაზე, სავარაუდოდ, უვნებლად დაბრუნდებიან. მეგობრებო, თუ ამას კითხულობთ, თქვენი ბრალი არ იყო. ისე მოიქეცით, როგორც უნდა მოქცეულიყავით. თქვენს ადგილას მეც ზუსტად იმავეს გავაკეთებდი. არ გადანაშაულებთ და მიხარია, რომ გადარჩით.
მგონი, მარსის მისიების საქმიანობა უნდა ავხსნა – ხომ შეიძლება, ამ ჩანაწერს ვინმე დილეტანტი კითხულობდეს. დედამიწის ორბიტაზე ჩვეულებრივად მოვხვდით, უბრალო ხომალდით „ჰერმესამდე“ მივაღწიეთ. „არესის“ ყველა მისია მარსამდე მისასვლელად და უკან დასაბრუნებლად „ჰერმესს“ იყენებს. ის უზარმაზარია და უამრავი ფული დაჯდა, ასე რომ, NASA-მ მხოლოდ ერთი ააგო.
„ჰერმესზე“ მოხვედრის შემდეგ, ვიდრე ჩვენ მოგზაურობისთვის ვემზადებოდით, ოთხმა დამატებითმა უპილოტო მისიამ მარსზე საწვავი და სხვა მარაგი ჩაიტანა. ყველაფრის მომზადების შემდეგ მარსისკენ გავეშურეთ, მაგრამ არც ისე სწრაფად. მძიმე ქიმიური საწვავისა და ტრანს-მარსული ინექციების ორბიტების ეპოქა, დიდი ხანია, წარსულს ჩაბარდა.
„ჰერმესი“ იონური ძრავებით მუშაობს. ისინი არგონს ხომალდის უკანა ნაწილიდან დიდი სისწრაფით გამოსტყორცნიან, რაც პატარა აჩქარებებს იწვევს. საქმე ისაა, რომ ამ პროცესს რეაქტივების მცირე მასა სჭირდება, ასე რომ ცოტა არგონი (და ბირთვული რეაქტორი) მთელი გზის განმავლობაში მუდმივად სიჩქარის მომატების საშუალებას გვაძლევს. შეიძლება გაოგნდეთ კიდეც იმის გაცნობიერებისას, როგორი სიჩქარის მიღწევა შეიძლება დიდი ხნის განმავლობაში მცირე, მაგრამ მუდმივი აჩქარებების მეშვეობით.
შემიძლია იმ ამბებით გაგიმასპინძლდეთ, თუ როგორ ვერთობოდით მგზავრობის დროს, მაგრამ ამას არ ვიზამ. იმ ყველაფრის გახსენება ახლა არ მინდა. საკმარისია გითხრათ, რომ 124 დღიანი მგზავრობის შემდეგ მარსზე ისე ჩამოვედით, რომ გზაში ერთმანეთი არ დაგვიჭამია.
პლანეტის ზედაპირამდე მისაღწევად მდა (მარსზე დაშვების აპარატი) გამოვიყენეთ. მდა ძრავებითა და პარაშუტებით აღჭურვილი ერთი დიდი ქილაა. მისი ერთადერთი დანიშნულება მარსის ორბიტიდან პლანეტის ზედაპირამდე ექვსი ადამიანის ცოცხლად მიყვანაა.
და აი, მარსის შესწავლის ნამდვილ ფანდს მივადექით: მთელი ჩვენი ნაგავი უკვე იქ გველოდებოდა.
მთლიანობაში მარსის შესასწავლად საჭირო მთელი აღჭურვილობა პლანეტის ზედაპირზე თოთხმეტმა უპილოტო მისიამ განათავსა. მაქსიმალურად ეცადნენ, მარაგის ყველა კონტეინერი დაახლოებით ერთ არეალში განეთავსებინათ, რაც, ასე თუ ისე, გამოუვიდათ კიდეც. კონტეინერებს ადამიანის სხეულის მსგავსი სიმყიფე არ ახასიათებთ და შეიძლება ზედაპირს საკმაოდ ძლიერად დაასკდნენ, თუმცა შემდეგ აქეთ-იქით გაფანტვა სჩვევიათ.
მარსზე მანამდე არ გაგვიშვეს, ვიდრე არ დარწმუნდნენ, რომ მარაგმა ზედაპირს სრულად და კონტეინერების დაზიანების გარეშე მიაღწია. თავიდან ბოლომდე, მარაგის გაგზავნის ჩათვლით, მარსის ერთ მისიას დაახლოებით 3 წელი სჭირდება. ფაქტობრივად, „არესი 3-ის“ მარაგი უკვე გზაში იყო, როდესაც „არესი 2-ის“ ეკიპაჟი უკან ბრუნდებოდა.
წინასწარ გაგზავნილი აღჭურვილობის ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაწილი, რა თქმა უნდა, მაა იყო – მარსიდან ასაფრენი აპარატი. ოპერაციის დასრულების შემდეგ „ჰერმესზე“ სწორედ მისი მეშვეობით უნდა დავბრუნებულიყავით. მაა-ს პლანეტის ზედაპირზე რბილად დაჯდომა შეეძლო (განსხვავებით მარაგის დანარჩენი ნაწილისა, რომელსაც გაბერილი და მოხტუნავე გარსი აქვს შემოკრული). მაა მუდმივად დაკავშირებულია ჰიუსტონთან და თუ მას რაიმე