ყოვლისშემძლე ორფეხა არ მახსოვს, სად გადავეყარე ამ ინფორმაციას და არც გადამოწმება მომნდომებია, იმიტომ, რომ მჯერა და მინდა, ასე იყოს. მას შემდეგ, რაც ჩერნობილის ტერიტორიაზე ყოვლისშემძლე ორფეხა აღარ ჭაჭანებს, თურმე იქაურობა ნამდვილ წალკოტად და ცხოველების სამოთხედ იქცა.
2019 წლის ავსტრალიის ხანძრის დროს, იმ ცხოველებმა, რომელთაც სოროები შედარებით ღრმად აქვთ გათხრილი მიწაში, სხვა ცხოველები შეიფარეს და ადგილი დაუთმეს. არც ეს ვიცი, რამდენად მართალია, მაგრამ მინდა და მჯერა, რომ ასე იქნებოდა. ბავშვობიდან მიყვარდა ცხოველები და მათი ამოუცნობი სამყარო. მამაჩემს დიდი წვლილი მიუძღვის ამაში, ჯერ იყო და, კითხვა ახალი ნასწავლი რომ მქონდა, ძალიან საინტერესო წიგნი მაჩუქა – ჯონ ჰანტერის "მონადირე". ვამთავრებდი და თავიდან ვიწყებდი. აღარსად შემხვედრია ეს წიგნი, ჩემიც დაიკარგა სამწუხაროდ, ნეტა, ვინმეს თუ შემორჩა, კარგი იქნებოდა, ხელახლა გამოეცათ, მონადირეებზე და ცხოველებზე, იმედია, სხვა აზრი გაუჩნდებოდა მკითხველს. წარმოშობით შოტლანდიელი ჰანტერი უმეტესად აფრიკაში ცხოვრობდა, ნადირობდა, სოფლის მცხოვრებლებსაც ეხმარებოდა, თუ კაციჭამია ლომი ან სხვა რომელიმე მტაცებელი შემოეჩვეოდათ. როცა ლომი ბერდება და ვეღარ ნადირობს, მხოლოდ მაშინ კლავს ადამიანს და ადამიანის ხორცი ისეთი გემრიელი ყოფილა, მერე სხვა ცხოველს პირს აღარ აკარებს. ერთი ძალიან საინტერესო რამ გავიგე იმ წიგნიდან, თუ მონადირემ ნადირი დაჭრა, საკუთარი სიცოცხლის ფასადაც, უნდა ბოლომდე მისდიოს და მოკლას, თორემ მერე ტკივილით გაგიჟებული ცხოველი ვინმე უდანაშაულოს იმსხვერპლებს. ასეთი დაუწერელი, კაცური კანონებიც არსებობს თურმე. წიგნის გარდა, ყოველ ღამით, როცა "ის" (ასე მოვიხსენიებდით დედაჩემს, რომელიც მეტ სიმკაცრეს იჩენდა ჩემ მიმართ და რომლისაც ორივეს – მეც და მამაჩემსაც საკმაოდ გვეშინოდა) დაიძინებდა, მე ჩუმად მამის ოთახში ვიპარებოდი (მამაჩემი ღამით მუშაობდა და ამიტომ კაბინეტში ჰქონდა ლოგინი გაშლილი), "სუკუტურეს და პუკუტურეს" ახალი ამბის მოსასმენად. სუკუტურე და პუკუტურე მონადირეები იყვნენ, დანჯღრეული ვილისით აფრიკაში გაიპარნენ და უამრავი (სამწუხაროდ, სულ აღარ მახსოვს მათი ამბები) თავგადასავალი გადახდათ. ვეხვეწებოდი, მეც წამიყვანე აფრიკაში-მეთქი და აბა, სანამ პასპორტს არ აიღებ, ეგ არ გამოვაო, მეუბნებოდა. თექვსმეტი წლის რომ გავხდი და პასპორტი ავიღე (ამასობაში სუკუტურე და პუკუტურე უკვე ისტორიას