Rendez-vous სტრასბურგში იმისთვის, რომ პასუხი ყველაფერზე მზად გქონდეს, პოეტი უნდა იყო. ყველაზე მეტად მათ სჯერათ, რომ ნებისმიერ სივრცესა და განზომილებას უსწრებენ, ერთდროულად შეუძლიათ, იყვნენ სამყაროს ნებისმიერ წერტილსა თუ ამინდში, ადამიანში.
რა საოცარია!
თუმცა ზედმეტად თეთრი და დაუჯერებელია ამ უნარში რეალიზებული მოკვდავი, რომელიც მიწაზე მყარად დააბიჯებს, რომელსაც ერთი სული აქვს, მაცივარს ეცეს და ცივი წყალი დალიოს.
საშინლად ცხელოდა და ადგილს ვეძებდით ჩამოსასხდომად, ღია კაფეში, ნაკლებად ხალხმრავალს. სტრასბურგის პლას დე „ნოტრ-დამის“ გარშემო ვტრიალებდით. შორს წასვლაც არ გვინდოდა, მას ეჩქარებოდა და უნდა გამეცილებინა. მანამდე კი რამეს დავლევდით, ვილაპარაკებდით, ამბებს გავცვლიდით. ვიპოვე მაგიდა და სანამ რამეს ვიტყოდი, უცბად ვხედავ, ორი გოგო გვიახლოვდება, ღია ფერის თმითა და მშვენიერი ღიმილით. თუმცა წამიერად გამოარჩევდი ერთისგან მეორეს. სხვანაირად უყურებდა მისი თვალები ყველაფერს. ჩემმა მეგობარმა ორივე წარმიდგინა, ერთად სტუმრობდნენ საფრანგეთს – სტუდენტები ფრანკფურტიდან, ჰაიდელბერგიდან, ჰამბურგიდან. ხომ გინახავთ ორ-სამ დღეში ჩასატევი ქალაქები, ტურისტულ რუკებზე დატანილი და იოლად საპოვნელი ღირსშესანიშნაობები? ისინიც ამ მიზნით იყვნენ სტრასბურგში.
შემოგვიერთდნენ. დიდ მაგიდასთან დავსხედით. ცივ ლუდზე დავპატიჟე ყველა. ერთმა გადაწყვიტა, ლიმონიანი წყალი დაელია. მის თვალებს ადგილი არ დარჩენიათ ჩემს სხეულზე, რომ არ შეესწავლათ. რა გამომეპარებოდა. დანარჩენ ორს ვუსმენდი, მას კი ვუყურებდი. ის – მე. ტუჩები გახსნა. ისინი გაქრნენ, ორნი, ჩემგან მარჯვნივ და მისგან მარცხნივ.
– ანუ შენ ის ხარ?
– ვინ ვარ მე?
– ის, ვისაც უსაზღვრობასა და ობიექტურობას შორის საზღვრები ფურცლებზე გადააქვს?
– ასე ფიქრობ?
– რად უნდა ფიქრი, რაც ისედაც ასეა.
– ზედმეტი წარმოდგენა შეგექმნა ჩემზე.
– ჩვენ უკვე შევხვდით საზღვრებს მიღმა.
– მზად ხარ?
– მოვდივარ.
– არ ვაპირებ, გკითხო, ყოველთვის ასე იქცევი თუ არა.
– თუმცა გაგიხარდა, რადგან შენ გაიმარჯვე. კითხვა მაინც გაგიჩნდა. არა უშავს.
– მე ხომ ახლა გნახე.
– ამიტომ არ მეწყინა და მოვდივარ.
– და იცი, ეს სადაა?
– შენთანაა და რა მნიშვნელობა აქვს, სად იქნება. შენი დუალიზმიც კი მიყვარს. ნუ გეუცნაურება ეს სიყვარული. ის სულ ჩემში იყო. ჩემთან ერთად განსხეულდა. არავისთან მქონია ასეთი რამ. თუმცა მე ყველაფერს სხვანაირად ვუყურებ და ბევრს არ ესმის.
