ნაწილი პირველი - I - პანსიონატი "ბერტოლინი" – ამ სინიორამ საერთოდ არ იცის, როგორ უნდა გაუძღვეს საქმეს! – აღშფოთებას ვერ მალავდა მის ბარტლეტი, – საერთოდ! დაგვპირდა ორ მეზობელ ოთახს, სამხრეთის მხარეს, ხედით მდინარეზე, ამის მაგივრად კი ისეთი ოთახები შემოგვაჩეჩა, რომლებიც ჩრდილოეთის მხარეს ეზოს გადაჰყურებენ და თან ერთმანეთისგან შორიშორსაა! ოჰ, ლიუსი!
– თან აშკარად კოკნია(კოკნი (ინგლ. Cockney) – ინგლისური ენის "ლონდონური დიალექტი"; 1. ლონდონის დაბალი ფენების (მდაბიური) მეტყველება. 2. ლონდონის ღარიბთა კვარტალების მოსახლეობა.)! – მხარი აუბა ლიუსიმ, რომელიც სხვა ყველაფერთან ერთად სინიორას აქცენტითაც უკმაყოფილო იყო, – და საერთოდაც, თითქოს ლონდონიდან არც კი გავსულვართ.
მან თვალი მოავლო ინგლისელებს, რომლებიც მაგიდას ორივე მხრიდან შემოსხდომოდნენ, მათ შორის ჩამწკრივებულ წყლისა და წითელი ღვინის ბოთლებს, დედოფლისა და უკანასკნელი პოეტი-ლაურეატის(პოეტი-ლაურეატი – სამეფო კარის პოეტის წოდება დიდ ბრიტანეთში, რომელსაც მონარქი ამტკიცებს და რომლის დანიშნულება ტრადიციულად სამეფო ოჯახის ცხოვრებასა და სახელმწიფოს მოვლენებისადმი ლექსებით ან პოემებით გამოხმაურებაა. ეს ტიტული ლაურეატს მთელი ცხოვრებით ენიჭება. XIX საუკუნიდან ეს ტიტული უფრო საპატიოდ მიიჩნევა და მისი მფლობელი უფრო საკუთარ ლიტერატურულ კარიერას აგრძელებს.) მძიმე ჩარჩოებში ჩასმულ პორტრეტებს; ანგლიკანური ეკლესიის აბრას (ღირსი ქათბერტ იგერი, ხელოვნების მაგისტრი, ოქსონი), რომელიც, პორტრეტების გარდა, კედლის ერთადერთ მორთულობას წარმოადგენდა.
– შარლოტ! შენ რა, ვერ გრძნობ ამას?! თითქოს ყველაფერი ისევეა, როგორც ლონდონში. ასე მგონია, ქუჩაშიც ყველაფერი ისე იქნება, როგორც სახლში. თუ დაღლილობისგან მეჩვენება ასე?
– ეს ხორცი ნამდვილად უკვე ნამყოფია წვნიანში, – ჩაილაპარაკა მის ბარტლეტმა და ჩანგალი გვერდზე გადადო.
– ისე მინდოდა, რომ ფანჯრიდან არნოზე ყოფილიყო ხედი! ეს სინიორა ხომ გვპირდებოდა წერილში, რომ დაგვახვედრებდა ოთახებს ხედით მდინარეზე. ჩვენი ასე მოტყუების უფლება არ ჰქონდა. მისი მხრიდან ეს ნამდვილი უსინდისობაა.
– ჩემთვის ნებისმიერი კუთხე ივარგებს, – უპასუხა მის ბარტლეტმა, – თუმცა, ნამდვილად სამწუხაროა, რომ შენი ფანჯრიდან არნოს ვერ გადახედავ.
ლიუსი მიხვდა, რომ ეგოისტურად იქცეოდა.
– ოჰ, შარლოტ! ძალიან მანებივრებ. არა, შენ აუცილებლად უნდა გქონდეს ოთახი ხედით. ამას სრული სერიოზულობით ვამბობ. როგორც კი გათავისუფლდება ერთ-ერთი ოთახი, რომელიც მდინარეს გადაჰყურებს...
