ერთი
დეკემბერს აღარაფერი უკლდა და ჯონასსაც უკვე ეშინოდა. არა, ეს სიტყვა სწორი არ არისო, გაიფიქრა. შიში ნიშნავდა დამაუძლურებელ განცდას, რომ რაღაც საშინელება უნდა მომხდარიყო. შეშინებული გასულ წელს იყო, როდესაც უცხო თვითმფრინავმა ორჯერ გადაუფრინა თემს. მან ის ორჯერვე შენიშნა. ცას თვალებმოჭუტულმა ახედა და დაინახა, როგორ ჩაიფრინა სლიპინა თვითმფრინავმა - თითქმის განთხეულმა ლაქამ - დიდი სისწრაფით, მეორე წამს კი გრიალიც მოიყოლა. სულ მალე კი იმავე თვითმფრინავმა საპირისპირო მხრიდან ჩაიგრგვინა.
თავიდან ჯონასი მოიხიბლა. არასოდეს უნახავს თვითმფრინავი ასე ახლოს, რადგან თემის თავზე ყფრენა პილოტების წესდებას ეწინააღმდეგებოდა. დროდადრო, როცა სატვირთო თვითმფრინავებს მდინარის გადაღმა დასაჯდომ მინდორზე სურსათი ჩამოჰქონდათ, ბავშვები თავ-თავიანთი ველოსიპედებით ნაპირზე გადიოდნენ და ინტერესით უთვალთვალებდნენ ჯერ ტვირთის ჩამოცლას, მერე კი წაღებას დასავლეთისკენ, მუდამ - თემიდან შორს.
მაგრამ ის შარშანდელი თვითმფრინავი სხვანაირი იყო: არა განიერი, დიდმუცელა სატვირთო, არამედ ერთპილოტიანი, ნემსივით წაწვეტებული ცხვირით. აფორიაქებულმა და ირგვლივ მაცქერალმა ჯონასმა დაინახა სხვები, დიდებიცა და პატარებიც, რომლებსაც თავიანთი საქმიანობა შეეწყვიტათ და შეცბუნებულები ელოდნენ ამ დამაფრთხობელი მოვლენის ახსნას.
მალე ყველა მოქალაქეს ებრძანა, შეფაროდნენ უახლოეს შენობას.
- დაუყოვნებლივ, - გამოაცხადა ჭრიალა ხმამ რუპორებში, - ველოსიპედები იქვე დატოვეთ, სადაც ხართ.
მეყსეულად და მორჩილებით, ჯონასმა ველოსიპედი თავისი საბინადროს უკან, ბილიკზე დააგდო და შინ შევარდა. იქ მარტო აღმოჩნდა, მშობლები სამსახურში იყვნენ, პატარა დაიკო - ლილი - საბავშვო ცენტრში, სადაც სკოლის შემდეგ მიდიოდა ხოლმე.
წინა ფანჯრიდან არავინ დაუნახავს: არც რომელიმე გულმოდგინე მეეზოვე, არც დეკორატორი მებაღე ან საკვების დამტარებელი - არც ერთი იმათგან, დღის ამ პერიოდში რომ ტრიალებდნენ თემის ტერიტორიაზე. მხოლოდ აქა-იქ მიწვენილი ველოსიპედები ჩანდა. ერთ-ერთის ზემოთ აშვერილი ბორბლები ჯერ ისევ ნელა ტრიალებდა.
აი, მაშინ შეშინდა. თავისი ხმაგაკმენდილი, მომლოდინე თემის დანახვამ გულ-მუცელი გადაუტრიალა. აკანკალდა.
არადა, სინამდვილეში არაფერი აღმოჩნდა. რამდენიმე წუთში რუპორებმა ისევ დაიჭრიალა და ხმამ - ამჯერად გამამხნევებელმა და ხალისიანმა - აუხსნა: საწვრთნელი ფრენისას პილოტს სანავიგაციო ინსტრუქცია აერია და მცდარი ტრაექტორია მოხაზა, მერე კი, სასოწარკვეთილმა, შეუმჩნევლად უკან დაბრუნება სცადაო.