რა თქმა უნდა, არსებობენ ადამიანები, რომლებთანაც განსაკუთრებით ვგრძნობ ემოციების მოზღვავებას, მაგრამ ვცდილობ, არ გამოვყო. ამიტომ ჩემთვის ყველანაირი ურთიერთობა განსაკუთრებულია.
– არასოდეს ხარ კონკრეტული?
– მე ზოგადი ვარ, ყველა და ყველაფერი ასეა, მე ჩემს თავს სამყაროსთან ერთიანად ვგრძნობ და ამაში პიროვნული ცოტაა. სიყვარული თავისუფლებაშია, ყოველთვის ასე ვგრძნობდი, ამ თავისუფლებაში გიპოვე შენც, ამ ენერგიებში. ის რომ მხოლოდ შენში დაგეტოვებინა, ვერ ვიგრძნობდი იმას, რაც ვიგრძენი. ამიტომ მოგყვები.
მე არავინ და არაფერი ვარ, არავის და არაფერს ვეკუთვნი – არც ჩემს თავს. ეს არის ის, რაც მამოძრავებს. მხოლოდ ეგოს შეგრძნებისგან და შიშისგან გავრბივარ. ეს არის ის, რაც დანამდვილებით ვიცი.
– საკმარისზე მეტი გცოდნია. ეგოსა და შეგრძნებებს რომ არ გაექცევი, თვალს გაუსწორებ, მის პირისპირ დადგები და სუნთქვაში, რხევაში, ოფლში შეერწყმები – სწორედ მაშინ იქნები სრულიად თავისუფალი და უწონადო. ის, რისკენაც ასე მიილტვი.
– შიშის მეშინია და ყველაფერს ვაკეთებ, რომ ისე ვიცხოვრო, ეს გადავლახო. ეგოს იმდენჯერ გავუსწორე თვალი, რომ ვერაფერი ვნახე მასში და დავნებდი, აღარ ვიბრძვი, დინებას მივუყვები და სამყაროს ვანდობ თავს. მე რაც მევალება, ფიქრების და ქმედებების კონტროლია.
– რას გრძნობ? ხვალინდელ დღეზე რას ფიქრობ?
– მომავალზე ცოტას ვფიქრობ, რადგან აწმყოს შეგრძნებას მაკარგვინებს. თუმცა სიხარული ძალიან მძაფრია. შენ საოცარი ადამიანი ხარ და ცხოვრების გზაზე ამას კიდევ ბევრჯერ მოისმენ, შეიგრძნობ ძალიან ბევრისგან და არაფრით არ უნდა თქვა ამის მიღებაზე უარი. ეს გამარჯვებაა.
– თავს ზედმეტად აღმატებულად მაგრძნობინებ და ასე არაა.
– ასეა, რადგან მე ვარ საოცრება და სხვა შემთხვევაში აქ არ იქნებოდი.
გაწვიმდა. მთელ ქალაქში აღარავინ დარჩა. ზოგი სახლად გადაიქცა, ზოგი – ამ სახლის ფანჯრად, ზოგი სახურავად გადაეფარა ულამაზეს ალზასურ ქოხებს, ზოგიც ხიდების მოაჯირებად გადაიჭიმა. წეღან ჩვენ წინ რომ წყვილი იჯდა, ახლა მენიჩბეებად ქცეულიყვნენ და ბარის მთელ პერსონალს ნავით მიაქანებდნენ მეორე ნაპირისკენ.
მხოლოდ ჩვენ დავრჩით და მაგიდაზე წვეთი წვიმაც არ ეცემოდა. ჩემგან მარჯვნივ და მისგან მარცხნივ ვინც იჯდა, ქუჩის ლამპიონებად ჩამწკრივებულიყვნენ სანაპიროზე, ტირიფის გვერდით. არ ბნელოდა, მაგრამ ორივე ენთო.
ის კი მიყურებდა და