რა სურთ ახალგაზრდებს?

რა სურთ ახალგაზრდებს?
დათო ჩიხლაძე
 
ის დაბადების დღე, 20 წლის რომ გავხდი და საბოლოოდ დავემშვიდობე თინეიჯერობას, საერთოდ არ გამხარებია. რა ვქნა, დამენანა თინ-პერიოდი მისატოვებლად. სწორედ იმ პერიოდში დავწერე პირველი მოთხრობა და იმ პერიოდშივე მოეწონა ორ ადამიანზე მეტს ჩემი ნაწარმოები. იმავე პერიოდში ვცადე ინგლისურად წერაც. საინტერესო იყო ერთ-ერთი არაქართულ ლიტერატურულ პორტალზე მოკერებული სტატუსიც - Young Adult Fiction.
 
  ეს ის მიმდინარეობაა, რომელიც მოზარდებისთვის იქმნება მოზარდების მიერ, ან უფროსი თაობის წარმომადგენლები ქმნიან 14-20 წლის ახალგაზრდებისთვის. ლიტერატურული მიმდინარეობა, თუ შეიძლება ამას მიმდინარეობა ვუწოდოთ, გამოირჩევა ექსპერიმენტულობით და სითამამით. მას, ისევე, როგორც სხვა ყველას, თავისი კლასიკური ნაწარმოებებიც აქვს, ასეთად მე სელენჯერის „ თამაში ჭვავის ყანაში “ მიმაჩნია. აქვე მოიაზრებენ „ Twilight ” -სა და „ ჰარი პოტერს “ , მაგრამ მე ვურჩევ ქართველ ახალგაზრდებს, რომ მაინც სელინჯერით დაიწყონ.
 
  თვითონ მიმდინარეობა „ Young Adult ” , შესაძლოა სხვადასხვა გზით განვითარდეს. შესაძლოა ის აისახოს ნოველაში, გრაფიკულ ნოველაში, მოკლე მოთხრობაში ან პოეზიაში. ყველაზე საინტერესო კი ალბათ მაინც ასეთი პროზაა. თუმცა შეიძლება გამოვყოთ თემები, რომლებიც თანამედროვე მოზარდებს ყველაზე მეტად აინტერესებთ. დღეს „ Young Adult ” ლიტერატურაში პოპულარულია თემები : თვითგამორკვევა, სექსი, დეპრესია, სუიციდი, ნარკომანია, ალკოჰოლიზმი და ოჯახური უთანხმოებები. საერთოდაც მე ვთვლი, რომ ამ მიმდინარეობას და კონკრეტულად ამ ასაკში მყოფ მწერლებს სხვა დანარჩენისგან ერთი რამ გამოარჩევთ - ეს გულწრფელობაა. მოზარდები წერენ იმაზე, რაც ყველაზე მეტად აწუხებთ და სწორედ ამ თებებზევე შექმნილ ნაწარმოებებს კითხულობენ. ზემოთჩამოთვლილი თემები კი თანამედროვე სამყაროში ყველაზე აქტუალურია. მოზარდს სურს გაერკვეს ვინაა, მას აწუხებს სექსის ან უსექსობის პრობლემა, ხშირად ვარდება უმიზეზო დეპრესიაში, საიდანაც გამოსავალს სუიციდში, ალკოჰოლში ან ნარკოტიკებში ხედავს. ყველაფერი მარტივია. ახალგაზრდებია ითხოვენ შველას და მხოლოდ სხვა ახალგაზრდებს შეუძლიათ მათი დახმარება.
 
