წინასიტყვა ბავშვობაში, მამას, მე და ჩემი და-ძმა ხშირად მივყავდით მუშთაიდის ბაღში, სადაც ჩვენს განსაკუთრებულ ინტერესის ობიექტს, გარდა გასართობი ატრაქციონებისა, „ სიცილის ოთახი “ წარმოადგენდა - გახსოვთ ალბათ, ბაღის ტერიტორიაზე, შესასვლელთან ახლოს, მომცრო ზომის შენობა, სადაც სხვადასხვანაირად გამრუდებული სარკეები იყო კედელზე განთავსებული.
ვიდექით ამ გამრუდებული სარკეების წინ და გულიანად ვხარხარებდით საკუთარსა და ერთმანეთის ანარეკლებზე, რომლებიც ძალიან გვახალისებდნენ.
მამამ ერთხელ მითხრა: იცოდე, რომ უხვად შეხვდები ადამიანებს, რომლებიც რეალობას ისე ამრუდებენ, როგორც ეს სარკე ამრუდებს ჩვენი სხეულის ანარეკლსო. რა თქმა უნდა, მაშინ ვერც მივხვდი, რას გულისხმობდა, მაგრამ ერთხელაც, უკვე დიდობაში, „ გამრუდებული სარკის “ მეტაფორა ჩემთვის თვალსაჩინო გახდა: მართლაც ასეა - ადამიანები მიდრეკილნი ვართ იმისკენ, რომ საკითხი ან მოვლენა მოვარგოთ ჩვენი შემეცნების მჭიდრო საზღვრებს და შედეგად გავამრუდოთ რეალობა. ცოდნის სიმწირის გამო, ჩვენეული რეალობის აღქმა ისეთივე სასაცილო ხდება, როგორც გამრუდებული სარკის ანარეკლი.
წიგნში - „ მენტალური შაბლონები “ სწორად ფიქრის ხელოვნება “ - ახსნილია 31 მენტალური შაბლონი, რომლებიც აუცილებლად დაგეხმარებათ სამყაროს - რეალურთან მაქსიმალურად მიახლოებულად აღქმაში. რაც მეტ შაბლონს ფლობთ თქვენს მენტალურ ყუთში (თქვენს გონებაში), მით რეალურად აღიქვამთ სამყაროს მუშაობის პრინციპებს.
საინტერესოა?
მაშ, მოკალათდით მყუდროდ, მოიმზადეთ ფინჯანი ყავა და დავიწყოთ!
შესავალი
სამყარო, რომელიც ჩვენს წარმოსახვაშია, რამდენად ემთხვევა იმ სამყაროს, რომელშიც ვცხოვრობთ? რამდენად შეესატყვისება ჩვენეული აღქმა, რეალობას?
რიგ შემთხვევებში, სამყაროს მუშაობის ზოგიერთ პრინციპთან მიმართებაში, ჩვენეული აღქმა ამართლებს. მაგრამ მიუხედავად ამ გამართლებისა, ის ამავე დროს გვავიწყებს, რომ იგი კომპლექსური, ვრცელი სამყაროს მიმართ, ლიმიტირებულია.
სამყარო, რომელსაც ჩვენ, ჩვენს გონებაში ვატარებთ, რეალურის მხოლოდ მოდელია. ვერავინ ვერ წარმოიდგენს და ასახავს მისი ქმედების ყველა მიმართულებას, ყველა სფეროს, ყველა ნორმატივს.
ამიტომ არსებობს სხვადასხვა მეცნიერების დარგი და ნებისმიერი მათგანი ემსახურება სამყაროს მუშაობის პრინციპების შესწავლას.
ჩვენ, როგორც საზოგადოება, ვცხოვრობთ სამყაროში, რომელიც გაცილებით ხნიერია, დიდია და კომპლექსურია, ვიდრე ჩვენ ვართ. მარტივად, რომ წარმოვიდგინოთ და თავში რომ ჩავიტენოთ სამყაროს მუშაობის ყველა პრინციპი, ყველა ნორმატივი, ეს ლოგიკური აბსურდია და სწორედ ამიტომ გვჭირდება მენტალური შაბლონები. ეს შაბლონები დაგვეხმარება უკეთ მოვერგოთ მუდმივად ცვალებად გარემოს, მივიღოთ რაციონალური და შედარებით სწორი გადაწყვეტილებები.
