1 ჩემი აზრით, როგორც რომელიმე უცხო ენაზე ვერ ილაპარაკებს ადამიანი, თუ სიღრმისეულად არ გააცნობიერა ამ ენის არსი, ისე მწერალიც ვერაფრით შექმნის პერსონაჟებს, თუ საგანგებოდ არ შეისწავლა კაცთა მოდგმა.
ჯერ იმ ასაკში არ ვარ, ამბების გამოგონება დავიწყო, ამიტომ მხოლოდ სხვის მონაყოლს მოგიყვებით.
მკითხველს ვთხოვ, ირწმუნოს ჩემი სიტყვების სიმართლე, რადგან ამ ისტორიის ყველა პერსონაჟი, გმირი ქალის გამოკლებით, დღესაც ცოცხალია.
გარდა ამისა, პარიზში კვლავაც ბევრია ისეთი ადამიანი, ვინც პირადად შესწრებია აქ მოყვანილ ფაქტებს და ვისაც შეუძლია, მონათხრობი დამიდასტუროს, თუკი ჩემი სიტყვა საკმარისი არ აღმოჩნდება. ერთი განსაკუთრებული შემთხვევის წყალობით, მხოლოდ მე შემეძლო აღმეწერა ყველაფერი, ვინაიდან მხოლოდ ჩემთვის იყო ცნობილი რამდენიმე ისეთი წვრილმანი, ურომლისოდაც შეუძლებელი იქნებოდა, მონათხრობი სრული და საინტერესო გამოსულიყო. აი, როგორ გავიგე ეს წვრილმანები: 1847 წლის 12 მარტს, ლაფიტის ქუჩაზე თვალში მომხვდა დიდი ყვითელი განცხადება, რომელიც იუწყებოდა, ავეჯი და ფუფუნების იშვიათი ნივთები საჯარო ვაჭრობით გაიყიდებაო.
საჯარო ვაჭრობა მეპატრონის გარდაცვალების გამო დაენიშნათ. განცხადებაში გარდაცვლილის ვინაობა არა, მაგრამ ვაჭრობის დრო და მისამართი კი მიეთითებინათ: 16 მაისი, დ’ანტენის ქუჩა #9, შუადღის თორმეტიდან ხუთ საათამდე.
განცხადება იმასაც იუწყებოდა, რომ 13-14 მაისს, მსურველებს შეუძლიათ წინასწარ მობრძანდნენ ბინისა და ავეჯის დასათვალიერებლადო.
ყოველთვის მიყვარდა იშვიათი ნივთები. ამიტომ გადავწყვიტე, ამ შემთხვევას ხელიდან არ გავუშვებ, მივალ და თუ არაფერს შევიძენ, დათვალიერებით მაინც დავათვალიერებ-მეთქი.
მეორე დღეს დ’ანტენის ქუჩის #9-ისკენ გავემართე. მიუხედავად ადრიანი დილისა, ბინაში ბევრ სტუმარს მოეყარა თავი - არამხოლოდ მამაკაცებს, არამედ ქალებსაც. ხავერდის სამოსიანი, მხრებზე ქაშმირის შალმოხვეული ქალბატონები, კართან რომ ელეგანტური ეკიპაჟები ელოდათ, გაოცებითა და, შეიძლება ითქვას, აღფრთოვანებითაც უცქერდნენ თვალწინ გადაშლილ ფუფუნების საგნებს.
მოგვიანებით, ბოლომდე ჩავწვდი ამ აღტაცებისა და გაოცების მიზეზს.
მიმოვიხედე თუ არა, მაშინვე მივხვდი, ხარჭის ბინაში ვიყავი. აქ იმყოფებოდნენ მაღალი საზოგადოების ქალები, რადგან სახლში მრავლად იყო ისეთი ნივთები და საგნები, რომელთა ნახვაც მათ ყველაზე მეტად სურთ. ასეთ ქალბატონებს აინტერესებთ იმ ქალთა ბინის მორთულობა, რომელთა ეტლებიც ყოველდღე ლაფით თხვრიან მათ ეკიპაჟებს; ქალები, რომლებიც მათ გვერდით სხედან დიდი ან იტალიური ოპერის თეატრის ლოჟებში; ქალები, რომლებიც მთელი პარიზის თვალწინ მოურიდებლად გამოფენენ ხოლმე თავიანთ გამომწვევ სილამაზეს, ძვირფასეულობასა და სკანდალებს.
