წინასიტყვაობა
„შენ იქნები ჩემი ყველაზე თვალსაჩინო ტკივილი“
რეინალდო არენა
მარტოობის გარდა არაფერი ჰქონდათ საერთო. ათასი კითხვა დასვეს. გადაათვალიერეს ერთმანეთის მოგონებები. გადაუქექეს, მიმოუფანტეს ერთიმეორეს ფოტოალბომები, მუსიკალური ფირფიტები და წიგნები, საბუთები, ტანსაცმელი. ამას ეცნენ, იმას ეცნენ. ეგონათ, ასე გადარჩებოდნენ. ეგონათ, ერთმანეთი გადაარჩენდათ. რაღაც საერთოს პოვნა იყო ამისთვის, გადარჩენისთვის, თითქოს საჭირო, და ვერაფერი რომ ვერ იპოვეს სახლებში, ქუჩებში, ქალაქებში, ფიქრებში, წარსულში, გეგმებში – სხეულები გადაუჩხრიკეს ერთმანეთს და იპოვეს, იპოვეს, როგორც იქნა, იღლიების ქვეშ, კისერზე, თმაზე, მუცელზე, მუხლებზე, ნაოჭებზე, კოჭებსა თუ ძუძუსთავებზე შერჩენილი მარტოობა და ხელებით, ენით, ტუჩებით დაუწყეს წაგლეჯა, ჩამოცლა, ჩამორეცხვა. თითქოს ერთი უნდა დაჰპატრონებოდა ორივეს მარტოობას, მეორე რომ ეხსნა (თუ თავი ეხსნა), და ახლა ბრძოლა გაემართათ, კანზე გამოჟონილ მარტოობას სწოვდნენ ერთმანეთს. იმ ღამით ვერ მიხვდა ნოა, რომ დაღუპავდა ეს ჩერჩეტი გოგო, ვერ მიხვდა, რომ მოერეოდა, დაიმონებდა, დაიმორჩილებდა, დაასუსტებდა, დააძაბუნებდა მიწისა. დილითღა მიხვდა, სხეული საგულდაგულოდ რომ მოისინჯა და მარტოობის კვალსაც ვერსად მიაგნო, მხოლოდ სიწითლეებსა და სილურჯეებს, ყვავილის ფორმისებს. ის, ის ჩერჩეტი გოგო, დაჰპატრონებოდა ამის მარტოობას, მიესაკუთრებინა, მიეთვისებინა. მიხვდა ამას და ვიდრე მიწისა გრძელ აჟურულ წინდებს იცვამდა, საწოლს ისე გადააფარა ზეწარი, თითქოს გვამის გადამალვას ცდილობსო. თითქოს ის საწოლი ქცეულიყო დანაშაულად. მერე და მერე შეზიზღდა ის საწოლი, ფიქრობდა გადავაგდებო, ან გავყიდიო – ამას ვინ იყიდდა? ან სად ჰქონდა ახლა ახალი საწოლის ფული. თან საწოლთან ერთად ხომ ის კედელიც უნდა მოეშორებინა თავიდან, ის გოგო რომ სუროსავით აკვროდა მთელი ღამე. იმ კედლის ჩამონგრევა კი არ იქნებოდა, ქარს, წვიმას, სუსხს, ყინვას, თოვლს, სიცხეს ვინ ჩიოდა. ასე, უიმკედლოდ, სამყარო დაენგრეოდა თავზე. ის ოთხი კედელი უნდა ქცეულიყო ნოას სამყაროდ, ციხესიმაგრედ, ეს საწოლი და ეს კარადა, ეს სკამი და ეს წიგნები, და ეს წიგნის ყუები, მიწისამ რომ ერთხელ თითი ჩამოაყოლა სათითაოდ. უნდა დაევიწყებინა სამყარო ამ კედლებს გარეთ. კარი უნდა ამოექოლა, ფანჯრები საგულდაგულოდ დაეკეტა, რომ ის გოგო არ შემომძვრალიყო, შემოჭრილიყო, შემოსულიყო ან შემოპარულიყო. და ეს ფანჯარა უნდა ქცეულიყო ჩარჩოდ, და არა გარესამყაროსთან დამაკავშირებელ ხვრელად, ჩარჩოდ, საიდანაც მოეპარათ ძვირფასი ტილო და ახლა დროდადრო მხოლოდ ის ჩერჩეტი გოგო ჩნდებოდა, თმაგაწეწილი, ხან ჩალისფერთმიანი, ხან ალისფერთმიანი, ხან ყორნისფერთმიანი, ხან მოღრუბლულცისფერთმიანი, მერე კი ჭაღარა და იქნევდა ხელებს, მომხედეთო, მიშველეთო, მიხსენითო, გადამარჩინეთო.