წინათქმა
მანანა მაჩაბლის ნაშრომს სამი სათაური აქვს: ,,კომუნიკაციის თეორია, ურთიერთობის ფსიქოლოგია - დიალოგის ხელოვნება“. ეს ერთი მთლიანის შემადგენელი ნაწილებია. კომუნიკაცია ხომ ადამიანთა ურთიერთობის სპეციფიკური ფორმაა, ურთიერთობა კი მხოლოდ დიალოგის საშუალებითაა შესაძლებელი. ამიტომ, ცხადია, კომუნიკაციის თეორია მოიცავს ურთიერთობის ფსიქოლოგიასაც და დიალოგის ხელოვნებასაც.
ავტორი დეტალურად განიხილავს სამივე პრობლემას. განმარტავს კომუნიკაციის ფორმებს, აანალიზებს მის ფუნქციებს ადამიანის ცხოვრებაში და რადგან თანამედროვე სამყაროში ეფექტური კომუნიკაცია წარმატების უმთავრესი ფაქტორია, მისი სტრუქტურის ანალიზის საშუალებით ხსნის კომუნიკაციის მექანიზმს, აღწერს კომუნიკაციის ძირითად ეტაპებს და აქვე მკითხველს აწვდის მისი რეგულაციისათვის აუცილებელ აპრობირებულ მეთოდებს, დიდ ყურადღებას უთმობს ვერბალურ და არავერბალურ კომუნიკაციას, კულტურულ და გენდერულ განსხვავებებს და ა.შ.
ნაშრომში გაანალიზებულია აღნიშნული საკითხების ირგვლივ არსებული თეორიული მასალა, ცნობილი ფსიქოლოგებისა და სოციოლოგების თვალსაზრისები.
ურთიერთობის ფსიქოლოგიის განხილვისას განსაკუთრებული ყურადღება ეთმობა პრაქტიკულ რჩევებს, რომლებიც ხელს უწყობენ ურთიერთგაგებასა და კომუნიკაციას.
დიალოგის ხელოვნების ანალიზისას ავტორი მიმოიხილავს დიალოგის წარმართვის ძირითად პრინციპებს ანტიკური ხანიდან დღემდე. დეტალურად საუბრობს მის სახეებსა და სტრუქტურაზე, ზნეობრივ წესებზე, ემპათიურ რეგულირებასა და მოსმენის უნარზე, აღწერს დიალოგის დროს წარმოქმნილ კონფლიქტურ სიტუაციებს და მათი თავიდან აცილების მეთოდებს. მკითხველს სთავაზობს პრაქტიკულ რჩევებსა და ტრენინგებს. ცალკე გამოყოფს ჯგუფურ კომუნიკაციას. განიხილავს ჯგუფების ოპტიმალურ შემადგენლობასა და მათი განვითარების სტადიებს, ჯგუფში არსებულ როლებს და ფუნქციებს. ასევე სთავაზობს რჩევებს საჯარო გამოსვლების შესახებ.
XXI საუკუნე კომუნიკაციის ეპოქად ითვლება. უახლესმა ტექნოლოგიურმა მიღწევებმა კომუნიკაციის უსაზღვრო შესაძლებლობები შექმნა, პირადი ურთიერთობები ვირტუალურმა შეცვალა. თანდათან უფრო რთული ხდება ადამიანური ურთიერთობების დამყარება, სხვათა აზრის მოსმენა და გაზიარება. ამიტომ ურთიერთობის ფსიქოლოგიისა და დიალოგის ხელოვნების ანალიზი და, რაც მთავარია, პრაქტიკული რჩევები დღესდღეობით ყველას ძალიან გვჭირდება.
ავტორი ყოველი პრობლემის განხილვის შემდეგ სტუდენტებს აწვდის კითხვებს და სთავაზობს ტრენინგებს, რათა მათ, საკუთარი ფანტაზიიდან და გამოცდილებიდან გამომდინარე, უკეთ გააცნობიერონ ყველა საკითხი.
ნაშრომის მთავარ ღირებულებად სწორედ ის პრაქტიკული რჩევები და ტრენინგები მიმაჩნია, რომლებიც ადამიანებთან ურთიერთობისას დაგვეხმარება. ეს არა მხოლოდ სტუდენტებს, არამედ თითოეულ ჩვენგანს სჭირდება (განსაკუთრებით სტუდენტებს და პოლიტიკოსებს).
მანანა მაჩაბლის ნაშრომი განკუთვნილია სტუდენტებისათვის დამხმარე სახელმძღვანელოდ. მიმაჩნია - ის მართლაც ძალიან საჭიროა იმ თაობისათვის, რომელსაც სწორედ ახლა უყალიბდება მსოფლმხედველობა და ადამიანებთან ურთიერთობების უნარი.
გულიკო ჯავაშვილი,
ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი, სოციოლოგი
***
,,ცხოვრებასთან უშუალოდ დაკავშირებულ მეცნიერებაში თეორია და პრაქტიკა თითქმის განუყოფელია. მეცნიერება ცხოვრების შესახებ იქცევა ცხოვრების წესის შესახებ მეცნიერებად სწორედ იმიტომ, რომ ის ყალიბდება უშუალოდ ცხოვრების მიმდინარეობის პროცესში“.
ალფრედ ადლერი
ჩუქება
