დაბადებიდან შობამდე
- დაბადება
ბნელა. კუპრივით ჩამოწოლილა სიშავე და სულებს უხუთავს ცოცხალ არსებებს. გარშემო მხოლოდ ქაოსია, ქაოსი და შეძახილები. შეძახილები ზუზუნში გადადის, ზუზუნი – გუგუნში. უხმობენ და ხელების ფათურითა და ცეცებით ეძებენ ერთმანეთს.
– რა უსამართლობაში მიხდება ცხოვრება, – კბილებში ცრის სიბნელე, – ამდენს ვქოთქოთებ, ვქმნი ჩემს სამფლობელოს და თუ ფხიზლად არ დავდექი, შემოიჭრება საიდანღაც ერთი თავხედი სხივი და დამთავრდა შენი სიბნელე! ვწყვეტ არსებობას. მაშინვე ბინდ-ბუნდში გადავდივარ. თუკი მარტო არ ინება მოსვლა და ერთი-ორი მეგობარიც თან მოიყოლა, მტრისას – მყისვე მომიგრეხს კისერს და გადამაქცევს სინათლედ. მე კი მთელი ჩემი ამალით რომ შევესიო მის სამფლობელოს, არაფერი გამომდის. ფრთხილად იყავი, სიბნელევ, ფრთხილად! არ გაგაბრიყვოს და ალაყაფის ჭუჭრუტანიდან არ შემოგეჭრას მტერი! – შემოუძახა თავს სიშავემ და კიდევ ერთხელ გადაამოწმა თავისი სამეფოს ჭიშკრები.
გარშემო კი ბნელა. მოისმის ადამიანების სასოწარკვეთილი შეძახილები, ხელების ცეცებით რომ ეძებენ და უხმობენ ერთმანეთს.
– აქეთ, აქეთ წამოდი, გასასვლელი აქეთ არის, – მოესმის ადამიანს იდუმალი ხმა. სწორედ ეს ხმა ჩაესმის უკვე რამდენიმე დღეა. ხმა სულ სადღაც უბიძგებს, მიმართულებასაც აჩვენებს, საიდანაც შეიძლება გაქცევა. ადამიანს კი ხელი აქვს ჩაქნეული. რამდენჯერ სცადა. მაინც არაფერი გამოვა.
– გამოგივა, გამოგვივა. აქეთ, აქეთ არის გასასვლელი ჩვენთვის.
უგულოდ აჰყვა იდუმალ ხმას, უიმედოდ. აი, უკვე ოფლში გაიწურა სირბილისაგან. ხმა კი არ ისვენებს, წინ მიუძღვის და თან ამხნევებს.
– ცოტაც, ცოტაც და გავალთ.
ეს რაღაა? გარშემო თითქოს რაღაც გამოსახულებები გამოეთავისუფლნენ სიბნელეს. ქაოსმა სახე დაკარგა და უკან მოიტოვა შავი ნიღაბი. ზემოთ აიხედა ადამიანმა. დიდი, გავარვარებული, ყვითელი ბურთი დაჰყურებდა ზემოდან. ყველა ამ ბურთს შესცქეროდა – ხეები, მთები, ცოცხალი არსებები. დასცხა ადამიანს. თვალები მოიფშვნიტა უჩვეული გარემოთი გაკვირვებულმა. მის წინ ჩრდილი დგას. ისეთივე პატარა, როგორიც თვითონ არის. ზუსტად ისეთი, ოღონდ ჩრდილი.
– მიცანი? – მოესმა ადამიანს ნაცნობი ხმა.
– როგორ, ეს შენ ჩამჩურჩულებდი მთელი ამ ხნის განმავლობაში?
– ჰო, მე ვიყავი, – მორცხვად ჩაილაპარაკა ჩრდილმა.
ჩაიმუხლა ადამიანი და გულში ჩაიკრა ჩრდილი.
– შენ მომასწავლე გზა ბნელეთიდან. სწორედ შენ მაიძულებდი, არ დამეყარა ფარ-ხმალი. შენ უნდა გიმადლოდე სინათლემდე მოღწევას. ნეტა უშენოდ რა მეშველებოდა?!
