პირველი თავი
ბავშვის სულს ჩასწვდეს, ნეტავ, ვის ძალუძს?
ვინ გამოძერწავს პურისგან სიკვდილს და
ნორჩის პირში, ვით ვაშლში კურკას,
ჩატოვებს შხამს და უმწარეს გემოს?..
...წყეული მკვლელის გონებაში რაიც მწიფდება
აზრი – შეცნობა სრულებითაც არ არის ძნელი,
რადგან სიკვდილი არსებობდა ჩვენს გაჩენამდე,
ბასრი, ელვარე, განუყრელი თავისი ცელით.
ყოველი არსი თავის თავში ატარებს სიკვდილს,
ალბათ მისდამი უნდა ვიყოთ კეთილი, წრფელი,
მაგრამ სულ წყრომით, რისხვით გვიწევს მისი ხსენება,
ო, მაინც, მაინც თანაგრძნობით ჩავჭიდოთ ხელი...
რაინერ მარია რილკე
ნაწყვეტები მეოთხე დუინური ელეგიიდან
თარგმნა აკაკი თევზაძემ
...მე ვეძებ სულის იმ მნიშვნელოვან არეს, სადაც ბოროტება ძმობას უპირისპირდება.
ანდრე მალრო
იმხანად მანჰეტენზე იაფფასიანი ბინის შოვნა თითქმის შეუძლებელი იყო, ამიტომ საცხოვრებლად ბრუკლინში გადავედი. ეს 1947 წლის ზაფხულში მოხდა. ყველაზე მკაფიოდ მაშინდელი ამინდი დამამახსოვრდა – მზიანი, თბილი, ყვავილების სურნელით გაჯერებული. თითქოს ჯერ ისევ გაზაფხული იდგა. ეს იყო ერთადერთი რამ, რაც მახალისებდა, რადგან, მიუხედავად ჩემი ახალგაზრდული წლებისა, ვგრძნობდი, ჩემი საქმეები არც ისე კარგად მიდიოდა. ოცდაორი წლის ვიყავი და მინდოდა, მწერალი გავმხდარიყავი. თუმცა შემოქმედებითი ცეცხლი, რომელიც თვრამეტი წლის ასაკში ჩემში გიზგიზებდა, ნელ-ნელა მბჟუტავ ნაღვერდლად გადაიქცა. არ იფიქროთ, რომ წერა აღარ მინდოდა. არა, რომანის დაწერა ისევ თავში მიტრიალებდა, მაგრამ მხოლოდ რამდენიმე ძარღვიანი თავის შეთხზვა შევძელი, შემდეგ კი წერა ვეღარ გავაგრძელე. „დაკარგული თაობის“ ხელმოცარულ მწერალზე ნათქვამ გერტრუდ სტაინის( გერტრუდ სტაინი (1874-1946) – ამერიკელი მწერალი, პოეტი, დრამატურგი და ფემინისტი.) სიტყვებს რომ დავესესხო – მქონდა სიროფი, მაგრამ გადმოღვრა არ შემეძლო. ამას ისიც დაემატა, რომ სამსახური დავკარგე და თითქმის უფულოდ დავრჩი. სამხრეთის შტატებიდან ჩამოსული ახალგაზრდა, ღარიბი და მარტოხელა თანამემამულეების მსგავსად მეც ფლეთბუშში – ებრაულ უბანში – დავეხეტებოდი.