იგი, ვის სახლშიც მე ვიმყოფებოდი, გარდაცვლილი იყო და ახლა ყველა უმწიკვლო ქალს შეეძლო შეეხედა მის ოთახში. სიკვდილს გაეწმინდა ჰაერი ამ ბრწყინვალე კლოაკაში(კლოაკა - გადატ. ყოველგვარი უზნეობისა და გახრწნილების ბუდე.). გარდა ამისა, იგი სტუმრებსაც წმენდდა ნამუსს, თუკი ვინმეს ნამუსის მოწმენდა სჭირდებოდა, რადგან შეეძლოთ ეთქვათ: - ჩვენ, უბრალოდ, საჯარო ვაჭრობაზე მოვედით და აბა, რა ვიცოდით, ვის ბინაში აღმოვჩნდებოდით; განცხადება წავიკითხეთ, გვინდოდა, ნივთები დაგვეთვალიერებინა და წინდაწინ გაგვეკეთებინა არჩევანიო. ძალიან უბრალოდ და მარტივად აიხსნებოდა ყველაფერი. მაგრამ ეს როდი უშლიდათ ხელს, უამრავ ძვირფას ნივთს შორის ეძებნათ კურტიზანის ცხოვრების კვალი, რომლის შესახებაც, რასაკვირველია, უამრავი უცნაური რამ გაეგონათ.
საუბედუროდ, მთელი იდუმალება ქალღმერთმა ჩაიტანა საფლავში და, მიუხედავად უდიდესი სურვილისა, სტუმრად მისულ ქალბატონებს მხოლოდ იმის ნახვა შეეძლოთ, რაც სიკვდილის შემდეგ იყიდებოდა, თორემ რასაც აქ სიცოცხლეში ყიდდნენ, იმას, აბა, როგორღა შეავლებდნენ თვალს.
თუმცა აქ მაინც უამრავ რამეს შეიძენდა ადამიანი. ბინა შეუდარებლად მოეწყოთ: ბულისა და წითელი ხის ავეჯი, სერვიზი და ჩინური ლარნაკები, საქსონური სტატუეტები, ატლასი, ხავერდი და მაქმანი – არაფერი აკლდა იქაურობას.
ბინაში დავსეირნობდი და ვუთვალთვალებდი ჩემამდე მოსულ დიდგვაროვან ქალბატონებს. ისინი იმ ოთახში შევიდნენ, სადაც კედლებზე ჩითის ქსოვილი გაეკრათ. მეც დავაპირე შეყოლა, მაგრამ ისინი თითქმის მაშინვე გამობრუნდნენ უკან. იღიმებოდნენ, თითქოს საკუთარი ცნობისმოყვარეობის რცხვენოდათ. ახლა კიდევ უფრო მეტად მომინდა შიგნით შესვლა. ეს იყო საპირფარეშო, რომელსაც უმცირესი დეტალიც არ აკლდა, რაც საუკეთესოდ მეტყველებდა გარდაცვლილის გადამეტებულ ხელგაშლილობაზე.
კედელთან მიდგმულ ვეებერთელა, სამი ფუტი სიგანისა და ექვსი ფუტი სიგრძის მაგიდაზე დ’ოკოკისა და დ’ოდიოს მთელი საგანძური ელვარებდა. ეს მართლაც არაჩვეულებრივი კოლექცია გახლდათ. ყველა საგანი, ასე საჭირო იმ ქალისთვის, ვის ბინაშიც ვიმყოფებოდით, მხოლოდ ოქროსა და ვერცხლისაგან დაემზადებინათ. თუმცა, ეტყობოდა, ეს კოლექცია მეპატრონეს ნელ-ნელა შეეგროვებინა, ყველაფერი ერთი მამაკაცის ნაჩუქარი როდი იყო.
რაც შემეხება მე, ხარჭის საპირფარეშოს მორთულობას არ შევუცბუნებივარ, პირიქით, თითოეულ წვრილმანს სიამოვნებით ვათვალიერებდი. შევამჩნიე, რომ ეს შეუდარებელი ჭედური ნივთები სხვადასხვა ინიციალსა და გერბს ატარებდა. შევყურებდი საგნებს და თითოეული მათგანი საბრალო ქალის ახალ გარყვნილების ამბავს მიყვებოდა. ჩემთვის გავიფიქრე, რომ ღმერთს გულმოწყალება გამოუჩენია, როცა ჩვეულებრივი