ქველმოქმედებისთვის
მიღებული შემოსავლით
გაჭირვებულს შევმოსავ მზით,
დახმარების ხელს გავუწვდი
მოუთმენლად ამ წამს ვუცდი.
როდის ვნახავ სევდის თვალებს,
რომელშიც შიმშილი სახლობს,
მას მე უმალ დავაწყნარებ,
სიცოცხლის მოტივებს ცხადყოფს.
ვეტყვი,- ღარიბი არა ხარ,
შენც გაქვს ადამიანობა,
შენც ცხოვრების გზაზე დგახარ,
გცმია ადათი და ნდობა.
ხოდა მინდა გაიღიმოთ,
და მშვიდობით დავიფიცოთ,
მოვდივარ თავშესაფარში
და მოგიტანთ ჩემს გულს მნათობს,
მერე მჯერა სხვაც მომბაძავს
და უაზრო ბოდვას დათმობს.
გვიყვარდეს მარად...
მტრედისფერ გრძნობას სიყვარული ააზამბახებს,
და მერე ვნება ამ ნაკადულს ააკამკამებს,
ფიქრებს მიკაფავს რეზონანსი ამაოების,
მხოლოდ სიყვარულს ძალუძს დარჩეს მანათობელი.
მხოლოდ მას ძალუძს თავისუფალ წამებს მე მიმცეს,
მარიდოს ბოროტს! განმარიდოს სულის ემისრებს,
ჩემშია ძალა და ჭიდილი უკვდავებისა,
ბრძოლის ყიჟინა მოტივია მარად ვნებისა.
მზად ვარ პატივ ვცე მოყვარესა (გადამთიელსაც)
მიყვარდეს მოძმე, ვით კეთილსა სამარიტელსა,
მიყვარდეს ერი! მას დავუდგე გვერდში მეობით,
მსურს სიკეთე ვქმნა, არ მოვდივარ, არა მე მტრობით.
მერე ვით მტრედი მივფრინდები ჩემს სატრფოს გულთან,
ვიქნები გულთან - ცხელი გრძნობით კვლავ დადაგულთან,
ეს სიყვარული დაამარცხებს ყოველ სიავეს,
და დამიმკვიდრებს: ძალას, ტრფობას, ბრძოლას, სიამეს.
შენი პირველი სიტყვა
შენი პირველი სიტყვა,
შენი ხმა როგორც მესა,
ჩემთვის ლოცვებად ითქვა,
ეს ხავერდოვნად მესმა.
შენი ხმა ყოვლის შემძლე,
შენი ხმა სევდის მჭრელი,
ამ ციაგ ბგერას ვეძებ,
ამ სათნო ნოტებს ველი.
ბგერა უტყვი და მყარი
მხიბლავს, მაგიჟებს, მათრობს!
შენი სიტყვები მნათი
ჩემს გაყინულ წლებს ათბობს.
ინტონაცია ლაღი,
შენი სიტყვების თაღი,
მე იმედს მაძლევ იცი?
ეს კი სიცოცხლეს უდრის,
არაფერს არ განვიცდი
მაცმევ მებრძოლის მუნდირს.
შენი ყოველი სიტყვა
ჩემთვის სიყვარულს უდრის,
გზა გამარჯვებით მიმყავს,
ვგმობ ყოველ შიშს და წყურვილს.
ვგმობ ყოველ ჭმუნვას, შფოთვას.
ვგმობ ყოველ განვლილ ვარამს.
მეტად ვაგრძელებ შრომას
და ვუერთდები არაგვს.
დავქუხ და დავჭექ ისევ,
არ გავჩერდები არა,
შენი ხმა მთელ დღეს მისდევს
და უტოლდება ქარაფს.
ხმა ჩუმად მიფრთხობს მე ძილს
თრთოლვა ჩემს ფიქრებს მისცა!
მერე გაუყვა ეკლიფსს,
სულის წალკოტად იქცა.
ასე დარჩება ჩემში
შენი ხმა ძალას ნიშნავს,
ნათელს მომფინავს ბნელში
და მე მივაღწევ მიზანს.
მე, შენს ...
მე შენს სულს ვაღმერთებ ნაზი აკორდებით
და ეს სილაჟვარდე ხატად მესახება,
მე შენს სიყვარულში აღარ გავკოტრდები,
რადგან ეს სიმდიდრე მარად მე გამყვება.
მე შენს გულს ვადიდებ დიდი ემოციით!
მეტი არაფერი აღარ მაბადია,
მკრთალად გესალმები ჩუმი ოვაციით
და ეს სასოება გესმის? მარადია.
მე შენს სტრიქონებში ვახდენ სულის წარღვნას!
და ყოველი წამი არის აგონია
და თან უშენობა ნიშნავს სულის ძარცვას,
რადგან ჩემი სული შენსას გაჰყოლია.
და ეს ჰარმონია უდრის აღმაფრენას,
ეს ყოველივე კი უკვდავ საყოფია,
ეს ყოველივე კი ნიშნავს ამაღლებას
და ეს სიყვარულიც ამის ნაყოფია.
მე შენს სულს ვაღმერთებ ნაზი აკორდებით,
და ეს სილაჟვარდე ხატად მესახება,
მე შენს სიყვარულში აღარ გავკოტრდები,
რადგან ეს სიმდიდრე მარად მე გამყვება.
ეს ქალღმერთი
ეს ქალღმერთი მე მაღმერთებს,
უკვდავ ნოტზე მე მამღერებს.
როცა მტკივა ის მამხნევებს,
როცა მცივა მზეს მახსენებს.
მერე ჩუმი გული თბება,
მერე დარდი ქარს მიჰყვება,
მერე ზეცაც იწმინდება,
მერე უცბად ჩემს წინ ჩნდება.
მეტყვის,- შენ ყველაფერს შეძლებ
(უიმისოდ დიდ ხანს ვერ ვძლებ,)
მეტყვის,- ყოველივეს დაძლევ,
კვლავ მის სხივებს ჩემს წინ ვეძებ.
ჩემი გრძნობის სალოცავია,
ჩემი სული წმინდა ხატია,
ჩემი ტრფობის საფიცარია.
დიახ... მასხივოსნებს მუდამ,
დიახ... მაცისკროვნებს უკვდავს,
დიახ... შენი ტრფობით ვსუნთქავ,
დიახ... და თავს ჩუმად ვუკრავ.
არა, მიყვარს ცაზე მეტად,
მიყვარს ის ამ გრძნობის ხატად,
მიყვარს ის ამ გრძნობის კერპად
და მეყვარება, მარად, მარად...
შენი ცრემლები
შენი ცრემლები მე თავს მავიწყებს,
უმალ მივდივარ სევდის მორევში.
მე შენი ტრფობით ბრძოლას დავიწყებ
ამ ომს არასდროს მე არ მოვრჩები.
შენი ცრემლები მე გზას მიკაფავს,
შორით მივდივარ ზევით ჭიუხში,
მერე ეს დარდი გრძნობებს მიქარგავს,
შენზე ფიქრია ჩემს მწირ დღიურში.
შენი ცრემლები უმალ ფრთებს მასხავს!
მივექანები ნაზ ოცნებებში.
შენი თვალები მეომრად მსახავს,
და ოცნებიდან მივალ ვნებებში.
შენი ცრემლები მძინარს მაღვიძებს
და მეკარება მე ავგაროზად.
ჩემში მილეულ მყინვარს აღვივებს
და ეს მეყრება სიცოცხლის დოზად.
შენს ცრემლებს ნასროლ ტყვიად მე ვიღებ,
და ამ დაკოდილ იარებს უკან,
შენი ლამაზი გრძნობების სიღრმე,
შენი თაკარა ღიმილი კურნავს.
მაგ სათნო ცრემლებს ვერ გავექეცი,
მე გულს ვიგლიჯავ და შენ გინერგავ,
რადგან არასდროს ვნახო ეგ ცრემლი,
მჯერა მებრძოლ გულს არ გამიხეთქავ.
და ამ ბრძოლების კორიანტელში,
მე დავასრულებ იმედიანად...
არ მინდა ვნახო ეგ ჩუმი ცრემლი!
(თუმცა)
მე შენ მიყვარხარ ცრემლებიანად.
მენატრები
შენს სიყვარულში მითენდება და მიღამდება
და მენატრება შენი გულის შეხება - სათნო.
ამ მონატრებით ვიპერი კვლავ მოიჩადრება
ბნელ უდაბნოში, სადაც შენი შუქია მარტო.
ამ მონატრებით ვიპერი კვლავ დაიფერფლება
იმ ცეცხლის ალით, რომელიც ჩვენ სიყვარულს ათრობს.
უშენოდ ვერ ვძლებ! მე ვიშლები ციურ ფერებად.
ზაფხულია და მაგრამ მაინც გრძნობებზე მათოვს.
შენთან ყოფნა კი სასიცოცხლო წყაროა დიდი,
ყოველი წამი მეფერება ზეციუ სხივად.
შენ გეტრფი მხოლოდ და მიგიჩნევ მე ხატად წმინდად.
როგორც ტარიელს მზად ვარ ვკაფო სავალი გზები,
ვიბრძოლო შენთვის და განვდევნო შორით ქაჯები,
მერე კი მოვალ და დავრდომილს ჩამეხუტები,
მერე კი მარად სიკდილამდე შენი ვიქნები.
სიკვდილის მერეც მე გიპოვნი ზეცაში რადგან!
მომენატრები, გავბრწყინდები მე ცისკრის ხატად,
ჩვენი სულები დარჩებიან შერწყმული მარად,
შენ მიმაჩნიხარ სამუდამო სიცოცხლის კვალად.
მე მენატრება მაგ თვალების ციური ფერი,
მე მენატრება შენი გული ცრემლებით სველი,
მე მენატრება შენი სითბო ყველაფრის მთქმელი,
მე მენატრება შენი სევდა გრძნობების მჭრელი.
ოხ, მენატრები, მენატრები და მენატრები...
ეს მონატრებაც გადამექცა ჩუმ სიხარულად.
ასე ეული ვერ გივიწყებ და შენთან ვრჩები,
გთხოვ მონატრებაც ჩამითვალო მე სიყვარულად.
ღმერთო
ღმერთო უფალო ყოვლის შემძლევ, ყოვლის მპყრობელო!
კვლავ დაჩოქილი, ქედმოხრილი ვლოცულობ შენს წინ.
შენ გევედრები ყოვლად დიდო ყოვლის მფლობელო
ეს სიყვარული, რაც მარგუნე დატოვე ჩემში.
მე სიყვარული შევიყვარე მთელი არსებით,
შენი რწმენა კი არ დავკარგე - ეს იმედს მაძლევს.
ყოველ ნაბიჯზე გვერდით მყავხარ - მავსებ სავსებით.
კვლავ მედიდურად მჯერა მკვირცხლად ყველაფერს დავძლევ.
შენ შემასწავლე სიყვარული - ციური მადლი,
და მაგრძნობინე, რომ ეს გრძნობა დიდი ხვედრია,
მეტი ზრახვით და მეტი ჟინით მე დავიქადი
სიყვარული, ვით უკვდავების თეთრი მტრედია.
ღმერთო! მაღალო! არ წამართვა ეს სიყვარული
მან დამავიწყა შური, ბოღმა, მტრობა, ვარამი...
ეს ნახევარი გული ახლა გამხდარა სრული
და ეს სისრულე არ დამაკლო შეგთხოვ მარადის.
ყოველი ლექსი
ყოველი ლექსი ტოლფასია დებოშის დიდის!
ყოველი ლექსი ტოლფასია მარადი ღამის!
ყოველი ლექსი კოლაფსია, გონებას მიხდის!
ეს კი მაცეცხლებს, შავი ალი ფიქრებად დამდის.
მე ლექსის წერა მათრობს, მაკრთობს, მძინარს მაღვიძებს
და ჟრუანტელი მბორგავს, როგორც თოვლში ფანტელი.
აქ ვიწყებ ბრძოლას თავგანწირულს, მხოლოდ აქ ვიწყებ.
წერით მილეულ ძალებს ვიკრებ, ვხდები აქ მთელი.
მუზასთან ჭიდილს ვერ ველევი, ფიქრებს მიბნელებს.
ხანაც კი თვალებს დამიბნედავს ის უთენია.
კვლავ კალამს ვიღებ და ვულკანი უმალ იფეთქებს,
მეწამულ ლავას მელნად ვანთხევ ის უძღებია.
მერე დარდს მიქრობს, ტკივილს ყინავს, სევდას მიქარწყლებს
და მზის სხივები გაბრწყინდება ბნელი ღამიდან
მერე არასდროს არ დავკარგავ ბრძოლით განვლილ წლებს.
ეს მიღირსრადგან, ძალას ვიკრებ წერის ამ დღიდან.
შენი ყოველი...
შენი ყოველი წამი,
შენი ყოველი სიტყვა,
შენი ყოველი ჩქამი,
შენი ყოველი მითქმა,
შენი ყოველი სევდა,
შენი ყოველი ფიქრი
ჩემს მოგონებეს ხევდა.
შენი ყოველი ცრემლი,
შენი ყოველი წყენა,
ვნების ღელვაა მთელი
და თან ღვთიური რწმენა.
ვერ დაგივიწყებ ვერა!
მახსოვს ყოველი წუთი.
შენი გრძნობების მჯერა!
შენ გელტვი ყველა კუთხით.
მხოლოდ შენია გული,
რომელიც შენთვის ფეთქავს.
მას მხოლოდ შენთვის ვუვლი
ის კლდის ნაგლეჯებს ხეთქავს.
ასე შემმოსავს ისევ
შენი ყოველი ბგერა.
მე შენ ბილიკებს მივსდევ,
და მარად შენი მჯერა.
შენ ყოველ წამებს ვხედავ,
შენ ყოველ სუნთქვას ვქარგავ.
და ყოველ ტკივილს ვხედავ
მაგ თვალებს ჩემს წინ ვხატავ.
ასეა მაკრთობს შენი
ნაზი ყოველი სიტყვა,
სიყვარულს რაც კი შვენის
ეს უკვე გულით ითქვა.
და მე გადავდებ ფანქარს
და დავასრულებ წერას.
ვერ დავივიწყებ რა ვქნა
შენს ყოველ, ყოველ მზერას.
რა გამაჩერებს
რა გამაჩერებს ქალავ მითხარი,
როცა შენ გხედავ და ვერ გპოულობ.
შენ შემომტყორცნე გრძნობის ისარი,
რა გრძნობითაც კი ახლა ვლომგულობ.
ვერ დავივიწყებ შენს ნაკვთებს ვერა,
მნათი მზე შენგან საწუნარია,
კვლავ შენი ლაღი ღიმილის მჯერა
ეგ ცრემლები კი ტყე უღრანია.
სადაც მე ახლა დავეხეტები!
ვერ გნახე, მაგრამ არ გავჩერდები.
მზად ვარ გავკაფო გზები ხელებით,
მერე კი არვის შევუშინდები.
მზად ვარ გავაპო ბასრი კლდეები,
თანაც გავგლიჯო ხავსი ტაფობის,
და გადავლახო ხრამიც, ხევებიც,
გადავირბინო მთები, მაღლობი.
მერე კი მაინც ჩემი იქნები,
უშენოდ გული დალახვრულია,
მე არ მასვენებს შენზე ფიქრები
და შენი აღმაფრენა მწყურია.
ვერ გავჩერდები! მაინც შენ გელტვი.
ამ სიყვარულს კი ვერ დაგვიშლიან
ბევრი ვისწავლე მზად ვარ და გეტყვი,
და თუნც გამწირონ, მერე განმგმირონ,
თუნდ ქვესკნელისკენ მივექანები
მაინც არ დავთმობ, ვიცი რომ მიხმობ
ვერ გავჩერდები, ვერ გავჩერდები.
ცოლად გამომყვები?
აჰა, ვიბრძოლე შენთვის მე განცდით
და გადავლახე კლდენი, ქარაფნი,
მერე გადათხრილ ჭიუხებს გავცდი
და ავაკვნესე გულის არღანი.
იმ გულის, რასაც ახლა შენ გჩუქნი,
იმ გრძნობის, რაც კი ახლა შენია,
მას სიყვარულის ქარიზმით ვფურჩქნი
ამ დღიდან ნურვის ნუ გეშინია.
რადგან ერთად ვართ მე შენს ხელს ვითხოვ,
შენი ცრემლები კი ალმასია.
მაგ უმანკო გულს ვადარებ ხვითოს,
მან უკვდავ მგოსნად გადამაქცია.
ეს გრძნობა წმინდა და უღალატო
კელაპტრის სხივით განდიდებული,
მას სამლოცველო ქარაგმით ვატკბობ
დარჩება მარად ის ღირებული.
ეს გული, როგორც ვულკანი ფეთქავს!
ერთ კითხვას გისვამ მეტს არ მოვყვები.
მუხლმოდრეკილი შენს წინ მე ვღელავ,
გკითხავ,- შენ ცოლად თუ გამომყვები?
სიზმარი
წუხელ სიზმარი მესიზმრა
ვაი, როგორი სიზმარი
პატარძლის კაბა გემოსა
შენ ცოლი გერქვა, მე - ქმარი
მზერას მზის სხივი გხატავდა,
თავად მზე იყავ მნათობი,
ტანი ვერხვის ხეს გიგავდა
სიყვარულისგან დაფოთლილს.
ფეხთ ვარსკვლავები გამკობდა
და ვარსკვლავებზე იდექი.
კაბა ედემის ბაღისა,
ოი, მას როგორ გიქებდი.
ხელთ თაიგული გეჭირა,
შენი სათუთი თითებით,
ქალავ მე შენი ყურებით
ნაზი ფერებით ვირთვები.
თვალები გულის ფერია,
-ნუგეში ჩემი ცხოვრების
და მაშინ როცა მწყურია
წყაროა ჩემი ოცნების.
წარბები- ოჰ, რა წარბები,
ვერცხლით თლილია ნაკვთებზე.
ზღვის ანარეკლად ლიცლიცებს,
გარდამავალი ნაზ თმებზე.
თმები გვირგვინად ბრწყინავდა,
ოი, როგორი სხივებით
მასხივოსნებდა, მათბობდა
გაუწყვეტელი სიმებით.
გამომეღვიძა ბედნიერს
შენ ისევ ჩემს წინ იდექი.
არ მოსწყვეტილხარ ჩემს იერს,
რა მეთქვა ვეღარ ვითმენდი.
ხო, ისევ შენს ტანს ამკობდა
პატარძლის კაბა ზურმუხტის.
ის კავკასიონს ადნობდა,
ტოლფასი იყო სრულ მუხტის.
გიყურებ და ვერ ვაოკებ
ჩემში ყიჟინას ტრფობისას.
(ციურ სიყვარულს ამკობენ
ბგერები ყოველ სტროფისა)
სიზმარი ცხადად ამიხდა
ჩემი ოცნების სიზმარი.
მარად საფიცი გამიხდა,
მას ცოლი ქვია, მე - ქმარი.
შენს გაბრაზებას
როცა დარდები ეკლებად მკაწრავს
და შენს თვალებში ვხედავ სიბრაზეს,
ეგ მკაცრი მზერა მომახვევს ბაწარს,
და მახრჩობს მიკრთობს სულის სინაზეს.
მერე დამჭექავს ჩუმი გოდებით,
მერე დამგმინავს მალულ ზმანებით,
მერე დამქუხავს მგლური წოდებით,
მერე დამსეტყვავს ბასრი გამებით.
და დაბნედილი ვჩერდები ასე,
და ვიმარხები შავი ფერებით,
შენს მზერას ვნატრობ ღიმილით სავსეს,
რა ვქნა მე ვთვრები შენი ფერებით.
გთხოვ ნუ ბრაზდები ჩემო ფერია,
შენს გაბრაზებას ცისკენ მივყავარ.
გთოვ შემირიგდი ეს მზე შენია
რადგან მე იცი? ძლიერ მიყვარხარ.
დაეძინა
დაეძინა, ჩემს კალთებზე დაეძინა
უმალ ვიგრძენ ჩუმი სითბო ეული.
ოხ, ეს სუნთქვა ფანტელებად მომეფინა
და დამტოვა მარად გამეფებული.
ვგრძნობ, თუ როგორ ალიცლიცდა მისი სითბო
ვგრძნობ, თუ როგორ მომეხვია მე აბჯრად.
დაობლებულ გულს მიმყარებს მისი სიო
ძირს დამხობილს ის ნუგეშად მეაჯა.
დაეძინა, ჩემს წალკოტში დაეძინა
უმალ ვიგრძენ ჩუმი სითბო ეული.
ოხ, ეს სუნთქვა ფანტელებად მომეფინა
და დამტოვა მარად გამეფებული.
ერთი თვე
ერთი თვე ვხედავ შენს წარმტაც თვალებს,
ერთი თვეა რაც ცოლ-ქმარი გვქვია
შენი სუნთქვა და შენი სურნელი
მაგიჟებს მთელავს - მე თვითმარქვიას.
ყველაფერი ვარ, ყველა მე ვხდები
როცა შენ გხედავ ვეღარ ვოკდები.
შენს დანისლულ თმებს შევეკედლები.
ამ მზის გარეშე ვფიცავ მოვკვდები.
ერთი თვეა, რაც გულში მკურნალად
დამეკონები ნაზი იებით.
შენი ფერები- მღვრიე ხედებით,
რა ვქნა ვერ დავთმობ, ვერ მოვცილდები.
