''რამდენად ულმობელია ადამიანი, რამდენი ფარული გულშემზარავი უხეშობაა დახვეწილ, განათლებულ დარბაისლობაში და, ღმერთო ჩემო, იმ ადამიანშიც კი, რომელიც კეთილშობილად და პატიოსნად მიაჩნია საზოგადოებას!..'' - ამბობდა გოგოლი და ცდილობდა თავისი შემოქმედების საშუალებით ასეთი ადამიანები სააშკარაოზე გამოეყვანა; და აი, ჩიჩიკოვები, გოროდნიჩები, ხლესტაკოვები, მანილოვები და სხვები მკითხველის წინაშე გააშიშვლა, მათი მანკიერი თვისებები გამოამზეურა; არც პეტერბურგის მთავარი ''ღირსება'', ნევის პროსპექტი დაინდო, იქ მოსეირნე ადამიანებით; გაგვაცნო ბაშმანჩიკების - ამ ცხოვრების მიერ გასრესილი ადამიანების - საზოგადოებაც, ადამიანის უფაქიზესი სულიერი სამყაროც, შეშლილთა ფსიქოლოგიაც და ''პატარა ადამიანებიც''.