მეათე საუკუნის უმნიშვნელოვანესი ქართული ლიტერატურული ძეგლი, რომელიც აღწერს ტაო-კლარჯეთის ეკლესია-მონასტრების მაშენებლის,სასულიერო მოღვაწისა და მწერლის, მერვე-მეცხრე საუკუნეების საქართველოს კულტურული აღმშენებლობის მოამაგის, გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრებას. ამ ჰაგიოგრაფიული ტექსტის ავტორია გიორგი მერჩულე, ნიჭიერი და განათლებული ავტორი. "გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება" ჰაგიოგრაფიული ნაწარმოებისთვის დამახასიათებელი კანონიკის გარდა საერო მწერლობის მრავალ ნიშანს ატარებს, რითაც სრულიად სხვა საფეხურზე გადაჰყავს ქართული ჰაგიოგრაფია.