ფორე მოსულიშვილი

„ფორე მოსულიშვილი“ არის პიესა ორ მოქმედებად და თოთხმეტ სცენად, ჟანრობრივად ტრაგიკომედია, დაწერილია 2016 წელს მიხო მოსულიშვილის მიერ და ასახავს მეორე მსოფლიო ომის დროს ფორე მოსულიშვილის თავგანწირვას თანამებრძოლების გადასარჩენად. 1944 წლის 3 დეკემბერი. იტალია, ნოვარას პროვინცია. ლაგო-მაჯორეს ტბის სანაპირო, სოფელი კოლონია. სოფლის ბოლოს, ციცაბო ფერდობზე, - იქ, სადაც ხშირი ტყე იწყება, ქვის სახლში (baita) ჩვიდმეტკაციანი პარტიზანული რაზმი აფარებს თავს. რაზმს მეთაურობს ედო დელ გრატა სოფელ რიგლიონედან (ქალაქ პიზა-ს კომუნა); რაზმის წევრებიდან ცნობილია კიდევ ორი იტალიელი: მარიო ძინონი (სოფელ კოლაცადან) და ფენტო ფერეტი (ქალაქ ომენიიდან) და ასევე შვიდი ქართველი: ფორე მოსულიშვილი, რომელსაც პარტიზანები Maresciallo Pore-ს ეძახიან, რაც მარშალსაც ნიშნავს იტალიურად და უნტერ-ოფიცერსაც; მიხეილ საყვარელიძე, ბაგრატ ესართია, შალვა კვირიკაშვილი (რაჭა), შოთა ბექაია (სამტრედია, სოფ. დიდი ჯიხაიში), ვლადიმერ ჭეჟია (ზუგდიდი), ზაქარია თომაშვილი. ეს მიტოვებული სახლი მალე გერმანელი ნაცისტების სამასკაციანი ბატალიონის ალყაში აღმოჩნდება. იწყება გააფთრებული შეტაკება. ერთი საათის მერე სამი პარტიზანი, მათ შორისაა ფორეც, უკვე დაჭრილია და ტყვიებიც უთავდებათ. გერმანელები ამას ხვდებიან და პარტიზანებისგან დანებებას ითხოვენ იმ პირობით, რომ თუკი მეთაური ჩაბარდება, დანარჩენებს სიცოცხლეს შეუნარჩუნებენ. პარტიზანები ერთმანეთს გადახედავენ. ვერც რაზმის მეთაური ედო დელ გრატა და ვერც სხვები ადგილიდან არ იძვრიან. გერმანელებთან გასვლა წამებით სიკვდილს ნიშნავს. წამები რჩება, სანამ გერმანელები შემოვარდებიან შიგნით და ყველას ამოხოცავენ. ამ დროს დაჭრილი ფორე მოსულიშვილი ქოხიდან გამოდის და გერმანელებს დასძახის: „მეთაური მე ვარ, თქვენთან ტყვეობას სიკვდილი მირჩევნია! გაუმარჯოს იტალიას! გაუმარჯოს პარტიზანებს! გაუმარჯოს თავისუფლებას!“ მერე ნიკაპის ქვეშ მიიდებს ზურგსუკან დამალულ რევოლვერს ერთადერთი, სათავისო ტყვიით და სასხლეტს თითს გამოჰკრავს... ფორე მოსულიშვილის თვითმკვლელობა დანარჩენ თექვსმეტ პარტიზანს სიცოცხლეს შეუნარჩუნებს - გერმანელებს ჯერ ბავენოს ციხეში მიყავთ ფორეს თანამებრძოლები, 1945 წლის აპრილში კი მათ სხვა პარტიზანები გაათავისუფლებენ. 1970 წლის 28 თებერვალს იტალიის რესპუბლიკის პრეზიდენტი ჯუზეპე სარაგატი ხელს მოაწერს დეკრეტს ფორე ნიკოლოზის ძე მოსულიშვილის სიკვდილის შემდეგ ქვეყნის უმაღლესი ჯილდოთი - ოქროს მედლით „მხედრული მამაცობისათვის“ დაჯილდოების შესახებ.