ჩემი ძალა

ჩემი ძალა უფლება - საზოგადოების სულია. თუ საზოგადოებას ნება გააჩნია, ეს ნება - უფლებაა, ის მხოლოდ უფლებას ეყრდნობა. მაგრამ რადგან ის მხოლოდ ერთეულზე ბატონობის მეშვეობით არსებობს, უფლება - მისი ნება, მბრძანებლის ნებაა. არისტოტელე ამბობს, რომ სამართლიანობა - საზოგადოების სარგებელია.
ყოველგვარი არსებული უფლება - სხვისი უფლებაა, ანუ ფლება, რომელსაც „ მე მანიჭებენ “ , „ ჩემზე ავრცელებენ “ . მაგრამ შესაძლებელია მე უფლების მქონე მხოლოდ იმის გამოისობით ვიყო, რომ სხვები თვლიან ასე? იმავდროულად კი, რა არის უფლება, რომელსაც მე სახელმწიფოსა ან საზოგადოებაში მოვიპოვებ, თუ არა სხვის მიერ მონიჭებული უფლება? თუ უგუნური შეუდგება ჩემს გამართლებას, მე ეჭვს შევიტან ჩემს სიმართლეში: მე არ მსურს, რომ უგუნური მამართლებდეს. მაგრამ ბრძენიც რომ მამართლებდეს, ეს მაინც არ გამოდგებოდა ჩემი სიმართლის დასტურად. ჩემი ალალმართლობა სრულებით არ არის დამოკიდებეული ბრძენთა და უგნურთა გადაწყვეტილებებზე. მიუხედავად ამისა, ჩვენ დღემდე ასეთ სიმართლეს ველტვოდით. ჩვენ ვეძებთ სამართალს და საამისოდ სასამართლოს მივმართავთ. რომელს? სამეფოს, საეკლესიოს, საჯაროს. შეუძლია კი სულთნის სასამართლოს სიმართლის შესახებ საკითხი იმისგან განსხვავებულად გადაწყვიტოს, რასაც სულთანი მიიჩნევს სამართლიანად? მაგალითად, შეუძლია თუ არა სასამართლოს უფლებამოსილად ცნოს გადაწყვეტილება სამშობლოს ღალატის შესახებ, თუ სულთანი არ თვლის ასე? შეძლებს ცენზის სასამართლო სიტყვისა და ბეჭდვის თავისუფლება, აზრის თავისუფლად გამოთქმის თავისუფლება მომანიჭოს, თუ სულთანი არ ისურვებს ჩემთვის ასეთი უფლების მონიჭებას?
რისი მონიჭება შეუძლია ჩემთვის ასეთ სასამართლოს? ის სულთნის უფლებას იცავს და არა ჩემსას: მე იქ სხვის უფლებას მოვიპოვებ. და მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ეს სხვისი უფლება ჩემსას თანხვდება, მეც მართალი აღმოვჩნდები ამ სასამართლოზე.
სახელმწიფოსთვის დაუშვებელია ადამიანებს შორის შეჯახება; იგი ყველა სახის პაექრობას ეწინააღდეგება. ყოველი ისეთი ჩხუბიც კი, როდესაც არც ერთი მხარე არ უხმობს პოლიციას, ისჯება, გარდა შემთხვევისა, როდესაც არა რომელიმე „ მე “ ცემს ვინმე „ შენ “ -ს, არამედ როდესაც ოჯახის უფროსი სჯის საკუთარ შვილს: ოჯახი აღჭურვილია უფლებებით, მისი სახელით კი უფლებას მამაც იყენებს, მაგრამ მე, ერთადერთი, არანაირი უფლებებით არ ვსარგებლობ.
„ Vossische Zeitung “ „ უფლებრივ სახელმწიფოს “ გვთავაზობს. მასში ყველაფერი მოსამართლის მიერ უნდა გადაწყდეს სასამართლოზე. ცენზის უზენაესი სასამართლოც აღიარებულია მის მიერ ინსტიტუტად, სადაც „ მართლმსაჯულებას აღასრულებენ “ . რა უფლებებს იცავენ იქ? ცენზურის უფლებას. იმისათვის, რომ ამ სასამართლოს განაჩენი მართლმსაჯულებად იქნას აღიარებული, აუცილებელია, რომ ცენზურაც სამართლიანობად ჩაითვალოს. მაგრამ, მიუხედავად ამისა, მიაჩნიათ, რომ სასამართლო გვიცავს. დიახ, გვიცავს ცალკეული ცენზორის შეცდომისგან: იგი ცენზის კანონმდებელს იცავს მისი ნების უმართებულო განმარტებისგან, მაგრამ კანონმდებელთან მიმართებით კიდევ უფრო მეტად ამყარებს კანონს, ანიჭებს რა მას „ უფლების წმინდა ძალას “ .
მართალი ვარ თუ არა - ამას ჩემს გარდა ვერავინ განსჯის. სხვებს მხოლოდ იმის შესახებ მსჯელობა შეუძლიათ, ცნობენ თუ არა ჩემს ამ უფლებას და წარმოადგენს თუ არა იგი უფლებას მათ თვალშიც.
მაგრამ მოდით საკითხს სხვა კუთხით შევხედოთ. მე სულთნის კანონს პატივი უნდა ვცე სულთანატში, საჯარო უფლებას - რესპუბლიკაში, კანონიკურ უფლებას - კათოლიკურ საძმოში და ა.შ. მე ამ უფლებებს უნდა დავემორჩილო, უნდა ვაღიარო ისინი სიწმინდეებად. ამგვარი „ უფლებაცნობიერება “ და სამართლიანობის იდეა იმდენად ღრმად არის გამჯდარი ადამიანთა თავებში, რომ ჩვენი დროის უკიდურესი რევოლუციონერებიც კი არ ამბობენ უარს დაგვაქვემდებარონ ახალ „ წმინდა უფლებას “ - „ საზოგადოების უფლებას “ , საზოგადოებრიობას, კაცობრიობის სამართალს, „ ყველას უფლებას “ და ა.შ. „ ყველას “ უფლებას უპირატესობა უნდა მიენიჭოს ჩემს უფლებასთან შედარებით. მაგრამ, როგორც ყველას უფლება, ის ჩემიც იქნებოდა, რადგან მეც ვეკუთვნი „ სხვებს “ . თუმცა ის, რომ იგი იმავდროულად ყველას უფლებაა, სულაც არ მაიძულებს, დავიცვა იგი. მე მას ვიცავ, არა როგორც ყველას უფლებას, არამედ, როგორც ჩემსას, და სხვამაც ასევე დაიცვას თავისი უფლება. ყველას უფლება (მაგალითად, კვების უფლება) - თითოეულის უფლებაა. დაე, თითოეულმა თავისთვის დაიცვას ეს უფლება, მაშინ კი ყველა შეძლებს მისით სარგებლობას. სრულებით არ არის საჭირო, რომ თითოეული ზრუნავდეს ყველაზე და გზნებით იცავდეს ყველას უფლებას.
მაგრამ სოციალური რეფორმატორები „ საზოგადოებრივ უფლებას “ ქადაგებენ, რაც თითოეულს საზოგადოების მონად აქცევს, და ეს თითოეული - უფლებას მხოლოდ იმ შემთხვევაში იძენს, თუ საზოგადეობა მიანიჭებს მას ამ უფლებას, სხვა სიტყვებით, თუ ის საზოგადოების კანონებით ცხოვრობს, შესაბამისად, თუ ის ლოიალურია, მაგრამ