წინასიტყვაობა არც ისე იშვიათია შემთხვევა, როცა ავტორი ახლობელ და საყვარელ არსებას უძღვნის თავის ნაწარმოებს. ეს წიგნიც ეძღვნება „ანჯელინას“, მგელს, ცხოველს, რომელიც ავაზაკობისა და გაუმაძღრობის სინონიმად ქცეულა. ამიტომ არა მხოლოდ მიძღვნამ, არამედ წიგნის სათაურმაც შეიძლება გაოცება გამოიწვიოს...
უკვე რამდენიმე ათეული წელია, რაც კაცობრიობა სერიოზულად ჩააფიქრა გარეულ ცხოველთა რაოდენობის მკვეთრმა შემცირებამ. რა არის ამის მიზეზი? ყველა მათგანის ჩამოთვლა ძნელია, მაგრამ ერთ-ერთი უმთავრესი მიზეზია ოდესღაც მომხდარი ცხოველთა სამყაროს დაყოფა „მავნებელ“ და „სასარგებლო“ ცხოველებად. თუმცა კი ადამიანის ხელით ორივე უმოწყალოდ ნადგურდებოდა, ერთი მავნებლობის, მეორე კი სარგებლიანობის გამო. ცხოველთა სამყაროს ამგვარმა დაყოფამ (სხვა მიზეზებთან ერთად) მნიშვნელოვნად დაარღვია ბუნებრივი წონასწორობა. ამას დაემატა მეცნიერებისა და ტექნიკის მძლავრი განვითარება, ცივილიზაცია სამყაროს ყველა კუთხე-კუნჭულში შეიჭრა და ადამიანი დაშორდა ბუნებას, დაიკარგა ბუნებასთან კონტაქტის საუკუნეების მანძილზე შეძენილი ჩვევა და გამოცდილება.
ფარლი მოუეტისა და მისი მსგავსი თავდადებული ადამიანების წყალობით კაცობრიობამ შეძლო, გადაესინჯა თავისი განწყობა ცხოველთა სამყაროს, პირველ რიგში კი „მავნებელ“ ცხოველთა მიმართ. მგელი ერთ-ერთი მათგანია.
რამდენიმე სიტყვით მოგახსენებთ, რა ბრალი ედება მგელს და, საერთოდ, რაში მდგომარეობს „მგლის პრობლემა“. წითელქუდასა და მისი ბებიის შეჭმის ამბავს თუ არ ჩავთვლით, ბრალდების პირველი მუხლია ჩლიქოსნების, ანუ სასარგებლო ცხოველების, განადგურება, ცხოველებისა, რომელთა რაოდენობის შემცირებაში თვით ადამიანსაც დიდი წვლილი მიუძღვის. და კიდევ ერთი - ეს უკვე სერიოზული და რეალური - ბრალდება, რომელიც წინდახედულ მოქმედებას და სათანადო ზომების მიღებას მოითხოვს, ადამიანის მეურნეობისათვის ზიანის მიყენებაა.
ზედმეტი იქნებოდა აქ ამ ბრალდებების დაწვრილებით გარჩევა. აღვნიშნავ მხოლოდ, რომ პირველი ზღაპრების სამყაროდანაა, მეორე მგლის ბუნების უცოდინარობითაა გამოწვეული, მესამე კი მართლაც სერიოზული პრობლემაა, მაგრამ თუ ყველა ჩვენგანი გულისხმიერებითა და მონდომებით, ცრურწმენის გარეშე მოეკიდება საქმეს, მისი გადაჭრა შედარებით იოლია. დღეისათვის ფართოდ გამოიყენება მტაცებლების რაოდენობის მეცნიერულად დასაბუთებული ხელოვნური რეგულირება იმ რაიონებში, სადაც ისინი ზიანს აყენებენ მეურნეობას. რეგულირებაში იგულისხმება არა მხოლოდ ცხოველების რაოდენობის ფიზიკური შემცირება, არამედ მათი სხვადასხვა ხერხით განდევნა ადამიანებისათვის ხელსაყრელი ადგილებიდან.
არ მინდა, წინასიტყვაობაში ვილაპარაკო მგლის ბიოლოგიაზე, მისი ქცევის ამა თუ იმ მხარეზე, რომლებზეც, უეჭველია, მკითხველმა ჯერ არაფერი იცის. წინასწარმა კომენტარებმა შეიძლება შეამციროს ის ინტერესი და სიამოვნება, მკითხველს რომ ელის. მშურს მათი, ვინც პირველად უნდა გადაშალოს ეს ბრწყინვალე წიგნი, რომელშიც საოცრადაა შერწყმული აღწერის დოკუმენტურობა, მხატვრულობა და არაჩვეულებრივი იუმორი.
მინდა, წინასწარ გავაფრთხილო მკითხველი, რომ ფარლი მოუეტის მოყვანილი ყველა მოსაზრებისა თუ ფაქტის პირდაპირი გადმოტანა ჩვენს დღევანდელ ბუნებრივ პირობებში არაფრით არ იქნებოდა გამართლებული - შეუძლებელია ზუსტი პარალელის გავლება კანადის თვალუწვდენელ უკაცრიელ სივრცეებში მობინადრე მგლებსა და საქართველოს მჭიდროდ დასახლებულ ტერიტორიებზე მცხოვრებ მათ თანამოძმეებს შორის.
ამ ქვეყნად ბევრს შესტკივა გული გარეულ ცხოველებზე. ბევრს შეუწირავს მთელი თავისი სიცოცხლე და ენერგია მათი შესწავლისა და გადარჩენისათვის, ოღონდ სხვებისათვის არ გაუნდვიათ ნაფიქრალი და ნამოღვაწარი. მაგრამ არიან კიდევ ფარლი მოუეტის, ჯოი ადამსონის, ჯეინ გუდოლის, ბერნჰარდ გრჟიმეკის, ჯერალდ დარელისა და სხვათა მსგავსი ბედნიერი ადამიანები, რომლებსაც ღვთით მომადლებული ნიჭი აქვთ, ხალხს გაუზიარონ თავიანთი სიყვარული, აღტაცება და გულისტკივილი, საშუალება მისცენ ყველას, გაეცნონ ცხოველთა საოცარ სამყაროს, ბავშვობიდანვე შეიყვარონ იგი, რადგან ცოცხალი ბუნების სიყვარულის გარეშე შეუძლებელია ჭეშმარიტი კაცთმოყვარე ადამიანის აღზრდა, ამ სიყვარულისა და ერთგულების გარეშე შეუძლებელია, რამე ვიღონოთ ნებისმიერი „მავნე“ თუ „სასარგებლო“ იშვიათი ცხოველის გადასარჩენად.
იასონ ბადრიძე