მგზავრობა სუნთქვაშეკრული ვიყურები ფანჯრიდან. შუშის მეორე მხარეს აღმართულა თეთრი ქათქათა კედელი, რომელმაც თითქოს დრო გააჩერა. ჰორიზონტი არ მოჩანს. სევდა მომეძალა, ამ უჰორიზონტო ადგილის ტყვეობაში რომ აღმოვჩნდი. სავარძლებს შორის დახვავებულ ჩანთებს გადავაბიჯე და ჩემს ადგილს დავუბრუნდი. უეცრად მოსულმა თოვლმა სრულიად არია რეისიების განრიგი, რის გამოც დაახლოებით ორი საათია, ესენბოღას აეროპორტის მოუხერხებელ სავარძელში ჯდომისგან ფეხები საშინლად დამიბუჟდა. მგზავრები დარბაზში გაუჩერებლად შემოდიან და გადიან. კარების გაღება-დაკეტვისას შემოსული სიცივე სულს მტკივნეულად ეხება, ქვის იატაკიდან ფეხებში სისველის გრძნობა მივლის. პლასტმასის სავარძელში ჩიტივით მოვიკუნტე, თავბრუ მეხვევა და თითქოს მაზიდებს. ალბათ, შიმშილის ბრალია, მაგრამ დერვიშის მოთმინებით ვიცდი. თანახმა ვარ, კიდევ რამდენიმე საათი ვიცადო, ოღონდ, აღარ გავიგონო „თურქეთის ავია ხაზების“ განცხადებებისათვის დამახასიათებელი თურქულითა და უცნაური აქცენტით გამცილებლების ნაწყვეტ-ნაწყვეტად გამოცხადებული: თვითმფრინავის რეისები თოვლის გამო გაუქმდაო. საკმარისია, შუადღემდე უნდა მოვშორდე ამ ცივ, უსიამოვნო და ნესტით გაჟღენთილ მოსაცდელ დარბაზს. საკმარისია! დილის სიბნელეში დაწყებული ეს ჩემი მოულოდნელი მგზავრობა აღარ უნდა გადაიდოს მეორე დღისთვის და დღესვე უნდა დასრულდეს!
გვერდით სავარძელზე ჩემი სამგზავრო ჩანთა ზემოდან დახვავებული გაზეთებითა და ჟურნალებით პატარა გორაკს წააგავს. ფეხზე მდგომები ჩემი ნივთებით სავსე სავარძელს ალმაცერად უყურებენ, მე კი ნივთების სხვაგან გადადების თავი აღარ მაქვს და ამიტომ თვალს ვარიდებ მათ მზერას. მოწყენილობისგან ლამისაა გავგიჟდე. დრო რომ მალე გავიდეს, თითოეულ გაზეთს პირველიდან ბოლო გვერდამდე, სამგლოვიარო განცხადებების ჩათვლით, უკვე წაკითხულ სათაურებსა და სურათებს კიდევ ერთხელ სწრაფად ვავლებ თვალს. თან წამოღებული წიგნის კითხვას დიდი ხანია დავანებე თავი. გამთენიისას ტელეფონის ზარმა რომ წამომაგდო, მას შემდეგ გზაში ვარ და ისე დავიღალე, რომ წიგნს ვეღარ ვუდებ გულს.
ერზერუმიდან დილის 7 საათიანი თვითმფრინავის რეისით ანკარის გავლით სტამბოლში რომ ჩავსულიყავი, ჩემი მოგზაურობა დილის 5 საათზე დაიწყო. სემინარი შუა გზაზე მივატოვე, იძულებული გავხდი სტამბოლში დავბრუნებულიყავი. ვიფიქრე, შეტყობინება გამეგზავნა და ჩემს წარმომადგენლად გამეგზავნა დამამთავრებელი კურსის სტუდენტი, სახელად ათა. ეს ყმაწვილი სემინარზე ჩამოსვლის დღიდან გვერდიდან არ მოგვცილებია.
