დროის მკვლევარები პროფესორი ნიკოლოზ ჯიშკარიაშვილი თავის ფურცლებს ჩაჰკირკიტებდა, როდესაც ცა ჩამოიქცა. ის და მისი თანაშემწე უზარმაზარ ლაბორატორიაში მარტო დარჩენილიყვნენ, უკვე ღამის სამი საათი იყო და შენობაში მათ გარდა ვინც იყო ეს მხოლოდ დაცვა გახლდათ, რომელიც ღამე საგულდაგულოდ ყარაულობდა ლაბორატორიას. დანარჩენები სახლებში იყვნენ, უმეტესობას კი ეძინა, როცა ნიკოლოზი და დათო საქმეში ჩაფლულები ძილს არ აპირებდნენ. მათთვის სამუშაო ყველაზე მთავარი იყო. დრო ყველაფრის პასუხია, ის არის გასაღები კაცობრიობისა და სამყაროს საიდუმლოებისო - ამბობდა პროფესორი. თანაშემწე ცდებს ატარებდა მისთვის გამოყოფილ ადგილას, სადაც საშუალო ზომის მიკროსკოპი იდგა და მოლეკულების სისწრაფეს დიდი მონდომებით აკვირდებოდა. ეს დროის მექანიზმის გაგებაზეც იქონიებდა გავლენას და დაეხმარებოდათ მის შესწავლაში, უკვე ძალიან ახლოს იყვნენ მიზანთან.
ბნელოდა.
-ყველაფერი ცხადია. - თავის ასაკთან შეუფერებლად სავარძლიდან სწრაფად წამოვარდა ჯიშკარიაშვილი და მაგიდისკენ გასწია. პროფესორი სამოცი წლის იყო, მისი თანაშემწე კი მხოლოდ ოცდაჩვიდმეტის. - შავი ხვრელი. - ჩაიბუტბუტა და რაღაცის ძებნა განაგრძო უამრავი ფურცლებით დახვავებულ, გამჭვირვალე მაგიდაზე. ყველაფერი ისეთი არეული იყო, რომ უჭირდა საჭირო ქაღალდის მოძებნა. ხელებს გიჟივით აფათურებდა ფურცლების გორებში და თითქმის ყვიროდა. - დავით! ჩემი ბოლო ნიმუში და შავი ხვრელის სურათი სატელიტიდან ხომ არ გინახავს? სადღაც აქ მქონდა... - თან თვალი მოავლო ისევ გამჭვირვალე შუშის მაგიდას, მაგრამ კვლავ ვერაფერი ნახა. - მაგრამ ახლა ვეღარ ვპოულობ.
-რამეს მიაგენი, პროფესორო?
-რამეს? - კმაყოფილმა ღიმილმა გადაჰკრა მის გიჟურ გამომეტყველებას, რაც დავითს არ გამოჰპარვია. - მე საიდუმლოს მივაკვლიე. საიდუმლოს, რომელიც ჩვენს წინ იდო, გესმის? - დავითმა თავი დაუქნია და პროფესორს გაუღიმა. - ახლა კი ვიცი, შავი ხვრელია ყველაფრის გასაღები, უნარი შეიწოვოს ყველაფერი, რაც მის ირგვლივ არის და შთანთქოს, მაგრამ სად შთანთქოს? ღმერთო, ეს ხომ დაუჯერებელია. დრო... შავი ხვრელი... კოსმოსი... ნუთუ ეს ყველაფერი ასე იყო... ცდებმა აჩვენეს, რომ კი.. მე კიდევ არ... არ მჯეროდა. - ბავშვივით უხაროდა პროფესორს და ნაწყვეტ-ნაწყვეტ საუბრობდა.
-პროფესორო, დაწყნარდით და ყველაფერი ამიხსენით. რა შეიცვალა იმ უიმედო მდგომარეობის მერე, როცა დარწმუნებული იყავით, რომ დროის მანქანის აგებას ჩვენი რესურსებით და ამჟამინდელი ტექნოლოგიათა განვითარებებით მაინც ვერ შევძლებდით?
