ლიტერატურული გაზეთი #186

გურამ მეგრელიშვილი - ალტერნატიული საქართველოს ამბები

ემმა
საუზმე
გამთენიისას ჩავფრინდით ამბროლაურში. თვითმფრინავმა დაშვებისას გვარიანად შეგვაშინა, მაგრამ როცა ფეხი დავდგი მიწაზე, მივხვდი, რომ ადამიანს ყველა შიში მალე ავიწყდება და ამიტომაცაა, საკუთარ შეცდომებზეც რომ ვერ სწავლობს ჭკუას.
აეროპორტში სულ სამი თანამშრომელი დაგვხვდა. სამივეს ნათელი, მშვიდი სახე ჰქონდა, როგორც რაჭველებს აქვთ ხოლმე ზოგადად. მშვიდობიანი დილა გვისურვეს და ცხელი ყავა შემოგვთავაზეს. კანადა გამახსენდა. ერთხელ, ამერიკაში ფრენისას, საგანგებო დაშვება კანადის რომელიღაც პატარა ქალაქში მოგვიხდა. იქაც ასეთი პატარა დასახლება იყო, სულ ორი კაცი მუშაობდა და ისეთი თვალებითა და სიხარულით შეგვხვდნენ, თითქოს მარსზე წასულ ექსპედიციას მოსაკითხად ოჯახები ეწვივნენ.
კანადის Town-ისგან განსხვავებით, ამბროლაურში მეტი ფრენა იყო ხოლმე, ტურისტული სეზონი ჯერ არ გახსნილიყო, მაგრამ დამსვენებლები კანტიკუნტად მაინც მოძრაობდნენ რაჭაში. იაპონელ მხატვართან ერთად ვიყავი, ნოემბრის ბოლოს ამსტერდამში გამოფენას მართავდა. ნამუშევრების ნაწილის დამთავრება საქართველოში გადაეწყვიტა. კიონ ძიაო წლების წინ სწორედ იმ აუცილებელი დაშვებისას გავიცანი კანადის აეროპორტში. მაშინ სრულიად უცნობი მხატვარი იყო, ამერიკაში ბედის საძებნელად მიდიოდა და ფრენის ეშინოდა კატასტროფულად. სულ სამი სიტყვა ვიცოდი იაპონურად, ჩემმა ცოლისძმამ მასწავლა და სწორედ კიონზე გამოვცადე მაშინ. ეს სამი სიტყვა საკმარისი აღმოჩნდა, რომ მშობელი მამა ვგონებოდი და გადარჩენის იმედად დავესახე. გვერდიდან არ მომცილებია, სანამ დავეშვებოდით, მერე კი დავმეგობრდით.
ჩიტებს ხატავდა. ჩემი აზრით, ყოვლად გაუგებარსა და მახინჯს, მაგრამ მხატვრობის მოყვარულებს რას გაუგებ - პირველი ტილო 800 დოლარად გაყიდა, მეორე სამმაგ ფასში, მერე კი 30 000 დოლარზე ნაკლებად არც ერთი ნამუშევარი აღარ გაუყიდია.
როდესაც დამირეკა, საქართველოში მინდა დავხატო საგამოფენო ნამუშევრების ბოლო სამი ნახატიო, არჩევანის წინაშე დავდექი - სვანეთი, თუშეთი ან რაჭა უნდა მეჩვენებინა. თვითონ მესამე აირჩია, უფრო მოკლე სახელია და მირჩევნიაო, რას გაუგებ მხატვრებს?
სასტუმრო "შაორის ამეთვისტო" შაორის ტბაზე იყო. ტბის შუაგულში ხელოვნურ, ნახევარმთვარის ფორმის კუნძულზე სამიოდე წლის წინ გააშენა ირანელმა ბიზნესმენმა და მისმა ცოლმა, რომლის შავი არაგვივით ბნელი თვალების სანახავად და უგემრიელესი სამზარეულოს დასაგემოვნებლად დედაქალაქიდან დადიოდა ხალხი.
როგორც ამბობენ, ქართველი იყო წარმოშობით. ქართველებმა ხომ, როგორც ყველა მცირე ერმა, ასე ვიცით - დედამიწის ზურგზე ყველა კარგს ჩვენად ვასაღებთ. იქნებკი, მართლა იყო ქართველი. ტრადიციულ ქართულ პურმარილს ისეთი დახვეწილი გემოთი ამზადებდა, ბარბარე ჯორჯაძე სიამაყით საფლავში ცმუკავდა.