დღეები მიქრის წამებსაც გვპარავს,
მაგრამ ვერ შეცვლის ჩვენს უკვდავებას
ასი წლის მერეც კლვავ შენ ჩაგიკრავ,
კვლავ შენს მკლავებში დამიღამდება.
არ გავჩერდები!
გრძნობის მორევში ზვირთების კონა
უმალ დაადნობს აისბერგს გულის
და მე ამ ვნების უკვდავი მონა
არ ვუშინდები ფიქრების ქუხილს.
ზეციურ ძალის მუდმივი მცველი
არ ვუშინდები სევდების ურვილს,
მივქრი და მივქრი ვით ღამე ბნელი,
რადგან შენ მიკლავ მოკვდავის წყურვილს.
რადგან შენ მზე ხარ ამომავალი!
და ჩრდილი ჩემი სულის ფერების
მე კი ამ ტკბობის შთამომავალი
ამ ჯილდოს ვიღებ კვლავ შეფერებით.
ჯილდო, რომელიც შენ მიძღვენ მორცხვად!
ჯილდო, რომელიც მაქცევს მე მგოსნად!
ჯილდო, რომელიც ჩამესმის ლოცვად!
ეს ღაღადი კი მივიღე მოძღვრად.
ამ ემოციის ქარტეხილებში
შრომას ვაგრძელებ მე არ ვბერდები.
შენ ხარ მოტივი წინ სვლის ამ წლებში
პირობას გაძლევ, არ გავჩერდები!
შემომაღამდა...
შემომაღამდა მე მის გრძნობებში
და ამ ქაოტურ ნაზ ოცნებებში,
ავამღვრევ ჩემი დინების ტალღას,
რომელსაც შიზო ფიქრები ახლავს.
ფიქრები მისი მკვლელი ალერსის,
ფიქრები დანას მიყრის ალესილს,
ფიქრები მგლიჯავს და ვერ ვჩერდები,
ვიქნები მისი- მე არ ვნებდები.
ეს კი ძალაა ციური ცვარის
ძალა, რომელიც ჩემს სულში დაქრის.
ეს კი გმინვაა გულების წარღვნის
ეს ლტოლვა ისევ ფიქრებში დაძრწის.
ასე დაღამდა ვნების ტიალში
და ამ უკვდავი გრძნობის ტრფიალში
თენდება ნაზად საოცარ ფერით,
კვლავ ერთად ვდგავართ და ერთად ვმღერით.
თენდება დღე...(დაბადების დღის მისალოცი)
თენდება დღე და გულს კაეშანი
შემოაწვება შარავანდედად,
ამ ახალ ძალას მე გავეცანი
გული ფიქრებში გადავარდება.
დაბადების დღე ჩემი ოცნების
ჩემი სიტურფის მანდილოსანის,
ჩემთვის ჰიმნად ჟღერს ტრფობა ამ ვნების
ამ ჩუმი სულის სტიქაროსანის.
მე ამ დღეს ვეტრფი, როგორც მგოსანი
მე ამ დღეს ვმღერი, როგორც გენია
ეს სიყვარული მე შევიცანი,
ეს სიყვარული ბედნიერია.
და მე გილოცავ! გილოცავ წრფელად,
და მე დაგლოცავ! დაგლოცავ მყარად,
ეს სიყვარული დაგვრჩება ქვეყნად
და ეს სიტყვები გაგვყვება მარად...
ხმა( რომლის გაგონება ყველა მამაკაცს უნდა)
ელვარე ციდან ხმაური მესმა,
მესმა გულის თქმა ციური ვარდის,
ეს ხმა დამყვება (ჩემში დაწესდა)
ამ ხმის მორევში მე გადავვარდი.
გავყვები ტყიურ გოდებას ულებს,
გავყვები ზვირთებს უზომო ცისკენ,
რადგან ძლიერად ეს ხა მაუწყებს,
რადგან ის მარად მე დავიფიცე.
მე მას შევფიცე შენი ვიქნები
ხმაო მამხნევებ- მე არ ვჩერდები.
ხმა ზეციური, მან თქვა სიტყვები,
ორსულად ვარო-მამა გავხდები
როცა ის იტანჯება...
ის იტანჯება მძაფრ შეგონებით,
ტკივა და ტკივა- იბრძვის გოდებით.
მისი თვალები ცრემლებად გალობს,
მისი ტუჩები კი დარდებს ადნობს.
ვხედავ და ვტირი, როგორც მოკვდავი,
არ გავძლებ ასე... ჩუმად მოვთქვავდი.
მასში ცა სჩანდა- მუქი ღრუბლებით,
ის სავსე იყო ძალაუფლებით.
მზე კი შორს იყო(სადღაც წყვდიადში)
ოხ, დავიღალე ასე ტიალში,
მინდა გამოჩნდეს თეთრი სხივები,
და მის კალთებზე გადავიჭრები.
გთხოვ, ნუ ჩააქრობ ამ მზეს ცრემლებით,
გთხოვ, ნუ დაადნობ მყინვარს ვედრებით,
რადგან შენია ჯერ ეს სამყარო,
შენ კი ხარ ჩემი ცხოვრების წყარო.
წყალი, რომელიც შენ პეშვით მასვი,
ბრძოლის იმედი ვიპოვნე მასში.
ეს არის სითბო გაყინულ წუთში,
ეს არის ძალა დაბნედილ გულში.
სწორედ ამიტომ გთხოვ ნუღარ ჯავრობ,
შენ ისევ ლამაზ ოცნებებს ამკობ!
ჯერ წინ გვაქ ჩვენი სავალი გზები,
ახლიდან ვიწყებთ უწმინდეს ბზებით.
მე არ ვნებდები
მე ვერ ვნებდები,
მე არ ვნებდები,
რადგან შემასხი შენ იმედები.
მე ვერ ვჩერდები,
მე ვძლიერდები,
რადგან შენ გულში დავეხეტები.
მე დავამთავრე უქმად ტიალი,
და შენ გეკუთვნი მარად-მთლიანი.
შენ ხარ ნუგეში სევდის უპეში,
და აღარ ვდგავარ დარდის წუმპეში.
მე ვერ ვნებდები,
მე არ ვნებდები,
რადგან შემასხი შენ იმედები.
ორი თვის მებრძოლს
მზე ეფინება ცის კორიფეებს,
ზღვა კი ელვარებს, ანათებს, ღელავს...
მე კი არ ვიცი ვინ დამიჯერებს,
ვემსგავსე მონას, ვემსგავსე მძევალს.
მე ვარ ვასალი ამ გულის ცემის,
ორი თვის მებრძოლს მუცელში რომ სჩქეფს,
მე ვარ ამაყი ამ ეფემერის,
ეს სიამაყე კი ძალას აფრქვევს.
ჯერ სულ ორი თვე მუცელში ცხოვრობს,
მაგრამ გუგუნით არხევს კალაპოტს,
არ ჩერდება და მორცხვად ამბოხობს,
(არ ეპუება არც ცის კაბადონს)
ასე ამგვარად იცხოვრე მუდამ,
მამი! არ შედრკე არასდროს არა,
გისურვებ სულში დიდ სითბოს უკვდავს,
გზას გაგინათებ გპირდები მარად.
მამი...
მამი!მწამ კი, მარად წამით და წინ ვივლი ამ მზით.
მამი!მწვავდი მაგ სინაზით, გავიმარჯვებ ას გზით,
ხარი ხარ კი მთის სიმძლავრით და იმარჯვებ ზარზმით,
ხმას კი ხმალით ხალხს მივაწვდით, მწამს სიყვარულს გავზრდით.
სიყვარულით იშვა კაცი- ხშირად მტერი ღვაწლის,
ძე ღვთისა ადამიანი, კვლავ ადამის კვალით
და ციური მადლით, მარშით, იცხოვრებ მაშ რით?
არა შარით, არა ზაკვით - იბრძოლებ მარხვით.
სადაც დავეცი მე შვილო, მინდა იქ წამოდგე,
სადაც გამარჯვებას ვცდილობ, მინდა იქ გარბოდე.
დრო სიყვარულში დაზოგე, გახსოვდეს არ დაღონდე,
აკაკი, ვაჟა, ილია- მათ სიტყვებს არ თმობდე.
და გთხოვ დღეს, რაც დათესე - გჯეროდეს მომავლის,
ჩემი სული შენ გეკუთვნის, შენ ხო დღეს გმოსავს ის.
ცხოვრება კი მზის სხივია, ხან ღრუბელი ფარავს,
მთავარია არ დაღონდე, მშობელი გყავს ფარად.
მიდით...
მიდით! დამჩხავლეთ ყორნებო არწივს,
და დამიკორტნეთ გული მდიდარი,
მიდით! დამახრჩვეთ და მერე დასწვით,
ეს სული ფერდობს გადამდინარი.
მიდით! გამიპეთ ხორცი ღარიბი,
აქ უკვე ცრუც კი უტყუარია…
აქ უკვე სამართალი გაგვირბის,
ბოროტი სული კი უკვდავია?!
მიდით! რას ელით განმგმირეთ აწი,
და ჩემი ლეში მიაგდეთ ობლად,
მაინც ობოლი სული მაქვს არწივს,
და მემუქრებით მე დასაბომბად.
მიდი! რას ელი რაღა გაცინებს,
რაღას კისკისებ უაზრო ღიმით?
ხო უკვე ობლის გულით გამიცნეს,
მათ მპოვეს როგორც ბინძური ნივთი.
მიდით! ხო მიდით!!! მე კი ჯერ ვსუნთქავ,
მე კი ჯერ ვხედავ ჭიუხვს დარიალს,
ვით თერგი კლდეზე დევივით ვუკრავ,
მჯერა ეს წყევლა უმალ გაიარს.
მანამდე კი მე არ დავნებდები!
მანამდე ვივლი გულით მდიდარით!
ყორნებო ფრთხილად! მაქვს იმედები,
იმედი ბრძოლით გადამდინარი.
ეს იმედი კი სიყვარულია,
ამ სიყვარულს კი ვერ წამართმევენ,
სხვა ყოველივე დაკარგულია,
(ამ სიყვარულს კი ვერ წამართმევენ)
როგორ თენდება...
როგორ თენდება ალიონზე ნანატრი ზეცა,
ამ ფიქრს კალთებზე მოციმციმე ვარსკვლავი ეცა,
და მე მომესმა ზეციური ღვთიური მესა,
მზად ვარ ვიბრძოლო მოთმინებით იობის წესად.
თუ ასე არ იქმნა, ნეტარ იყოს მშვიდი სული...
რათა დაიმკვიდროს ქვეყანაი შერისხული.
ხო აქ სამართალით მონობაა შერაცხული,
ხო აქ სამართებლით მშვიდობაა შელახული.
ისევ მზის სხივს ვეტრფი, მჯერა ჩუმი გულის ფეთქვის,
ალიონზე ისევ ვმღერი, წყალს მაინც მოგიტან პეშვით!
ვერ შემცვლის ეს სული ბოროტი- მსახვრალი პულსით.
ისევ ჩემს მზეს ვუცდი, ის ციმციმებს სულ წინ მსურს კი.
ის ანათებს კავკასიონს- მტერს სურს დამამიწოს,
ანდამატებს განმარიდოს, ლახვარ მცეს გამრიყოს,
მე კი ვერ გავიყიდები, რწმენის ისევ მე მწამს,
წმინდა წყალს დავეწაფები, დღეს გული კი ფეთქავს.
რადგან გული მეხს ჰგავს, მედგარს ეს დღეც მედგრად გავა,
მერე რა რომ მიტევს მე გარს, მიზანსწრაფულს ვგავარ.
მივყვები ცხოვრების ქარაფს,- მე არ შევიცვები.
წლებს კი შემართებით ვქარგავ,- მხედრად გადვიქცევი.
ასე ამ მოტივით ვმღერი და ვაგრძელებ წინ სვლას,
ამ ლექსით წინ გავიჭერი კვლავ გავკაფავ წინ გზას
ერთი წელი
ერთი წელი ხდება, რაც
გული აღარ ბერდება,
მთის გრძნობად მეფდება და
მაკრთობს ეს ეფემერა.
მე კი ფერებად გაღმერთებ,
ცისფერ ჰანგებს ვამღერებ,
ამ სიყვარულს ვამრთელებ,
უკვდავ ტრფობას ვაერთებ.
უსიყვარულოდ ისევ,
მზე არ ანათებს ზეცას,
სიო არ დაქრის ვისმენ,
მშვიდობის ნანატრ მე ზავს,
პერიფერიად მივსდევ,
უცხოდ მჩქეფარე მე ჰანგს,
მიყვარხარ სიტყვას ვიწყებ,
ვეამბორები მე ხატს.
ამ გრძნობის ხიდზე გავალ,
ვეტრფიალები მგოსანს,
ტრფობა შლეგად მქმნის და კვლავ,
ვედრები გენიოსსაც
ვედრები: გრიგოლს, ტატოს -
რომანტიკოსთა მხედარს,
ამ სათნო ნოტებს ვატკბობ,
ქარქაშს ვუბრუნებ მე ხმალს.
შენი მზე მიმკობს მიზნებს,
ვეღარ ვაზროვნებ რა ვქნა?
არ ძალუძს მოკვდავს ისევ,
უკვდავთა გრძნობათ ახსნა.
აჰა, ვდუმდები მორჩა,
დანარჩენს გულში გეტყვი,
ერთი წელი სჩანს ნორჩად,
მას სიზმრად თან გავყვები.
ეს შრომა მაშინ მიქე,
თუ გადიქცევა წლებად,
თუკი დარჩება შვილებს,
ცხოვრების დღიურ წესად.
არა აქვს აზრი...
არა აქვს აზრი თუ არ იქნები!
მე მხოლოდ გვერდით მედგები ლანდად,
მომნატრებია მწვავე ფიქრები,
შენი ცრემლები მედება ალად.
მე შენს სტრიქონებს ისევ ვაღმერთებ!
ისევ დავიწყებ უსასრულ ქილიკს,
ისევ გამიღებ სისხლნადენ კარებს,
და ისევ ერთად გავკაფავთ ბილიკს.
მე არ დავეძებ ამ ქვეყნად არვის!
მე მხოლოდ შენი ფერებით მათრობ,
მე მხოლოდ შენი ნისლი მაქვს არწივს,
მე მხოლოდ შენი ფიფქები მადნობს.
გარდავიცვლები ნაზ ოცნებებში!
მარდად გავაფრენ გპირდები აწი,
ოღონდ შენ იყო ჩემს უტყვს ვნებებში,
სხვა ნაწერები? სულ ყველა დავწვი.
მე რა მაბრმავებს - რა მადიდგულებს,
ეს არის სულის ფერება შენი,
მე ამ ბილიკებს წამს დავიბრუნებ,
და ისევ სითბოს გადმოგცემ მერმის.
ოხ, როგორ გნატრობ ამ ოცნებებში!
სიზმრად მედება სისხლი წამების,
მე გნატრობ ჩუმად ეფემერებში,
ამ გრძნობის მონა უმალ ვხამდები.
უმალ გავიყრი ჭრილობაში ცრემლს,
უმალ დავტოვებ ამ ცოდვებს ულევს,
მე მაგონდება შეშლილი სახე,
გული კი ბრმაა - რა ქნას ის სულ ძგერს.
ასე ობოლი შენ გნატრობ ისევ,
მე ისევ მივსდევ ფერებას წლების.
რაც დამიტოვე, რა ვქნა, კვლავ მივსდევ
და ამ ჭიდილში მე დავბერდები.
მერე გაკოცებ, ვფიცავ გიპოვი.
მოხუც გულს მერე მე გაგიცოცხლებ,
სანამ მოვკვდები ვფიცავ გიპოვი,
მე ჩაგიხუტებ, შენ - გაიოცებ...
სიყვარული უფლისა
მე ვით პილიგრიმი, მივუყვები ლაშქარის გზას,
მე თვით უფლის რწმენით, ქედს მოვუხრი ლაშარის ჯვარს,
და ვივიწყებ აქ ჯავრს, უმალ ვყრი ნაომარ აბჯარს,
დიახ; მორჩა ომი! ჩუმად ვშლი დასეტყვილ ამ ჯაჭვს.
ჩემი ქანც-გაცლილი დრო, კვლავ ლოცვაში განვადიდე,
თანაც ეს ბნელი ბრბო, ლოცვაშიც არ დავივიწყე,
ღმერთს ვთხოვ გადმოხედოს და გადმოხედოს მყისვე მათ,
ჩემს ვარამს იქადის? გონს მოვიდეს მე ისევ მწამს.
ვით ილიას ლოცვა, - ეჰ, შეუნდე ღმერთო მტერსაც,
მათ არ ახსოვთ შურით, უტოლდება უმალ მტვერსაც.
მჯერა, მწამს და ვადიდებ- ქედ-მოხრით ქერუბიმთასა
უზენაესსა მას- უწმინდეს სერაფიმთასა.
სიყვარული ფეთქავს,-სიყვარული თვით ღმერთია,
მას ჩემი ფიქრები, მარადისობით ერთვიან,
ეს სიწმინდე ვამბობ, ამ სულის კელაპტარია,
ამით იკურნება, წარსულის მელანქოლია.
მზად ვარ- მეცენატი, ქველმოქმედებას დავიწყებ.
მჯერა, რაც გავიღე- სულის ძალით მივიღებ.
სიყვარულით მჯერა, უფლის სახელს კვლავ დავიცავ.
სიქველით მჯერა, რომ ჩემს სამშობლოს დავიცავ.
ჩემს ხალხს რწმენით დავიცავ, ეს კი არის ჩემი ხვედრი.
მე დიახ მე თვითომ, მიცავს სიყვარული ღმერთის.
სიყვარული დედისა.
„პატივი ეც შენსა დედას“
არ გააპო დედის გული!
ნუღარ ელი სულ სხვა მედალს,
გყავდეს მარად ეს დაცვული.
„დღეგრძელ იყო ქვეყნის ზედა“
პატივი ეც მთელი ჟინით,
დედა! შენ ჩემს წლებში ფეთქავ,
ამას დავქუხ მე ყიჟინით.
შენი სულის ჰეგემონად,
მე ვარსებობ, მე ვდიდგულობ.
შენმა გულმა დამიმონა,
საფიცრად შენს მზეს ვფიცულობ.
ჩემთვის აპოთეოზია,
შენი დიდებული სული
ეს გულზე ავგაროზია,
მარად ვარ შენი ერთგული.
როცა შენში სევდა მოჰქუხს,
როცა გმოსავს ცრემლის თქეში.
ვერ ვისვენებ ვგავარ ლომგულს,
არ ვიცი თუ ვარ რა დღეში.
დედა, - მზად ვარ გასახელო,
ავასრულო შენი ნება,
ოღონდ შენ იცოცხლო დედა...
ოღონდ შენ გადარჩე დედა...
სამშობლოს სიყვარული
საქართველო თვით სიყვარულია!
გმირთა ერთობის ძალაა დიდი,
გერგეტიდან ეს დაწყებულია
და დარიალის ხეობას მიდის.
იქ ანანურთან კედლებს შეება,
ბაზალეთიდან მიჰყავს კახეთსა.
ნეკრესმა, გრემმა - ბრძოლის ემბლემამ,
ყვარლის მთებისკენ ძალა დათესა.
ძალა, რომელიც ალაზანს მისცა,
მერე ეშვება შორით ქართლისკენ,
გორის კალთებით გათელა მიწა,
მიექანება რაჭის კარისკენ.
შოვის ბუნებას პატივი სცა და
მიჰყავს ქუთაისს ზმანებას ულევს,
მერე მან ბედი ზღვის ფერდზე სცადა
და ბათუმს წარმტაც ლაჟვარდებს უქებს.
გურიას გაჰყვა სანაპიროთი,
ძალა მოიცვა მთელმა ზღვის პირმა,
მერე დასჭექა მეგრულ კილოთი,
რომ იამაყოს ჩვენმა ძმა გმირმა.
დაჰბერა უშგულს სიმართლის სიომ,
ძალა იქ დარჩა თერგიდან ვლილი,
მოიცვა კუთხე საეკლესიო,
გაერთიანდა ქართვლისა შვილი.
ძალა დიდდება - მარადიული,
ეს მთელ ქვეყანას აერთიანებს,
ასე დარჩება მარად ქართული,
მტერმა რომც სცადოს ვერარას გვავნებს.
სიყვარული პოეზიისა
პოეტურ ჰანგებს ალმასებად მივიბჯენ მკერდზე,
და გამალებით გადავიფრენ ოცნების ხედზე.
გზას სიყვარულით გამიკაფავს ლექსის ლანქერი
და გავანათებ ვით კანდელი აღარ ჩავქრები.
მე პოეზიას მივუძღვენი ცხოვრება მთელი,
ეს ნოტებია, რაც მამხნევებს და უმალ ვთვრები,
გრძნობის ტაფობზე გადაღლილი ვეშვები მთვრალი,
კვლავ ძალას ვიკრებ და დავიწყებ ლოცვას ამ კალმით,
რა მადიდგულებს - უსაზღვროა პოეტის გული,
იქ სიცოცხლისა ნერგებია მწკრივად დარგული.
ტერენტი გრანელს გავამხნევებ მდუმარ წერისას
და გალაკტიონს გავაღმერთებ ამ სიმღერისას.
ამ ჰანგებს შემდეგ ბარათაშვილს გავუზიარებ
და რუსთაველსა გავუმრთელებ დაჭრილ იარებს,
აქაა ვაჟა! მთის არწივიც - ერის ყაზბეგი,
აკაკი ! თანაც ცისფერყანწთა მთელი რაზმები.
