პირველი ნაწილი ეძღვნება იზაბელს
ადამიანი (მაგალითად "მე") ტკივილს განიცდის, მაგრამ ამით იგი არაფერს ფლობს. ტკივილს შესაძლოა ჰქონდეს სიძლიერე, გამოვლენის ადგილი და ა.შ., მაგრამ მას ვერ ეყოლება მესაკუთრე. რა არის ტკივილი, რომელსაც არავინ "განიცდის"? ტკივილი, რომელიც სინამდვილეში არავის ეკუთვნის?
სირთულე იმაში მდგომარეობს, რომ ტკივილი მუდამ ისეა წარმოდგენილი, თითქოს რაიმე საგანი იყოს, რომელიც შეგვიძლია ისევე აღვიქვათ, როგორც ასანთის კოლოფი.
ლუდვიგ ვიტგენშტაინი
ერთ დილას მე და ჩემი ძმა სამყაროს პირისპირ მარტო აღმოვჩნდით, რადგან გათენებამდე ცოტა ხნით ადრე, მამაჩვენმა გაუფრთხილებლად განუტევა სული. ტკივილისგან მოკრუნჩხული მამის ნეშტისგან მხოლოდ ქერქი დარჩა, მისი დადგენილებები კი ერთბაშად მტვრად იქცა და ეს ყველაფერი იმ სართულის საძინებელში იყო მოფენილი, საიდანაც ჯერ კიდევ წინა დღეს ყველა ბრძანებას მამიკო გასცემდა. მე და ჩემს ძმას განკარგულებები გვჭირდებოდა, თორემ ნაწილ-ნაწილ დავიშლებოდით, ისინი ჩვენი კირდუღაბი გახლდათ. მამის გარეშე არაფრის გაკეთების უნარი არ შეგვწევდა. ჩვენით მხოლოდ ყოყმანი, არსებობა, შიში და ტანჯვა შეგვეძლო და ამასაც ძლივძლივობით ვახერხებდით.
ვთქვი, მოფენილი იყო-მეთქი, თუმცა შესაძლოა, ეს სიტყვა მაინცდამაინც შესაფერისი არ იყოს. ჩემი ძმა პირველი ადგა და მომხდარიც პირველმა მან იხილა, რადგან იმ დღეს მდივნობა მე მევალებოდა და შემეძლო, ღია ცის ქვეშ გატარებული ღამის შემდეგ, მინდვრების ლოგინიდან გვიან გამომვძვრალიყავი. ის-ის იყო მაგიდასთან ჩანაწერების წიგნს მივუჯექი, რომ ჩემი ძამიკო კიბეზე დაეშვა. დაწესებული გვქონდა, მამას საძინებელში კარზე დაუკაკუნებლად არ უნდა შევსულიყავით, დაკაკუნების შემდეგ კი მანამ უნდა გვეცადა, სანამ მამა შესვლის უფლებას მოგვცემდა, საქმიანობის დროს თავზე რომ არ წამოვდგომოდით.
- კარზე დავაკაკუნე, - წარმოთქვა ძმამ, - და მამამ არ მიპასუხა. ველოდე... ველოდე...
ძმამ პატარა ჯიბიდან საათი ამოიღო, რომელსაც კარგა ხანია ისრები აღარ ჰქონდა.
- ...ზუსტად აქამდე ველოდე, მაგრამ სიცოცხლის ნიშანი არ მოუცია.
თითქოს სხვაგან გახედვას ვერ ბედავსო, თავის ცარიელ საათს ჩააშტერდა და დავინახე, როგორ ევსებოდა სახე შიშით - შიშითა და გაოგნებით - სწორედ ისე, როგორც ტიკი ივსება სითხით. მე კი ის-ის იყო ფურცლის თავში თარიღი დავსვი, მელანი ჯერაც არ შემშრალიყო, და ძმას ვუთხარი:
- კარგი ამბავი არ უნდა იყოს. მაგრამ ჯობს, გრაგნილში ჩავიხედოთ, იქ უკეთესად გავარკვევთ.
