ალექსანდრე ყაზბეგი - განკიცხული ორი მოქმედება
მოქმედი პირნი:
პორფირ გელასიანი - 50 წლისა
მარი - ამისი ცოლი, 17-18 წლისა
სოფიო - პორფირის და, 35 წლისა
ლევანი - ამათი ნათესავი, სტუდენტი, 20-22 წლისა
აფიცერი - გელასიანების ახლობელი
მაშო - გელასიანების მოახლე
უცნობი მამაკაცი სასტუმროში
სასტუმროს მოსამსახურე ბიჭი
მიხაილის საავადმყოფოს ექიმი
ყმაწვილი ქალი - საგიჟეში
საგიჟეს მცველი
კუზმა
პროფესორი
ფსიქიატრი
მოქმედება ხდება გასული საუკუნის დასაწყისს
პირველი მოქმედება
პირველი ეპიზოდი
სასადილო ოთახი გელასიანებთან. მაგიდას შემოსხდომიან და გაფაციცებით ილუკმებიან პორფირი, სოფიო, აფიცერი და ამათი გამგელებით გაკვირვებული მარი. მოახლე მაშო ძლივს ასწრებს თეფშების გამოცვლასა და შემდეგი კერძების შემოტანას. სიჩუმეში პირის წკლაპუნი, ხვრეპა და დანა-ჩანგლის წკარუნი ისმის. მარი ჭამას თავს ანებებს და ამათ შეჰყურებს. დანარჩენები თავჩაღუნული სჭამენ, მარის გაოცებას კი არა, ერთმანეთსაც ვერ ამჩნევენ.
პორფირი - მაშო, თეფში გამომიცვალე!
სოფიო - მაშო, ჩანგალი დამივარდა, ახალი მომეც!
აფიცერი - მაშო, ყაურმა მომაწოდე!
პორფირი - მაშო,ო ფლავი შემოიტა!
სოფიო – მაშო, არ გეყურება, ჩანგალი მომეცი!
აფიცერი - მაშო, ღვინო გამთბარა! (ამათგან გაწაფული მაშო ყველაფერს ასწრებს, ყველა კმაყოფილი ჰყავს, თან ცალი თვალით გაშტერებულ მარის შესცქერის და შორიდან ეალერსება. მექანიკური ზარის ჟღარუნი ისმის. მაშო კარისკენ გაეშურება).
სოფიო - ნეტა ვინ მოეხირა ამ ვახშმობის დროს?! სინდისი და ნამუსი დაეკარგა ხალხს!
პორფირი - ჯერ ფლავი გადმომიღე და კარი მერე გააღე, მაშო, არ გეყურება?! (თითქმის კართან მისული მაშო შემობრუნდება და პორფირს ფლავს გადაუღებს. ისევ გაისმის ზანზალაკების ხმა, ოღონდ უფრო მორიდებულად. მაშო სწრაფი ნაბიჯით გავა. ცოტა ხნის შემდეგ შემობრუნდება).
მაშო - ლევანი ვარო?!
სოფიო - უი, დამიდგეს თვალი! სიკვდილსაც კი დავიწყებია! შემოვიდეს. შემოვიდეს. (შემოდის ლევანი. მოსადილეებს რომ დაინახავს, დაიბნევა, უკან დაიხევს). მოდი, ბიჭო, გადამეხვიე. (თვითონ მივა, გადაეხვევა, ხელს ხელში ჩაჰკიდებს. მაგიდისკენ მიათრევს, აფიცერს წარუდგენს). ეს გახლავთ ლევანი, ნათესავად გვერგება. საზაფხულოთ რუსეთიდამ ჩამოვიდა, უნივერსიტეტში სწავლობს. ხუთი წლისა დაობლდა და პორფუშკა აპეკუნად დაუნიშნეს, გთხოვთ, გაიცნოთ და შეიყვაროთ... (ლევანს აფიცერზე) ეს კი ჩვენი სტუმარი გახლავთ, გიორგის ჯვრის კავალერი, თავზეხელაღებული ვინმეა, ტყვიას ტყვიაში აჯენს, შლეგია და გადარეული... (ლევანი და აფიცერი ერთმანეთს თავს დაუკრავენ).