თერგდალეულებს ფიალითა მივესალმები,
ჭავჭავაძეებს ტრფიალითა შევედარები,
ბესიკ გაბაშვილს ტრფობის ალში შევეცილები,
ორბელიანის მეომარ გულს ჩავაცივდები.
ასათიანის პატრიოტიზმს ვენაცვალები,
მირზა გელოვანს ბრძოლის ალში შევეჩეხები,
ლეონიძისა პოეტურ ჰანგს განვადიდებ და
ნიშნიანიძის პოეზია მაიმედებდა.
მე გრიშაშვილის ქალის ტრფობა ახლაც კი მხიბლავს
და ლებანიძის ხატოვანი ლექსები მიტანს,
გამსახურდიას „ზღვისფერ თვალებს“ ვეალერსები
და ნონეშვილის პოეტის გულს ვეღარ ვეშვები.
მაჭავარიანს დავულოცავ ქართულსა სულსა,
კალანდაძისა მოვიგონებ ხმას მზით გასულსა,
ოთარ ჭილაძეს ვეთხოვები მისივე ლექსით,
ხარხელაურის პოეზიას ვკითხულობ ვნებით,
ჭანტურიას კი ცისფერ ღრუბლებს მე ისევ ვუქებ,
გომელაურის ჩუმ ტირიფებს რიდითა ვუმზერ.
ჰე, საქართველოვ! პოეზია უკიდეგანოდ,
გადაეცემა თაობებსა იმედთა საზრდოდ.
მარად ვადიდებ ჩვენს პოეტებს გულით რწფელითა,
ჩვენ ერთად ისევ ვღაღადებთ და ჟინით ვმღერითა.
გაუმარჯოს
ჰე, გაუმარჯოს იმ ადამიანს,
ცხოვრებამ რომ არ გააბოროტა!
ცხოვრება ხომ ჰგავს ფრეგატს ნამიანს,
მიჰყავხარ ომში და გქმნის რობოტად!
მაგრამ ის არა! ის არ შემდრკალა
რთული დროების პიგმენტებს აქრობს,
არ შეეშინდა და არ შემკრთალა,
ცრუ დაივიწყა - სიმართლეს ცხადყოფს.
გრძნობის კრეტსაბმელს მხოლოდ მას უმხელს,
ვინც გვერდით მედგრად უდგას ზმანებით,
მხოლოდ მას ართმევს მართალ და ჩუმ ხელს,
დრო არის ჩვენც თუ გავიაზრებდით!
მოყვარეს პირში ვუთხრათ სათქმელი,
ზურგს უკან ჭორვა რა საჭიროა?
რა გაბოროტებს? არ ხარ ქართველი?
განა აქ ჩხუბის და ომის დროა?!
არა, არ შედრკე! რადგან ჩვენ ბოლოს
ერთად გავივლით სიკვდილის გზასა,
იქ გამოჩნდება ვის სწამს სამშობლო,
ვინ სცა პატივი მოწყალე ძმასა.
ვინ გაუმრთელა ნაიარევი?
ვინ დაეხმარა დაკოდილ გულსა?
ვინ ქმნა სიკეთე, საზრდოთ, აქ ბევრი?
ვინ მოეფერა წმინდა მამულსა?
ვინ სცა პატივი მდუმარე ხატსა?
ვინ გადიწერა პირ-ჯვარი გულით?
ვინღა გაუძღვა ოჯახს სპეტაკსა?
ვინ იამაყა ხით - აქ დარგულით?
ვინ ააშენა სახლი ზღაპრული?
შვილებს უბოძა გული მეომრის,
ვინ აამღერა ჰანგი ქართული?
და შექმნა ძირი - სარკე ქართული?
ვინც მგლურად დაჰკრა ბუკს და ნაღარას,
მერე იმღერა მან შადიანი,
არ შეუშინდა მტერს და ჭაღარას,
კაცად ქმნა სიტყვა ადამიანი.
ვინც შესცოდა და მოინანია,
უცოდველი ხომ არავინაა.
ჩემი ძმები კი ჩემთან არიან,
გახსოვდეს ძმაო, - მარად ვინაა?
ამიტომ სანამ ჩვენ სული გვიდგას,
დავიხარჯოთ ჩვენ მთელი არსებით,
გვყავდეს შორს ის ვინც დღეს ბოღმით გვიტანს,
გავლიოთ ეს დრო ჩვენ შემართებით.
ვხედავდეთ მამულს, ჩვენს ადათს მზიანს,
გვწამდეს ოჯახის - არა გოროზად,
ჰე, გაუმარჯოს იმ ადამიანს,
ცხოვრებამ რომ არ გააბოროტა.
არა კაც-კლა...
არა კაც-კლა, თქვა უფალმა
და მოგვწმინდა ნასისხლარი.
ცამ ჩვენზე გარდაუვალმა,
აკურთხა სულის ოლარი.
გოლგოთა შორს! გოლგოთა შორს!
ელეონის მთა ვადიდოთ,
არ მივცეთ ქორს! და მივყვეთ დროს!
ზოგი კი ისევ თაღლითობს.
ბელზებელი სახლობს მასში
და მძიმე ცოდვას ეძლევა,
თუნდაც ქარში, დამჭკნარ მარტში,
სისხლიან გზას ის ვერ სცდება.
არა კაც-კლა,-გიმეორებს,
ღმერთი შენ კი რა ქენი?
ფულის გამო ჩვენს მეომრებს
კლავ და წყდება ქართველი.
რას ელი? ერთობა გვინდა?
ზოგი კი ამ დროს ერთობა,
დაივიწყა, რაც დადგინდა,
ტყუის, დაჰკრავს პირფერობა.
ჩვენ კი დროა ამ სანთელით,
რაც ანათებს კავკასიონს,
შევქმნათ სხივი მისარქმელი,
რაც დარჩება აკვნად სიონს!
რაც გაანათებს მომავალს,
თაობებს გაჰყვება ხატად,
მინდა ნათელს გარს მომავალს,
ქმნიდნენ მოწყალების თავად.
არა კაც-კლა, თქვა უფალმა
და მოგვწმინდა ნასისხლარი.
ცამ ჩვენზე გარდაუვალმა,
აკურთხა სულის ოლარი.
მე
მე იმ ობოლი პოეტის ძმა ვარ,
ვინც ასე გაყიდეს, ვინც ასე დაალპეს.
მე ამ ბოროტი ბოჰემით ბრმა ვარ:
მთელავდნენ, დამაგდეს, მართმევდნენ ქარაგმებს.
მე იმ კეთილი წოდებით ვდგავარ,
რაც მე არ გამიყვეს; თითქოსდა გამყიდეს.
არა! მე ისევ ბილიკებს ვკაფავ,
ჩემს ძალებს ვასხივებ, მამკვიდრებს, მამდიდრებს.
მე ფეერიულ ნატვრას მივტირი
არ მინდა, რომ გული სამარეს მივცე მე,
გული კი ფეთქავს ვამბობ ვით ჩვილი
გავაფრენ? არ ვიცი, - და ქილიკს ვიწყებ მე.
სემირამიდას ბაღში ვტრიალებ
და დავეხეტები მარტო ამ ტრიალში,
მახსოვს გრანელი, - საზღვარს მივაღწევ,
ბედკრული გულია ამ ხალხში - ტირანში.
კვლავ აპათია დამჩემდა რა ვქნა,
გამარტყეს სილა და ემსგავსნენ ქიმერას,
ხალხი ვუყურებ თითქოს და ბრმაა,
დაგგესლავს და მერე ის კბილებს ილესავს.
მე კი მივყვები დროის კალაპოტს,
სევდად მარტოობა დამჩემდა, დამყვება.
მერე გავცქერი ცისა კაბადონს,
თეთრი ოცნებები ფიქრებს შორს გაჰყვება.
ასე ლტოლვილი ვისმენ გოდებას,
გოდებას ამ გულის, რომელიც ვერ დგება,
მაგრამ ახლიდან მოველი მოგებას:
ვფხიზლდები, ვიცვლები, დროა არის! - თენდება...
დღე დღეს...
დღე დღეს მისდევს
და ჰგავს ის დევს,
ბრძოლის ჟინი
კვლავ წინ მისწრებს.
დღე დღეს მისდევს
დაჰგავს ის წლებს,
ნეტა საით
ის მამკვიდრებს.
დღე დღეს მისდევს,
ფანტავს ის წლებს,
ბრძოლით გული
მარდად წინ ჩქეფს.
დღე დღეს მისდევს,
დრო კი გვიტევს,
ეს სამუმი
კი გაყრის მტერს.
დღე დღეს მისდევს,
საით იწევს,
დროა ბრძოლის!
სანამ გვიტევს.
მერე? რჩება,
წლები კვდება,
წლებს რჩება,
რაც თან გაგვყვება...
სითბო, რასაც
ვტოვებთ აქაც,
დროს ამარცხებს,
მუდმივ ჟამად.
დღე დღეს მისდევს...
ჩემი სახლის წინ
„ესგზაღვთისმშობლისტაძრამდემიმიყვანს?
-ესვარლამისქუჩაა.ესგზატაძართანარმიგიყვანს.
-არა? მაშ, რასაჭიროაიგი? რისიმაქნისიაგზა,თუკიტაძართანარმიმიყვანს?!“
ეჰ,ჩემი სახლის წინ უწინ
ზაფხული უდაბნომ შთანთქა,
სიყალბე კი, როგორც ლუწი,
ამ ცოდვილ ხალხში მომრავლდა.
ცაზე სისხლის ცრემლი სჩანდა,
მთაზე გარიყული ხალხი,
მასზე შეხედვა მზარავდა,
ხმაზე მარტის რისხვას ვგავდი.
მთვარის შუქიც გვაბნელებდა,
ლოცვა- როგორც გადაღლილის,
დრო უეცრად გვაბრმავებდა
-თითქოს ცოცხლად გარდაცვლილის.
ჩაკეტილი მარტოობა,
მასა იყო ბეცის გეზით,
ბატონობდა ბატონყმობა,
თითქოს ლტოლვილის გენეზით.
ერთ დღესაც იქ ჯვარი გაჩნდა,
დიახ,იყო ღმერთის ნებით,
მქონდა ზეციური განცდა,
ჩვენ ყველანი მისკენ ვდგებით.
ხალხი პირ-ჯვარს რომ იწერდა,
ნაპერწკალი ქუხდა უხვად,
ჯვრისკენ ყველა ხელს იშვერდა,
ერი შეკრა ერთ დიდ გუნდად.
ეკლესიის აშენებას,
აგურის აგურზე დებას,
ვარსკვლავის კაშკაშის გერბად
იწყებდნენ უფლის დიდებას.
მიხაროდა ჩემს სახლთან, რომ
სიყვარული კვლავ მღეროდა,
მიხაროდა მძინარე ბრბო
როცა ის ღვთიურს ელოდა.
ყვებოდა ერთ დღეს მეორე,
არავის არ სჯეროდა,
ისინი ჰგავდნენ მეომრებს,
გზა სიწმინდით რჩებოდა.
მაგრამ ერთხელ გულს ეშმაკის
მზაკვრული ფერი ეძლევა,
ბრძოლად, ძმობად ღირს ეს გზა კი?
თამაშში სხვა რად ერთვება.
სახსრები ჯვარს რად ერთმევა,
ჩერდება მზის მოლოდინში,
სულის სიჭუჭყით ფერხდება.
რიდით დგება ბოლო რიგში.
მცირე შემოწირულობით
მჯერა, რომ თანხა შედგება,
ზოგი კი მოდის ზრდილობით,
რაც კი აქვს ის ემეტება.
ბევრი შაითანსთამაშობს
მის სიძულვილს ემატება,
ხელით სიკვდილს გააპობს,
აქ მზაკვრული ნეტარება.
ორად გაჰყო ხალხი ჯვარმა,
ბევრმა კი ბრძოლით შეჰყვირა.
იმ დღეს ერთმა უცხო მგზავრმა
რაც კი გააჩნდა შესწირა.
შრომით გული ჩადო ერთმა,
მათხოვარიც ვნახე ერთხელ,
უსახლკარომ და თან ბერმა,
ბოლო კაპიკები შეკრეს.
ამ დროს უცხომ შეაფურთხა,
თქვა სიტყვა, მიეცა სიცილს,
ბნელეთი ზეცად აკურთხა,
მძულს ის მოარული სიძვით.
ბევრმა თავი ჯვარს არიდა,
დაიფასა უტყვი თავი,
ზოგიც კაპიკზე ატირდა,
მის ხმაზე დამარხულს ვგავდი.
ეს უაზრო ავარია
არის ბილწ ცხოვრების ვნება,
ვერ გაიგეთ! მთავარია
ეკლესიის აშენება.
ერთად მხოლოდ ერთად დგომით,
მომავლის გული შედგება,
ხოლო ცინიზმის სადგომით
ის მაშინვე დაბერდება.
ეს გზაც ეკლესიით მივა,
თუ დავდგებით ერთად,
ჩვენი ერიც გაიხარებს
თუ შევყვირებთ ერთ ხმად.
გადავირბენთ სიყვარულით
ნანატრ, მნათობ მინდორ ველებს,
გადავიფრენთ სიტყვა გულით
ქართლის წარმტაც მთებს და ქედებს.
და შევძახეთ, რომ ერთობით
გავახარეთ ჩვენი ერი!
რომ მდიდარი საქართველო
დაქრის, არის ბედნიერი!
რომ ეს სიტყვა ამაყია,
როგორც გული ჩვენი მიწის!
რომ ამიტომ მთავარია
ერთობა - ნუთუ ეს ვიცით?
ეს გზაც ეკლესიით მივა
თუ დავდგებით ერთად, ერთ გზად,
თუ მოყვასის გული გვიყვარს,
კვლავ დავსჭექავთ ერთ ხმად,მედგრად...
ობოლი სული
ჩემი სული კვლავ მარხულობს,
ვიყურები ისევ ჩუმად,
ბრმად ამ სავალ გზას ნახულობს,
გადამსანსლე მიდი უმად.
დახმარება ვის კარს ვთხოვო?
მაშინვე შემაფურთხებენ,
დახამდება ის გვამს მხოლოდ?
შემდეგ გიჟად მაკურთხებენ...
გავიცინე? მაგრამ იცი
მის უკან რა დარდი ქუხდა,
გავიფიტე, რისთვის ვიცდი?
ძმები ჩემთან იქცნენ ქურდად.
როცა ჩამთვლემს, თვალს დავხუჭავ
მახსენდება ძველი მარხვა,
როგორ შედგა ჩემზე მასა,
ეცადა ამ გულის მართვას.
ძილშიც ცრემლი მომდის იცი?
აქ ძილშიც ვტირი რატომღაც,
აღარ ვიცი, რისთვის ვიცდი,
აქ ლოცვა დამრჩა მარტოღა.
მესიზმრება, რომ მახრჩობდნენ,
რომ მთელავდნენ ფლიდი სიტყვით,
მესიზმრება, რომ მათრობდნენ,
რომ მაგდებდნენ ფიცხი კიცხვით.
რომ მირტყავდნენ, როგორც მონას,
მიწუნებდნენ უფლის ცნობას,
მართალ სიტყვას თვლიდნენ ბოდვად,
მეძახოდნენ ლაჩარ ცოდვას.
მეძინება! თითქოს მძინავს,
ისევ მომდის ძველი ცრემლი,
ისევ ომი ჩემში გრგვინავს
და დაღლილი ობლად ვწვები.
იცი, როგორ მეძინება?
რადგან ეს დრო მემძიმება?
ეს დინება, ეს ტკივილი მესიზმრება?
შემაწუხა მე კითხვებმა...
გჯეროდეს („უსასოდ ყოფნას სჯობს ყოფნა მკვდარად...“)
გჯეროდეს, რაც მთავარია,
გწამდეს შენი ძალის...
ეტრფოდე, რაც გაბადია,
რაც შენ გულზე გადის...
ილტვოდე, რაც მარადია,
რაც შენს სითბოს აქ ქმნის...
იღწვოდე, რაც მთავარია,
რაც შენს სულზე დაქრის...
მღეროდე, ვინც დაგანგრია,
აღარადროს დაგღლის...
ერთვოდე, რაც ამაყია,
რაც გააქრობს ამ ძილს...
ესოდენ, ვინც გადაგგრია,
გაიბრძოლებ ას გზით...
გჯეროდეს, რაც მთავარია,
გწამდეს შენი ძალის...
დიდება გმირებს
აგვისტოს კალთებს მდუმარებით მივეკედლები,
ეს მისტერია გადამაგდებს ომში ტირანში,
კვლავ ჩვენს გმირებთან მუხლმოყრილი მიველ ვედრებით,
გამაგრდით, მზად ხართ, იბრძოლოთ ამ ორომტრიალში.
ანწუხელიძეს დავუკოცნი მეომარ გულსა,
ცრემლმორეული გავუმრთელებ დაჭრილ იარებს,
შემდეგ ჩვენს ბიჭებს გავუმყარებ ძალას ერთგულსა,
არც ანექსიას შეუშინდნენ - გაიღეს სისხლი,
აფხაზეთის ომს ბევრი ცოცხლად დამარხული ჰყავს,
სოხუმი იცით? მე არ მახსოვს, ვარ სევდის შვილი,
ფოტოში ვნახე ჩვენი გმირი გაძარცვული დგას.
მაგრამ ვერ დასცეს, მას ვეძახით, გმირსა შარტავას,
წაუსვლელობა არ იქნება,- ის გაიძახდა,
გადავარჩინოთ თაობები, მოვკვდეთ ამაყად,
შემოგვინახეს მათ სამშობლო, გვივლიდნენ როგორც,
დედა მერცხალი უვლის შვილებს თავგანწირვითა,
გენოციდი კი ჩვენი სურდა მტერს: მზაკვარს, ბოროტს,
დიდება გმირებს! ხო ათასჯერ ვიტყვი ამ სიტყვებს,
ღირსება რომ გვაქ, ჩვენ ქართული, ეს გვაძლევს იმედს,
მტერიც მიყუჩდა, შეიყუჟა, ჯერ ვეღარ გვიტევს,
გმირი დედა
ღმერთო დასჭექ, დაჰქუხე,
თითქოს ამ წამს ვბრმავდები,
დრო ასე რად აკურთხე?
ვნახე დედის თვალები.
დედის, რომელმაც ომში
შვილი დაკარგა გმირი,
ამ დაუნდობელ დროში,
მაინც ამაყად ტირის.
შავი მერდინი მოსავს,
შავი აცვია პალტო,
თვალებში ნათლად მოსჩანს,
რომ დარჩა უღალატო.
შვილის საფლავზე მიდის,
დგას ვით მოხუცი მუხა,
მასზე ჩამოწვა ბინდი,
მაგრამ არც დაუქუხა.
ღმერთო რას ელი? სევდა
გადამექცევა სეტყვად,
მის თვალებს ვეღავ ვხედავ,
ვერაფერს ვეღარ ვბედავ.
ვდუმვარ ჩავღუნე თავი,
იგიც წავიდა უმალ,
აღარ მაქვს აღარც აზრი,
ვითარც სიკვდილი ვდუმვარ.
უმალ რიბრაბო დადგა,
მთვარე აენთო ცაზე,
მე გულზე ლოდი მადგას,
და შორით დედას გავცქერ.
ეჰ, დრო ყველაფერს კურნავს?
არა, არა და არა!
ამ ტკივილს ვარქმევ უკვდავს,
შვილს ვერ იბრუნებს, რა ქნას?
ასე ვაგრძელებ მე გზას
და მაგონდება ისევ,
დედის თვალების მესა,
ამ წამს...
ამ წამს ჩუმი გული ფიქრობს,
რატომ მიმატოვა ყველამ,
ამ წამს ჩუმი დარდი მიხმობს,
ნუთუ ლოცვა იქცა წყევლად.
ამ წამს მოგონება მიპყრობს,
ეს გზა ნუთუ დაისეტყვა,
ამ წამს ძმადნაფიცის სითბოს
ვგრძნობ ეს მუდამ თან გამყვება.
ხანდახან
ხანდახან ასე მგონია
ნუთუ ვიღაცამ დამწყევლა,
ჩემი მშვიდი ჰარმონია,
მიაგდო შორს და გათელა.
დააბნელა ნელა-ნელა,
ურიოშო ბედისწერა,
მე მაინც წინ მივიწევდი,
და დავიწყე ბედის წერა.
ჩემით გავუძელი ამ დროს,
დავემსგავსე ობოლ მწერალს,
ისევ ისე ფერფლად მათოვს,
გავრისკე ვიყავი წერას.
მიკვირს ნუთუ არ ჯობს ხალხო?
ერთად მეგობრულად ვიყოთ,
თხილის გული ერთად გავყოთ,
ვანათებდეთ ულევ სითბოს.
ამ კითხვას ვეღარ ვპასუხობ
ისევ მარტო ჩუმად ვიბრძვი,
ღამით მე ისევ ვლოცულობ
და დიდი მოტივით ვიღწვი.
შემოდგომა
ათინათინდა ცაზე ზვირთები,
ღრუბელი ღელავს, როგორც ტალღები,
ოქტომბრის ალში გადავიზრდები,
შემოდგომისა ფერებს გავყვები.
მზე აღარ მათბობს, ამინდი სხვაა,
მელანქოლია დარდებს მიმატებს,
ქარი კი ვფიქრობ ჩემი რისხვაა,
მოგონებებში უმალ ის მაგდებს.