ღირსეული სახლის კოდექსის თორმეტივე მუხლს ჩავაშტერდით. ეს არის შესანიშნავი დოკუმენტი, რომელიც საუკუნეებს ითვლის და, რამდენადაც გამეგება, მასში ფერადი ასომთავრულია გამოყენებული. ნეტავ, ვიცოდე მაინც ეს რას ნიშნავს… მოცემულ სიტუაციასთან თუნდაც ოდნავ მისადაგებული მუხლიც კი ვერ აღმოვაჩინეთ. გრაგნილი თავის მტვრიან ბუდეში ჩავაბრუნე, ბუდე კარადაში შევდე და ძმას ვუთხარი:
- შედი! გააღე კარი და შედი! შესაძლოა, მამა გარდაიცვალა. მაგრამ შესაძლებელია, უბრალოდ გაშტერდა.
ხანგრძლივი სიჩუმე ჩამოვარდა. მხოლოდ ხის კედლების ჭრიალი ისმოდა, რადგან ჩვენი მიწიერი საცხოვრებლის სამზარეულოს კედლები გამუდმებით ჭრიალებს. ძმამ მხრები აიჩეჩა და გასიებული თავი გააქნია. "რას ნიშნავს ეს ყველაფერი? არაფერი მესმის." შემდეგ საჩვენებელი თითი მუქარით დამიქნია: "კარგად მომისმინე. ავალ და, გაფრთხილებ, თუ მამა გარდაცვლილია... გესმის? თუ მამა გარდაცვლილია..." მეტი აღარაფერი უთქვამს. სახე გაჯიუტებული ძაღლივით შეატრიალა.
- ნუ გეშინია, - ვუთხარი, - ჩვენ ნებისმიერ რამეს გავუმკლავდებით, წადი.
და ძმაც წავიდა. ასე გაიგო მან, რომ მამა კარს გასაღებით არ კეტავდა. როდესაც შევდიოდით, რა თქმა უნდა, ვიცოდით, რომ კარი გასაღებით არ იყო ჩაკეტილი. მამა ჩვენზე ადრე დგებოდა. საკითხავი ჯერ ისაა, მის მსგავს არსებას ღამით თუ ეძინა, ამიტომ გვეგონა, ხელი რომ შეგვიწყოს, კლიტეს ჩვენი გაღვიძების დროს ხსნისო. თუმცა ამ დილას, ჩემი ძმისთვის ცხადი გახდა, რომ ვინაიდან მამა შიშველი იყო, თვალები დახუჭული ჰქონდა და ენა გადმოგდებული, ღამით მას ნამდვილად ეძინა, ხოლო კარს გასაღებით არ კეტავდა. გაუგებარი რჩებოდა, თუ ღამით არ იძინებდა და ტანსაცმელი ეცვა, სიკვდილის წინ რატომ უნდა გაშიშვლებულიყო. მაშასადამე, ღამით იძინებდა და თანაც უტანსაცმლოდ, ამიტომაც მოკვდა იმ აღკაზმულობაში, რომელშიც იმყოფებოდა. ამგვარი გახლდათ ჩემი დასკვნა.
ძმა ფერწასული დაბრუნდა.
- სულ გათეთრებულია, - წარმოთქვა მან.
- გათეთრებული? - გავოცდი მე, - ამით რისი თქმა გინდა? როგორი თეთრია? თოვლივით თეთრი?
რადგან მამასგან ყველაფერი იყო მოსალოდნელი. ძმა დაფიქრდა.
- იცი, ბოსტნის მეორე მხარეს რომ ღობეა, მარჯვენა კი არა, ხის საძაღლის უკან რომაა. ხვდები, რომელი?
- ჰო, - მივუგე მე, - სამლოცველოს მეორე მხარეს რომ არის, მერე?
- მის უკან პატარა დაღმართს რომ ჩაუყვები, გამშრალ ნაკადულს მიადგები. მართლაც ასეა.
- იქ
ჩუქება