სწორედ "შაორის ამეთვისტო" მქონდა რვა ღამით დაჯავშნილი. შვიდი მომცრო ზომის ნომერი ჰქონდათ, ერთი მათგანი სასტუმროსა და რესტორანის მთავარი შენობიდან ყველაზე მოშორებით. სწორედ ის ოთახი ავიღე კიონისთვის.
უთენია მივადექით. მასპინძელი მიმდებარე სოფლის გლეხობას ხვდებოდა ახალი პროდუქტის მისაღებად, კუნძულზე რამდენიმე მოახლე და ჯუჯა ადმინისტრატორი დაგვხვდნენ.
ბატონი წასულია, ქალბატონს სძინავს, საუზმე ორ საათში იქნება - გვითხრა აღმოსავლეთის ხალხისთვის დამახასიათებელი მორჩილებით ჯუჯამ. საოცრად მახინჯი ადამიანი იყო, მაგრამ ის შემაძრწუნებელი შიში, რასაც მისი დანახვა იწვევდა, ფიზიკურ ნაკლის ბრალი ნამდვილად არ იყო. მინახავს ასეთი ადამიანები, ბავშვები, ჩვილები მინახავს. რთული საყურებელია განუვითარებელი ტანი, ჩვენი თვალისთვის სრულიად უცხო, სხეულის ანომალიური ნაწილები, მაგრამ შიში არასოდეს მიგვრძნია, ადმინისტრატორს კი რაღაც ჰქონდა ისეთი, რაც გველის დანახვასავით გაქვავებდა.
ნომრებში გავნაწილდით და ცოტა წავუძინე კიდეც.
საუზმეზე ჩასულს დარბაზი ნახევრად სავსე დამხვდა. როგორც ჩანდა, სტუმრების ნაკლებობას არ უჩიოდნენ. თერთმეტი მაგიდიდან ექვსი დაკავებული იყო, მეშვიდესთან ჩვენ ვისხედით.
დიასახლისი არ ჩანდა. სასტუმროს მეპატრონეებს ჩვევად ჰქონდათ სტუმრებთან გამოლაპარაკება. მეც სიამოვნებით ვნახავდი მის გემრიელ, ოდნავ დახრილი ფორმის თვალებს, თხელ წელსა და მუდმივად აპრეხილ ძუძუსთავებს, ზამთარ-ზაფხულ უმოწყალოდ ვიწრო კოფთიდან რომ იმზირებოდნენ.
საუზმე ტრადიციულად ნოყიერი იყო - წაბლის წვნიანი, თევზის კოტლეტი და პიურე, ომლეტი ლიხეთურად (ღვინოში შემწვარი კვერცხი), ოსპის გუფთა, ხონჭიორისა და ზედა შავრას ცხიმიანი ხაჭო, ზედა თლუღისა და ქვემო ღვარდიას მაწონი და ქვედა თლუღისა და ზედა ღვარდიას არაჟანი ჰქონდათ.
სასადილო ოთახიდან სამზარეულო მოჩანდა, სადაც შუშის მიღმა რამდენიმე მზარეული და ახალგაღვიძებული, ჯერაც მსუბუქად აფუებული დიასახლისი ქვიშარსა და ღადიშში მოყვანილ ფქვილზე გამომცხვარ მაჭკატებს გვიმზადებდა, რომელსაც სხვავასა და ძირაგეულში დაკრეფილი ტკბილი მსხლის მურაბას თუ მოასხამდი, იქნებ დედამიწის ყველა უბედურება დაგვიწყნოდა ადამიანს.
გვერდით მაგიდასთან ორმოცდაათ წელს გადაცილებული კაცი იჯდა. ჩემი ვარაუდით, ნორვეგიელი უნდა ყოფილიყო. შვედი აღმოჩნდა. მეგობართან და მის ცოლ-შვილთან ერთად საქართველოში მოგზაურობდა. უზარმაზარი ტანის კაცი იყო. ჭამითაც გემრიელად ჭამდა, ახალგამომცხვარ მაჭკატებს ერთ ლუკმაზე ყლაპავდა და შუშის იქით მდგომ დიასახლისს ხელით ანიშნებდა, კიდევ მომიტანეო. როგორც ჩანს, დამეგობრება მოესწროთ.
დიასახლისმა ჩვენი მაგიდისკენაც გამოიხედა.