ლიტონი დღეა ვეღარც ვიღიმი,
რა ვქნა წარსულის ცეცხლში ვტრიალებ,
და მახსენდება ბავშვობის ღიმი,
თითქოს ეს კურნავს ჩამქრალ იარებს.
ჩემი ოცნების მაოტებელი,
ეს სეზონია, ესაა ფუძე,
ესაა სულის მაომებელი,
გული კი ბრმაა, რა ქნას ის სულ ძგერს.
ათინათინდა ცაზე ზვირთები,
ღრუბელი ღელავს, როგორც ტალღები,
ოქტომბრის ალში გადავიზრდები,
შემოდგომისა ფერებს გავყვები.
წვიმს
წვიმს, და თან ცრემლი მდის,
წვიმს, უმოწყალოდ ცრცის,
წვიმს, მოწამე ვარ ცის,
წვიმს, მაგრამ ვინ იცის?
ვის, შევეკედლო ვის,
ვის, ვუთხრა ნახვამდის,
ვის, პირფერობა მღლის?
ვის, ვუმზერ მარადის?
წვიმს, და თან ქარი ქრის,
წვიმს, დარდებიც მიქრის,
წვიმს, გული რად ტირის?
წვიმს, მოველი მზის სხივს...
ვეფხვი უნდა იყო
ცხოვრება ზოგადად რომ ვთქვათ, სისასტიკით აღსავსეა,
და სავსეა ბრძოლის ჟინით, შრომაზეა ეს ასეა...
წამს და წუთს უნდა გაუძლო, მხდალად არ უნდა მოიქცე,
ხამს და ცუდს უნდა გაუსწრო, შვილებს მაგალითი მისცე.
მიჰყვე ცხოვრების დინებას, ხო , ყველაფერი იქნება,
გაუძღვე უფლის დიდ ნებას, კეთილი შენში ვლინდება,
ძლიერი არა ცბიერი, მებრძოლი არა მშიერი,
გაუძლებ მტრების იერიშს, იქნები მგლისა იერით.
ზოგი კაზინომ დაამხო, ზოგს სახლ-კარი გაუყიდეს,
ზოგი ლოთობამ გააპო, ზოგი კი თავად გაყიდეს,
ზოგი მოსაწევმა დასცა, ზოგმა თვისი მოძმე გასცა,
ზოგი არაკაცი გახდა, ზოგიც აზარტმა გახადა.
დილემას უნდა გაუძლო, არ მიჰყო ხელი დიდ გვემას,
დიდებას მოიპოვებ და გაჰყვები კაცურ დინებას,
დიდდება ამ დროში მტრობა, ეჰ, ვლინდება ორპირობა,
აქ იზრდება ყალბი ძმობა და იცვლება დღეს კაცობა.
გეტყვით ნუ დაეცი ასე, სულ იპოვი გამოსავალს,
ვეფხვი უნდა იყო გესმის? ნუ ანგრევ სხვის გამო სავალს,
მიხედე შენსა მომავალს, მიხედე შენს გარს მოსავალს,
ვეფხვი უნდა იყო გესმის? ნუ ანგრევ სხვის გამო სავალს.
არავინ ხარ...
ვინც ამაყად იღიმება
და ამაყად იღრინება
პირველობას იფიცება,
ამ დინებას ის მიჰყვება?
ის ყვება ბედკრულ ზღაპრებს,
როცა ლაყბობს აქ ბევრს, ამდენს,
როცა ამბობს ლიდერი ვარ,
მე ვერავინ ვეღარ დამძლევს.
და ყველას ძვლებს ვამტვრევ,
აღარავის არ ვახარებ,
მოვიგებ და გავამწარებ
და ჩემს კლანჭებში ვატარებ.
მე ვეტყვი ასეთ სულიერს
არავინ ხარ!
ის ტოვებს თავის სულს მშიერს
არავინ ხარ!
სანამ შენს თავს არ ეტყვი, რომ
არავინ ხარ!
იქამდე ვერ გაიმაჯვებ,
ნადავლი ხარ!
ქედ-მაღლობით რა გგონია,
მოიშორე აგონია,
ვინც კი მშვიდად შრომობს იცი,
წინ წავა გაგიგონია?
ვინც ყოველ დღე მშვიდად იბრძვის,
ვფიცავ, რომ შედეგს მოიმკის,
ვინც ყოველ მზეს წმინდად მიდის,
ვფიცავ, რომ შედევრს მოითვლის,
შეძლებახლიდანდაიწყო?
ისე, რომ ის აღარ შედრკე
წარსულზეც ბევრს არ იფიქრებ,
შენ ყველაფერს შეძლებს ერთ დღეს.
სხვისა უბედურებაზე,
რომ აწყობ ბედნიერებას,
სიმახინჯეს როგორ ასხავ,
დიდებულმშვენიერებას,
შენ სიმართლის სხივში, როგორ
ყინავ ამ ბრმა ცბიერებას,
უსპობ გულს კადნიერებას
და ახვევ გარსს ცბიერებას.
მას ხომ დიდი სითბო უნდა,
ძმას ხომ დახმარება სურდა,
შენ კი უგდებ ამაყ ხურდას,
თან მერე უწოდებ მტყუანს?!
დროა მოძმეს შენსა მომხრეს,
რომ უქადდე მას სამოთხეს,
მოყვარეს მხარში ედგე და
მტერსა კი სული ამოხდეს,
„მაგრამ ვერ ამჩნევს მზე ბნელი
ვერც მტერს და ვერც მოყვარესა
და ვის მიენდოს არ იცის,
რომელ ხალხს და რა მხარესა,“
ვეფხვი უნდა იყო მაგრამ,
უნდა იყო სულიერად,
ზოგის ამაყობა უკვე,
მათ უბრალო სულს მიება.
ჩვენ კი დროა სიკეთე ვქმნათ,
ვაკეთოთ საქმე დიადი,
წინაპრისა კითხვას დავსვამ,
თავისუფალი ვარ
ვარ თავისუფალი და ვის ვუთხრა ვის დახმარება?
ის, ხომ ფულს დახამდება და ხარბდება - ზღვარს გაცდება.
ზღაპარს ყვება და სახტად რჩება - ბოლოს რაღა მრჩება?
არ მინდა მათი რჩევა, მარტო მიწევს თავის რჩენა.
ამ თამაშში მაქვს ჩვევა,ფულის ხამი მიმეჩვევა,
წამს ვირჩევ მიზანს ის მწამს, წინ გზა მიმყავს- ბრძოლა მიყვარს,
ზოგი კი ყარს, ისვრის ისარს, ელის ის რას? ელიტას,
მე კი ძმები გვერდით მყავს, მტერი უფრო ახლოს სახლობს...
პლანეტიდან პლანეტამდე
ბრმად შემკული სასოება მე მაფიქრებს ნოტზე,
ნოტზე, რაც მე გავიგონე ხალხის ბოღმის ფრონტზე,
ფრონტზე, რაზეც მე არ მოვალ- უარს ვამბობ ომზე,
ომზე, რაც გახლართულია, სიკვდილის სადგომზე.
გაყინული სიყვარულით დედამიწას ვცდები,
უსასრულო გზაზე ვდგები, მჯერა, რომ არ ვცდები,
გარიყული მარტო-სული, ნანატრ მიზანს ვცდები,
ნუთუ აღარ დაიღალეთ, მაგ ბინძური ცდებით?
ბევრი ღვარძლიანიც გბაძავთ, მან თქვენ მოგცათ ბანი,
ზოგს იცავს ფულის საბანი, გადახურა ბანი,
მოვიშველიო ანბანი, ვრითმო ასო ბანი?
მაგრამ რითმამ ვერ მიპოვა და დამადო ბანი.
ცხოვრება, როგორც ზღაპარი, აღსავსეა მტრობით,
ემოციებს ვეღარ ვთოკავ, ფიქრს ვაქროლებ შორით,
სხვა პლანეტის ამოცნობით, მივქრი ამ სიშორით,
აქ მინდოდა დამეხატა, სიტყვა ბრძოლით, ძმობით.
რას ველით? რა სველი ცრემლით - აქ ველი გადახმა,
თითქოს ხალხის გულიც გახმა, მოჩანს შიშის გამა,
ჰაჰ, დღეს დაუძახა მამა? ხვალ, გააგდო გაღმა,
დაღმა და ღრმა გულით ვტირი, ღამის სამიც გახდა.
ყურადღების მისაქცევად, ბევრმა იწყო გახდა,
რაღა ქნას მან აღარ იცის, ათამაშებს ხალხთან,
ქრისტეს სიტყვა ასე ახდა? არა, არა , არა,
დროა თვალი გავახილოთ! კმარა! კმარა! კმარა.
პლანეტიდან პლანეტამდე, უსამანოდ მივქრი,
ამას ვამბობ რიდის მჭიდით, ცხოვრებას ნუ ყიდით!
სიყვარული შეიყვარეთ, ნუ გასცდებით საზღვრებს!
მე კი ვანთებ ბრძოლის სანთელს, რაც სიჩუმეს არღვევს.
დანთებული სანთელი
ღმერთი, როგორც სიწმიმდე,
მინდა მასთან მივიდე,
ვთქვა მწყურია სიმშვიდე,
მე სიყრმიდამ სიკვდიმდე,
ვითვლიდე ჩუმად დღეებს,
ვილტვიდე მეობით დღეს,
იქ სადაც სანთელი დევს,
ეს გული მას დაანთებს.
მჯერა ამ ძალის მადლის,
მჯერა ამ წარმოსახვის,
მჯერა სახლის, ვით ახლის,
მწამს პირჯვრის გამოსახვის.
სანთელი რომ ვიპოვო?
დავანთებ დიდებით მას,
ნათელი მოვიპოვო?
უმალ გავანათებ სახლს,
კაშკაკი გამაღვიძებს,
ჩემში მადლს გააღვივებს,
ვვარირებ, ძალას ვიკრებ,
წინ წავიწევ, ბრძოლას ვიწყებ.
ჩემ დანთებულ სანთელსა,
სხვასაც გადავუკიდებ,
ამ გაძარცვულ ღამესაც
მე დღედ გადავაკეთებ,
ასეა, გავიბრძოლებთ?
დავიწყებთ სანთლის ძებნას?
სითბოს სხვასაც გადაცვემთ
გულიც დაიწყებს ფეთქვას.
მეტი რა მოგიწოდოთ
ხვალ კი არა სცადეთ დღეს,
დანთებული სანთელიც
გაანათებს ჩვენსა ერს.
ყველაფერი წაგვართვეს?
გადავხედავ ჩემს ქვეყანას, ყველაფერი წაართვეს,
არ გვქონდა, მაგრამ გაგვხადეს, წმინდა გრძნობა დამარხეს,
ყველას გიჟები დაგვარქვეს და ცინიკურად გვაქეს,
ვისაც უყვარდა წაართვეს, ვინც ელოდა გააქრეს.
ღარიბი კვლავ დაამდაბლეს, თან ფული დაამადლეს,
ავადმყოფი გააწამეს, სასაცილო გახადეს,
ტყუილები გაამართლეს, თაღლითობა გაზარდეს,
ბავშვი ქუჩაში გაუშვეს, კაცთმოძულედ გაზარდეს.
ალალი კაცი გაფატრეს, ქურდად, რატომ გაფაქტეს,
ობლის სამოსი ჩაგვაცვეს, ვინც ეწამა აწამეს,
მათ მდიდარს ფული აჭამეს, დუხჭირს კი შეახარბეს,
სამართალი ბრმად ჩააგდეს, ძმას ძმის მოკვლა ახარეს,
პროკურორი გაამართლეს, ცოცხალი მკვდრად დამარხეს,
მათ ომი ძმობად გახადეს, მტრობა დროშად აღმართეს,
გმირი მონად რად აკურთხეს, სულში რად ჩააფურთხეს?
საწყალი დედა გაქურდეს, მტრის ვასალად აუწყეს,
სული კი ეშმაკს აჩუქეს, ფლიდს ყველაფერი უქეს,
მათ მოძმეებთან გვაომეს, ეს მიწა ააოხრეს,
კვლავ ავღანეთში დაგვბომბეს, ჩვენს კუთხეს დაგვაშორეს,
ხო, მაგრამ რაც მთავარია, მაინც ვერ დაგვაჩოქეს,
ეცადნენ ვერ გაგვაცოფეს, მამას შვილი მოუკლეს,
თითქოსდა აგვაოხრეს, ქართლს ბოლო ვერ მოუღეს,
ჰე, ქართველობა არ კვდება, სხვას არ ემორჩილება,
სული ქართული არ ქრება, მწამს კარს გვაქ გამარჯვება,
სიყვარული გვჭირდება ეს, მაგრამ უფრო ძვირდება,
ბრძოლის ველი არ იშლება, ქართველი ვერ იშლება,
ბოლოს ყველა გაიხარებს,აქ ყველა ამღერდება,
მრავალჟამიერ გმირებო! ასე აკვნესდება...
აქ ოცნებაც სიზმარია, მაგრამ ძმობა შენდება,
ჩვენი ერი ბრძოლის ჰიმნით, მეომრად გამეფდება,
მოვიშორებთ შორით ცბიერს, დროს გავხდით ძლიერს,
ბოლოს ერთად ჩვენ ვიმღერებთ, ერთ ხმად მრავალჟამიერს!
გაგასწრო დრომ!
მუდამ მიკვირს მართლა, მშრომელი კაცი სად გაქრა?
ჭამა-სმით გაჰყავს წუთი, თავი ვეღარ გაიმართლა,
ზოგს კი ინტერნეტში, მხოლოდ „ლაიქი“ ადარდებს,
ვინ მიწერს, დათაგეს? „ჩეკ-ინდება,აშეარებს“
ზოგი თამაშს აქებს, წუთებს ასე მიათრევს,
ფინალში მოიგო? მთელ სოციუმს უზიარებს.
ზოგს კი უყვარს დავა, არის ფეხბურთის ქომაგი,
ფულს დაჟმოტავს წავა, რადგან მოელის ყომარი.
პოკერს მიეჯაჭვა, არავის არ მიეკარა,
უფასო ტურნირს ის, უმალვე რად მიეხალა?
ახალი თაობა - კომპიუტერს, ჭამას, ძილს,
ერთ წრეში აქცევს და მათ იქ ვუყურებ ჩაკეტილს.
მე კი მახსოვს ეზო, იყო მეგობრული სივრცე,
ესენი დრომ გაყო, სული მარტოობას მისცეს.
სცადე არ გაგასწროს, გირჩევ არ დაგამონოს დრომ,
აკეთე საქმე დღეს, ეს ჯაფა აღარ გადადო.
ან იმ ხალხზე რა ვთქვა, გაიზარდა, მაგრამ რა ქნა?
უბანმა დააგდო, ჯიბეში აქვს ძველი დანა,
ასე გააქროლებს, ცხოვრების უსაქმურ დღეებს,
ნეტა მის ბნელ ტვინში, რაიმე წმინდა აზრი დევს?
ჩვენს ერს აზიანებთ! როგორღა განვითარდებით?
ყველა უყურებს ყველას მშიერი მიმიკებით,
ახალგაზრდავ გკითხავ,- მათხოვარი შენ რატო ხარ?
ეჰ, დრომ გაგასწროთ და სუნთქვა დაგრჩათ მარტოღა.
დაუბრუნდი!
წახველ, დატოვე ფესვები
ახლა სხვა ქვეყნის მკვიდრი ხარ,
მაგრამ გახსოვდეს სიტყვები:
მაინც ქართველის შვილი ხარ.
მაინც გიწოდებ მე მოძმეს,
მაინც ქართული გენით ხარ,
შენ გული მგლისა გიბოძეს,
წინაპრის ჰანგზე მღერიხარ.
ესაა შენი ბექთარი
ქართული მზე, თანაც მიწა,
ფესვებით ხარ მეომარი,
ზოგმა კი ეს დაივიწყა.
არ ახსოვს ეს ლაჟვარდები,
უფლისგან ნაბოძი განძიც,
არც ქართული დალალები,
არც მებრძოლის დიდი ყანწი.
გახსოვდეს, რომ ხის სიმაღლე,
მიწის ზემოდან კი არა
- ფესვებიდან იზომება,
რაც განკურნავს შენს იარას.
დაუბრუნდი! დაუბრუნდი!
შენს სამშობლოს დღეს სჭირდები,
მერე რა - აქ დაუძლურდი?
აქაც გვჭირდება გმირები.
აქ ანათებს თიბათვის მზე,
აქაც მღერიან მეობით,
აქაც არის სილამაზე,
მტერს ვაჯობებთ გამძლეობით.
ქართველი თაკარა გულით,
ხომ მთელ სამყაროს დასწვავდა,
კავკასიონის თოვლი, რომ
არ აშოშმინებდეს მარად.
ღარიბი ბავშვი
ღარიბი ბავშვი ატორტმანებს დაფლეთილ ხელებს,
ამ უსალბუნო სევდის მორევს ვეღარ ერევა,
ჩაძირულია ოცნებებში დრო კი ახელებს,
ასე თენდება ამ დრამაში - ასე ბერდება.
მორცხვად ღაღადებს ასე ჭკნება სული - ურვილი,
ხელგაშვერილი ხურდას ითხოვს ქარში, ზამთარში,
ათოვს და აწვიმს უმალ მიქრის წლები - უნდილი,
დაეხეტება, ვერ ისვენებს, დაძრწის მთა-ბარში.
მისი თვალები ალიცლიცდა, ვით სავსე მთვარე,
მჯერა, რაც მოხდა, რაც წაართვეს დაავიწყდება,
ობოლი ბავშვი მიატოვეს და დაუმთავრეს,
მას სიხალისე, სინატიფე, კვლავ გული წყდება.
მაგრამ ეს გული ძვირფასია, როგორცა ლალი,
მერე რა თუ არც განუცდია ნაყროვანება,
თან რაც აქვს ირგებს, არ ყოფილა არასდროს მხდალი,
აღარ აშინებს დროის მკვეთრი კეთროვანება.
ღარიბი ბავშვი ატორტმანებს დაფლეთილ ხელებს,
ამ უსალბუნო სევდის მორევს ვეღარ ერევა,
ჩაძირულია ოცნებებში დრო კი ახელებს,
ასე თენდება ამ დრამაში ასე - ბერდება...
ვისწავლე
განთიადი მკურნავს მარტო, ეს წყვდიადი მთრგუნავს მათრობს,
განვითარდი ძმურად, რატომ აფრიალდი მტრულად სახლობ?
განს წყვდიადი, რად მევლება, თითქოს გარსს - დიადი ბოსი?
მოცდით დავიღალე გესმის? ბევრი აქ გამხდარა ბო*ი.
გავიქცევი მჯერა აწი, წავიქეცი ეს დრო დავწვი,
ახლა ბოლოს ვგავარ არწივს, გამოვცვლი მოღრუბლულ ამინდს.
შეცდომებისგან ვისწავლე, ჰაჰ, პრობლემა მიხაროდა?!
მერე რა მისგან ვიწვალე? გამოცდილება, ხომ მქონდა...
ყველა მის ადგილას დავსვი და ბოლოს წერტილიც დავსვი.
ხო, უამრავი მეტოქე - დამცინოდნენ, მაბეზღებდნენ,
შენ ჩემი ძმა რად მეგონე? წინ გაქცეულს მაჩერებდნენ.
ვისღა ვუწოდო ჩემი ძმა, რომ მიჭირდა გადამაგდეს,
ხო, მიღირდა მათთან ყოფნა? დრომ მიბიძგა გადავგვარდე.
არა, ასე არ გამოვა, მშვიდად ვარ ვმუშაობ ისევ,
ყველა შეცდომისგან ვსწავლობ, ვფიცავ ჯერ არ წავალ ცისკენ.
ნეტა ამ წამს დრო გაჩერდეს
ისევ ხვალის იმედებით მიღამდება დღე,
მახსოვს ყოველივე მახსოვს - როგორ დამაგდეს,
ამ წამს სიმშვიდეს ვდარაჯობ - ჯერ არ გათენდეს!
ნეტა წამი შეყოყმანდეს - გული გამაგრდეს.
ნეტა ამ წამს დრო გაჩერდეს - სიმშვიდე მინდა,
მაგრამ თითქოს მოიღრუბლა - ისევ გაწვიმდა,
თქეშს ფიქრები რეტროგრადის მე გავატანე,
მზად ვარ ახლის ძიებისთვის - დროც გავა მალე…
ცხოვრების ჩანახატი
ვთხზავ ცხოვრების ჩანახატს,
რასაც სიყვარული ქვია,
ვრთავ დროების კვალს, მრავალს,
რადგან სიტყვა გული მინდა.
თვითმარქვია, როგორც მარტო,
ჩავიკეტე, წამებს ვდარდობ,
თავს ძლივს ვართობ - სევდით ვგალობ,
ამ ცრემლებისგან კი ვსწავლობ.
გადავხედე გასულ ეტაპს,
თანაც გავიხედე ირგვლივ
ისევ ისე მიბნელდება,
მაგრამ ბრძოლის ჟინით ვყვირი.
ფიქრებში ჩართული რთული
წლები უკვეა გასული,
თან დავივიწყე წარსული,
ხო, მომავლით ვარ წასული.
და სული ვეფხვის - ზრდასრულის,
დამტრიალებს ხატად თავზე,
უფლის ანგელოზს ვადარებ,
ღელავს, როგორც ბავშვი ზღვაზე.