– როგორც კი გათავისუფლდება, მაშინვე იმ ოთახში გადახვალ, – გააწყვეტინა მის ბარტლეტმა, რომლის სამგზავრო ხარჯების ნახევარიც ლიუსის დედის გადახდილი იყო და შარლოტი ამ გულუხვობაზე საკმაოდ ხშირად, ტაქტიანად გადაჰკრავდა ხოლმე სიტყვას.
– არა, არა. ეს ოთახი შენ გეკუთვნის.
– არავითარ შემთხვევაში. დედაშენი ამას არასოდეს მაპატიებს, ლიუსი.
– პირიქით, მე არ მაპატიებს.
ახალჩამოსული ქალბატონების გაცხარებული კამათი თანდათან უფრო და უფრო მძაფრდებოდა. მგზავრობით დაღლილებსა და უანგარობის ნიღაბს ამოფარებულებს მხოლოდ კარგი აღზრდაღა აჩერებდათ, რომ ეს ყოველივე სერიოზულ უთანხმოებაში არ გადაზრდილიყო. სუფრასთან მსხდომმა დანარჩენმა სტუმრებმა ერთმანეთს გადახედეს და ერთ-ერთი მათგანი – ცუდად აღზრდილი ადამიანი, როგორებიც ხშირად გვხვდებიან ხოლმე საზღვარგარეთ მოგზაურობისას – მაგიდაზე გადმოიხარა და ქალების საუბარში ჩაერია.
– მე მაქვს ოთახი ხედით! მე მაქვს!
მის ბარტლეტი სახტად დარჩა. როგორც წესი, პანსიონატებში ხალხი რამდენიმე დღე აკვირდებოდა მათ, სანამ გადაწყვეტდნენ, ღირდა თუ არა საუბრის გაბმა, ხანდახან კი გამგზავრებამდე ხმასაც არავინ სცემდათ. ის მაშინვე მიხვდა, რომ ეს ადამიანი ცუდად იყო აღზრდილი. ასაკოვან, ჩასხმულ კაცს სუფთად გაპარსული, ფერმკრთალი სახე და დიდი თვალები ჰქონდა. მის გამოხედვაში რაღაც ბავშვური გამოსჭვიოდა, მაგრამ ეს სიბერის მომასწავებელი ბავშვურობა სულაც არ იყო. ამაზე ჩაფიქრებულმა მის ბარტლეტმა უცნობის ტანსაცმელი შეათვალიერა და მაშინვე დაიწუნა. ეს ადამიანი, როგორც ჩანს, იქამდე ცდილობდა მათ გაცნობას, სანამ ისინი მოასწრებდნენ თავად გარკვეულიყვნენ, რა ხდებოდა პანსიონატში. ამიტომაც შარლოტამ განცვიფრებული სახე მიიღო:
– ნუთუ! ოთახი ხედით მდინარეზე?! ალბათ, შესანიშნავი ხედია!
– ეს ჩემი ვაჟია, – გააგრძელა უცნობმა, – ჯორჯი ჰქვია. მისი ოთახიც არნოს გადაჰყურებს.
– ოჰ! – ამოიოხრა მის ბარტლეტმა, და ლიუსის, რომელიც რაღაცის თქმას აპირებდა, მზერით მიანიშნა, ხმა არ ამოეღო.
– იმას ვგულისხმობ, – განაგრძო ხნიერმა უცნობმა, – რომ შეგიძლიათ ჩვენს ოთახებში გადმოხვიდეთ, ჩვენ კი თქვენს ოთახებში გადავალთ. ოთახები გავცვალოთ.
ამის გაგონებაზე კარგად აღზრდილი სტუმრების ნაწილს თავზარი დაეცა და ახალმოსულების მიმართ თანაგრძნობით განიმსჭვალა. მის ბარტლეტმა ტუჩები, რაც შეეძლო, მოკუმა და უპასუხა:
– ძალიან დიდი მადლობა, მაგრამ ეს სრულიად გამორიცხულია.
– რატომ? – არ მოეშვა ასაკოვანი კაცი და ხელები მაგიდაზე დააწყო.
– იმიტომ, რომ ეს სრულიად გამორიცხულია, გმადლობთ.
– იცით რა, ჩვენ არ გვინდა, ვისარგებლოთ... – წამოიწყო
ჩუქება
