თავი I ქალბატონი მედეა ადგილს ვერ პოულობს, ნერვიულად დადის დერეფნის ერთი ბოლოდან მეორეში და თვალებით კიბეებისკენ იცქირება. ნელ-ნელა მთელი სკოლის პედაგოგებიც მოდიან, ქალბატონ მედეას გულმხურვალე კოცნით და მოკითხვით ესალმებიან.
- მგონი ყველანი შევიკრიბეთ, გთხოვთ, სამასწავლებლოში შევიდეთ, - მიმართა პედაგოგებს სკოლის დირექტორმა, ქალბატონმა მედეამ, რომელსაც ჩვეული ღიმილი სახიდან გაქრობოდა და მჭმუნვარებას დაესადგურებინა.
-ჩემო ღირსეულო პედაგოგებო, დღეს ჩვენ აქ იმისთვის გამოვცხადდით, რათა მოვმზადებულიყავით სასწავლო პროცესის დაწყებისთვის, მაგრამ ძალიან მძიმე, სამწუხარო ინფორმაცია უნდა მოგაწოდოთ, რისთვისაც ენით აუწერელი აღელვებით ვღელავ და განვიცდი, მაგრამ მე სხვა გზა არ მაქვს, რაოდენ რთულიც გინდა იყოს, მე უნდა გაგაცნოთ ეს სამწუხარო ინფორმაცია...
როგორც თქვენთვის ცნობილია წელს ძველი მთავრობა ახალმა მთავრობამ შეცვალა, ამიტომაც ახალმა მთავრობამ გადაწყვიტა ასევე შეიცვალოს ნებისმიერი მომსახურე პერსონალი ახლით და ეს ცვლილება, რა თქმა უნდა, ჩვენს სკოლასაც შეეხო, მე მხოლოდ ერთი, დღევანდელი დღე მომცეს, რათა ეს ინფორმაცია გადმომეცა თქვენთვის და გადავაბაროთ ჩვენი სკოლა და აღსაზრდელები ახალ დირექტორს და პედაგოგებს...
ერთ წამს ირგვლივ სამარისებულმა სიჩუმემ მოიცვა, შემდეგ კი აქა-იქ გულამოსკვნილი ქვითინი და ხმამაღალი საუბრებიც გაისმა.
- რატომ, მედეა მასწავლებელო, რატომ? განა იმისთვის გადავირჩიეთ და ავირჩიეთ ახალი მთავრობა, რომ სამსახურის გარეშე, ულუკმაპუროდ დავეტოვებინეთ ჩვენ და ჩვენი ოჯახები? ახლა რა ვქნათ? რითი ვიარსებოთ? - ისმოდა შოკში ჩავარდნილი პედაგოგების კომენტარები.
ქალბატონი ნინო ამ სკოლაში 18 წელი ასწავლიდა ქართულ ენასა და ლიტერატურას. მეუღლე მერაბი მშენებელი ინჟინერია, მაგრამ უკვე წლებია არ უმუშავია თავისი პროფესიით და, როგორც თითქმის ყოველი მეორე ისიც,"ტაქსაობით" ცდილობს ოჯახის რჩენას. ჰყავთ სამი შვილი: კახა 15 წლის, მაკუნა 10 წლის და 3 წლის ელენე. მათ ოჯახის რჩენაში არავინ ეხმარება, ამიტომ ნინო მასწავლებელი დათრგუნული და განადგურებული წამოვიდა სკოლიდან. ვერც კი შენიშნა, სახლამდე როგორ მივიდა და საერთოდ ოთახში როგორ აღმოჩნდა.
- რა მოხდა, საყვარელო, სახეზე ფერი არ გადევს, ავად ხარ? - შეაშველა ხელი მერაბმა.
- ხო, ავად ვარ, ავად ვარ და გაგიჟებულიც, -ახლაღა გამოერკვა ნინო მასწავლებელი და ისტერიული ტირილი აუვარდა.
- რა გჭირს, დედიკო?- შემოეხვივნენ გაოგნებული ბავშვებიც.