დასდევდნენ და მე მივრბოდი,
ახლა ახალ ჩანახატს ვწერ,
დამსეტყვეს და მე ვისროდი,
ისევ ახალს ჩავატარებ.
ობოლი მზისა სხივებით,
არა, აღარ ვისიცხები,
მშვიდად გარემოს ვუყურებ,
წყნარად ვარ და მისი ვხდები.
გაირბენენ მალე წლები,
გაფრინდება ბრიყვად გული,
არასდროს არ წაიქცევა,
ჩემი დიდი სიყვარული.
ქვეყნის ზეცა, ძმები, დები
ჩაგიკრავთ ჩემებს გულში კვლავ,
ჩუმად ფიქრებს მივეცემი.
მოტივაცია
რაც არ უნდა ხდებოდეს,
თუნდაც გული გწყდებოდეს,
თუნდაც ვეღად დგებოდე,
მოტივაცია გქონდეს!
თუნდაც წვიმდეს უნდილად,
თან თავს გრძნობდე უგბილად,
შემართება სულიდან,
დაიყენე მუნდირად!
თუნდაც გეზარებოდეს,
გულიც ვეღარ მღეროდეს,
გაიღიმე გესმოდეს,
შენი მიზნის გჯეროდეს!
აღარ გინდა ფიცილი,
თუ დაგწამეს მათ ცილი,
შორს ცრუ ხალხის სიცილი,
გწამდეს მზისა ლიცლიცის.
თუ წარსულის აჩრდილი
გტანჯავს, გქონდეს წადილი,
რომ მიაღწევ, ამის თქმით,
ვიბრძვი- ყვირი ხაფის ხმით.
მეომარის ქარიზმით,
ლიტონ დღეზე ავის თქმით,
ამ მოტივთა ხარისხით,
შარავანდად გაბრწყინდი.
მორჩა! შეგწევს შენ ძალა,
დრომ გული ვერ შეშალა,
თან გაგყვება გზად მარდად,
მოტივაცია მარად.
სულ მარტო დარჩა
სულ მარტო დარჩა, არვინ უნდა, არავის ელტვის,
ზურგს აქცევს ყველას, იბოღმება, მკურნალობს ფეტვით.
ხან კი გალანძღავს, დაცოფავს და შეამკობს სეტყვით.
მერე იჩხუბებს, ყველას ერთად გადაამტერებს,
თან მართალია, თავს ადარებს ზეციურ მტრედებს,
არადა გულში მას ჭია ღრღნის, ცილს კი კვლავ მტრებს დებს,
ვეღარ ისვენებს,თან ასხივებს შხამიან ნექტრებს.
მტერი? ბევრი ჰყავს, მას გონია, რომ ყველა მას მტრობს,
თვითონ ტკბილია, ამ სიკეთით გარემოს ატკბობს?
მერე იშლება, აშილობით სიშლეგეს ცხადჰყოფს,
ხან კეთილია, ხანაც კიდევ სიყალბეს ალპობს.
ასე ცხოვრობს და იცხოვრებს ის მრავალჟამიერ,
არ შეიცვლება, მართალია ხალხისა მიერ?
ჰეი, ერთს გკითხავ,- რაღას უზავ მერე მაგ იერს,
როცა მოკვდები,ჩაბარდები პატრონს წამიერს.
ჩვენ ვაკეთოთ სიკეთე
ჩვენ ვაკეთოთ სიკეთე,
ხო, გული ძლიერი გაქ?
რა ჯობია სიქველეს,
ამ დროს მზის იერით ხარ.
როცა ეხმარები ხალხს
და არ ჭორაობ სხვაზე,
როცა აუშენებ სახლს,
შვილის დიდ მომავალზე.
როცა ამკობ ფერებით,
მეგობრობას, სიკეთეს,
როცა შენ დაბერდები,
მოიმკი ამ დიდ მედლებს.
როცა უღიმი მოძმეს,
ამ დროს ბედნიერი ხარ,
სიკეთე მადლით მოსჩქეფს,
ამ დროს მშვენიერი ხარ.
ამ დროს სული სპეტაკი
გაანათებს გარემოს,
არ გინდა ეს სპექტაკლი,
ხედავ, მტერი თარეშობს?
ჩვენ სიკეთით ვძლიოთ მას,
დავამარცხოთ მტარვალი,
ჩვენც ვიწყებთ სიკეთის ქმნას,
ვით ილია მართალი.
დავიბრუნოთ რწმენა
აზრები ათასი, გული კიდევ გაკვეთილი,
ამ გზებით დაფასდი? სული ისევ წარკვეთილი,
ვითომ დახვეწილი? მერამდენე გაკვეთილი,
დადე შენი წვლილი - კაცობაა დალეწილი.
შეაფურთხე უთხრეს, მანაც უფალს შეაფურთხა,
ვინც იწამა ფლიდი, წმინდა ჯვარი შეაძულა,
დღე აკურთხა ბნელეთს, ხალხის მოდგმა შელახულა,
გარეთ სითბო თესა, გულში შური შენახულა.
ქრისტე მოვიდა აქ, რწმენის აღსაღდგენად მოდგმის,
სიმართლე მოსჩქეფდა, ახლა წმინდა სისხლი მოდის,
განკურნა გარემო, აქამდე არვის გაეგო,
ჯვარი აიღო მან, ცდილობს ეშმაკი განდევნოს.
ამ დროს ზოგმა რა ქნა? მლიქვნელობდა იმ წამსვე,
ზოგმა ფულის გამო კაცი გაყიდა უმალვე,
ზოგიც ამ სიხარბებ სძლია დახამდა სულ მალე,
ზოგმა კი კაცს გული გაუპო ჩაჰყვა სულამდე.
მაინც ვერ დაგვარბევთ, თუნდაც მათ ხორცი მოქრთამონ,
იესო გვიყურებს, გამარჯვების კი მოვა დრო,
ვინც ასე არ ფიქრობს და თან უნდა ჰქონდეს მეტი,
მტერი სხვას დაარქვას, მის თავს მათი კონკურენტი.
***
წამმა წამად გაირბინა,
ლოცვამ ლოცა ყველა,
სუსტი გული გაიყინა,
ვერვის ვერ ვთხოვ შველას.
განთიადის სურნელი და
შებინდების წყარო,
ცხოვრებაზე მაფიქრებს და
ძველ სიყვარულს ვნატრობ.
ბავშვობის სურნელი მშვიდი,
ძველი აღმაფრენა,
გრძნობებს ამ ღრმა წუთებს ვყიდი,
მიდის დრო ის არ ჩერდება,
განა ესმის ვინმეს?
წუთი მალე რად ბერდება,
სიკვდილი რად მიმზერს.
გადავხედე ალიონი
ისე შეიცვალა,
გავაბოლე ყალიონი,
გულიც შეიშალა.
ზევიდან რომ გადმოვხედავ
დედამიწის სურნელს,
ამას დროის გამო ვბედავ
ცრემლი შანთქავს ულევს.
ვცდები ამ ცხოვრების საზღვრებს,
ვიყურები ირგვლივ,
ვწყდები წარმავლობის ძალებს,
კვლავ ვკითხულობ რიდით.
წამმა წამად გაირბინა,
ლოცვამ ლოცა ყველა.
დაფიქრდი! მან დაიჟინა,
მაგრამ ვერ უშველა.
ნუთუ გგონია...
ნუთუ გგონია ისევ ავდგები,
ისევ დავიწყებ ჩემებურ ღიმილს,
ისევ იმ ძველი წლებით დავტკბებით
და ისევ სითბოს წავართმევთ ივლისს.
ნუთუ გგონია ისევ დავთვრებით,
ისევ მივბაძავთ ჩვენებურ გიჟებს,
ისევ ამ ბრძოლის ველზე დავრჩებით,
ისევ გავუმხელთ ერთმანეთს ფიქრებს.
ნუთუ გგონია, რაც გვიხაროდა
ისევ გვიღირს და ისევ გვახარებს,
ისევ აქ მოვა ვინც მიგვატოვა,
ისევ მტკივა და ვშიშობ გადამრევს.
ნუთუ გგონია ვინც კი გვიყვარდა,
ისევ ჩვენ მაგრად ჩაგვიკრავს გულში,
ისევ აქ ბედი მოცარტს გვიკრავდა,
ისევ მახსოვს თუ, რაც მოხდა გუშინ.
ნუთუ გგონია, რომ ეს ცრემლები
ისევ ტრაგიკულ დღეებს გაათბობს,
ისევ ნამდვილი გრძნობით ვსველდები
და ისევ დარდი მყინვარს დაადნობს.
ნუთუ გგონია გამოვსწორდები?
ისევ შეშლილი ვიყვირებ,- მიყვარს!
ისევ გავაფრენ წყნარ აკორდებით
და ისევ გეტყვი ორიოდ სიტყვას.
ნუთუ გგონია, რომ შენთან მოვალ,
ისევ ზღაპრულად გავიყვანთ ამ დროს,
ისევ იმ შენი ნაღველით მომკლავ,
ისევ უსაზღვროდ, უშენოდ მათოვს.
გგონია? მაგრამ ჩვენ იქ შევხვდებით,
სადაც სიმშვიდე დანარჩენია,
რადგან იცით აქ არა სიკვდილი,
სიცოცხლე ჩვენი განაჩენია.
ჩუმი პოეტი
ხო, მშვიდობით მოვედი და მშვიდობით ვაგრძელევ წინ სვლას,
ისევ ჩუმი პოეტი ვარ, გზა კი მიზნისაკენ მიმყავს,
ხო, მიყვარს ჩემი ნოტები, აკორდები და ფონტები,
პოეზიის გუშაგი ვარ, მას არასდროს არ მოვცდები.
არაუშავს, როცა ვცდები, მეტ შედეგს გულით ვეცდები,
ვეშვები წერის მორევში, რაღა ვქნა ვეღარ ვჩერდები,
აქამდე ლექსით მოვედი, პოეზიაა ედემი,
სადაც ჩუმი ფიქრები მაქვს, აქ კი მაქვს ჩემი ხედები.
ასე ვაგრძელებ ცხოვრებას, როცა მზაკვრად მიმატოვეს,
მე სიყვარული ვიწამე, ღმერთი კვერთხით მიპატრონებს,
უფალია სიყვარული,მედგრად ეს ძალაჩემშია,
ვიპერი მებრძოლი სულით, ჩუმად ისევ ამ დღეშია.
მინდა ვაკეთო ეს საქმე და დიდ დინებას მივყვები,
არასდროს დამავიწყდება გურამიშვილის სიტყვები:
„ღარიბს აჭმევდე, მშიერსა მწყურვალს ასმევდეო,
შიშველს შემოსდე უძლურსა, სნეულს ნახევდეო.“
ეჰ, რაც შემიძლია ვშრომობ, ჩუმად ვაკეთებ სიკეთეს,
ეს მთისა ჟინი ჩემშია და გული ბრძოლით მიჩქეფს დღეს.
მნახე დაჭრილი არწივი, ყვავ-ყორნებთან ომით?
ხელი არ გამიშვაეს დრო ჩვენ დავიწყოთ მეგობრობით:
ერთად დგომით, არა ძღომით, ძმობის დიდი თამადობით,
და არა ცრუ კაცთა ნდობით, და არა ბრმა თამაშობით.
მე მირჩევნია გამყიდონ, ვითარცა ნაზარეველი,
ვიდრე ვინმე მე გავყიდო, მსგავსად ისკარიოტელის,
მინდა მშვიდად მიყვარდეს და ამ სიყვარულის კი მწამდეს,
„ბედნიერი ერი“ ვნახო,მას წინაპრები გვიქადნენ.
მინდა ბედნიერი ვიყო, სანამ მიგატოვებთ ყველას,
დროა შენ წინ სვლა დაიწყო, წუთი დაუნდობლად ფეთქავს.
იგი წავა და სხვა მოვა, არ გაჩერდე სანამ დრო გაქვს,
ჩემი მთელი ენერგია შენს გასაღვიძებლად მომაქვს,
მერე მეც გავფრინდები, ვერ ვჩერდები ვით ალუდა,
ხედავ აქ როგორ ღამდება? მიწყნარდა, გული დადუმდა,
ახლა დასვენების დროა და მჯერა მომავალი დღის,
ხო, ახალი შემართებით მე დავიწყებ ახალზე ფიქრს.
დავიწყებ და გავაგრძელებ,მე მწამს, რომ მივაღწევ მიზანს,
ეს გული კი, რადგან ფეთქავს, ესე იგი ვიწყებ წინ სვლას,
ასე მეტი შემართებით და სულიერი მშვიდობით,
ბრძოლისაკენ ვემართები, ჰე, მკითხველო მშვიდობით.
ცხოვრება მშვენიერია
ხე, რომელიც აყვავდება,
დღე, რომელიც გადარჩება,
მზე, რომელიც იღიმება,
გული ამ დროს არ მოკვდება.
არ მორჩება, გამოჩნდება,
სიყვარულის მსხვილი სხივი,
დავივიწყე სხვისი სისხლი,
ახლა ოფლის წვეთებს ვითვლი.
ასე ხდება მეგობარო,
ხან მკვდარო, ხან მეომარო,
ადრე ცრემლებს ახლა კი ოფლს,
გამოვყოფ ხო, ეს ასე სჯობს.
ადრე ვერ ვამჩნევდი ყვავილს,
ბუნებაში ნაზად გაზრდილს,
დავივიწყებ ძველ დროს განვლილს,
ჩემში მომავლის დრო გადის.
მიყვარს გული განთიადის,
ამ მინდორში გავტიალდი,
მიყვარს მოძმე ამ ადათის,
შორს! მზაკვარი და ტირანი.
მიყვარს დედამიწის ფერი,
მიყვარს! ისევ ამას ვმღერი,
ჩემი ძმები, ხან ეს მტრებიც,
რადგან ამით ვძლიერდები.
მიყვარს სიცოცხლეზე მეტად,
ამ ბუნების სილაჟვარდზე,
თითოეულ სანტიმეტრსაც
გადავუვლი მზის ჩასვლამდე.
მერე მთვარის შუქს შევხედავ,
ზღვის ტალღებზე მოკიაფეს,
მერე შორით გადავხედავ,
კაცს, ამაყად მოქეიფეს.
მიყვარს ამ ლექსის სიმართლეც,
ყველა სიტყვა მართალია,
გაუმარჯოს ამ სიყვარულს,
რამაც ასე გადამრია.
გავზარდოთ თაობა
იფიქრე, იოცნებე, შეიყვარე, მოიმატე,
იკითხე იმ გრძნობებზე, შეიფარე, მოიაზრე,
მოდი აზრზე, დგას გზაზე? ბავშვი რატომ დაიმონე?
უთხარი მორჩი ჟრიამულს! და უბრძანე დაიჩოქე.
აკეთე რასაც გეტყვი, ფიქრობ ეს სწორია მერე?
მთელი გულით ვიმღერე, ტკივილი რად მიაყენე,
გაუშვი ითამაშოს, ისრიალოს, იქანაოს,
ამ უაზრო საქციელს, უსასრულო ის დანა სჯობს?
რაც ბავშვებს გაუყარე, საწყალს ცხოვრებას უმცირებს,
რაც გააჩნდა უმიწებ, ბავშვურ სიხარულს უმძიმებ,
ახალი თაობაა, გაზარდე დღის მომავლისთვის,
სწორი შრომა არ ავნებს, იყოს სწავლა მოსწავლისთვის.
და - შრომა მშრომელისთვის, იყოს წერა მწერალისთვის,
თან - ლექსი პოეტისთვის, იყოს ბრძოლა მებრძოლისთვის.
და - ბანკი ბანკირისთვის, იყოს ბურთი სპორტსმენისთვის,
იყოს ჰიმნი ქვეყნისთვის და იარაღი გმირისთვის.
წყაროს წყალი სუფთაა, სანამ ვიღაცამ ჩააფურთხა,
მომავლის იმედი კი, სიბინძურით გააყუჩა.
თქვი,- ვიზრუნებ შვილზე, ერიც არაღ დავობლდებით,
თუ გვინდა მომავალი, მაშ გავზარდოთ თაობები.
სამშობლოს სურნელი
ჩემი ქვეყნის სიყვარულით შემოდგომას წვიმს,
დიდ მიწაზე სიარულით ოქროს ცრემლი მდის,
ისევ მივეცემი მე ფიქრს - შემართებით მგლის,
ხასიათით მეომარს ფიცხს, გულით კი კეთილს,
ოდითგანვე ვიცავთ ჩვენ ამ ედემისა ბაღს,
ჯვარი უსასრულოდ გვიცავს, ვუწოდებთ მას სახლს,
მთას აქ ხომ აქვს ლომის სული, ცად მონუსხული,
ზამთარში თოვს სიყვარული, მირონგადმოსული.
ასევე ჩვენი ჭიდილი,ეჰ, აფხაზეთი,
მასთან სიყვარული გვინდა, ვართ ალავერდი,
მაგრამ აქ მტერმა იმეფა, მიწა ინება,
ის ტყუილებს მიეცა თქვა, ასე იქნება.
იქ მზე სინათლის ფერია, დიახ ჩემია,
ამ წარმტაც გარემოზე, ყველგან მღერიან.
მალე ვნახავთ ჩვენ ერთიანს, თანაც ერთ ხმიანს,
საქართველო გულით მიყვარს, ჩემი ერია.
ლაგოდეხი
ცამ მთაზე ნისლი ააკამკამა,
ვხედავ ჩირგვები დგანან მდუმარდნი,
და ლაგოდეხის თავზე ტრიალებს,
გარემო წმინდა, თან იდუმალი.
მართლაც ვინ შექმნა ამდენი ზვარი?
მთიანი ცა გვაქ - მთიანი მიწაც,
გრილა, ანათებს აქ ზენაქარი,
ამ გარემოს,ამ ლაჟვარდების მწამს.
ვინ დაადუღა გულით ბადაგი
და ცა შემოსა შარავანდედით,
ბუნება, როგორც წმინდა ბადახში,
ამ ოცნებებში გადავვარდებით.
ასე იმეფა მდიდარმა მხარემ,
ამ გულის ცქერა არ არს მარტივი,
მინდა წინაპართ, რაც დაგვიბარეს,
ვადიდოთ ერთად და ვცეთ პატივი.
ხონიდან
ხონიდან მოსჩქეფს ბავშვობის ჟინი,
ხონიდან მღერის ამ წლების ჰანგი,
ფეერიული ზეცა ყიჟინით,
მახსენებს ხმასა ბავშვური ჩანგის.
აქ გავატარე ძვირფასი წლები,
ნათესავები აქ მყავს მე ბევრი,
თქვენ მეომარ გულს ვენაცვალები,
ეს სტრიქონები თქვენ მოგიძღვენით.
ლექსის წერაში ამბერკის ვგავარ,
ჩემიანები არ მავიწყდებით,
ასე გამყვება ეს წლები ხატად,
სამარადისოდ ერთად ვიქნებით.
ეჰ, სიჩაუქით გაფრინდა ეს დრო,
მახსოვს დღეები, ვით მისარქმელი,
ეცადა, მაგრამ ვეღარ გაესწრო,
კვლავ თქვენთვის ვმღერი და ამ დროს ველი.
ასე გაფრინდა წლები მთოვარი,
არ მავიწყდებით! არ მავიწყდებით!
გაისად ისევ დაგიბრუნდებით
და ისევ ერთად თბილად შევხვდებით.
ბათუმის ტრაგედია
ბათუმის ზეცა გლოვის ფერია,
ბულვარი ვეღარ, ვეღარ ანათებს
და ცის ტატნობსაც შავი ერია,
აღარ ვარიგებთ ნდობის მანდატებს.
რადგან დაინგრა ვინც კი გვიყვარდა,
ასე ინგრევა ქართული სული,
ამ ნანგრევებში მოჰყვა ის მყარად,
ვდუმვარ! განვიცდი მე გასუსული.
კედლებმა შთანთქა უმანკო ბავშვი,
კედლებმა მოსპო სიცოცხლე წრფელი,
მართალი გული შემოსეს შავით,
დამგლოვიარდა ქართველი ერი.
ამ უსამართლო ბედისწერაში,
ასე ინგრევა დღეს შემოდგომაც,
ბოლო ცრემლები ამ ცხოვრებაში
დაღვარეს, მერე იწყეს განდგომა.
აქ ოქტომბერიც ვეღარ ანათებს,
შავი ზეცა მას გადავაფაროთ,
ღმერთო დაიცავ და გაანათლე,
მათი სულები სამარადჟამოდ.
გწამდეს ოჯახის
როცა გიყვარდა, მაშინ ხო გწამდა,
ახლა ცოლია, ხელი აღმართე?
ეს დრო სიყვარულს მაშინ გიქადდა,
ახლა? რა ქენი რატომ დამარხე.
სადა გაქვს გული, სადაა სითბო,
აუბედურებ საყვარელ სატრფოს,
ის ხომ დღეს შეგნან სიყვარულს ითხოვს,
შენ კი უყვირი, ბილწ სიტყვებს ამბობ.
ეს უსალბუნო იარებია,
ეს ურწყულია - გრძნობა არაა
და ყოველივე სიყალბეშია,
ოჯახში სადაც ნდობა არაა.
ესაა ზეცა მთვარის გარეშე,
ესაა გული პულსის გარეშე,
ეს ფიქრებია სასოს გარეშე,
ჯობია შენ ამ ცხოველს გაეშვე.
