თავი პირველი - კუნძული იყო და არა იყო რა, იყო ოთხი ბავშვი: პიტერი, სუზენი, ედმუნდი და ლუსი. მათი ამბავი სხვა წიგნში უკვე წაიკითხეთ. „ლომი, კუდიანი და გარდერობში“ ბავშვებს თავს არაჩვეულებრივი თავგადასავალი გადახდათ – ჯადოსნური გარდერობის კარის გაღების შემდეგ, ჩვენისგან სრულიად განსხვავებულ ქვეყანაში, ნარნიაში აღმოჩნდნენ. ნარნიაში, სადაც ისინი მეფეები და დედოფლები გახდნენ, ბავშვები მრავალი წლის განმავლობაში მეფობდნენ. მაგრამ იგივე კარით კვლავ ინგლისში დაბრუნებულმა ბავშვებმა აღმოაჩინეს, რომ დრო თითქმის არ გასულიყო. ასე იყო თუ ისე, მათი გაუჩინარება არავის შეუნიშნავს. მათ კი ამ თავგადასავლის ამბავი, ერთი ბრძენი უფროსის გარდა, არავისთვის გაუნდვიათ.
ეს ყველაფერი ერთი წლის წინ მოხდა. ახლა ოთხივე რკინიგზის სადგურის ბაქანზე, სკამზე იჯდა. გარს ერთმანეთზე ახორხლილი ჩემოდნები და ამანათები შემოეწყოთ. ბავშვები სკოლებში მიემგზავრებოდნენ. რკინიგზის სადგურამდე და-ძმებმა ერთად იმგზავრეს, იქ კი მათი გზები იყოფოდა. რამდენიმე წუთში ჩამოდგებოდა პირველი მატარებელი და გოგონებს სკოლაში წაიყვანდა, ნახევარ საათში კი – მეორე, ბიჭების წასაყვანად. მგზავრობის დასაწყისი, როცა ყველანი ერთად იყვნენ, ბავშვებს ყოველთვის არდადეგების გაგრძელებად ეჩვენებოდათ; თუმცა ახლა, როცა ერთმანეთთან დამშვიდობება მოუწევდათ და სულ მალე მათი გზები გაიყოფოდა, ბავშვები არდადეგების დასრულებასა და სწავლის დაწყებას განიცდიდნენ. ყველა ცუდ გუნებაზე იყო. არცერთმა არ იცოდა, რა ეთქვა. ლუსი სკოლა-ინტერნატში პირველად მიდიოდა.
სოფლის რკინიგზის წყნარი სადგური თითქმის ცარიელი იყო. ბაქანზე, ბავშვების გარდა, კაციშვილი არ ჭაჭანებდა. მოულოდნელად ლუსიმ ისე წამოიკივლა, თითქოს ბზიკმა უკბინაო.
– ლუ, რა იყო? – ჰკითხა ედმუნდმა და უეცრად თავადაც შეჰყვირა: – ვაი!
– ღვთის გულისათვის... – დაიწყო პიტერმა, მაგრამ მოულოდნელად სათქმელი შეცვალა, – სუზენ, ხელი გამიშვი! რას აკეთებ? სად მიმათრევ?
– არც კი გეხები! – მიუგო სუზენმა, – ვიღაც მექაჩება. ვაი, ვაი, ვაი... ახლავე შეწყვიტე!
ბავშვები ერთმანეთს გადაფითრებულ სახეებში უყურებდნენ.
– მეც იგივე შეგრძნება დამეუფლა, – მოგუდული ხმით თქვა ედმუნდმა, – თითქოს რაღაც მიმათრევდა. ყველაზე საშინელი... ვაი! ისევ იწყება!
– მეც! ო, ამის ატანა არ შემიძლია, – თქვა ლუსიმ.
– ცოცხლად! – იყვირა ედმუნდმა, – ერთმანეთს ხელები ჩავკიდოთ და არ გავუშვათ. ეს ჯადოქრობაა... ვგრძნობ. სწრაფად!