– არა, რას ამბობ, – უხერხულად შეიშმუშნა ჩრდილი, – მართლაცდა, მე რა მეშველებოდა უშენოდ. შენ გამომიყვანე სინათლეში. სწორედ შენ უნდა გიმადლოდე ამას. რამდენი ხანია დაგეძებ. დაგეძებ დღიდან დაბადებისა. ჩვენ, ჩრდილებს, მარტო არსებობა არ შეგვიძლია. უნდა ვიარსებოთ ადამიანებთან ერთად. ოღონდ ზუსტად იმ ადამიანებთან, ვისი ჩრდილებიც ჩვენ ვართ. თუკი ასეთს ვიპოვით, მხოლოდ მაშინ გვეძლევა უფლება სიბნელის კლანჭებს თავი დავაღწიოთ და გავიდეთ მზისქვეშეთში. შავეთში უამრავი შენნაირი ადამიანია. ყველას ვეტოლებოდი. ზოგი ჩემზე დიდი იყო, ზოგი პატარა, ზოგიც ჩემი ზომის, მაგრამ მაინც არაფერი გამოდიოდა, სანამ შენ არ გიპოვე, – მორცხვად ჩაილაპარაკა ჩრდილმა და ადამიანს აკოცა.
ასე დაიწყეს ცხოვრება მზის ქვეშ ადამიანმა და ჩრდილმა. ზუსტად იმეორებდა ჩრდილი ადამიანის ყოველ მოძრაობას. ზუსტად იმეორებდა ადამიანიც ჩრდილის ყოველ მოძრაობას. ერთად იძინებდნენ. ერთად იღვიძებდნენ. ბევრ რამეს სწავლობდა ჩრდილი ადამიანისაგან. ბევრ რამეს სწავლობდა ადამიანიც ჩრდილისაგან.
– იცი, – უყვებოდა ჩრდილი ადამიანს, – თურმე იმიტომ გავჩნდით ამქვეყნად ერთმანეთისათვის, რომ სამყაროს ტვირთი ძალიან მძიმეა ერთი მხრებისათვის, ხოლო სამყაროს სევდა კი – ძალიან მტანჯველი ერთი გულისათვის. ამიტომაც მხოლოდ ერთად შეგვიძლია ამ ჯვრის ღირსეულად ზიდვა.
დაზამთრდა. გაზაფხულდა. შემდეგ მოვიდა ზაფხული, დაბერდა შემოდგომამდე და კვლავ გარდაიცვალა ზამთარში. ზემოდან კი კვლავ დიდი, გავარვარებული, ყვითელი ბურთი დასცქეროდა ჩრდილსა და ადამიანს. დასცქეროდა და თან უანგაროდ ულამუნებდა სახეზე თავის უზომოდ თბილ მოსასხამს.
ერთხელ, როდესაც ცოცხალ არსებებს ჩაუარეს გვერდით, ადამიანი წელში გაიმართა, მხრები ფართოდ გაშალა და თავი ზემოთ ასწია. შეამჩნია, რომ ჩრდილიც დაგრძელდა და ზუსტად იგივე გაიმეორა.
– რას შვები, რატომ ამპარტავნობ? – წამოიძახა გაკვირვებულმა ადამიანმა.
– არ ვამპარტავნობ. უბრალოდ მინდოდა შენთვის მომეჩრდილა, – მორიდებით ჩაილაპარაკა ჩრდილმა და უცბად თითქოს რაღაც გაახსენდაო, სახეში მიაშტერდა ადამიანს, – დღეს რას მისჩერებოდი იმ მთის წვერზე? ამ ბოლო დროს ხშირად გაგირბის ხოლმე თვალი იქით.
თავი ჩაღუნა ადამიანმა. შემდეგ თვალი თვალში გაუყარა ჩრდილს.
– იქ დიდი სინათლეა. კაშკაშა ნათელი იღვრება იმ მთის წვერიდან. დღითი დღე
ჩუქება
