პირველი ირანელი ნობელიანტი
არასოდეს დამავიწყდება: 2010 წლის აგვისტო, ლეონი, მექსიკა – უზარმაზარი, ამფითეატრის მსგავსი აუდიტორიის შუაგულში, ერთი შეხედვით, ჩვეულებრივი ქალი დგას და სპარსულად ლაპარაკობს. ჩვენ ყურსასმენები გვიკეთია და სუნთქვაშეკრულები ვსხედვართ. ის ყვება ირანელ ქალებზე, სტუდენტებზე, აქტივისტებზე, ყვება, როგორია მათი ცხოვრება, როგორ ისჯებიან მის სამშობლოში ადამიანები თავისუფლების სიყვარულისთვის. ემოციურად და მკაფიოდ ლაპარაკობს. მისი ენა არ ვიცი, მაგრამ მგონია, სინქრონული თარგმანის გარეშეც გავიგებ ყველა სიტყვას. მჯერა, რომ სხვადასხვა ეროვნების ადამიანებს უსიტყვოდაც შეიძლება, ესმოდეთ ერთმანეთის.
ასე მოვუსმინე პირველად ირანელი ნობელიანტის, შირინ ებადის ლექციას, მექსიკაში ახალგაზრდობის მსოფლიო კონფერენციაზე. მას ნობელის პრემია 2003 წელს, მშვიდობის დარგში გადასცეს. ცნობილი იურისტის ოჯახში გაზრდილი ებადი არა მარტო პირველი ირანელი ნობელიანტია, არამედ პირველი ირანელი ქალიც, რომელიც თეირანის საქალაქო სასამართლოს თავმჯდომარედ დაინიშნა.
შირინ ებადის „ოქროს გალია“ 2011 წელს გამოვიდა. წიგნში ავტორის ბავშვობის მეგობრების, სამი ძმისა და ერთი დის ისტორიაა მოთხრობილი, რომელიც გულგრილს ვერავის დატოვებს. ეს არის ამბავი ოჯახისა, რომელიც პოლიტიკურმა დაპირისპირებებმა გაანადგურა. სამი ძმა: შაჰის გენერალი, კომუნისტი და ხომეინის მომხრე, ისე გათიშა აზრთა სხვადასხვაობამ, რომ ურთიერთობის შენარჩუნება ვერც საერთო სისხლმა და სახლმა მოახერხა და ვერც ერთდაერთმა დამ.
შირინ ებადის წიგნი ადამიანებზეა, ადამიანებზე, რომლებიც ნებით თუ უნებლიედ, მსხვერპლად ეწირებიან რეჟიმს, პოლიტიკას, ერთეულთა ინტერესებს; ოჯახებზეა, რომელთაც ჭერი თავზე ენგრევათ და ნანგრევებში მოყოლილებს მშველელი არ ჰყავთ. ეს წიგნი ჩვენს ცხოვრებაზეცაა, ჩვენს რეალობაზე, იმაზე, რომ სიცოცხლის ბოლო წუთებში არა რომელიმე პოლიტიკოსი ან სულიერი ლიდერი, არამედ დედმამიშვილები და მეგობრები გაგვახსენდება, ისინი კი, შეიძლება, ჩვენივე დამსახურებით, ჩვენ გვერდით არ აღმოჩნდნენ.
დარწმუნებული ვარ, „ოქროს გალია“ იპოვის თავის ქართველ მკითხველს, რადგან პრობლემები, რომლებზეც შირინ ებადი წერს, არ შეიძლება, იყოს ერთი ოჯახის ან ერთი ქვეყნის. ასეთია ჩვენი რეალობა, ასეთ სამყაროში ცხოვრობს თითოეული ჩვენგანი. „ოქროს გალიის“ გმირებსაც ყველა ვიცნობთ, უბრალოდ, ზოგჯერ მათ აბასის, ჯავადის და ალის ნაცვლად სხვა სახელები ჰქვიათ.
„თუ არ შეგიძლია, ბოლო მოუღო
უსამართლობას, მაშინ უამბე მაინც
ყველას მის შესახებ“.
ალი შარიათი