კონკრეტულად რა იგულისხმება ამ შაბლონების ქვეშ? ადამიანი, რომელიც აღჭურვილია მხოლოდ ჩაქუჩით, ნებისმიერი გამოწვევა ეჩვენება ლურსმნად.
ამ შემთხვევაში ჩაქუჩი არის ერთი იარაღი, რომელიც მხოლოდ ერთ კონკრეტულ საქმეს ასრულებს, ეხლა წარმოიდგინეთ მეორე ადამიანი, რომელსაც უჭირავს იარაღების ყუთი და მასში მოთავსებულია უამრავი სხვადასხვა სამუშაო იარაღი: ჩაქუჩი, რამდენიმე სახის ბრტყელტუჩა, სხვადასხვა ზომის სახრახნისი, ხერხი, ბურღი და ა.შ. ეჭვგარეშეა, რომ ამგვარი იარაღებით აღჭურვილი ადამიანი გაცილებით ბევრ გამოწვევას გაუმკლავდება, ვიდრე მხოლოდ ჩაქუჩით აღჭურვილი.
ახლა წარმოიდგინეთ, რომ ეს პირობითი იარაღების ყუთი არის თქვენი მენტალური ყუთი, თქვენი გონება. სამუშაო იარაღების ანალოგი კი არის, ჩვენს ირგვლივ მყოფი სამყაროს მუშაობის სხვადასხვა პრინციპები, შაბლონები, აღებული სხვადასხვა მიმართულების მეცნიერებიდან.
ჩვენ, ადამიანებს სამყაროს უკეთ შეცნობისთვის, იგი დაყოფილი გვაქვს სხვადასხვა კლასიფიკაციად, მაგალითად: მათემატიკა, ფიზიკა, ქიმია, ბიოლოგია, ფსიქოლოგია, ეკონომიკა და სხვ. ამ კლასიფიკაციებს ვუწოდებთ მეცნიერებებს. თვითონ სამყარო, ამ კლასიფიკაციებს არ ცნობს, მან ამის შესახებ არაფერი იცის. ის მოქმედებს ჯამურად, ერთხმად და სინქრონში.
სამყაროს ამგვარი კლასიფიკაცია საჭიროა ჩვენთვის. ნებისმიერ მეცნიერებაში ადამიანთა ჯგუფები (მეცნიერები) იბრძვიან იმისთვის, რომ „ არ ვიცის ზღურბლს მიღმა “ არსებულ საკითხებს, იდეებს, ნათელი მოჰფინონ. ეს არის აღმოჩენის პროცესი. ამგვარი აღმოჩენების შედეგად, საზოგადოების საერთო ცნობიერების პერიმეტრი იზრდება. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, საზოგადოება უფრო განათლებული ხდება.
ყველაფერი, რაც ჩვენს ირგვლივ არის და რასთანაც შეხება გვაქვს, ამგვარი აღმოჩენების შედეგია ან რამდენიმე აღმოჩენის კომბინირებული ცოდნის შედეგი. სრულყოფილი ცოდნა არ არსებობს. მუდამ არის რაღაც, ჩვენი ცნობიერების საზღვრის მიღმა, რომელიც ჩანს, მაგრამ ჯერ არ ვიცით რა არის.
მენტალური შაბლონების უპირატესობა
ჩარლი მუნგერი: (ჩარლზ თომას მუნგერი - ამერიკელი ინვესტორი, ბიზნესმენი. კომპანია Berkshire Hathaway-ს ვიცე-პრეზიდენტი.)
• პირველ რიგში, უნდა ვაღიაროთ, რომ თუ სწავლის პროცესში თქვენ მხოლოდ იმახსოვრებთ იზოლირებულ ფაქტებს ზეპირად და არ გესმით მათი მუშაობის პრინციპი, ან არ გაქვთ მათი ფუნდამენტური მნიშვნელობა გააზრებული, ეს ნიშნავს, რომ თქვენ ეს ცოდნა არ გაქვთ რეალურ სამყაროში გამოსაყენებელი ფორმით. თქვენ მიიღებთ კარგ ნიშანს სასწავლებელში, მაგრამ წარუმატებელი იქნებით მომავალ ცხოვრებაში.
ადამიანების ფიქრის