ოდისეა

სიმღერა პირველი მუზავ, უმღერე მრავლისმხილველ ვაჟკაცს, რომელმაც
ტროის დანგრევის შემდეგ ბევრი იხეტიალა,
მრავალი ტომის ქალაქსა და ადათს გაეცნო
და ტანჯვაც ბევრი განიცადა უსაზღვრო ზღვაზე
გულით ეწადა, ეხსნა თავიც, თანამებრძოლნიც,
მაგრამ ვერ იქნა, ვერ დაიხსნა განსაცდელისგან,
მათ ხომ თვისივე უგნურებით დაღუპეს თავი -
ხარები დაჰკლეს უმეცართა ჰელიოს ღმერთის, -
მანაც სანაცვლოდ დღე მოსტაცა დაბრუნებისა.
ამ ამბავთაგან გვითხარ რამე, ზევსის ასულო.
ყველა შინ იყო, გადაურჩა ვინაც დაღუპვას,
ვინც კი გაექცა ომის შფოთს და ზღვის მღელვარებას,
მხოლოდ ოდისევსს, შინ მიუსვლელს, ცოლის მონატრულს
ნიმფა კალიფსო აბრკოლებდა, დედაუფალი.
ქვაბს დაემწყვდია, მის ქმრობაზე მეოცნებესა.
და აჰა, დადგა წელიწადიც ჟამთა ბრუნვაში,
რაჟამს ღმერთებმა დაუდგინეს მას დაბრუნება
შინ, ითაკაში, და ვერ ასცდა მაინც განსაცდელს,
თუმც უერთგულეს მეგობართა შორის იყო და
პოსეიდონის გარდა ღმერთი ყველა წყალობდა.
ოდენ ის მტრობდა შინ მისვლამდე ღმერთკაცს ოდისევსს.
ღმერთი კი ამ დროს სტუმრებოდა ეთიოპიის
შორეულ მხარეს, კაცთ სამყოფელს ორად გაყოფილს,
მზის ამოსვლის და ჩასვლის კიდეს რომ ბინადრობდნენ,
ხართა და ცხვართა შესაწირვით გალაღებული,
გაშლილ სუფრასთან მოლხენით და განცხრომით იჯდა.
სხვა ღმერთნი ოლიმპს ზევსის ტაძრად შეჯარულიყვნენ.
დაიწყო სიტყვა ზევსმა, მამამ კაცთა და ღმერთთა.
სახელოვანი გაიხსენა სულით ეგისთე
გულად ორესტეს რომ მოეკლა, აგამემნონიდს.
ამგვარ ფიქრებში მყოფი ზევსი მიმართავს ღმერთებს:
„ ვაჰმე, რა ზნე ჭირთ მოკვდავთ, უცებ ღმერთს დასდონ ბრალი,
თავიანთ ყველა უბედობას ჩვენ მოგვაწერენ,
ბედით კი არა, თვის სიბრიყვით ჭირს ჩავარდნილნი.
თუნდაც ეგისთე - ბედისწერის ნების გარეშე,
ცოლი წაართვა ატრიდს, დაჰკლა ის შინ მისული,
თუმც ყოველივე უწყოდა მან, დროით ვაახლეთ
მასთან ჰერმესი შორსმჭვრეტელი, არგოსის მკვლელი,
რომ არ მოეკლა კაცი იგი, ცოლსაც დახსნოდა.
ვამცნეთ: „ ორესტე შურს იძიებს ატრიდესათვის,
მომწიფებული ვით მემკვიდრე, რომ მოიხილავს
მამის კერიას “ . ასე უთხრა ჰერმესმა eგისთს.
მან არ ისმინა და ბოროტიც თავს დაიტეხა.
მაშინ შეჰკადრა ზევსს ათენამ თვალთინათინამ:
„ მშობელო ჩვენო, ჰე, კრონიდე, ყოვლად ძლიერო,
ახია, ჭირი რაც შეემთხვა, ღირსია კიდეც.
ეგრე დაემხოს სხვაც ამგვარი საქმის ჩამდენი.
მაგრამ მე ხვედრი ოდისევსის მაფიქრებს ფრიად.