ჩემი მეტსახელი სტინგო( stingo (ინგ.; ძირითადად, ბრიტანული სლენგი) მწარე ლუდი.) გახლავთ, რომელიც იმ დროიდან შემომრჩა, როდესაც მშობლიურ ვირჯინიის შტატში მოსამზადებელ სკოლაში( იგულისხმება კერძო სკოლა, რომელიც მოსწავლეებს კოლეჯში შესასვლელად ამზადებს.) ვსწავლობდი, სადაც თოთხმეტი წლის ასაკში, დედის გარდაცვალების შემდეგ, დარდისგან თავგზააბნეულმა მამამ გამგზავნა, რადგან ჩემი მოვლა-პატრონობა აღარ შეეძლო. დაუდევარი ბიჭი ვიყავი, პირადი ჰიგიენა დიდად არ მანაღვლებდა, ამიტომ მალე სტინკი( stinky (ინგ.) – მყრალი.) შემარქვეს. მაგრამ შემდეგ წელი წელს მიჰყვა და დროსთან ერთად ჩვევებიც რადიკალურად შემეცვალა (მრცხვენია კიდეც, რომ სისუფთავით შეპყრობილი გავხდი), ნელ-ნელა მეტსახელის დაბოლოებაც შეიცვალა და სტინკი უფრო კეთილხმოვან, ან შეიძლება არც ისე კეთილხმოვან სიტყვად, სტინგოდ, გადაკეთდა. როდესაც ოცდაათს გადავაბიჯე, ჩემი მეტსახელი, გამოუცნობი მიზეზების გამო, ნელ-ნელა ჩამომცილდა, უბრალოდ მოჩვენებასავით გაქრა, რაც საერთოდ არ მადარდებდა. მაგრამ იმჟამად ჯერ ისევ სტინგო ვიყავი. თუ მკითხველი გაოცდება, რომ წიგნის დასაწყისში ამ სახელით არავინ მომმართავს, ეს იმიტომ, რომ იმ პერიოდში მთის გამოქვაბულში მცხოვრები შეშლილი განდეგილივით განმარტოებით ვცხოვრობდი და არავინ არანაირ სახელს არ მეძახდა.
შეიძლება ითქვას, რომ კმაყოფილი ვიყავი, რადგან (სამხედრო სამსახურს თუ არ ჩავთვლით) ჩემი პირველი და ერთადერთი სამსახური დავკარგე, რომელშიც ხელფასს მიხდიდნენ. ამან ჩემი ისედაც მწირი სახსრები კიდევ უფრო შეამცირა. თუმცა სამსახურის დაკარგვამ იმასაც მიმახვედრა, რომ ოფისში ჯდომა ჩემი საქმე არ იყო. თავიდან გულით მინდოდა ეს სამსახური, ხუთი თვის შემდეგ კი, როდესაც შინ გამომისტუმრეს, გავოცდი, ისეთი შვება ვიგრძენი, სიხარულიც კი. 1947 წელს სამუშაო ადგილები თითქმის არსად იყო, განსაკუთრებით გამომცემლობებში, მაგრამ ბედმა გამიღიმა და ერთ-ერთმა უმსხვილესმა გამომცემლობამ უმცროსი რედაქტორის – რაც ევფემიზმია( სიტყვა ან გამოთქმა, რომლითაც შეცვლილია სხვა, რაღაც თვალსაზრისით უხერხული სიტყვა ან გამოთქმა.) და სხვა არაფერი – თანამდებობაზე მიმიღო. კვირაში ორმოც დოლარად ხელნაწერების კითხვა დამევალა. იმხანად დოლარს უფრო მეტი ფასი ჰქონდა, ვიდრე დღეს აქვს. გადასახადების გამოქვითვის შემდეგ, ყოველ პარასკევს პატარა ტანის კუზიანი მოანგარიშე ქალი ჩემს მაგიდაზე ღია ცისფერ ჩეკს დებდა, რომლის მიხედვით, ხელფასი საათში ოთხმოცდაათ ცენტზე ოდნავ მეტი გამომდიოდა. მაგრამ ახალგაზრდა ვიყავი და არად დაგიდევდით, რომ მსოფლიოში ყველაზე დიდი და მდიდარი გამომცემლობა თანამშრომლებს მიზერულ თანხას უხდიდა. სამუშაოს ენთუზიაზმით ვეკიდებოდი. ყოველ შემთხვევაში, დასაწყისში მაინც. თან მეგონა, რომ ერთგვარ კომპენსაციასაც მივიღებდი. მაგალითად, რესტორან „21“-ში ვისაუზმებდი, ჯონ ო’ჰარასთან( ჯონ ო’ჰარა – ამერიკელი მწერალი (1905-1970)) ერთად ვისადილებდი, შევხვდებოდი გაწონასწორებულ, მომხიბლავ, მაგრამ შინაგანად ავხორც მწერალ ქალებს, რომლებიც ჩემს სარედაქციო შენიშვნებზე თითქმის დადნებოდნენ და ასე შემდეგ.
მაგრამ მსგავსი არაფერი მომხდარა. ჯერ ერთი, უნდა ითქვას,
ჩუქება