მინდა რომ ბოლოს მე მოგიწოდო,
აღარ დავიწყებ საუბარს ამდენს,
სანამ გვერდით გყავს სჯობს მოიწონო,
გულით გიყვარდეს, ოჯახის გწამდეს.
ნუ დააბინძურებ!
ნუ დააბინძურებ!
ამ გარემოს ფერადს,
ნუ დააბინძურებ!
სილამაზეს მედგარს,
ნუ დააბინძურებ!
ამ ბუნებას ამაყს,
ნუ დააბინძურებ!
წინაპრების ადათს.
როცა აბინძურებ
ბინძურდება სულიც,
ხარ ქვეყნის დაცვიდან,
ჭკნობაზე გასული,
ტეტია ტვინი ხომ,
ვეღარც კი აზროვნებს,
მას უკვე ნამუსი,
ვეღარც კი აბრკოლებს.
და რა ბედენაა
შენს და ჯაგნარს შორის,
ერთად ბინძურდებით
ორივე, ვით ღორი.
ასე რომ გახსოვდეს
დაიცვა გარემო...
ნუ დააბინძურებ!
ნუ დააბინძურებ!
ტიციან ტაბიძეს
მოგვარევ, ჩემო დიდო პოეტო,
შენ ხარ მგოსანი ამაყი სულით,
ეგ სტრიქონები ჩემს დარდს მოედო,
ახლაც მაცოცხლებს და ჩემში სულ ქრის.
იყავ მეობით ქართველი კაცი,
იყავ ქართველის აპოლოგეტი,
განგება იყო შენ მიმართ მკაცრი,
მაგრამ გმირი ხარ,- მე ამას გეტყვი.
საბედისწერო ღამეს უთხარი
ოჯახს, რომ შენი არ შერცხვებოდათ,
კრთოდა წამები! იყავ ვით ხარი,
მოძმევ, შენ მეტი დრო გერგებობა.
მაგრამ იმეფა უსამართლობამ,
შენ ხარ კორიფე ტანჯული დროის,
ვერ დაგადუმა მუხანათობამ,
ახლაც შენს ლექსზე თაობა მოდის.
არ უღალატე მოძმეს,პაოლოს,
არ უღალატე კაცობას, არა...
თანაც შედეგი მიიღე ბოლოს,
განათლებული თაობის მადლად.
ხსოვნის შესანდობარი ( ეძღვნება გამსოს)
ხსოვნის შესანდობარს ვამბობ, ხალხი ისევ ხარობს,
ხოტბით სამეგრელოს ვათბობ, გამსო მუდამ მახსოვს,
ისევ დიად მებრძოლს გავსო, გული დარდით გაავსო,
ზღვის ტალღებში შეცურა და დინებას გაასწრო.
ძლიერ ნაბიჯს დგამსო, აქ ვსო, მორჩა ამ ფსონს სასოს,
უშიშარი გული ჰქონდა, რაც ჯარისკაცს აქვსო,
ის არ გავდა, არა, ფარსებს, მეომრად ვაფასებ,
მისი სული უკვდავია, ამ წამს დავაფასე.
და ვარ ასე, ვდგავარ ხაზზე, ნათელს ვხედავ აქ მთელს,
ვქადაგებ, სანთელს ვანთებ, ვღაღადებ ღამეს ვათევ,
რამდენი ახალგაზრდა, სიკვდილმა გადახაზა,
დრომ ისინი ვერ გააქრო, შექმნა ჩანახატად.
ჩანს ნახატად დაიხატა, ხატად გადიხატა
იმ ღამეს კი დიდმა ძალამ, ზეცით გაანათა,
სტროფებს ქართულ ადათს ვაბავ, ვრჩები,-ვამბობ სახტად,
ვინც კი უდროოდ წავიდა, დარჩა უფლის ხატად.
მე ვერ ვიქნები...
მე ვერ ვიქნები მონა,
მე ვერ ვიქნები ლეში,
აღარ მაქვს ხალხის ნდობა,
ჯერ ვერ ვიქნები ნეშთი.
მე ვერ ვიქნები ცრემლი,
მე ვერ ვიქნები ბოღმა,
მე ვარ ცხოვრების მცველი
გული ფეთქავს, ვით ბომბა.
მე ვერ ვიქნები მონა,
მე ვერ ვიქნები ჩუმად,
ამ სტროფმა დამიმონა,
მე ვერ ვიქნები უქმად.
ასე ვაგრძელებ ჭიდილს,
ასე ვაგრძელებ სრბოლას,
მე ვერ ვიქნები ფლიდი,
მე ვერ ვიქნები მონა.
დუმილით დავიღალე ( 2012 წელი)
დუმილით დავიღალე, ყვირილი მინდა
შემოდგომა არის და თან გაწვიმდა.
ყველაფერი წამართვეს - მოგონებებიც,
დამრჩა მხოლოდ ოცნება - მცირე იმედებით.
ზამთარიც მალე დგება და აცივდება,
გული უფრო მწუხრდება, საით იწევა?
მაგრამ არა! მე ვუძლებ და გადავლახავ,
საერთო ვერ ვიპოვე, ხალხთან ამაყთან.
ათი ნოემბერია, ვამბობ წამებით,
ვფიქრობ მარტო ცა დამრჩა - თეთრი ღრუბლებით.
თითქოს ცაც მოიღრუბლა, ვხედავ ბნელია,
ვდარდობ, რადგან ჩემს მისვლას, არსად ელიან.
სწორედ ამიტომ ვდარდობ, ეს მაქვს მე გულში,
არასდროს გავიხსენებ, რაც მოხდა გუშინ.
მხოლოდ მომავალია, ფიქრის მიზეზი,
არასდროს დავეცემი, დღეს ვარ ძლიერი,
იმედი არ დავკარგე, ეს გადავლახე,
რაც წარსულში მოხდა, დროს გავატანე.
ამერია ყველაფერი(2012 წელი)
რომ მეგონა ყველაფერი დასრულდა,
ჩემი თავი მე მეგონა დაბრუნდა,
ჩემს გულსაც კი ბედნიერება სურდა,
უცაბედად ყველაფერი გაჩუმდა.
გაჩუმდა ყველა, აირია არემარე,
დაღამდა ბნელა, ჩემი გული ლექსებს ყვება,
ნახე რას შვება, საკუთარ თავს რას უშვება,
მისი სული ლპება, მისი გული ნელა დნება.
მხოლოდ მე და მთვარე, დანარჩენი არის ცალკე,
ახლა არის ღამე, ახლა მაინც გამახარე,
ამდენი სიმწარე შენ რატომ გამომატარე?
უკვე დაამთავრე? სასტიკად რატომ დამღალე,
რა ვქნა, რა ვთქვა მეტი, მე ხომ მინდა ერთი,
იმედია მზე გამოვა და მიშველის ღმერთი.
ზამთარი
ზამთარი მართლაც ციხე მგონია,
დილა ბნელია, ადრე ღამდება,
გარემო თეთრი, როგორც თოლია,
ეს სიცივე კი დარდებს აფრქვევდა.
ზამთარი ჩემთვის - როგორც გოლგოთა,
ვფიქრობ ომია დილაც და ღამეც,
იარაღად მე გული მომქონდა,
ნეტა ამ ზამთარს რას იზამს? გაძლებს?
ყინვა კაეშანს უფრო მიმატებს
და ნოსტალგია წლების მიება,
მეტი სიმშვიდე და ძალა მმართებს,
გავიყინები ზამთრის სიმებად.
მაგრამ ჟერ არა ჯერ გული მიცემს,
ამ ზამთარს ბრძოლით გადავაგორებ,
მერე გამოვცემ უახლეს წიგნებს,
ვიყვირებ,- მიყვარს! ხალხს გავაგონებ.
შვიდი დეკემბერი
შვიდ დეკემბერს, როცა მამაჩემი აღნიშნავდა
დაბადების დღესა, მამა უცბად აკიაფდა,
ვით ვარსკვლავი, რადგან დაურეკეს უმალ უთხრეს:
შვილი შეგეძინა! მერე მას ცოლ-შვილთან უხმეს.
ზამთარში იმ სუსხში დავიბადე, გავიზარდე,
გამათბობლის ბუღში მე თვეები გავიარე,
ფუჭდებოდა, ბურში დაჭვარტლული თავი ვნახე,
მაგრამ აღარ ვწუხდით ერთი სითბო დავისახეთ.
ოჯახი ვიყავით ერთად, მედგრად, ერთ მთაგულით,
ბნელი მუქი ფერით ოთხმოცდაათიანებში,
საკვები არ იყო, ჩვენ გვკვებავდა სიყვარული,
ასე ვიზრდებოდი გაჭირვებულ ფიალებით.
შემდეგ ძამიკო და დაიკო დაემატა გულს,
ერთ გუნდად ვკაფავდით ბილიკებს: რთულს და გახლართულს,
შვიდი დეკემბრიდან გამყარდა ოჯახის ძირი,
მშობლებო გვიყვარხართ, მშობელია მართლაც გმირი.
ტერენტი გრანელი
შენი დამჭკნარი გულის ჭირიმე,
ტერენტი შენ ხარ ჩემთვის პირველი,
რადგან შენსავით ვკაფავ ბილიკებს,
მწუხარედ ვმღერი, არ ვარ პირფერი.
მემენტო მორი ზურგზე მარტყია,
შენი ცრემლები ჩემთვის სეტყვაა
და შენი სულის ეპიტაფია:
რაც მანუგეშებს, რაღაც სულ სხვაა.
შენ ვერ გიხილავ და არც დაგეძებ,
ჩემს გულში ობლად დაიდე ბინა,
ჩუმად ვლოცულობ, ვდარდობ და ვეძებ
მაგ აზიზ გრძნობას, რამაც გამყინა.
რამაც შემმოსა ლექსის სტიქიით,
გრანელო, შენ ხარ მუზა გოდების,
ვდუმვარ, გიყურებ ჩუმი მისიით,
ისევ შენთან ვარ და არ გშორდები.
ჩემში ტერენტი გრანელი ფეთქავს,
ჩემში ტერენტი გრანელი ცოცხლობს,
და ვემსგავსები მარტოსულ მხედარს,
დავემსგავსები დაფერფლილ კოცონს.
შენი დამჭკნარი გულის ჭირიმე,
ტერენტი შენ ხარ ჩემთვის პირველი,
რადგან შენსავით ვკაფავ ბილიკებს,
მწუხარედ ვმღერი, არ ვარ პირფერი.
სჯობს დავთმოთ
მოდი, რაც ვიჩხუბეთ - დავთმოთ,
დავაფასოთ, ერთმანეთი,
სიყვარულის ზავი დავდოთ,
კვლავ ამ გრძნობით ავენთებით.
მოდი, კვლავ ერთად ვიაროთ,
ჩხუბი გადავუბოძოთ მტერს,
ის ჰიმნი ავაგრიალოთ,
რაც ადრე გვხდიდა ბედნიერს,
რაც იყო ხო, იყოს ისე,
ახლა ახლიდან დავიწყოთ,
დავუთმოთ, ვითარცა ქრისტემ,
მშვიდობა ერთად გავიყოთ,
რადგან გვიყვარს ერთმანეთი,
რადგან ბედნიერები ვართ,
რადგან კვლავ გვაქ ეს იმედი,
რადგან მშვენიერები ვართ.
ასე განვლიოთ ცხოვრება,
ვიჩხუბებთ? დავუთმოთ ისევ,
რადგან მიქრის ეს დროება,
ჩვენ კი ამ დინებას მივსდევთ.
ცხოვრება გრძელდება
რაც არ უნდა მოხდეს,
ცხოვრება გრძელდება...
თუნდაც დარდი გქონდეს,
ცხოვრება გრძელდება...
დროება გბეზრდება?
ბოჰემაც გბეზრდება?
გული თან ვერ დგება?
ცხოვრება გრძელდება...
ფეთქავს არ ჩერდება,
ხან რას მოედება,
ხან რას გადაცდება,
ცხოვრება გრძელდება...
თუნდაც ვინმე მოკვდეს,
თუნდაც გზა არ გქონდეს,
ფიქრი რად შეგრჩება?
ცხოვრება გრძელდება…
“სიტყვა თქმაა და არა ქმნა. თქმასა და ქმნას შორის დიდი ზღვარია.“
ილია ჭავჭავაძე
მოდით თან ვთქვათ და თანაც ვაკეთოთ,
მარტო სიტყვები რახარუხია,
როგორც ილია საქმით ავენთოთ,
სხვა ყველა სიტყვა დამარხულია.
რასაც ამბობ ის უნდა აკეთო,
რაც ჰაერზე თქვი ის სილაყბეა,
ხო, მეგობარო ხედავ ასე, რომ
სხვა ყოველივე, აქ სიყალბეა.
თუ მარტო ლაყბობ და არ აკეთებ,
ჭორაობაა - სხვა არაფერი,
მე კი ვთქვი და არ გადავაკეთებ,
ბრძოლის ყიჟინით და შრომით ვმღერი.
ეს კრებულიც კი შრომაა დიდი,
რაც ვთქვი მე ვფიცავ მას გავაკეთებ,
არ უნდა იყოს სიტყვები ფლიდი,
რაც ვთქვი არასდროს გადავაკეთებ.
დავით გარეჯი საქართველოა!
ისევ დაგვჩხავის მტერი ვერაგი,
დავით გარეჯიც წაგვართვა ვატყობ,
ვერ მოგვერება ქართველს ვერავინ,
თუ გავილაშქრებთ, არაფერს დავთმობთ.
დავით გარეჯი საქართველოა!
კლდეში ნაკვეთი სული წაკლოტის,
გამოვიღვიძოთ მებრძოლნო დროა,
მტერი, ხომ ხედავთ, მთაზე ამოდის.
სურს დაგვამსგავსოს ჩვენ მონას მტერმა
და აგვიოხროს მხარე მდიდარი,
დღეს ჩიჩხიტურის მე მონასტერმა,
მომგვარა ცრემლი გადამდინარი.
და უდაბნოსა კალთებს დავცქერი,
ეს კომპლექსია ქართველის გული,
აქ კი თარეშობს უცხო აზერი,
ერთ დროს ის იყო ჩვენი ერთგული.
თამარ მეფის და ლაშა-გიორგის,
ფრესკებით მოხატული განძია,
ახლა მცოცავი ოკუპაცია,
დიდგულობს, დღეს ის ჩვენ გარს გვარტყია.
ერთი ძალით და იმედით მინდა,
გავმაგრდეთ ბრძოლა არს ჩვენი ხვედრი
და დავიბრუნებთ სანუკვარ იმ წამს,
როცა ისმოდა აქ ლოცვის ხმები.
ჩანაწერები უბის წიგნაკიდან
გახსოვდეს : კაზინო ჯოჯოხეთია, წამალი კი საგიჟე,
ბოღმა შორს! ის გადამდებია ბრბო კი ერთს განიშნებს:
საშინელს აქ ნიშნებს, მიჰყევ შენს სანიშნეს,
ვინ რას განიშნებს? წერენ აქ ცრუ ნიშნებს.
გაშინებს, გაგკიცხეს და გითხრეს წადი?
ნუ უსმენ ამ ვირთხებს, მიჰყევ რაც გწამს კი,
არ გაეკარო დამცინავს, მარაზმს არ მიეჩვიო სარკაზმს,
ზოგი ძმობას ფულით კაზმავს, ზოგი კი კაზმავს აბჯარს.
აქ ყველა მართალია, მთავარია, მაგარია,
ქედმაღალი ამაყია ამპარტავანია,
არ იტყვის, რომ მტყუანია - აქეთ გაგამტყუნებს,
ის უტყუარია უყურე, ყურებს აპარტყუნებს.
თუ ფეხი წაგიცდა, პირველი მიგიღებს მშობელი,
მესმის მარტივი არაა, მაგრამ მარად იყავი მშრომელი,
წინ მსვლელი, არა მლიქვნელი, კარგის მთქმელი, გულით მთელით
ეს სიტყვები ფარად გაგყვება მაშინაც როცა შორს ვიქნები.
აირჩიე გზა, რომელიც გწამს, რომლის მპოვნელიც ხარ,
წინ მიდიხარ, მიჰყევი მას, სეტყვების გზას მეტი შედეგი აქ.
არა, კმარა, რას იტყვის ხალხი... არ უსმინო არა მარად,
შენი ფიქრები გყავდეს კარად, მყარად აქ ხარ მაშ რად?
აბა აქ რისთვის მოხვედი, თუ სიკეთე არ თესე,
გიყვარდეს უფლის სიტყვები - ათ მცნებას გაჰყევ შენ,
სწორედ მაშინ გაიმარჯვებ, სწორედ მაშინ გაიყვან გზებს,
ერიც ასე დაფაგასებს, შვილები გაგიხსენებს.
მთავარია მომავალი, შენი შრომის მოსავალი,
ზოგისთვის ეს მონაგონია, ბევრი ცხოვრების მონა მგონია.
არა! შენც გაივლი იმ გზას, შენც გაიხურავ კარებს,
რომ მოიხედავ იმ წამს ღმერთი განახებს კადრებს,
რაც გაიარე გაგახენდება და ამ წამისთვის იცხოვრე,
როცა კითხავ შენ თავს,- რა გავეცი და რა მოვიპოვე...
გალაკტიონ ტაბიძეს
ვფიქრობ და ვფიქრობ, კვლავ ვერ გავბედე,
რით გაქო ჩვენო მეფე პოეტო,
შენი ლექსებით მინდა დავბერდე,
შენს სტიქიაში ფიქრებს მოვედო.
რა მეტაფორით შეგიმკო ლექსი,
რა გრადაცია მივცე შენს ნაშრომს
და რა ხაფის ხმით ვიკითხო ტექსტი,
ტექსტი, რომელიც სიმართლეს ცხადყოფს.
ლურჯა ცხენები ისევ დაქრიან,
ისევ გრგვინავენ და გრიალებენ,
შენი სტროფები ბასრად აქ კრთიან,
გულს მიოხებენ და გრიგალს მფენენ.
შენს სულს ვადიდებ და დიდ პტივს ვცემ,
ადიდებს ლექსად ეს ეფემერა,
შენს წინ ქედს ვიხრი - ასეც ვაპირებ,
მარად იქნები შენ მეფე, მჯერა.
ლადო ასათიანს
მსურს, რომ არ დამთავრდეს ეგ ნაზი ლექსები,
მერე უსასრულოდ შევცურო მორევში,
სადაც შენი ჰანგი დამათრობს ედემში,
მერე უსამანო სიცოცხლეს ვპოვებდი.
ვკითხულობ, არ მესმის... ვისმენ და ვერ ვიგებ...
შენს ლექსებს პოეტურ ნანად მე მივიჩნევ,
სტრიქონებს, რომელსაც მალულად გაგვიმხელ,
ამ სტროფებს ვერ დავთმობ, გულ-მკერდზე მივირქმევ.
შენნაირ პატრიოტს ძნელად თუ იპოვნი,
შენნაირ ქართველს კი ვერსად ვეღარ ნახავ,
პოეტურ სტიქიით შენ დარდებს გვიპობდი,
დღესაც გულს გვიმყარებ, ხო ახლაც გვიყვარხარ.
ეჰ სასტიკია დრო… მან უმალ გაგწირა,
გეცოცხლა, გეწერა სიტყვები მდიდარი,
მაგრამ დღესაც ცოცხლობ, დრომ ვერ აგატირა,
საიათნოვასი კვლავ გაქვს საფიცარი.
შენ ძლიერ ეტრფოდი თბილისის ჰავას და
ფიროსმანისა დარდს გულ-მკერდზე იმკობდი,
შენ ხარ მარგალიტი, სხვაც ხოტბას გასხავდა,
წარმატებისაკენ სულმნათი მირბოდი.
დიდი ხნით სიცოცხლე შენ აღარ დაგცალდა,
მაგრამ ხო დატოვე კვალი წაუშლელი,
ლადო შენი ლექსი კვლავ ყველგან გამრავლდა
და ასე იქნება ვფიცავ მწამს უშრეტი.
ჩემს ძმას ლაშა ტაბიძეს
რაგბის თამაშში გადართული პატარა ბიჭი,
იწყებს ოცნებას გამალებით, მიჰქუხს ტაიჭით,
მეომარია სულით მშვიდი არ უყვარს დავა,
სჯერა ოცნების, სჯერა მიზანს მალე გადავა.
მლიქვნელობა, თან პირფერობა არ სდევს მას არა,
მეობისა და სიყვარულის შეკრა კამარა,
ასე ანათებს დღემდე კაცურ სახელს ყიჟინით,
ნაანგარევი თეთრი არ აქვს, იბრძვის ის ჟინით.
მორაგბევ, ძმაო ასახელე ქვეყანა ჩვენი,
მოტივაციას შენ მინერგავ, რაც აწმყოს შვენის,
ასე ერთობით გავკაფოთ გზა ჩვენ სასახელო,
ასე კაცობით ვასახელოთ ჩვენ საქართველო.
მტკივა
მტკივა, გამიგეთ მე
ის ძველი დრო მტკივა,
მახსოვს, რაც ვიგემე,
ასე რატომ მცივა?
იმ წლებმა გამყინა,
მე მასხრად ამიგდეს,
ეჰ, ყველამ გამყიდა
გული შორს გამიგდეს.
ნუთუ შეცოდება
აღარავის დაგრჩათ?
მტკივა ეს გოდება,
იქ სიცივე ჩარჩა.
მტკივა ბნელი, ცივი,
სასტიკი წარსული.
ჰეი! რას იცინი?
ვარ ბნელეთს გასული.