გვემულა იგი უთვისტომოდ, მარტო შთენილა,
შორეულ კუნძულს, სად ჭიპია ზღვათა სივრცისა,
კუნძულს ხშირტყიანს, სად ქალღმერთის არის სავანე,
დაუნდობელი ატლანტისა, ვინაც მთელი ზღვის
სიღრმეებს იცნობს, და აკავებს იმ მაღალ სვეტებს
მიწას და ზეცას რომ გაჰყოფენ ურთიერთისგან.
მის ასულსა ჰყავს დარდით სავსე ის უბედური.
მარად აცდუნებს საალერსო მოთაფლულ ენით.
რათა ითაკა დაავიწყოს, ოდისევსი კი, -
ნატრობს, მშობელი მიწის კვამლი ნახოს ოდენ და
სიკვდილს მოუხმობს. ნუთუ შენს გულს არ სწვდება სრულად,
მეფეო, მისი ხვედრი? განა შენთვის ოდისევსს
არ შეუწირავს არგოსელთა გემებთან მსხვერპლი
ტროის ვრცელ ველზე? რად ხარ, ზევსო, მასზე ნაწყენი? “
მისდა პასუხად ეს თქვა ზევსმა, ღრუბელთ ბატონმა:
„ ასულო ჩემო, ეს რა სიტყვა დასცდა შენს ბაგეთ.
ვინ დაივიწყოს ღვთაებრივი, ბრძენი ოდისევს,
ვინაც მოკვდავთა ზე დგას ჭკუით, ვინც უკვდავ ღმერთებს
ცათა მეუფეთ შესაწირავს უძღვნიდა უხვად.
მხოლოდღა ერთი პოსეიდონ, მიწის მპყრობელი
გამწყრალა მასზე, რადგან კიკლოპს - ღმერთებრ პოლიფემს
გამოუშანთა თვალი, ყველა კიკლოპთა შორის
უძლიერესსა, ვინაც მღელვარ ზღვის ბატონ-პატრონ
ფორკინეს ქალმა, თოოს ნიმფამ შვა, ჩასახული
პოსეიდონთან ბნელ ქვაბულში შეკავშირებით.
მიტომ ოდისევსს პოსეიდონ, მიწის მპყრობელი,
თუმც კი არა ჰკლავს - სამშობლოსგან მოუწყვეტია.
მოდი, ვიფიქროთ, ყველამ ერთად, როგორღა შევძლოთ
შინ დავაბრუნოთ, დავამშვიდოთ პოსეიდონი.
არავის ძალუძს ერთად-ერთსა, რომ წინ აღუდგეს
უკვდავ ღმერთების ერთობლივსა დადგენილებას “ .
პასუხად უთხრა ზევსს ათენამ თვალთინათინამ:
„ მშობელო ჩვენო, დიდო კრონიდ, ყოვლად ძლიერო,
თუ ნეტარ ღმერთებს განუზრახავთ მართლაც გულდაგულ,
რომ დააბრუნონ თავის სახლში ბრძენი ოდისევს, -
მაშინ არგოსის მკვლელი ჰერმეს, ღმერთების მაცნე
უმალ ვაფრინოთ ოგიგიის შორეულ კუნძულს,
ლამაზ თმებიან ნიმფას ამცნოს უკვდავთა ნება, -
„ შინად მიქცევა ოდისევსის არ დააბრკოლოს.
მე კი ითაკას ჩავალ უმალ, რათა მისი ძე
გავათამამო, ჩავუნერგო გულში სიმტკიცე.
შემოიკრიბოს ითაკელნი ხუჭუჭთმიანნი,
რომ გააშორონ სასიძონი ოდისევსის სახლს,
რომელნიც უღვთოდ ნთქავენ იმის ცხვარსა და ხარებს.
გავგზავნი სპარტას და პილოსში, იქნებ შეიტყოს
საყვარელ მამის დაბრუნების შესახებ რამე.
იმადაც, რათა მან სახელი გაითქვას ხალხში “ .
ეს თქვა და ფეხთა შეიმოსა ოქროს ქოშები,
ღმერთის საფერი იყო იგი, შეეძლო ქარზე
სწრაფად მოევლო ვრცელი ზღვა და ხმელეთი ვრცელი.
აიღო შუბი წამახული სპილენძის წვერით,
მძიმე, მაგარი,