თავი პირველი
ამ ოცდაათი წლის წინ სულ რაღაც შვიდი ათასიოდე გირვანქა სტერლინგის პატრონ ჰანტინგდონელ მის მარია უორდს დიდი ბედნიერება ხვდა წილად. ნორტჰემპტონის საგრაფოში მდებარე მენსფილდ-პარკის მფლობელი სერ ტომას ბერტრამი დაატყვევა, ბარონეტის ცოლობამდე აღზევდა და დიდებულ სახლ-კარს, გვარიან შემოსავალსა და ყველა თანმდევ სიკეთეს დაეპატრონა. ჩინებულმა ქორწინებამ ჰანტინგდონელები დიდად აღაფრთოვანა, ქალიშვილის ადვოკატი ბიძა კი გაისარჯა და მის მარია ასეთი ღირსეული კაცის საცოლის საკადრის მზითევზე, სულ ცოტა, სამი ათასით ნაკლებით დატოვა. მის მარიას ასეთი აღზევება მის ორ დასაც მეტ კეთილდღეობას ჰპირდებოდა. ნაცნობ-მეგობრების თვალში მის უორდი და მის ფრენსისი სიტურფით მის მარიას არ ჩამოუვარდებოდნენ და სარფიანი გათხოვება მათაც წარბშეუხრელად უწინასწარმეტყველეს, მაგრამ, ვაი, რომ ამ ქვეყანაზე იმდენი დიდი ქონების პატრონი კაცი არ დადის, რამდენიც მათი ღირსი ლამაზი ქალია. ექვსი წლის თავზე, როცა მის უორდი მიხვდა, რომ სხვა გზა აღარ ჰქონდა, ბედი სიძის მეგობარს, არცთუ შეძლებულ ვინმეს, ღირს მისტერ ნორისს დაუკავშირა, მის ფრენსისს კი უარესად წაუვიდა საქმე. მის უორდის გათხოვება არც ისე სავალალო აღმოჩნდა, როგორც ერთი შეხედვით ჩანდა, სერ ტომასმა მეგობარს მენსფილდის სამრევლო სიამოვნებით ჩააბარა და სარჩო-საბადებელიც გაუჩინა, ოჯახური სიამტკბილობის დაწყებისას მისტერ და მისის ნორისების წლიურ შემოსავალს ათას გირვანქა სტერლინგს ცოტაღა აკლდა. მის ფრენსისი კი, როგორც ხალხში იტყვიან, ოჯახის ჯინაზე გათხოვდა და ერთი უბირი, უქონელი და უპოვარი, უთვისტომო საზღვაო ფლოტის ლეიტენანტი აირჩია. ძალიან მოინდომა, უარესს ვერ ნახავდა. პრინციპის, სამართლიანობისა და თავმოყვარეობის გამო და იმის გამოც, რომ ტომას ბერტრამს სურდა, მის ახლობლებს ღირსეულად ეცხოვრათ, ლედი ბერტრამის დის დასახმარებლად თავს გამოიდებდა და ნაცნობებს შეაწუხებდა, მაგრამ ასეთი პროფესიის კაცით ვინ დაინტერესდებოდა? სანამ რამეს მოიფიქრებდა, დების უგუნურების გამოისობით, მათ შორის განხეთქილება მოხდა, ვერ ივიწყებდნენ, რომ ერთმა მხარემ ასე წინდაუხედავად აირჩია ცხოვრების მეგზური. მის ფრენსისმა ამაო ბრძოლებსა და შეგონებებს თავი აარიდა და გათხოვებამდე ოჯახს წერილითაც არაფერი აცნობა. მშვიდი, ზანტი და დამყოლი ბუნების ლედი ბერტრამი დაზე ხელს ჩაიქნევდა და მომხდარს ადვილად მიივიწყებდა, რომ არა დაუდეგარი მისის ნორისი, რომელიც ვერ დაშოშმინდა, ფანის გრძელი და მრისხანებით აღსავსე წერილი მისწერა, უგუნურების გამო დაგმო და ყველა ავბედითი შედეგი უწინასწარმეტყველა. მისის პრაისი შეურაცხყოფილი დარჩა, უმალ საპასუხო წერილი გამოგზავნა, დები დაგესლა და სერ ტომასის ღირსებასაც გადასწვდა. აბა, მისის ნორისი ამ ამბავს გულში როგორ დაიტოვებდა! სულ მალე დებს შორის ურთიერთობა კარგა ხნით შეწყდა.
