ქართული სულის ისრაელელი მაძიებელნი ანუ „სულიკო“ ისრაელურად სექტემბრის მშვენიერი დილაა. იტაის მიკროფონი უჭირავს, ხედვას – ფოტოაპარატი, პელეგი ობიექტივს ასწორებს. „ჩვენ ვიმყოფებით საქართველოში, დედაქალაქ თბილისში, მთაწმინდის მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა პანთეონში...“ იტაი, ისრაელელი მწერალი, ზედმიწევნით აღუწერს ისრაელელ მსმენელს მთაწმინდის პანთეონს, ჩვეული ენერგიულობითა და გატაცებით საუბრობს მათ ცხოვრებასა და შემოქმედებაზე, ვისაც აქ მეფური ძილით სძინავთ. იტაის სიტყვები წრფელი გულით ნათქვამი სამძიმარივით გაისმის.
იტაი და ხედვა თბილისს ისრაელიდან ეწვივნენ. სპონტანურად გადაწყვიტეს შვებულება მათთვის უცხო ქვეყანაში, საქართველოში გაეტარებინათ. შეხვედრამ საქართველოსთან მათ ყოველგვარ მოლოდინს გადააჭარბა. გულმა და გონებამ ვეღარ დაიტია მოზღვავებული შთაბეჭდილებები და წიგნის ფურცლებად გადმოიღვარა.
ცნობილი ვარაუდით, ასურელთა მიერ ისრაელის სამეფოს განადგურებისა და ადგილობრივი მოსახლეობის საკუთარი მიწა-წყლიდან განდევნის შემდეგ საქართველოში მკვიდრდება ებრაული დევნილი მოსახლეობა.
„ქართლის ცხოვრების“ მიხედვით, ნაბუქოდონოსორის მიერ ოტებული ჰურიანი მცხეთის მამასახლისისაგან იღებენ ქვეყანას ხარკითა და მის სანახებში სახლდებიან.
ტიტუსისაგან იავარქმნილი იერუსალიმი და იუდეა კვლავ იცლება ებრაელთაგან და დევნილი ისრაელის მნიშვნელოვანი ნაკადი მცხეთის ებრაულ თემს უერთდება.
სხვადასხვა მოსაზრებით, მჭიდრო კავშირი არსებობს ქართველთა და ებრაელთა ეთნოგენეზისში. ზოგიერთი თანამედროვე ისტორიკოსი, საწინააღმდეგოდ ლეონტი მროველის გადმოცემისა, რომლის მიხედვითაც, ქართველები იაფეთის შთამომავალნი ვართ, მიიჩნევს, რომ, ებრაელთა მსგავსად, ქართველებიც სემიტები არიან... სხვანი გამორიცხავენ ამგვარ გენეტიკურ კავშირს, მაგრამ საუბრობენ ამ ორი ხალხის – „ბიბლიისა“ და „ვეფხისტყაოსნის“ ავტორთა განსაკუთრებულ სულიერ ერთობაზე.
დღეს, არსებითად, ორი ფაქტორი განაპირობებს საქართველო-ისრაელის ურთიერთკავშირს:
პირველი ისტორიულია, უკავშირდება, უდავოდ, მრავალსაუკუნოვან და, უდავოდ, უნიკალურ ქართულ-ებრაულ ურთიერთობას. ამ ორი ერის ისტორიული მსგავსება თვალსაჩინოა: კაცთა ისტორიამ თითქოს ყველა პირობა შექმნა საიმისოდ, რომ ებრაელს, როგორც ერს, აღარ ეარსება, და საქართველოს ბედიც ხშირად ყოფილა სასწორზე შეგდებული. ამ ხალხების შთანთქმას ცდილობდნენ ისეთი მონსტრები, როგორებიც იყვნენ, ერთი მხრივ, ბაბილონის, სპარსეთის, რომის იმპერიები, მეორე მხრივ, ბიზანტიის, სპარსეთის, თურქეთის, რუსეთის იმპერიები. მაგრამ ჩვენი მონელება ვერავინ შეძლო, მაინც უვნებლად გამოვედით სამშვიდობოს, როგორც ებრაელი იონა დიდი თევზის, ხოლო ქართველი ამირანი გველეშაპის მუცლიდან. სიტყვას არ გავაგრძელებ „ჰურიათა ქართველთა“ როლსა და მნიშვნელობაზე ქართველი ერის ცხოვრებაში, მხოლოდ ორ ფაქტზე გავამახვილებ ყურადღებას: 1) ვიდრე ქართული ანბანი გვექნებოდა, ჩვენ ებრაულ-არამეულ დამწერლობას ვიყენებდით; 2) ჩვენში ქრისტიანობის გავრცელება „ჰურიათა“ წიაღიდან იღებს სათავეს.