-მაგაში ახლაც დარწმუნებული ვარ. - თქვა ნიკოლოზმა, მაგრამ ცოტა გამხნევდა და თავისი ოქროს კბილები გამოაჩინა გაღიმებისას. მცირე ხნით გაჩუმდა და გულზე ხელი დაიდო, თითქოს ცდილობს ნორმაში მოიყვანოს გულის პულსიო. თანაშემწეს თვალი თვალში გაუყარა და უკლო საუბრის ტემპს. ახლა სწრაფი და მყვირალა კი არა, მშვიდი ტონით საუბრობდა. - მაგრამ შეგვიძლია გავიგოთ შეძლებენ თუ არა მომავალში ამის გაკეთებას.
-რაო? - გაკვირვებულმა იკითხა თანაშემწემ.
-შავი ხვრელი სინათლესაც რომ იწოვს და შთანთქავს მის ირგვლივ ყველაფერს ეს ჩემი თქმის გარეშეც კარგად იცი. - თანაშემწემ ერთგული ფინიასავით თავი დაუქნია. - მომავალი გვიხმობს. - წვიმის შხეფები მინის ჭერს ისე ეხლებოდა, რომ პროფესორს ძალაუნებურად ყურადღება გადაჰქონდა და ეს მის ნერვებზეც საშინლად მოქმედებდა, მაგრამ ყვირილისგან და ბრაზისგან თავს იკავებდა. მხოლოდ ხმამაღლა საუბრობდა, რომ წვიმის წკაპაწკუპისა და ჭექა-ქუხილის ხმა გადაეფარა. - დიახ, ჩვენ ვერასდროს ვერ შევქმნით დროის მანქანას, რომ წარსულში ვიმოგზაუროთ ან მომავალში, მაგრამ ჩვენს შთამომავლობას, შორეულ მომავალში ამის შექმნა ისეთივე ადვილად მოეჩვენებათ, როგორც ჩვენ - ავტომობილების გაკეთება. დრონი მეფობენ, დავით.
სავარძელში ჩაეშვა, მაგრამ ვერ მოისვენა და მალევე წამოდგა კვლავ. ნელი ნაბიჯით შემოუარა მაგიდას. ცარიელი ფურცელი აიღო და რაღაცის ჩაწერა დაიწყო. თანაშემწე მუშაობით გადაღლილიყო. ის მხოლოდ საკუთარ ცოლსა და ბალიშზე თავის დადებაზე ფიქრობდა, მაგრამ ამის თქმას პროფესორს ვერ უბედავდა, არც მისი მარტო დატოვება შეიძლებოდა და ძალაუნებურად მასთან ატარებდა მთელ ღამეებს.
-დრომ ჩვენს სასარგებლოდ რაღაც დატოვა. ამაში გუშინ დავრწმუნდი, როცა ეს ხელსაწყო ავაწყვე. - პროფესორმა აჩვენა დიდი ლაზერული აპარატი, რომელსაც მიკროსკოპიც ჰქონდა დამონტაჟებული. - ამ უსახელო რაღაცით ვაკვირდებოდი სივრცეს და სიურპრიზი, ჭიის ხვრელი, იგივე კარიბჭე, რომლის დახმარებითაც შევძლებთ ჩვენ წარსულში ან მომავალში გადასვლას, ეს კი წინ გადადგმული ნაბიჯია. - მან წერა შეწყვიტა. ხელსაწყო მომართა და კარგად გაშალა. სივრცეს მიანათა. დავითს უბრძანა მიკროსკოპში ჩაეხედა შიგნით, მანაც არ დააყოვნა და ნანახით გაოგნდა. - გუშინ... გუშინ გავმართე ეს აპარატი. ძალიან კარგად მუშაობს, მეტიც არაჩვეულებრივად.