მათი სახლები იმდენად შორი-შორს იყო და იმ წრეებს, რომლებშიც ტრიალებდნენ, იმდენად არაფერი ჰქონდა საერთო, რომ მომდევნო თერთმეტი წლის მანძილზე ერთმანეთის არსებობაზე აღარაფერი გაუგიათ, ყოველ შემთხვევაში, სერ ტომას ბერტრამი დიდად განცვიფრდებოდა ხოლმე, როცა მისის ნორისი გაჯავრებით ჩაილაპარაკებდა: „იმ ჩვენს ფანის კიდევ ერთი ბავშვი გაუჩენიაო“. თერთმეტი წლის თავზე მისის პრაისი თავს ვეღარც სიამაყის უფლებას აძლევდა, ვეღარც გულისწყრომისა და ვეღარც იმ ერთადერთი ახლობლების დაკარგვისა, რომლებსაც მისი მხარში დგომა შეეძლოთ. დიდმა და მზარდმა ოჯახმა, აქტიური სამხედრო სამსახურისათვის უვარგისმა ქმარმა, რომელიც სამეგობრო წრისა და სასმლისათვის ჯერ კიდევ ვარგოდა, და მწირმა შემოსავალმა, რომლითაც ძლივს გაჰქონდათ თავი, იმ კეთილისმყოფელების დაბრუნებაზე დააწყებინა ზრუნვა, რომლებიც ერთ დროს ხელის ერთი მოსმით მოიძულა. ლედი ბერტრამს სინანულით აღსავსე წერილი მისწერა. საოცრად გულგატეხილი ჩანდა; იწერებოდა, რომ ოჯახში, ბავშვების გარდა, ყველაფერი აკლდათ. გულები მოულბათ და შესაძლო შერიგებაზე ალაპარაკდნენ. მეცხრეჯერ მოსალოგინებელი თავ-ბედს იწყევლიდა, დას ჯერდაუბადებელი ბავშვის რჩენაში შემწეობას სთხოვდა და არ მალავდა, რომ დახმარება უკვე გაჩენილი რვა ბავშვის შენახვაშიც სჭირდებოდა. უფროსი ათი წლის ჰყოლია, საოცარი ზნის ბიჭი ყოფილა, ქვეყნიერების ნახვა ნდომებია, მაგრამ, აბა, თვითონ რას გააწყობდა? ეგებ მომავალში სერ ტომასს ვესტ-ინდოეთში დასჭირვებოდა? ყველაფერზე თანახმა იყო, არაფერს იუკადრისებდა... ან ეგებ ვულიჯში გაეხერხებინა რამე? ან საერთოდ ბიჭებს აღმოსავლეთში როგორ გზავნიან?
წერილმა გაჭრა და მშვიდობა და კეთილგანწყობა აღდგა. სერ ტომასი ცოლისდას მეგობრული რჩევით დაეხმარა, ლედი ბერტრამი ფულით და ბავშვის თეთრეულით, მისის ნორისმა კი მიმოწერა განაახლა.
ეს მყისიერი შედეგები გახლდათ, ერთი წლის თავზე მისის პრაისს გაცილებით მეტი ბედნიერება ელოდა. მისის ნორისი ნაცნობ-მეგობრებს ხშირად ეუბნებოდა, ჩემს საცოდავ დასა და მის ოჯახზე ფიქრი არ მასვენებს და, მართალია, ბევრით ვეხმარები, კიდევ მეტი მინდა გავუკეთოო. ბოლოს გამოტყდა, რომ წვრილშვილიანი მისის პრაისის ერთი ბავშვის მოვლა-პატრონობისა და ყველა თანმდევი ხარჯის საკუთარ თავზე აღება ჰქონია განზრახული. უფროსი, ცხრა წლის გოგოს
ჩუქება