- თქმა აღარ უნდა, რომ ამ პილოტს გაუშვებენ, - წარმოთქვა ხმამ, რის შემდეგაც სიჩუმემ დაისადგურა. ამ ბოლო შეტყობინებაში ირონიული ნოტი ერია, თითქოს სპიკერს ეს ამბავი თავშესაქცევად მიაჩნდა. ჯონასს გაეღიმა, თუმცა, იცოდა, რაოდენ მკაცრ დადგენილებას გულისხმობდა სპიკერი. მოქალაქისთვის თემიდან გაშვება ნიშნავდა სასტიკ სასჯელს, მარცხის დადასტურებას, შემაძრწუნებელ საბოლოო განაჩენს.
ბავშვებსაც კი ტუქსავდნენ, თუ ამ სიტყვას თამაშისას გამოიყენებდნენ და თანაგუნდელს ბურთის დაკარგვის ან სირბილში წაფორხილებისთვის დასცინებდნენ. ერთხელ ჯონასსაც წამოსცდა ეს სიტყვა, როდესაც თავის საუკეთესო მეგობარს გასძახა:
- აჰა, აშერ! ახლა კი გაგიშვებთ!
მაშინ აშერის უხეშმა შეცდომამ მათ გუნდს მატჩი წააგებინა. მწვრთნელმა ჯონასი განზე გაიხმო მოკლე და სერიოზული საუბრისთვის. შეცბუნებულმა ჯონასმა დანაშაული იგრძნო და თავი ჩაჰკიდა, აშერს კი ბოდიში მოუხადა.
ახლა ველოსიპედით მდინარის გასწვრივ ბილიკს სახლისკენ მიუყვებოდა და ისევ შიშზე ფიქრობდა. გაახსენდა, როგორ დაზაფრა თავს ზემოთ გადაქროლილმა თვითმფრინავმა - ლამის გულ-მუცელი ამოუტრიალდა. დეკემბრის მოახლოების გამო კი ასეთს არაფერს გრძნობდა და ამიტომ თავისი განცდის შესაფერის სიტყვას ეძებდა.
ჯონასი ენას ფრთხილად ეკიდებოდა. სულაც არ ჰგავდა თავის მეგობარ აშერს, რომელიც სხაპასხუპით ლაპარაკობდა, სიტყვებს და ფრაზებს ერთმანეთში ისე ურევდა, ვერ გაიგებდი, რას ამბობდა და ხშირად მისი ნათქვამი ძალიან სასაცილო გამოდიოდა.
ჯონასს ჩაეღიმა: გაახსენდა დილა, როცა აშერი კლასში შემოვარდა, ჩვეულებისამებრ, დაგვიანებულ-აქოშინებული და დილის ჰიმნს ძლივს შემოუსწრო. პატრიოტული ჰიმნის დასრულების შემდეგ ბავშვები თავ-თავიანთ ადგილებზე დასხდნენ, აშერი კი ისევ ფეხზე იდგა, რათა, როგორც მოსთხოვეს, საჯაროდ მოეხადა ბოდიში.
- ჩემს მეგობრებს ბოდიშს ვუხდი გალობაში ხელის შეშლისთვის.
აშერმა ეს სტანდარტული ფრაზა ფაცხაფუცხით და ჯერაც აქოშინებულმა წარმოთქვა. ინსტრუქტორი და კლასი მოთმინებით ელოდნენ ახსნა-განმარტებას. ყველა მოწაფე იღიმებოდა, რადგან უწინაც ბევრჯერ მოესმინათ აშერის ახსნა-განმარტებები.
- შინიდან დროულად გამოვედი, მაგრამ საინკუბაციო სადგურს რომ ჩავუქროლე, დავინახე, როგორ ახარისხებდნენ ორაგულს და ამის ყურებამ დამაბნია. ბოდიშს ვუხდი ჩემს თანაკლასელებს, - დაამთავრა აშერმა, დაჭმუჭნილი ჟაკეტი გაისწორა და დაჯდა.
- ვიღებთ შენს ბოდიშს, აშერ, - თქვა ინსტრუქტორმა ღიმილით, - და გმადლობ კიდევ ერთი გაკვეთილის ჩატარებისთვის ლინგვისტიკაში. მაგრამ როცა ორაგულის დახარისხებას უყურებ, სიტყვა დაბნევა მეტისმეტია.
მერე მიბრუნდა და დაფაზე დაწერა სიტყვა დაბნეული, რომელსაც გვერდით მიუწერა გაფანტული.
ამ მოგონებამ ჯონასი გაახალისა. ის სახლს უახლოვდებოდა და
ჩუქება