სადაც ტანჯვა სუფევს,
სადაც ტირის ყველა,
სადაც ტანჯულ სულებს,
რა ქნან უნდათ შველა...
მტკივა ჩემი ეს დრო,
ჩემი ძველი სუნთქვა,
ნუთუ გადაიდო,
რაც ღმერთს მაშინ უთქვამს.
ეჰ, მგონი დღეს ისევ,
ბრუნდება ტკივილი,
კვლავ ზეცისკენ ვიწევ,
კვლავ დავრჩი გულჩვილი.
ალბათ ბნელი სევდით
გავქროლდები ცაში,
ჩემი მცირე ხედვით
ვიქნები შორს დარში,
სადაც მშვიდად ვიგრძნობ
სურნელოვან ჰაერს,
ან ტკივილს გავიქრობ,
ღმერთი ჩემზე დაწერს.
რა ტკივილიც შემხვდა
ცაში გავიქრობ მას,
იქ შევყვირებ ერთხმად,
ვეწამე მშვიდობას!
ფიქრები მარტოობისას
რა ვქნა ვერ ვხვდები, ძალა მეცლება...
ამდენი შრომა წყალში მეყრება.
ვვოხრავ და ვჩივი თუ დღეს რა ხდება,
ქარიშხალს გული ვეღარ სცილდება.
ნანობს ალბათ ის - ცხოვრებას ნანობს,
არ იცის გულმა თუ მას ვინ ნატრობს,
რადგან მარტოა ყველამ მიაგდო,
არ შეიბრალა და ის აიგდო.
ვტირი კვლავ ვჩივი გაჩენის წამებს,
(ქვეყანა ასე მე რად მაწამებს?)
ნული მაქვს სითბო, ნული მაქვს სიტკბო,
არ ვიცი გული რითი დავიტკბო.
რაც მე მაწვალეს და მაწვალებენ,
თითქოს არაფერს არ მპატიობენ,
ვვოცდები დარდი არ შემცირდება?
ქორისთვის სული არ მემეტება.
ნაადრევად კი არ დავნებდები,
არა! ჯერ მეომარი ვიქნები.
რა ჭირიც შემხვდა ამ წამს ვივიწყებ,
ასე ადვილად არ დავიძინებ,
ვერავის დღეს მე ვეღარ ვენდობი,
ქმენით ის რითაც ასე ერთობით,
რატომ? ამ კითხვას კვლავ ვერ ვპასუხობ,
არ ვიცი რა ვქნა, ისევ ვმარხულობ.
გამჭორა...
გამჭორა,
ჭორაობს,ჭორაობს, ჭორაობს...
გამჭორა,
ნეტა რა მუქარით გორაობს,
გამჭორა,
ნეტა რა ბოღმა აქვს აქ ბომბად,
გამჭორა,
გადავალ ამ ბოღმის გამგონად.
ჭორაობს,
ჭორაობს, ჭორაობს, ჭორაობს,
ნეტა რა ტალახში გორაობს, გორაობს?
ჭორაობს,
განვიცდი, ო როგორ განვიცდი...
მკიდია,
მე მაინც სიკეთით დავიცდი.
ჭორაობს,
ხო ისევ, ის ისევ ჭორაობს,
ჭორაობს,
ჭორაობს, ჭორაობს, ჭორაობს
სხვა საქმე არა აქვს ჭორაობს, ჭორაობს,
დრო გადის ბერდება ჭორაობს, ჭორაობს,
მერე? მოკვდა, რაღა დარჩა?
რაც მან იჭორავა ჩაჰყვა - საფლავში...
მე მომკლეს
იცი მე მომკლეს, რა ვქნა დავეცი,
მათ მე დამბომბეს, სევდაც გავეცი,
მიყვარდა ეს დრო, მიყვარდა ბრძოლა,
სად ხარ მაესტრო? მან მე მესროლა.
მე დამიკოდეს დაჭრილი გული,
მე დამიძახეს ტკივილდარგული,
ვარ გარიყული და მიგდებული,
ამდენი წყლული მაქ მიღებული.
მომკლეს, მათ ამით სულ დამიკიდეს,
გამგზავნეს შორს ცით, სულ დამივიწყეს,
იქ რომ ავედი მე მიხაროდა,
ნათელი ხედი ყველგან სახლობდა,
ლამაზი იყო იქ სილამაზეც,
და ლივლივებდა იქ ნანატრი მზეც,
ყველა ხარობდა, არვინ ჯავრობდა,
ძმობა იქ ძმობდა - არ იყო მტრობა.
მე დავინახე კეთილი ხალხი,
იქ დავისახე - აქ არის სახლი,
სადაც მე მსურდა მოხვედრა ადრე,
იქ მუდამ ქუხდა ბრწყინვალედ არე.
ძლივს გავიხარე - ძლივს გულში თბილა,
ძლივს გავიაზრე - აქ არ ჩანს ტყვია,
ყველას ენდობი, სიყვარული ჩქეფს,
ამ დროს ვეტრფოდი, იქ ვერ ნახავ მტერს,
რაც დავინახე კიდევ ის იყო,
უფალი ვნახე, ის მოსულიყო,
მან მითხრა,- ჯერ შენ აქ ვერ დარჩები,
გეძახდნენ დედამიწის სულები,
უნდა დაბრუნდე! ჯერ ბრძოლის დროა!
და არ გაჩუმდე იქ ხალხის ბრბოა,
არც ერთი წამით არ შეისვენო,
იბრძოლე ამით, სიკეთეს ეძმო,
ამ გზას დაადექ, იქ დაგაბრუნებს,
შენ ბევრის გული ეხლაც დაგეძებს,
იქამდე კი მე ამას გეტყვი ბრძნულს,
თუ შენ იწამებ ნანატრ სიყვარულს,
განდევნი ავს და აერთიანებ,
პატიოსანს და ეშმაკიანებს,
ამით კვლავ ძმობა გაბატონდება,
ბატონყმობა კი აღარ გაჩნდება.
ამ სიტყვებს ახლაც ვიგონებ რწმენით,
დავდივარ შრომით თანაც მოთმენით,
მე წამოვედი ხალხო ბრძოლისთვის
და ჩამოვედი სიყვარულისთვის.
იმედი მაქვს, რომ ამას მე შევძლებ,
მაქვს ეს სასო, რომ ჩვენ გავიმარჯვებთ,
დავამკვიდრებთ აქ ნათელ სიყვარულს,
ვიცი აქაა ვეძებთ სიტყვა გულს,
მჯერა, რომ შევძლებთ - ჰე, ერთად დავდგეთ,
გასაჭირს ვძლიოთ და ერთად დავთვრეთ.
ამით ყოველი გაიხარებს და
უტკბეს სურნელად მზე განათდება.
მჯერა ერთობით და თქვენს გჯეროდეთ,
რატომ ერთობით? მინდა გესმოდეთ -
თუ გავამეფებთ უკვდავ სიყვარულს
და დავაფასებთ გრძნობას მეგობრულს,
ამით ქვეყანა ხომ შეიცვლება?
ჩვენი ეს ხანა გარდაიქმნება.
მე კვლავ აქ ვრჩები, ვფიცავ ვიცვლები,
(უკვე ვჩერდები, უკვე ვჩუმდები...)
მე გთხოვთ ასე თქვით, რომ შეიცვლებით,
სიყვარულისთვის გარდაიქმნებით,
ერთად დგომით კი მოვიგებთ ჩვენ ბევრს
და გავახარებთ ამ მშვენიერ ერს.
ხდება ასეც ხდება ( ვეფხისტყაოსნის მოტივებზე)
ხდება ასეც ხდება , გაყიდული დგახარ მარტო,
სარკეში ჩანს გვამი, აღარ იცი თუ რას ნატრობ,
აღარ იცი ვინ გყავს გვერდზე, ვის გარეშევერ ძლებ,
აღარ იცი ვისღა ენდო და მეგობარს ეძებ.
ხვედრი ხარ სიბნელის - მარტოობის კავალერი,
ისევ ცრემლით სველი, შენს მეომარ თავთან დგები,
ნდობა ვის, ძმობა ვის, ვინ კივის და ვინ გიღიმის,
რა გიმძიმს, რა გიღირს, სად მიქრი და რას ჩივი?
ამ კითხვების პროპაგანდას ატრიალებ ტვინში,
მეტი არაფერი გინდა ხარ დიდ გასაჭირში
და უყურებ სარკმელს, ძლივს გიყრიან საკენკს,
ვერაფერს არკვევ და მერე უყურებ სარკეს,
სადაც არ იცი ვინ მოსჩანს - საკუთარ თავს ვერ ცნობ,
გული გმინავს, ჰგავხარ მონას, თან ვერაფერს ვერ თმობ,
ასეა ნუ დასვამ კითხვას და ნუღარ გიკვირსა,
„გასტეხს ქვასაცა მაგარსა გრდემლი ტყვიისა ლბილისა“
მოგებიდან ერთი ნაბიჯი ხომ არის წაგება,
გუშინ ერთად გაიმარჯვეთ - იცვლება განგება,
ამ წამს ,რა გწამს, წამებს ვერ აჩერებ დრო გაწამებს,
ძველი დაივიწყე გესმის? ეს ჟინი გამყარებს,
ახალი გაკაფე,დაივიწყე მოღალატე,
მერე რა? გაკადრეს? არ ეცადო მონა გახდე,
მზე ისევ გამოანათებს, შეამკობს შენს ცრემლებს,
ერთი დარტყმით ვერ მოიგებ მოელოდე მრავალ
მერცხლებს.
სევდის მორევში ხარ? ქადაგებ უქმად ჩუმად?
შენს სამყაროში ხარ? ამ მწუხარებით დუმხარ?
ნერვები კი დაიმშვიდე, ვედრებით ნუ დგახარ,
მედლებით არ შეგამკობენ, ბევრს ვითომ უყვარხარ,
„სიკეთით სძლიე შენს მტერსა, ერიდე სისხლით ზღვევასა:
სულგრძელებითა ძლევა სჯობს სიბოროტითა ძლევასა.“
მათი ბოღმა სიბოროტე რად გიმძიმს ნუღარ გიკვირსა,
„ჭირსა შიგან გამაგრება ასრე უნდა ვით ქვითკირსა“
ყოველი დღე
ჰეგემონია ამ სულის, ხო ჩემს ცხოვრებაში სულ ქრის,
ყოველი დღის დასასრული, იდუმალ მოგებას უდრის,
ჩემი მიზანი რომელიც, ყოველი დღის იმედია,
დიახ, იმედია ღმერთი - სიყვარულის სიმებია.
და მშვიდობის სიმბოლო, ვით თეთრი ბაირაღები,
მეც ამ მშვიდობის ნაწილი, ამ ცრემლით გავიხარებდი,
სიყვარულის ქარაგმებით მე წარსულს შევიყვარებდი,
მერე თავს შევიბრალებდი დღეს კი ამ შვებით ვმყარდები.
აპოთეოზს აღარ ველი, თანაც მე ამაყად ვდგავარ,
ტირანივით გზაა მარა, დიდგვაროვან მებრძოლს ვგავარ.
მონოტონური ცხოვრება, იცოდე მორჩება როცა,
ყოველი დღის მძიმე შრომას, მარტივად მიიღებ ლოცვად,
ყოველი დღის შენი გეგმა უცვლელად იქნება კრედო,
არ გაჩერდე არა! დროა, შენს დიდებულ ძალას ენდო.
ყოველი დღე შედეგია, ცუდის ანდა კიდევ კარგის,
მე კი დადებითს მოველი, მოვიშორე ბარგი, დარდი.
ვერ ვიქნები რეტროგრადი, ვერ ვიქნები დროის მონა,
შენი ყოველი დღე ბოლოს, ერთ სასწორზე აიწონა.
საით გადაიწერა?
ის ყოველ დღე ირწევა,
მთავარია არ გაჩერდე და იპოვო შენ ის წნევა,
რაც დღეს მიჰყვება დინებას, ვით უკიდეგანო ნება,
სანამ ელი განდიდებას, შენი წამი წამს მიწდება.
უქმად არაფერი ხდება, მერე კი გვიან იქნება!
ყოველი დღე შრომაა, ჯერ ნუ ელი შენ დიდებას,
ძლევაი საკვირველი - დიდგორის ბრძოლა ( პოემა )
***
თურქ-სელჩუკები არ ისვენებენ,
გავერთიანდეთ, ვინც ხართ გამგონნი,
აქ ეს მტარვალნი ვერ იმეფებენ!
ასობით ათას მებრძოლს შეკრებენ,
არ გვეკადრება ჩვენ ისტერია,
მჯერა ვერაფერს, რომ ვერ შეძლებენ,
ქართველს დარჩება ეს ისტორიად.
მანდილოსნებო! მანდილს მიხედეთ,
თქვენი ლეჩაქი ჩვენი ძალაა,
ქართველნო მეტი ცხენი გახედნეთ,
რამდენი ცრემლი დაიცალა აქ,
მაგრამ არ შევდრკეთ,ხო ეს ასეა...
არ დავემონოთ მუხანათს, მტარვალს,
მტერი მზადაა - ვგრძნობ, რომ ხაზზეა
არ დავუხაროთ თავი ამ ჯალათს,
ერწუხის ბრძოლა მოვიგეთ ნათლად,
სამშვილდე უმალ შემოვიერთეთ,
ეს გამარჯვება ვირწმუნეთ ხატად
და ასე გმირად შემოვრჩით ჩვენ დღეს.
შემდეგ რუსთავი კვლავ დავიბრუნეთ,
ბეშქენ ჯაყელის სისხლი ავიღეთ,
რახსის ბრძოლაში მტერს ვაიძულეთ
უკან დახევა - თავი გავწირეთ.
ბოტორის ბრძოლით თურქ-სელჩუკები
სამარადჟამოდ გადავიმტერეთ,
კვლავ დავამარცხეთ ურჯულოები,
ფიქრობენ ახლა გაგვიმეტებენ.
შეკრავენ ლაშქარს, როგორც არასრდოს,
ერთი ყიჟინით დაგვეცემიან,
მაგრამ გმირი აქ მტერსაც გააპობს,
ხოლო ლაჩრები გაიქცევიან.
ვგრძნობ შეგვიტევენ ხალხო ასე, რომ
ეს რეზონანსი ბრძოლით ვაშენოთ,
საქართველო ჩვენ მარად ვახსენოთ,
მტერი კი შორით გადავაშენოთ.
ეს თქვა და ხმალი ასწია მაღლა,
აღმაშენებელს სჯერა შენების,
აღარ ახსენებს მოსისხლე დამქაშს,
ამაყად სუნთქავს ის უფლის რწმენით.
შემდეგ უბრუნებს დიად ხმალს ქარქაშს,
და იწყებს თათბირს დიდი იმედით,
შემდეგ საბრძოლოდ შეკრიბავს ლაშქარს,
სურს ერთად შეკრას ამერ-იმერი.
***
ლომის გული აქვს, სული - ზეცისა,
აღმაშენებელს ვუწოდებ მე ლომს,
უშიშარია, კეთილს ერთვისა,
შეუდრეკლად და ერთგულად მეფობს.
მედგრად დგას ვით მთა, ტანად მაღალი,
თანაც ამშვენებს დავითს აბჯარი,
თავის სიკეთეს არ აქვს სამანი,
არ ეკარება შიშით აბრაგი.
აღჭურვილია სხარტი გონებით,
სტრატეგია მას უჭირავს მყარად,
არ დახრის თავს არ ივლის მტრის ნებით,
მტერი ექცევა კვლავ ყიამყრალად.
მეფე დავითი ამას არ უშვებს,
ბრძოლის ყიჟინას ის ხედავს აქ მთელს,
ლაშქარს კვლავ მწკრივზე მოტივით უშვებს,
ორმოციათასს კრიბავს ის ქართველს.
ეს „ სამეფო სპის “ ნაწილს შეადგენს,
დაუოკებელ გულს იმყარებენ,
სწამთ ისევ ერთად გაიმარჯვებენ.
მათ დაემატათ ყივჩაღთა რაზმი,
თხუთმეტი ათას კაცად შემკული,
ერთი მეობით - მართლაც ამ განძით
და ერთი მიზნით შეერთებული.
ალანიც, ფრანგიც ძალებს შეგვმატებს,
ასე იკვრება გუნდი ერთ გუნდად,
თავისებურად ისევ შესძახეს,
ხო, იომებენ ასე ერთგულად.
***
მოჰქრის! დაიძრა სელჩკთა გუნდი!
შესძახეს, ამცნეს მეფეს უმალვე,
მებრძოლს სიცოცხლე, სიკვდილი უღირსს,
დავითი ნაბიჯს სწრაფად უმატებს.
ეცვა მეფესა ბისონი თანაც,
ხელში ეჭირა მეფური ხმალი,
უშიშარია, ბექთარიც თან აქ,
ხაფის ხმით თქვა მან ( გუნდს მოჰკრა თვალი)
თუ ღვთისა სჯულის დასაცავადა,
თავდადებითა ვიომებთ ძმანო,
თუ ამ მეობით დავიცავთ ადათს,
არამც ეშმაკის ურიცხვ მიმდევართ,
არამედ თვითონ ეშმაკსაც დავძლევთ!
ჩვენ დიდებითა მართლაც ცამდე ვართ,
ვეღარ დავტოვებთ დიდგორზე ამ ძვლებს.
მოდით, ხელების ცისკებ აპყრობით
ძლიერ ღმერთს აღთქმა მივცეთ ერთხმადა,
ვერ გავახარებთ ჩვენი დაპყრობით
მტერს და დავდგებით ასე ერთ მთადა.
თანაც უფლისა სიყვარულისთვის
ამ ბრძოლის ველზე დავიხოცებით,
ჩვენი ქვეყნისთვის და შვილებისთვის,
რომ ლაჩრებივით არ გავიქცევით.
მტერს შევეტაკოთ მთელი არსებით,
სატევარები ავღმართოთ ცამდე,
მეტი რა გითხრათ? მზად ვართ სავსებით,
დავიწყოთ დროა და ნაბიჯს ვდგამდეთ.
ეს თქვა და დაჰკრეს ბუკს და ნაღარას,
არ შეუშინდნენ განგებას ბედკრულს,
მეფის სიტყვებს ვთვლი სიწმინდის ფასად,
ამ ბგერებს - უფლის მოტივით შემკულს.
დავითი, ქვეყნის აპოლოგეტი,
გაუძღვა ლაშქარს, გაყო ის ორად,
თვითონ გაუძღვა ერთ ნაწილს სეტყვით,
დემეტრე მართავს მეორეს ტოლად.
სელჩუკები კი თრიალეთიდან
მანგლისს მოედნენ, მარდად მიჰქრიან,
მალე დიდგორსაც მიადგებიან,
ბრძოლის ზარს სცემენ და თან ყვირიან.
ილღაზი იყო მთავარსარდალი,
თითქოს ძლიერი, მაგრამ ტეტია,
თითქოს ჭკვიანი, მაგრამ აბდალი,
იგი ქართველის მხარეს ეწვია.
თითქოს კეთილი, მაგრამ ურვილი,
ეს კი ომისთვის ძაან ბევრს ნიშნავს,
დაეპყრო - ჰქონდა დიდი სურვილი,
უხიაგ სახეს ვერ ავღწერ მისას.
ჰყავდა ლაშქარი მას მირიადი,
ჰყავდათ ზერდაგნი, აქვთ ძალა მთისა,
იყო მებრძოლი იქ მილიარდი.
ვითარცა ცაში ვარსკვლავი არის,
ბევრი ვითარცა ზღვაშია ქვიშა,
ილღაზი ცხენით ამაყად დაჰქრის,
***
ვითარცა უთქვამს მათე ურჰაელს,
მერე გოტიემ დაადასტურა,
ნიჩბისის ხევი უჭირავს ქართველს,
უცბად ორასი ყივჩაღი ქართველს,
გამოეყო და მტრისკენ წავიდა,
მტერმაც მიიღო, უწვდიდნენ მათ ხელს,
მაგრამ უეცრად მტერი განცვიფრდა.
შეკრთნენ, გაოგდნენ, ვერ იჯერებდნენ,
ამ ყივჩაღებმა გამუსრეს თურქნი,
ქართველნიც სწრაფად იქ მიიწევდნენ,
სიჩაუქითა გაფანტეს გუნდი.
დაყარეს თურქნი და სელჩუკები,
ომი დაიწყო - უმალ მთავრდება,
რადგან დამფრთხალ მტერს არ ვეპუებით,
თურქ-სელჩუკი კი წარსულს ბარდება.
ეს იყო ომი - დიდგორის ბრძოლა,
ანგელოზებს და ეშმაკებს შორის,
სამასი ათას შაითანს მოვკლავთ,
მტერი კი გარბის, აქ ვეღარ მორბის.
ორ მთას რაკრაკი გაუგიოდა,
ხმაური მთასაც ახმაურებდა,
მტერი ქართველს ვერ აუდიოდა,
ასეთი უნდა განადგურებაც.
სამ საათს ვღვარეთ ჩვენ მტრისა სისხლი,
სისხლი, რომელიც ქარაფებს ფარავს,
ასე დავატყეთ მტრის ზურგსა წიხლი,
არ დავუხარეთ თავი მტრის ფარას.
მტერი კი თრთოდა, ვით კორმორანი,
ბელზებელს ეპიგონად ის ახლავს,
რა ბედენაა? ხართ თქვენ ეშმაკნი,
ჩვენ კი ჩვენ მიწას სიკეთით ვქარგავთ.