პორფირი - მოდი, ბიჭო, გადაეხვიე ძიაშენსა. დავაჟკაცებულხარ, რუსეთის ჰაერი მოგხდომია. (ლევანი და პორფირი ერთმანეთს გადაეხვევიან. სოფიო როგორც კი ხელს მოჰკიდებს ლევანს და განზე გაიყვანს, იმ წამსვე ჭამას განაგრძობს).
სოფიო - (მოახლეზე) ეს მაშოა, ჩვენი ახალი მოახლე, არგასაშვები და დასამიწებელი, ლევანი თავს დაუკრავს მოახლეს. (მარიზე)ამას კი შენ ჯერ ვერ იცნობ: ჩვენი ახალი რძალია, ჩვენი ლალი და მარგალიტი. (პორფირი წაიფხუკუნებს) სჭამს და სვამს ისე, როგორც სხვა მომაკვდავნი. ლაპარაკიც იცის, (აფიცერი, პორფირი და სოფიო, ცოტა ხნის შემდეგ კი მარიც, იცინიან) სიცილიც... (ხარხარებენ) ხანდახან ფორტეპიანოზეც უკრავს. (თვითონ, პორფირი და აფიცერი ახლა უკვე ჩაბჟირდებიან. ამ უცნაურის წარდგენით შემცბარი ლევანი მარის თავს დაუკრავს და ხელზე აკოცებს. მარი გაწითლდება) აი, ხედავ, გაწითლებაცა სცოდნია, ჩვენს დანახვაზე ლურჯდება, შენ რომ დაგინახა, გაწითლდა... (სიჩუმე) უფრთხილდი.... (სამარისებური სიჩუმე) არშიყობა არ დაუწყო, თორემ... (ხარხარებს).
ლევანი - რას ბრძანებთ, დეიდა სოფიო!
სოფიო - (სიცილს შეწყვეტს. მკაცრად) რა შენი დეიდა ვარ, ბიჭო! (ვითომ ხუმრობით) სოფიო დამიძახე! (უხერხული პაუზა)მოდი, დაჯექი, მოშიებული იქნები...
ლევანი - არა, გმადლობთ, გეახელით...
სოფიო - მაშო, ანგლიურის სერვიზიდამ თეფშები და დანა-ჩანგალი მოაწოდე (მაშო გადის).
ლევანი - დანაყრებული გახლავართ.
სოფიო - მორჩი უხეირო ხუმრობასა! დაჯექი, დაჯექი... (მარის მოუსვამს) მაშო! (მაშოს დანა-ჩანგალი და თეფშები შემოაქვს და ლევანს წინ დაუდგამს).
აფიცერი - ჭიქა მომაწოდეთ, ყმაწვილო! (ღვინო უნდა დაუსხას)
სოფიო - რა დროს ამისი ღვინოა, ჯერ ოცი წლის არც კი შესრულებულა!
აფიცერი - ნეტა იმდენსავე ვსვამდე, ოცი წლისას რომ შემეძლო!
სოფიო - ახლა არ ინატრო, ნეტა სხვა დანარჩენიც ისევე შემეძლოს, როგორც ოცი წლისასო.
აფიცერი - (ყვირის) სოფა!
სოფიო - (შემკრთალი) რა გნებავთ? (მიხვდა, რომ გადაამეტა) ხუმრობა აღარ იქნება?
აფიცერი - ხუმრობას გააჩნია! (არ იცის, რა მოიმოქმედოს გმირული და ახალგაზრდული. აქეთ-იქით იმზირება, ხილის ვაზას დასტაცებს ხელს, გადმოაპირქვავებს, მერე ღვინით გაავსებს. შეშინებული თანამეინახენი ვერაფერს უბედავენ). ესე მტერი დაგეცალოთ! (სვამს, ძლივს დაცლის და თვითონაც დაეცემა, სახეს საჭმელში ჩაასვენებს და ხვრინვას ამოუშვებს. მაშოს და სოფიოს კულისებში გააქვთ მთვრალი აფიცერი, რომელიც გზაში გამოიფხიზლებს და მღერის. პორფირი ბოლო ლუკმის
ჩუქება
