ეჯარი
ეძღვნება ჯულის
სიზარმა ჩრდილოეთში გაქცევაზე რომ ჩამოუგდო სიტყვა, კორამ თავიდან იუარა.
უარის თქმა ბებიამისის სისხლმა უკარნახა. კორას ბებიამ უიდას ნავსადგურში, იმ მზიან შუადღისას პირველად ნახა ოკეანე და, ციხესიმაგრის დილეგში გატარებული დროის მერე, წყლის ამოდენა სივრცის ხილვამ გააოგნა. დილეგებში გემების მოსვლამდე აჩერებდნენ ხოლმე. დაჰომეელმა მონებით მოვაჭრეებმა ჯერ მამაკაცები მოიტაცეს; მერე, ერთი თვის თავზე, კვლავ დაბრუნდნენ სოფელში, ახლა ქალები და ბავშვებიც დააწყვილეს, ბორკილებით ერთმანეთს გადააბეს და ზღვისკენ მიმავალ გზას გაუყენეს. შავად დაგმანულ კარს რომ შეავლო თვალი, ეჯარიმ იფიქრა, სარდაფის წყვდიადში ისევ შევხვდები მამაჩემსო, მაგრამ ცოცხლად გადარჩენილმა თანასოფლელებმა უთხრეს, მამაშენს არაქათი რომ გამოეცალა და სიარული ვეღარ შეძლო, მონებით მოვაჭრეებმა თავში ქვა ჩასცხეს და, მომაკვდავი, გზის პირას მიაგდესო. ეჯარის დედა ამ დროისათვის უკვე რამდენიმე წლის გარდაცვლილი იყო.
კორას ბებია გზაშივე რამდენჯერმე გაყიდეს. ერთი მოვაჭრიდან მეორის ხელში გადადიოდა, ნიჟარებისა თუ შუშის მძივების საფასურად. ისიც ძნელი სათქმელი იყო, უკვე უიდაში რამდენი გადაიხადეს პირადად მასში, რადგან მყიდველმა ბითუმად შეიძინა ეს ცოცხალი საქონელი - 88 ადამიანში 60 კასრი რომი და ბლომად თოფისწამალი გადაიხადა: ის ფასი, რაზეც ზღვისპირელთა ინგლისურ კილოკავზე გამართული ჩვეულებრივი დავა-ყაყანის მერე შეთანხმდნენ. ჯანმრთელი მამაკაცები და ბავშვიანი ქალები უმწიფარ მოზარდებზე მეტად ფასობდნენ, ამიტომ ძნელი დასადგენი იყო, ვინ რამდენი ღირდა სათითაოდ.
გემი „ნენი“ ლივერპულიდან მოდიოდა და, დანიშნულების ადგილზე მისვლამდე, ორჯერ შეჩერდა ოქროს სანაპიროზე. კაპიტანმა ყველას ერთად მოუყარა თავი გემის ტრიუმში; არც უფიქრია, ეს დამონებული ხალხი მათი ჯიშისა და წარმომავლობის მიხედვით დაეხარისხებინა. არადა, ვინ იცის, რა შარსა და თავსატეხს გაუჩენდნენ, საერთო ენა რომ გამოენახათ! უიდა ბოლო ნავსადგური იყო, საიდანაც უკვე ატლანტის ოკეანეში უნდა შეეცურათ. გემამდე ეჯარი ორმა ყვითელთმიანმა მეზღვაურმა მიიყვანა ნავით. ორივეს ძვალივით თეთრად მბზინავი პირისკანი ჰქონდა.
ტრიუმის დამყაყებულმა ჰაერმა, სიბნელემ, სივიწროვემ და მასავით დაბორკილი ხალხის გაუთავებელმა ვაი-ვიშმა ლამის სიგიჟემდე მიიყვანა ეჯარი. ჯერაც მცირეწლოვანს, დამტყვევებლები მაშინვე არ დაძგერებიან, თუმცა მოგვიანებით რამდენიმე მათგანმა მაინც ამოათრია ტრიუმიდან და ექვსი კვირა დანარჩენებისგან ცალკე ამყოფეს. ამერიკაში ჩასვლამდე ორჯერ შეეცადა თავის მოკვლას - ერთხელ ჭამაზე თქვა უარი, მერე წყალში თავის დახრჩობაც დააპირა... ორივე ჯერზე მონების ზნესა და ზრახვებში უკვე კარგად ჩახედულმა მეზღვაურებმა არ მისცეს ამის საშუალება: გემბანიდან გადახტომა რომ დააპირა, ეჯარის მოაჯირამდე მისვლაც არ აცალეს, ისე სტაცეს ხელი. ეტყობა, მანამდეც ათასობით სხვა მონისთვის შეეტყოთ მსგავსი სასოწარკვეთა, რამაც მაშინ ეჯარის ჩანაფიქრიც ამოაცნობინათ. მერე უკვე თავფეხიანად გაკოჭეს და ასე დატოვეს უსაშველო უიმედობის ამარა, სხვებისთვის სამაგალითოდ.
