პროლოგი მე ახლა პაპაჩემის მამაზე ხნიერი ვარ. შამპანის მეორე შეტევისას კაპიტანი ტიბო დე შასტენიე ბრძოლის ველზე რომ დაეცა, 37 წლის იყო. ეს მოხდა 1915 წლის 25 სექტემბერს, დილის 9 საათსა და 15 წუთზე, სუიპის ხეობასა და არგონის ტყეს შორის. ალბათ დედას როგორ ვაბეზრებდი თავს შეკითხვებით, რადგან მინდოდა მეტი მცოდნოდა მასზე; ჩვენი ოჯახიდან გამოსული გმირი უცნობი ჯარისკაცია. იგი ბორი-პეტის ციხე-კოშკშია დაკრძალული, დორდონში (ბიძაჩემის კარ-მიდამოში), მაგრამ მისი ფოტო ვოგუბერის სასახლეში აღმოვაჩინე (მეორე ბიძის საცხოვრებელში): ეს იყო ლურჯუნიფორმიანი მაღალი და გამხდარი ახალგაზრდა კაცი, ზღარბის ეკლებივით აშვერილი ქერა თმით. ჩემი დიდედის დედისადმი მიწერილ ბოლო წერილში ტიბო წუხს, რომ არა აქვს ეკლიანი მავთულის საჭრელი იარაღი და მტრის პოზიციებისკენ გზას ვერ იკაფავს. იგი აღწერს კირქვიან მიწას და ვაკეპეიზაჟს, გამუდმებულ წვიმებს, რის გამოც ნიადაგი ტლაპოიან ჭაობად ქცეულა და გვიმხელს, რომ უბრძანეს, დილით გადავიდეს შეტევაზე. მან იცის, რომ მოკვდება! მისი წერილი არის ერთგვარი snuff movie - საშინელებათა ფილმი, გადაღებული ტრიუკების გარეშე. გამთენიისას მან ვალი მოიხადა და დასცხო ჟირონდელების სიმღერა: „სიკვდილი სამშობლოსათვის ლამაზი ბედისწერაა და შესაშური ხვედრია!“ ინფანტერიის 161-ე პოლკი ტყვიების კედელს ზედ შეასკდა. ადვილი მისახვედრია, რომ პაპაჩემის მამა და მისი ხალხი გერმანული ავტომატებით დაიცხრილნენ და ქლორით ამოიხრჩვნენ. მაშასადამე, შეიძლება ითქვას, რომ ტიბო მისმა მეთაურმა მოკლა. იგი იყო მაღალი, ლამაზი ახალგაზრდა და საფრანგეთმა უბრძანა, მისთვის მომკვდარიყო. ან კიდევ, შეიძლება ისეთი ჰიპოთეზა წამოვაყენოთ, რაც მის ბედს უცნაურ აქტუალობას შესძენს: საფრანგეთმა უბრძანა, თავი მოეკლა და ოთხი შვილის მამამ თავი გაწირა იაპონელ კამიკაძესავით, პალესტინელ ტერორისტივით; მოქმედებდა სრულიად შეგნებულად; იცოდა, რაზეც მიდიოდა. ჯვაროსანთა ამ შთამომავალს მიუსაჯეს ქრისტესთვის მიებაძა და თავისი სიცოცხლე სხვებისთვის გაეღო.
მე ვარ შთამომავალი იმ მებრძოლი რაინდისა, რომელიც შამპანის მხარეში ეკლიან მავთულებზე აცვეს ჯვარს.
ჩუქება