ეტრატი ვეღარც გასცა ილღაზმა,
ისე მოკურცხლა სამშობლოსაკენ,
განადგურება ჰპოვა ამ რაზმმა,
აღარც იცქერის დიდგორისაკენ.
***
ეს კი ძლევაი საკვირველია,
რაც გვაამაყებს, რაც გვაიმედებს,
ჩვენი სიმდიდრე ხო ეს ველია,
მტერი ვერ დაგვძლევს, ვერ გაგვიმეტებს.
დასისხლიანდა მიწისა ბელტი,
სისხლისა ტიფი ასდის გარემოს,
მაგრამ ქართველნო მე ამას გეტყვით,
ჩვენ დავიცავით ჩვენი სამეფო.
ბევრი ალაფი მიიღო ჯარმა,
და „ იავარად მოხმული“ ძღვენი
მეფემ შესწირა გელათის კარსა,
ის ამ დიდებულ მონასტერს შვენის.
მტერი კი დატყდა, ურცხვად გაიქცა,
ეს ინტერვენტი ვეღარ ხმაურობს,
რიბრაბო იყო, მტერი წარვიდა,
ვეღარ ღიღინებს, ვეღარც საუბრობს.
მათ უსალბუნო ეს იარები
არ მოურჩებათ აღარასოდეს,
ახლა საითღა დაიარებით,
თქვენ ქართველები მარად გახსოვდეთ.
ემისარივით მირბოდნენ ჩუმად,
მტერს შატროვანიც აქვს სისხლიანი,
ბნელი სიკვდილი მიიღეს უმად,
ასე გაჩუმდა უტყვი ტირანი.
***
მეფე დავითმა იხმო მხედარნი
და მოითხოვა მან აზარფეშა,
გვერდით მოიხმო ყველა მძევალი,
სიტყვის თქმამდე მან შორით გაჰხედა.
დუმდა ვერაფერს ვეღარ ამბობდა,
სისხლი ფარავდა ბუნებას დიადს,
რა ექნა თითქოს გულში ნანობდა,
სხვა გზა არ ჰქონდა განუდგა ტირანს.
მაინც გულს დარდი კაეშნად ექცა,
წარმტაც ბუნების გოდება ესმის,
გვამით გაივსო კრიალა ზეცაც,
ვერ უმხელს მეფე ამ ნადებს ვერვის.
თქვა,- გავიმარჯვეთ, გილოცავთ ერო,
მინდა, რომ ბრძოლით იყოთ გრძნეულნი!
დიდგორის ცაო, მზევ „ბედნიერო“
მინდა, რომ იყო განათებული!
მინდა მებრძოლის გული გფარავდეს,
მინდა ყვავ-ყორანს შენ განერიდო,
ბრწყინვალე ზეცა ხატად გხატავდეს,
უფლის სიტყვები კი განადიდო.
ჩვენ ეს ვიწამეთ, ღმერთმა გვიშველა!
ღმერთმა გვაშორა დამონებასა,
მტერს არ ჩავბარდით ურცხვად, შიშველად,
თავს არ დავუხრით ამ დროებასა.
ასე გავკაფავთ საქართველოს გზას,
თბილისსაც მალე შემოვიერთებთ,
ამირას შორით განვდევნით მე მწამს
და ცისკენ ავწევთ მშვიდობის კვერთხებს.
ეს თქვა და თავი დახარა ისევ,
ვერ უყურებდა ბუნებას წითელს,
გულში ამ ფიქრებს ის ვეღარ იტევს,
სურს, რომ გარემოს ხედავდეს ის მთელს.
წმინდას, როგორცა წყარო ანკარას,
დიადს, როგორცა თვით დავით მეფეს,
იყოს დიდგორი წმინდა, კამკამა
და ანათებდეს საოცარ ფერებს.
***
მჯერა ამოვა დიდგორს ყვავილი,
აღმოცენდება მზე თიბათვისა.
კვლავ გაიზრდება ალგეთს ყმაწვილი,
ვინც კი იბრძოლებს მშვიდობისთვისა.
ხოლო დიდგორი, როგორც ანთრაკი
გამოაბრწყინებს ძვირფას დალალებს,
ამდენი წმინდა შვილის დაკარგვით,
ახლა ვერ ცოცხლობს, უმალ სულს დალევს.
დიდგორი იმ დღეს ვეღარ ელავდა,
ვერ ანათებდა კაშკაშა კალთებს,
სისხლი ლაქაშებს სწრაფად თელავდა,
მოუწყენიათ მქუხარე აქ მთებს.
იალაღიც კი ვერ ანათებდა,
მეწამული ცა მას დასტიროდა,
თითქოს მოჰგავდა ეს ანათემას,
ნასისხლარი ეს გული ყვიროდა.
გული, რომელიც დიდგორს უძგერდა,
დაისვარა ამ სიბინძურითა,
ბუნება ლაღი ფერს ვერ აფრქვევდა,
მიმოიფანტა ის პირუტყვითა.
მაგრამ დიდგორი მჯერა იმეფებს,
ბუნების კალთებს ეს დაამშვიდებს,
გალამაზდება, არ განისვენებს,
ერთ კაცსაც მჯერა არ გაიმეტებს.
ისევ გახდება ფეერიული,
გარემო ისევ აკაშკაშდება,
ეს კუთხე არის ისტორიული
და სიბოროტე აქ დამთავრდება.
კვლავ ტკბილი ოხშივარით დათვრება,
ალივლივდება წყარო ანკარა,
ნამდვილად ეს მას ფარად გაჰყვება,
გამოიღვიძებს გული თაკარა.
აქ დამთავრდება მტერთა რონინი,
აქ დამთავრდება ყოველი ცუდი,
აქ დამთავრდება ცა დაგმობილი,
აქ დამთავრდება სისხლის ღვრა ფუჭი.
და დაიწყება ძალა ერთობის,
და დაიწყება შენება ახლის,
რადგან ეს ბრძოლა - ბრძოლა დიდგორის,
დასაწყისია ოქროსა ხანის.
თბილისი შემოდგომისას
ყვითელი გული ოქროსფერად სიცოცხლეს აფრქვევს,
თბილისიც ფეთქავს, ვით ყიჟინა და ჰაუბიცა,
მერე აუშვებს შემოდგომის ის მღვრიე აფრებს,
ასე ნაზია ეს სიყვითლე და სათუთი ცა.
თბილისის ქუჩა მიებარა მოხუც მთაწმინდას,
ვით ყეენს მასაც არ ჩვევია დიდი ცეტობა,
ნარიყალაზე ცეცხლი ყივის - თაკარა, წმინდა,
მეტი მუხტი აქვს თბილისს მჯერა - ასეც ეტყობა.
შემოდგომის სხივს უწილადებს მთელსა ქვეყანას,
დედაქალაქი ალივლივებს უნაზეს ფერებს,
ივიწყებს ომს და იქვე ტოვებს ტანჯულ, ბნელ ხანას,
მკერდზე მიიკრავს შემოდგომის დანისლულ მედლებს.
თავის ხვაშიადს გადაფურცლავს შემდეგ ეტაპზე,
ამ სინატიფეს დაუდგება მებრძოლი სულით,
მერე იალებს, ვით ვარსკვლავი ცისა ეტრატზე,
ამ სეზონით ხომ ქალაქია კვლავ მონუსხული.
თბილისო! გმოსავს ეფემერა შემოდგომისა,
თბილისო! გატრფობს ეს სიყვითლე ბილიკებისა,
თბილისო! გნუსხავს ოხშივარი ფოთოლცვენისა
და მიხარია მკვიდრი, რომ ვარ საოცრებისა.
როგორ გავძლოთ?(შეხვედრა ღარიბ მგოსანთან)
გავხედავ ალიონს წყნარად, ავიღებ ყალიონს მარდად,
დავინახავ ღარიბ მგოსანს, რომელიც ტყვე იყო მარად.
და ვინ ხარ,- ვკითხავ, მერე, მეტყვის - მე გამქურდა დრომ,
დამცინავად მომექცა ის, ახლაც იჭერს მათრახს ბრბო.
ხო, როგორ გავძლო მითხარი, ყველა სულიერად მირტყავს,
ამის შემდეგ ცრემლი მომდის, ეს გრძნობა ქვესკნელში მიმაქ.
მივალ გავუყვები ნაპირს, რადგან აქ არ ფასდებიან,
შენ მსხვერპლი ხარ დანის გაყრის, ძმაკაცები? ფარსებია.
გეტყვი, ფასები აქ ყველას, ზოგს ლარადაც ვერ გაყიდი,
აქ კი ზოგი ითხოვს შველას, ნუთუ ძმას ვერცხლში გაცვლიდი.
ნუთუ ქალს სილას გაარტყავ, ნუთუ დედას შვილს წაართმევ,
ნუთუ ღარიბს დააჩოქებ, დამცინავ სიტყვებს აარჩევ.
გავძლო? მეტად ვხედავ მლიქვნელს, ვხედავ ცოცხალ მიცვალებულს,
ასე რატომ გვიქნეს, გვიტევს, ჰგავს კაცს მიწა მიბარებულს.
გაავებულ სულზე, ფულზე, რატომ აირჩიე ეს გზა?
ამ დროს გვერდით პატიოსანს დასახრჩობად აქვს თავი მზად.
მასხარაც კი ტირის იცი? თითქოს აქვს ხუმარას ფიცი,
მაგრამ გულში ვისთვის იცდის, მხიარულის ნიღაბს იცვლის.
იტყვის ჩემი ლექსი სათქმელს,მუდამ ვხედავ სულწასულ ხალხს,
ხანაც უჭირს ანთებს სანთელს, ხან კი ის ემსგავსება ხამს.
ხანდახან კი დგანან ნაგანს, მიუძღვნეს დრო ქურდებს გვანან,
სინამდვილეში მყრალ ნაგავს, რომელიც დაეძებს ნადავლს,
წამალს მიეჯაჭვა ნაგლად, მასზე რა დავწერო ნაღდად?
დოზის გამო არის ლანდად, იპარავს და იწყებს კანკალს,
ასაკს აღარავინ ხედავს, ახალ თაობასგარყვნიან,
ამის მერე როგორ გავძლოთ? ხალხი მუდამ მთვრალი ყრიან.
ყრიან ფულს კაცის მოკვლაში, გმირი როგორღა დაბრიდეს?
მისმა სულმა გაიხაროს, ის უმოწყალოდ დახვრიტეს.
ღარიბ-ღატაკს რად დასცინეს, გლეხი კი ხურდად გასწირეს,
ჰაჰ, ბიუჯეტი შეჭამეს, დესერტად ხალხი გასინჯეს.
გაკოტრებულს რომ შევხედავ, ვკითხავ გვეშველება როდის,
დავინახავ მას ჩემსავით, მიგდებულის ცრემლი მოსდის,
ჩემს სიტყვებს დრო არ აქვს ბოდვის, გაჭირვებულ ხალხთა მოდგმის,
ვინც იწვალა ვხედავ ისევ, არაფერი არ გამოსდის.
დედის გული დაწვეს ბევრჯერ, მამას დარდი რად გადმოსდის?
ჰეი, საქართველოს მდელო, შპიონებს როდის გამოყრის?
არ ვიცი რაღა იქნება, ვის რა ცეცხლი სწრაფად დასწვავს,
გული წერტილს როდის დასვამს, ასე, ვფიცავ, ვეღად გასტანს.
რატომ მოგილოცოთ თქვენ დღე,დამოუკიდებლობისა,
რადგან ისევ მონები ვართ, გვეძახიან დაბოლილსა,
იმ მიწას რაღა ეწევა, რომ აყრიან დაბომბილსა
ვატყობ გადის წლები, მაგრამ არაფერი გამოდისა.
გამაქციე შორით ღმერთო, უხილავი მინდა რაღაც,
გამაქროლე ცხრა მთას იქით, ხო მე მინდა სადღაც, სადღაც!
სადაც არის სიყვარული, მღერიან ტკბილ და ნაზ ხმაზე,
იქ თბილი ჰანგი ანათებს, არის დიდი სილამაზე.
სადღაც ალბათ თოვს სპეტაკად, ფიფქები მოჰქუხს მრისხანედ,
თეთრი არის სიყვარულიც და ყველანი არიან მხნედ.
სადაც აღარავინ ტყუის, ერთმანეთს არ აძაგებენ,
ძმაკაცს არ აშპიონებენ, დროს კი ერთად ატარებენ.
სადღაც უსაზღვრო გრძნობაა, გრძნობა მშვენიერებისა,
ეს გრძნობა ყველას ატყვევებს, გრძნობა - ბედნიერებისა.
სადაც გული მუდამ ტრფობით, სიხარულით აღსავსეა,
იქ ცხოვრება მოჰგავს ყვავილს, თან არ ჭკნება - ეს ასეა.
სადღაც, სადაც სიყვარულით, გაჟღენთილია ცხოვრება,
ხალხი დასაქმებულია, სიღარიბე ვერ მოება.
მეტროში კი მათხოვრები, იქ საერთოდ აღარ დარჩა,
სიყვარულმა შთანთქა ცუდი, სიბოროტე უმალ გაქრა.
სადღაც ყველა კეთილია, ხეიბარსაც აფასებენ,
შეზღუდულ შესაძლებლობებს, პატივს სცემენ, ამაგრებენ.
სადღაც შორს, ეს ოცნებები და იმედები ახდება,
რასაც ინატრებს გულითა უმალევე აუსრულდება.
აქ ხომ შუღლი არ არსებობს, ფერადკანიანს უვლიან,
რასიზმის წინააღმდეგ კი აქ შეკრებილი გუნდია.
სადღაც, სადაც ვარსკვლავები, აბრდღვიალებენ გარემოს,
მზის სხივები კაშკაშებენ, ათბობენ ხეს საარსებოს,
მთვარეც მედიდურად არის, ამაყია ეს ბუნება,
მათი გადაწვის ცდუნება, არავის არ ეუფლება.
სადღაც, სადაც სულ მღერიან, შეყვარებულს უმღერიან,
მეგობრობას აღმერთებენ, დახმარების ხელს უწვდიან.
სადაც ბრაკონიერები, ბეწვს პალტოდ არ იყენებენ,
ასეთი ტკბილი ცხოვრებით, სიყვარულს ააყვავებენ,
სადღაც ალბათ სულ გალობენ, ღმერთს სიმღერით ადიდებენ,
უფლის სიტყვას პატივს სცემენ, არასდროს არ აკნინებენ,
სადღაც ლამპარი ანათებს, გაჟღენთილი სიყვარულით,
არ ჩაქრება არასოდეს, დრო არა აქვს სინანულის.
სწორედ სადღაც მინდა ყოფნა, აქ თავს ვერ ვგრძნობ ბედნიერად,
ღმერთო დამეხმარე მე გთხოვ, გთხოვ აცხოვრე ერი ერად.
სადღაც მიდის ჩემი გული, სურს, რომ ნახოს სიყვარული,
ნახოს გრძნობა მეგობრული და არა სიტყვა ბინძური.
ყოველ დღესა ვკითხოთ ჩვენს თავს, რამე კარგი გავაკეთეთ?
თუ კვლავ ერთ ადგილას ვდგავართ, შავი ფერი გავათეთრეთ,
მზე როდის გამოანათებს? ნაღდად აღარ ვიცი როცა...
მთავარია აირია დრო აღარ ღირს აღარც მოცდად.
ასე ვტკეპნით ერთ ადგილს და ვეღარ გავძლებ გეტყვი, ვერა,
ვფიქრობ მშვიდობით გავცურავ და წამსვე წამიღებს ვერა.
მზე გამოანათებს! (პასუხი ღარიბ მგოსანს)
დიახ, მეწამული ზეცა, ხო მეც ამღვრეულად მესმა,
თან ვხედავდი წვიმის წვეთსაც, თითქოს ცას უგებდა წესსაც,
ცის კაბადონს ეს წვიმა, თითქოს მუდმივად დარაჯობს,
ბნელი მსაჯული ღრუბელი, იქ ბობოქრობს და თარაშობს.
ვხედავ შავი ფერი მოსავს, ვით მიტოვებულსა მგოსანს,
ბობოქარი წვიმა გვწირავს, გვთელავს, როგორც მეფე მსტოვარს.
ქარიც ქარბორბალად იქცა, სიო კი შორით გაიქცა,
ჩვენი ბედნიერი წამი, მონატრებად გადაიქცა.
თითქოს ეს ამდენი შრომა, ბრმა ამინდმა გაიტაცა,
თითქოს ჩვენი დროის ყოფა, ბრმა აჩრდილმა წარიტაცა,
სწორედ ჩვენი ხალხის ძალაც, აღარც გვსდევდა არა, თანაც,
ეს ჰგავდა სულიერ ძარცვას, ჩვენი სულის ვეღარც დაცვას,
მართალი ხარ ჩვენი ერიც, ამ მორევში იძირება,
ვხედავდი ხალხის გულებიც უმოწყალოდ იძინებდა.
სიბნელე კი ამინდისა, სიმბოლოა მონობისა
ნიშანია ვასალისა და უაზრო ამ ყოფისა.
და მოხუცი ერიც ასე გადაიქცევა ჯეელად,
ეს ამინდი თუ შემორჩა გადაიფრქვევა გეენად,
აი, ხედავ კიდევ, კიდევ, ერთი-ორჯერ დაიჭექა
ქართველს ქართველი მოუკლავს ზეცაც შეკრთა და იფეთქა,
ისევ აგვიხდა აკაკის ჩვენ ულმობელი სიტყვები
და თან მუხანათ დინებას ულოცველი რად მივყვებით?
საით მიქრის დრო ნეტავი, ჩვენ საით მივექანებით?
მზის სხივების ნათებას ვგრძნობ, ჩვენ სანამ გავიყიდებით.
გვინდა ეს შავი ამინდი, რომელსაც არ აქვს არც რიდი
დასრულდეს? დიახ!ეს გვსურს დღეს?,- ვამბობ, როგორც პალადინი.
ეს მაშინ იქნება როცა, ჩვენ ერთად დგომას ვისწავლით,
ერთმანეთის ჭამას არა, ჩვენ ერთად ლოცვას ვისწავლით,
ხო, როცა გაგვახსენდება, ვინღა ვართ და ვინ ვიყავით,
როცა რწმენით ჩვენ დიდებულ, მიწა-წყალს სისხლით ვიცავდით,
ხო, მაშინ გამოანათებს, მერე მზე გამოვა გესმის?
დროა მორჩეს ფუჭი ომი, ერთმანეთს კი ნუღარ ვესვრით,
არა კაც კლას, არა დაჭმას, არა უმეცარ ბრმა ხანას,
გავუფრთხილდეთ ქალაქს, ნუ დაიწყებთ ისევ ღალატს.
დროა შევცვალოთ ამინდი - ეს რაც არის დღეს- ერთობით,
ხვალ კი იქნება ნათელი, მოელოდე მზეს ერთ ძმობით.
თან ვიბრძოლოთ დღეს - ხვალისთვის, ჩვენი მზიანი მიწისთვის,
ჩვენი დიდი ოჯახისთვის და ახალი თაობისთვის.
მადლობა ყველას
მადლობა ყველას, ვინც გვერდში მედგა,
ვინც ახლაც გვერდში მიდგას მეობით,
თქვენით ვამაყობ და ვდგავარ მედგრად,
ვქადაგებ ბრძოლით და გამძლეობით.
ეს წიგნი შედგა, როგორც სიკეთე,
მინდა აგივსოთ გული იმედით,
გადავიარე გზები მიზნისკენ,
არ გავჩერდები! ამას გპირდებით.
„უსასოდ ყოფნას სჯობს ყოფნა მკვდარად“
მე ცოცხალი ვარ და მიცემს გული,
მეამაყებით მოძმენო მარად,
ემოციებით ვარ გამსჭვალული.
ასე განვაგრძობ თქვენის ნებართვით
და გავიღიმებ, არ დავყრი ფარ-ხმალს,
ჩემში ბრძოლის ჟინს მყარად ნერგავდით,
მადლობა ყველას, ცოლ-შვილს და ამ ხალხს.
ქალბატონ მზიას და გამომცემლობა „წიგნიერს”
მაშინაც, როცა ჩვენ უცხო პირს ტკბილ სიტყვას ვეტყვით
დავეხმარებით და გავუწვდით მეგობრობის ხელს,
ჩვენ ვძლიერდებით ზეციური, ღვთიური რწმენით,
სულის ოლარით ვიმოსებით - ხელს ვერვინ გვახლებს.
ქალბატონ მზიას ეს შეჰფერის, მან მე მიმიღო
რწფელი გულით და თბილი სიტყვით კარი გამიღო,
თქვენი იმედით ერი ხდება კვლავ წიგნიერი!
სასოს გვიქარგავს და გვამყარებს დღეს „წიგნიერი“.
კვლავ სიყვარულის ქარაგმებით შევიმოსები,
მე წერას ვრჩები, მაგრამ გული ისევ ბობოქრობს,
ამ სიტყვა გულით გვერდით დგანან ჩვენი მგოსნები,
ამ სიყვარულით გავკაფავ გზას - აღარ ვორჭოფობ.
ქალბატონ მზიას და მთელ გუნდს მე მადლობას ვუხდი,
ჩემი სიკეთით, სათნოებით ვაგრძელებ წინ სვლას,
სიყვარულით და დიდი საქმით ერს გადავუხდი,
დარბაისლურად და მშვიდობით მივაღწევ მიზანს.