მართალია, უიდაში გამართულ საჯარო ვაჭრობაზე ეჯარი და მისი ოჯახის წევრები ძალიან ეცადნენ, ერთმანეთისგან არ დაეშორებინათ, მაგრამ დანარჩენები მაინც ვიღაც პორტუგალიელმა ვაჭრებმა შეიძინეს, ვისი ფრეგატი „ვივილია“ უკანასკნელად ბერმუდიდან ათი მილის მოშორებით მცურავი დაინახეს ოთხი თვის შემდეგ. იმ ფრეგატზე ყველას შავი ჭირი შეჰყროდა და ამიტომ კუნძულის ხელისუფლებას მისი ზღვაშივე დაწვის ბრძანება გაეცა. კორას ბებიამ ვერც ვერასოდეს შეიტყო, როგორ ჩაიძირა დაფერფლილი გემი. მთელი დარჩენილი ცხოვრება სულ ეგონა, ჩემი ბიძაშვილ-მამიდაშვილები სადღაც ჩრდილოეთში, ვინმე კეთილი და დიდსულოვანი ბატონის მამულში მუშაობენ, ალბათ ძაფს ართავენ და ქსოვენ, და ჩემსავით მინდორში არ ღვრიან ოფლს, თაკარა მზისგულზეო. მისი მონაყოლით, აისეისა და საიდუს, ისევე როგორც სხვა ნათესავებს, როგორღაც გამოესყიდათ თავი მონობიდან და მერე თავისუფალ ქალებად და კაცებად ეცხოვრათ პენსილვანიაში - იმ მხარეში, რომლის შესახებაც ორი თეთრკანიანის შემთხვევით მოსმენილი საუბრიდან შეეტყო. ეს თავისივე გამონაგონი ერთადერთი შვება იყო ჯაფისგან წელში გაწყვეტილი ეჯარისათვის.
კორას ბებია კიდევ ერთხელ მაშინ გაყიდეს, როცა სალივანის კუნძულზე, ჭირიანთათვის გახსნილ ლაზარეთში გატარებული ერთი თვის შემდეგ, ექიმებმა მას და „ნენის“ სხვა მგზავრებს ჯანმრთელობის დამადასტურებელი ცნობები ჩამოურიგეს. ისევ დიდი აღებმიცემობა გაიმართა: საჯარო ვაჭრობა მუდამ იზიდავდა ჭრელაჭრულა ბრბოს. მონებით მოვაჭრეები და გადამყიდველები სანაპიროს ყველა მხრიდან იყრიდნენ თავს ჩარლსთონში. გასაყიდად მოყვანილ ხალხს თვალებს, სახსრებსა და ხერხემალს უმოწმებდნენ იმაში დასარწმუნებლად, ვენერიული ან რაიმე სხვა სნეულება ხომ არ სჭირთო. გამყიდველები ხმამაღალი ყვირილით იზიდავდნენ მუშტარს, სეირის მოყვარულები კი ახალდაჭერილი ხამანწკებისა და ცხელ-ცხელი სიმინდის ჭამით იქცევდნენ თავს. მონები დედიშობილა იდგნენ ფიცარნაგზე. დიდი თავპირისმტვრევა გაიმართა აშანტის ტომის რამდენიმეკაციანი ჯგუფის გამო, რადგან ეს ჯიშიანი აფრიკელები იმთავითვე გამოირჩეოდნენ ძალითაც და ამტანობითაც. ქვის სამტეხლოს მეთვალყურემ კი, დიდი ვაჭრობის მერე, რამდენიმე ზანგი ბავშვიც მიითვალა. კორას ბებიამ
ჩუქება