– ჰო, ხელები ჩავჭიდოთ! – კვერი დაუკრა ძმას სუზენმა, – ნეტავ შეწყდებოდეს... ვაი!
სწორედ ამ დროს ბარგი, სკამი, ბაქანი და რკინიგზის სადგური სადღაც გაუჩინარდა. სუნთქვააჩქარებულმა და ხელიხელჩაკიდებულმა ბავშვებმა თავი ტყეში ამოჰყვეს. ეს ტყე ისეთი ხშირი იყო, რომ ბავშვებს ყველა მხრიდან ტოტები ერჭობოდათ და განძრევის საშუალებას თითქმის არ აძლევდათ. ოთხივემ ღრმად შეისუნთქა და თვალები მოიფშვნიტა.
– ო, პიტერ! – შესძახა ლუსიმ, – შენი აზრით, კვლავ ნარნიაში ხომ არ დავბრუნდით?
– კაცმა არ იცის, სად ვართ, – მიუგო პიტერმა, – ამ ხეების გამო ვერაფერს ვხედავ. მოდით, ტრიალ ადგილზე გავიდეთ. რასაკვირველია, თუ იგი აქ საერთოდ არის!
წიწვებისგან, ეკლებისგან და ტოტებისგან დაკაწრულმა ბავშვებმა დაბურული ტყიდან დიდი გაჭირვებით გააღწიეს. წინ მათ მორიგი სიურპრიზი დახვდათ. ირგვლივ ყველაფერი გაცილებით ნათლად ჩანდა. რამდენიმე ნაბიჯში ბავშვები იმ ტყის პირას აღმოჩნდნენ, რომელიც ქვემოთ, ზღვის ქვიშიან ნაპირს გადაჰყურებდა. მათგან რამდენიმე მეტრში უჩვეულოდ მშვიდი ზღვა ნაპირს ისეთი სუსტი ტალღებით აწყდებოდა, რომ ხმას თითქმის არ გამოსცემდა. მოწმენდილი, უღრუბლო ცის ქვეშ ხმელეთი არსად ჩანდა. მზე ცის კამარაზე ზუსტად იქ იდგა, სადაც, ჩვეულებრივ, დილის ათ საათზე უნდა ყოფილიყო. ზღვა თავბრუდამხვევად ლაჟვარდოვანი იყო. ბავშვები მის სურნელს ხარბად ისუნთქავდნენ.
– ღმერთო! – თქვა პიტერმა, – აქაურობას არა უშავს.
ხუთ წუთში ფეხშიშველი ბავშვები გრილ და კამკამა წყალში უდარდელად სეირნობდნენ.
– ლათინურის, ფრანგულისა და ალგებრის შესასწავლად ჩახუთულ მატარებელში ჯდომას ეს ბევრად სჯობს! – თქვა ედმუნდმა, რასაც ხანგრძლივი დუმილი მოჰყვა. ირგვლივ წყლის შხაპუნისა და ტყლაშუნის გარდა არაფერი ისმოდა. ბავშვები კიბორჩხალებისა და კრევეტების ძებნას შეუდგნენ.
– რაც არ უნდა იყოს, – თქვა სუზენმა ცოტა ხანში, – ვფიქრობ, გეგმა უნდა გვქონდეს. მალე მოგვშივდება.
– მე საგზლად დედას მომზადებული სენდვიჩები მაქვს, – თქვა ედმუნდმა, – ყოველ შემთხვევაში, ჩემი წილი.
– მე კი – არა, – თქვა ლუსიმ, – ჩემი პატარა ჩანთაში იყო.
– ისევე, როგორც ჩემი, – თქვა სუზენმა.
– ჩემი კი აგე, იქ, პლაჟზე, ქურთუკის ჯიბეშია, – თქვა პიტერმა, – სადილად, ოთხი ულუფის ნაცვლად, ორი გვექნება. საქმე სამხიარულოდ ნამდვილად არ გვაქვს.
– ახლა მწყურვალი უფრო ვარ, ვიდრე მშიერი, –