ჩაბარებულიყვნენ), სულმოუთქმელად ავირბინე კიბე და მამაჩემის კაბინეტში შევვარდი. პასპორტი ავიღე, როდის წავიდეთ? – ვეკითხები. მამა როცა მუშაობდა, კითხვა რამდენჯერმე უნდა გაგემეორებინა, სანამ გამოერკვეოდა და "დაბრუნდებოდა". – სად მივდივართ? – მკითხა. – აფრიკაში!!! გულით გაეცინა, შენ კიდევ გახსოვსო, მითხრა. ისე, მგონი, უფრო სიმწრით გაეცინა, 1977 წელს როგორ წამიყვანდა აფრიკაში, ძალიანაც რომ ნდომებოდა და შვილს რომ გააწბილებ, ამაზე მეტი სიმწარე ხომ არ არსებობს. აფრიკა და ცხოველები კი შემაყვარა და მერე, რაც მეტი გავიგე მათ შესახებ, სიყვარული დიდ პატივისცემაში გადამეზარდა. ხულიგანი ბავშვი ვიყავი, ვინმე თუ ცხოველს დაჩაგრავდა, გოგო იქნებოდა თუ ბიჭი, კარგად მივბეთქავდი ხოლმე. ძალიან მიჭირს, გავიგო, რატომ გადაწყვიტა ყოვლისშემძლე ორფეხამ, თითქოს ღმერთმა სხვა ცხოველებისგან იმიტომ გამოარჩია და ტვინით დაასაჩუქრა, რომ უფლება აქვს, როგორც გაუხარდება, ისე "მოიხმაროს" სხვა დანარჩენი არსებები. არ აჯობებს, იმაზე ვიფიქროთ, მაგალითად ხანძრის ან წყალდიდობის დროს როგორ შეიძლება მივეხმაროთ სრულიად უმწეო ცხოველებს, წინასწარ ვიყოთ მზად არა მარტო საკუთარი თავის, არამედ მათ გადასარჩენადაც, ვისაც, ვინ იცის, ეგებ ჩვენი იმედი აქვს.
ჩარლზ დარვინის შვილთაშვილი და მისი ბიოგრაფიის ავტორი რენდელ კეინესი წერდა: "ჩარლზი ხშირად იხსენებდა იმ ქვეყნებს, სადაც იშვიათად ჩადიოდნენ უცხოელები, და სადაც უკიდურესად ბედნიერად ცხოვრობდნენ, რის მიცემაც, როგორც ჩანს, ცივილიზაციას არ შეუძლია." ამაზონის ჯუნგლების მკვიდრებს გულისხმობდა, რომლებიც "უკიდურესად ბედნიერად ცხოვრობდნენ" ცივილიზაციას მოწყვეტილები. იქ ყველას ერთი სატკივარი და ერთი სიხარული აქვს, არ იციან, რა არის შური. შური. უცნაურია, შურს ანტონიმი არა აქვს. იქნებ ის არის თავი და თავი ყველა უბედობის. შური და ჯიბრი დაღუპავს ალბათ საბოლოოდ სამყაროს. გიფიქრიათ, რა დიდებულია, სტიქიური უბედურების ან პანდემიის დროს, ეროვნების და კანის ფერის მიუხედავად, ადამიანები მხარში რომ ამოუდგებიან ხოლმე ერთმანეთს. ნუთუ აუცილებელია, ღვთის რისხვა დაგვატყდეს, ჩვენში ადამიანურმა თვისებებმა რომ გაიღვიძოს. წარმოგიდგენიათ, რა მშვენიერი იქნებოდა სამყარო, "ძლიერი" ერები "სუსტებს" რომ უფრთხილდებოდნენ, ხელს უმართავდნენ და არ ცდილობდნენ მათ გასრესას. და რაც მთავარია, რაც უფრო მალე ვაღიარებთ, რომ არ ვართ ყოვლისშემძლეები, მით უკეთესი იქნება ჩვენთვის.
2020 წ.