- ნუ გადამრიე, ძვირფასო, რა გჭირს, რა მოხდა? მითხარი რამე...
- მერაბ, ეს ამბავი შოკისმომგვრელი და გამანადგურებელი აღმოჩნდა ჩემთვის, სკოლიდან გაგვანთავისუფლეს, სამსახური აღარ მექნება, რა ვქნათ, მერაბ, რითი გავზარდოთ ბავშვები, ანდა როგორ ვიშოვო სხვა სამსახური, - სლუკუნებდა იგი.
- როგორ თუ გაგანთავისუფლეს? კი მარა, მიზეზი რა იყო?
- არა, მერაბ, მიზეზი პირადი არაფერი, მარტო მე კი არა, მთლიანი პერსონალი გაგვანთავისუფლეს.
- მთლიანი? ვერაფერი გავიგე...
- ხო, მერაბ, ასეა. ახალ მთავრობას სურს, ძველი თანამშრომლები არსად არ დატოვონ და ახლით ჩაანაცვლონ, მხოლოდ ეს არის მიზეზი და მწარე რეალობა.
- ოხ, მე მაგათი არაადამიანური აზროვნება ვატირე... კარგი, დამშვიდდი, ძვირფასო, მაგას ვეღარაფერს ვეღარ ვუშველით და ტყუილა თავს ცუდად იხდი.
- ხო, ვიცი, მერაბ, მაგრამ თავისდაუნებურად მენერვიულება, როდესაც წარმოვიდგენ, ბავშვებს რამდენი რამ სჭირდებათ და რამდენი რამ მოაკლდებათ.
- კაი, ძვირფასო, მე კიდევ უფრო დიდხანს, შეუსვენებლად ვიმუშავებ, ამასობაში შენც იქნებ როგორმე იშოვო ახალი სამსახური, დარდითა და ტირილით კი ვერაფერს შეცვლი, უბრალოდ ნერვებს გაიფუჭებ და ავად გახდები.
- ხო, დედიკო, ახლა მე მოგეფერები და შენც მომეფერე, მერე კარგად გახდები, მე რომ გაკოცებ, ხო ასეა, დედიკო? - და პატარა ელენე დედიკოს კალთაში მოკალათდა.
- მართალი ხარ, ელენე, ჩემო თბილო და ტკბილო, შენი კოცნა მართლაც დამამშვიდებს, ჩემო ნამცეცა.
- ნამცეცა აღარ ვარ, დედიკო, უკვე დიდი გოგო ვარ.
- რა თქმა უნდა, აბა რაა, უკვე დიდი გოგო ხარ, შენ ხომ საბავშვო ბაღში დადიხარ.
- ხო, დედიკო, მე დიდი გოგო ვარ, დიდი.
დღე დღეს მისდევდა, მაგრამ ნინო მასწავლებლის ყველა ცდა ამაო იყო, სამსახურს ვერსად შოულობდა, რადგან 30 წლის ზემოთ ძალიან ჭირდა სამსახურში მიღება. ამიტომ იგი ნელ-ნელა დეპრესიაში ვარდებოდა და თავისთავში იკეტებოდა, გარეგნულადაც სანთელივით ჩამოდნა.
მერაბიც მართლა დღე-ღამეს ასწორებდა, სახლში გამთენიისას ბრუნდებოდა, რათა ოჯახისთვის არაფერი მოეკლო. მაგრამ სამწუხაროდ ნინოს ხელფასის არქონა ოჯახს საგრძნობლად შეეტყო. ვეღარ იხდიდნენ კომუნალურ გადასახადებს და თვეობით გაზისა და ელექტრო ენერგიის მოხმარების გარეშე უწევდათ ყოფნა, აღარაფერს ვამბობ ჩასაცმელებსა და ნორმალურ კვებაზე, რადგან მხოლოდ იმას მიირთმევდნენ, რომ ეარსებათ, ბავშვებსაც სიგამხდრე ნელ-ნელა საგრძნობლად შეეტყოთ.
* * *
კახა და