სასტუმროს ახალგაზრდა ადმინისტრატორ გოგონას ათასთვის გადასაცემად გამზადებული ჩემი საქაღალდე დავუტოვე. მობილურ ტელეფონს, რომელსაც მანამდე ვერაფრით მივეჩვიე და ვერ შევიყვარე, უფრო მეტიც, ვერ ვიტანდი, ახლა უკვე ვლოცავდი. სიზმარშიც რომ მენახა, ერთ დღეს როგორ დავლოცავდი ამ პატარა ნივთს, რომელიც მოულოდნელად უადგილო ადგილას ყველაზე არასაჭირო ინფორმაცისთვის აწუხებს ადამიანს, ალბათ, არ დავიჯერებდი. დილის 5 საათზე არ მინდოდა ათას გაღვიძება, ამიტომ ანკარაში ყოფნისას, როცა თვითმფრინავს ვიცვლიდი, ჩავთვალე, რომ უკვე დიდი ხნის გაღვიძებული იქნებოდა და მისი ნომერი ავკრიფე. თურმე, რა ადვილი ყოფილა ტელეფონით საქმეების მოგვარება.
- მასწავლებელო, თქვენს რეფერატს აუცილებლად წავიკითხავ, მაგრამ მე თქვენ ვერ შეგცვლით - მითხრა ათამ - ცუდია, რომ მიდიხართ.
- იძულებული გავხდი, თორემ არ წავიდოდი. შეძლებისდაგვარად ყველაფერი გააკეთე, შვილო - ვუთხარი - ამ საქმეში სრულ უფლებამოსილებას განიჭებ.
უფლებამოსილების მინიჭება! მძევლად აყვანის მსგავსი რამაა. დრო გავიდეს-მეთქი და „უფლებამოსილის“ მსგავსად „უ“ ასოზე დაწყებული სიტყვების ძებნა დავიწყე: „უფლებამოსილი“ და „უქეიფო“, „უფლებამოსილი“ და „უხასიათო“, „უფლებამოსილება“ და „უარყოფა“, „უფლებამოსილი“ და „უებარი“, „უფლებამოსილი“ და „უზრუნველი“… აჰ, ეს შეუძლებელია! თან უფლებამოსილი იყო და თან - უზრუნველი. შეუძლებელია! ვიცი, რადგან მეც უფლებამოსილი პირი ვარ. უფლებამოსილება - ეს რაიმე საქმე ან პროფესია არ არის. ეს ჩემს ქვეყანაში „ადამიანური თვისებაა“. ასე მგონია, უფლებამოსილი მოხელეები ამ ქვეყანაზე მოდიან, რომ ისწავლონ მცირეოდენი ფულით ცხოვრება, მცირედით დაკმაყოფილება და მოთმინება, თუ, რა თქმა უნდა, ისინი ერთი გაქნილი პრემიერ-მინისტრისა არ იყოს, „საქმის მცოდნე ჩინოვნიკთა“ რიცხვს არ განეკუთვნებიან.
ჩემს ჩანთაზე გაზეთებია დახვავებული. ვინ იცის, მერამდენედ ვიღებ უხალისოდ ზემოდან მოქცეულ ერთ-ერთ მათგანს. ამასობაში დარბაზში გაისმის განცხადების მაუწყებელი ზარის ხმა. რამდენი საათი გავიდა ამ ხმის მოლოდინში! იმ მომენტში თაფლივით ტკბილად ჩამესმა მეგაფონიდან ქალის ხმა: „ყურადღება! ყურადღება! თკ 131 თვითმფრინავის რეისით სტამბოლში მიმავალ მგზავრებს ვთხოვთ პოლიციის კონტროლის გავლისათვის მიმართონ...“
წამოვფრინდი. მანტოს ქამარი ჩანთის ქვეშ გაჩხერილა და უმწეოდ შევყურებ ფეხზე წამოდგომისას აქეთ-იქეთ მიმოფანტულ გაზეთებს, ძირიდან მარტო წიგნს ვიღებ და ჩანთაში ვტენი, მარცხენა მხარეს გადაკიდებული ჩანთის ქნევით აფორიაქებული გავრბივარ. კიბეზე უნდა ჩავირბინო, მაგრამ ერთი წამით ვჩერდები, არ მიყვარს თვითმფრინავის ვიწრო ტუალეტით სარგებლობა. ნეტავ, მაქვს ტუალეტში შესასვლელად დრო? ვინ იცის, მერამდენე ჭიქა „ნესკაფე“ დავლიე ცოტა ხნის წინ. პირში მწარე გემო მაქვს. წყლის გამოვლება და სახეზე წყლის შესხმა მინდა. სწრაფი ნაბიჯით