მეორე მიზეზი თანამედროვე კულტურულ-პოლიტიკური სინამდვილეა. ჩვენ მუდამ დასავლეთისკენ გვეჭირა თვალი, თუმცა თავს ვერ ვაღწევდით აზიურ გარემოს. ახლა ამ გარემოში დიდი ცვლილებაა: აზიურ სინამდვილეში გაჩნდა დასავლური მარცვალი, – ისრაელის სახელმწიფო, – რომელიც, მოხდა სასწაული და უდაბნოს მლაშობზე გაღვივდა. დღეს ეს ფაქტია, მიუხედავად იმისა, მავანს ეს მოსწონს თუ არა. ისრაელი ჩვენი დასაყრდენია ახლო აღმოსავლეთში, მისი დახმარებით შევძლებთ დასავლურ, ქრისტიანულ ფასეულობებთან საბოლოო შეკავშირებას და შერწყმას.
საერთაშორისო პოლიტიკურმა ცვლილებებმა და საშინაო სტაბილურობამ და უსაფრთხოებამ ხელსაყრელი გარემო შექმნა საქართველოში ტურიზმის ასაღორძინებლად. ნიშანდობლივია, რომ ერთ-ერთი პირველები, ვინც საქართველო ტურისტის თვალით დაინახა, სწორედ ისრაელელები იყვნენ. რამდენიმე წლის წინ, ვიდრე ზუგდიდი-მესტიის ბეტონის გზატკეცილი აშენდებოდა, მესტიის აეროპორტი ამოქმედდებოდა და ზემო სვანეთთან სატრანსპორტო კომუნიკაცია მნიშვნელოვნად გაიმართებოდა, ჩემს მეგობრებთან ერთად საქართველოს მთიანეთის ამ მარგალიტს ვეწვიე. გზას ვამბობ, თორემ რა გზააო, როგორც პოეტი ბრძანებს... ათ საათიანი მომქანცველი მგზავრობის შემდეგ ჩვენი „ნისან იქსტერა“ მესტიას მიადგა. ჩემი გაოცება იმით დაიწყო, რომ პირველი აბრა მესტიის შესასვლელთან, რაც უმალ თვალში მომხვდა, ებრაული წარწერით იყო – „ციმერ შალვა ვენარგიზა“ (შალვასა და ნარგიზას საოჯახო სასტუმრო). განცვიფრებას ვერ ვმალავდი, როდესაც ამ ქვეყნის დასალიერში ვხედავდი ისრაელელებს მესტიასა და უშგულისაკენ მიმავალ გზაზე. გუნდ-გუნდად თუ მარტოხელები უშიშრად მიეხეტებოდნენ სვანეთის ტყეებში თავზე ტრადიციული ებრაული ქიფით, მგლის შიში საერთოდ გამქრალიყო ამ ქუდბედიანებში.
შარშან შემოდგომას ხედვა და იტაიც ესტუმრნენ ჩვენთან ერთად სვანეთს. მაგრამ მათი მოგზაურობა საქართველოში სრულიად განსხვავებული ხასიათისაა, ერთგვარ მისიონერულ დატვირთვას იძენს. მისიონერობა, საერთოდ, უცხოა ებრაელობისთვის. ცნობილია იუდაიზმის კარჩაკეტილობა, ამიტომაც აქ პროზელიტიზმი იშვიათობას წარმოადგენს. თუმცა ხედვა და იტაი – ეს უცნაური ტურისტები – მაინც უფრო მისიონერებს ჰგვანან. ცნობილია ებრაელთა კულტურტრეგერული როლი მსოფლიო ხალხთა ისტორიაში. კაცობრიობა არ იცნობს ებრაელზე უფრო მოძრავ, ადგილმონაცვლე ეთნიკურ ელემენტს. აკი თავად ეთნიკური ტერმინი „ებრაელი“ სემანტიკურად გადასვლას, მეორე მხარეს, გავლას, ანუ მოძრაობას გამოხატავს. ეგვიპტიდან გამოსვლის შემდეგ სიტყვა „თავისუფლება“ ყველა ენაზე ებრაული აქცენტით წარმოითქმისო, ამბობს მწერალი, და ხედვა და იტაიც სწორედ თავისუფლების დესპანებად გვევლინებიან. მათთვის მიუღებელია ყოველგვარი ბორკილი, წნეხი, იძულება, ეს ყოველივე სიყალბისა და კონფორმიზმის სამსახურშია. მათი მახვილი მზერა პოსტსაბჭოური საქართველოს სინამდვილეში
ჩუქება