  ახალგაზრდა მწერლები უფრო და უფრო ხშირად აღწევენ წარმატებას, ისინი საკუთარი თავისთვის და საკუთარი თაობისთვის წერენ (თუმცა ხშირად არც ერთი გამოსდით და არც მეორე). მაგრამ ნუ დაგვავიწყდება, რომ ამ მიმდინარეობაში შესაძლოა მოხვდეს ჩამოყალიბებული მწერლის ნაშრომიც. მიმაჩნია, რომ უფროსი თაობის დაწერილი “ Young Adult Fiction ” , მხოლოდ მარკეტინგული გათვლაა მიზნობრივ ჯგუფზე და ეს მიზნობრივი ჯგუფი ახალგაზრდობაა.     ბევრი ამ მიმდინარეობას არ მიიჩნევს სერიოზულად და ფიქრობს, რომ ეს უბრალო გასართობია. „ Young Adult ” -ს ხშირად მართლაც ახასიათებს გადამეტებული ნიჰილზმი, რომელიც არასერიოზულობის განცდას ტოვებს, მაგრამ ეს ალბათ უფრო ხმაა ახალგაზრდობისგან, რომელიც დაიღალა სოციალური თუ ეკონომიკური პრობლემებით. ძალიან ხშირია ყოველგვარი კულტურული დაპირისპირებისა და სოციალური სტატუსის რადიკალური უარყოფაც. მოზარდები ხშირად დასცინიან უფროსების საქმიან იმიჯს და ამით ცდილობენ აუმხედრდნენ „ მსოფლიო წესრიგს “ . ამ სფეროში არანაკლებ აქტიურობენ უფროსებიც, რომლებიც ყველანაირად ცდილობენ ზედმეტი ათი დოლარი დასცინცლონ თინეიჯერებს, მათთვის საინტერესო თემებზე წიგნების საყიდლად. თუმცა მოდით ნუ გადავყვებით იმას, თუ რისი კითხვა უყვართ თინეიჯერებს, მოდით მიმოვიხილოთ თვითონ მოზარდების მიერ შექმნილი ღირებული ლიტერატურული ნაწარმოებები.
 
 
ბოლო წლებში ერთი-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი თინეიჯერი ავტორი ნედ ვიზინი იყო. მის ყველაფერი ჰქონდა ხმაურიანი დებიუტიც, განსხვავებული სტილიც და კარგი პრესაც. ვიზინის პირველი წიგნი იყო „ Teen Angst? Naaah... “ წიგნი ავტორის კვაზი-ავტობიოგრაფია. ეს ნაკრებია ამბებისა, რომელთა ჩანიშვნაც ნედმა 15 წლის ასაკში დაიწყო. წიგნის გამოცემისას ნედი 19 წლის გახლდათ. ეს იყო 2000 წელს და მაშინ ალბათ ერთ-ერთი ყველაზე ხმაურიანი თინეიჯერი ავტორი იყო ბრუკლინელი დამწყები ჟურნალისტი. 15 წლიდან ის სტატიებს უკვე „ ალტერნატიულ გაზეთში “ აქვეყნებდა. მისი ერთი ესე „ ნიუ-იორკ თაიმსშიც “ დაიბეჭდა. ესე თინეიჯერულ ცხოვრებას ეხებოდა და საბოლოოდ ვიზინიმ „ ნიუ-იორკ თაიმსში “ კიდევ რამდენიმე სტატია გამოაქვეყნა. ეს სტატიები ერთ, დიდი ამბავში გაერთიანდა და ასე შეიქმნა - „ Teen Angst? Naaah... “ . ამის შემდეგ ვიზინიმ კიდევ ორი წიგნი გამოსცა : „ იყავი უფრო მშვიდად “ და „ ცოტათი სასაცილო ისტორია “ . ვიზინი, როგორც ავტორი, საოცრად იზრდება. „ იყავი უფრო მშვიდად “ საოცარი წიგნია, „ ცოტათი სასაცილო ისტორიაზე “ კი მალე იხილავთ ფილმს, რომელზეც კომპანია პარამოუნთი მუშაობს.
 
  მსოფლიო ლიტერატურის ისტორიაში კიდევ ბევრი ავტორი არსებობს, რომელთა თინეიჯერობისას დაწერილი ნაწარმოებებიც   განსაკუთრებით აღსანიშნავია. ასეთია ფრანსუაზა საგანის „ სალამი სევდავ “ . ჩემი