ზურაბ კუხიანიძის შესახებ
მურმან ლებანიძე:
„ქუთაისში ჯიუტად ჩარჩენილ-ჩასანგრებული, „ჩვენს მეორე დედაქალაქში“, როგორც ქუთათურები იტყვიან, „სატახტოს“ პოეზიასთან იქიდან მოპაექრე და ხმის შემაწევარი... ჩაფსკვნილი, კერკეტი. ათას საზოგადო საქმეში ჩაბმული და ამავე დროს ლაღი და თავისუფალი, მახვილგონიერი და ხალისიანი, ძვირფასი ქუთათური პურისა და მარადის მასპინძელი – ასეთია ჩვენი ნიჭიერი პოეტი და საიმედო მეგობარი, ზურაბ კუხიანიძე“.
მიხეილ ქვლივიძე:
„იშვიათად ხდება, რომ ადამიანის პიროვნება და მისი მშობლიური ქალაქი ისე ჰგავდნენ და შეეფერებოდნენ ერთმანეთს, როგორც ზურაბ კუხიანიძე ჰგავს და შეეფერება ჩვენს შეუდარებელ სათაყვანო ქართულ ქალაქს – ქუთაისს!
„ქუთაისელობა“ კი ყოველთვის საუკეთესო ატესტაცია იყო ქართველი პოეტებისთვის... მე მიყვარს ზურაბ კუხიანიძის ლექსები პირველ ყოვლისა იმიტომ რომ მათში მის პიროვნებას – მთელი ქვეყნის, მთელი კაცობრიობის ბედ-იღბალზე ჩაფიქრებულ ქართველ კაცს ვხედავ!“
გურამ ასათიანი:
„ზურაბ კუხიანიძემ ბევრი კეთილი და კარგი საქმის გაკეთება მოასწრო, ყველაზე უკეთესისა პოეზიაში.
წრფელი და სუფთა გული მისი გამორჩეული პოეტური პიროვნების, წერის მანერის ორგანული თვისებაა. იგი ჩვენი დროის იმ იშვიათი პროფესიონალთაგანია, რომლებიც არა მარტო ლიტერატურულ საქმიანობას ეწევიან, წერენ და ბეჭდავენ ლექსებს, სცემენ წიგნებს და ა. შ; არამედ, მუდამ პოეზიით ცოცხლობენ, ამ სიტყვების სრული მნიშვნელობით, და ფიზიკურად სხვანაირი ცხოვრება მათთვის მიუღებელია“.
ოთარ მამფორია:
„იგი მუდამ საკაიკაცოდაა შემართული, ლექსებს სულის საგზალივით დაატარებს და მათ დაცვარულ სტრიქონებში ქართული მიწის ფეთქვა მესმის, ხოხბის ფრთებივით მოხატულ ჩვენს ზეცას ვხედავ. ლექსს ერთი ამოსუნთქვით სწერს, მეგობრების სადღეგრძელოს სულმოუთქმელად სვამს.“
რევაზ მიშველაძე:
„ქართული პოეზიის დიდ ტაძარში მოგიზგიზე კელაპტრების გვერდით ზურაბ კუხიანიძის სანთელიც ბრწყინავს.
ერთი დიდი წიგნი არსებობს, ერის მეხსიერების ნათელი წიგნი, სადაც ყველაფერი იწერება, რომელიც თაობიდან თაობას გადაეცემა.
ამ წიგნში წერია, რომ ზურაბ კუხიანიძე ჭეშმარიტი პოეტი და ერისკაცია.
ამ წიგნის ფურცლებზე აღნუსხულია მისი მწერლობისა და მოღვაწეობის ვრცელი და მრავალფეროვანი გზა, მოფენილი მისი ლექსებით, პოემებით, მოთხრობებით და მხატვრული ნარკვევებით.
ამ წიგნში ღადარში გახვეული ნაკვერჩხლებივით კიაფობს მისი საინტერესო ლექსები, ეს კი ნაღდი პოეტისათვის საკმარისი საგზალია კარზე მომდგარ ოცდამეერთე საუკუნეში გადასაბიჯებლად“.
ავთანდილ ნიკოლეიშვილი:
„სტუდენტობის წლებში ბევრი ისეთი მეგობარი მყავდა, რომელთაც სტრიქონიც კი არასოდეს დაეწერათ და არც მომავალში აპირებდნენ მწერლობის გზაზე დადგომას, მაგრამ კარგი ლექსის გარეშე ცხოვრება არ შეეძლოთ. საგანგებოდ შედგენილ უბის წიგნაკებში ისინი გულმოდგინედ იწერდნენ ხოლმე საყვარელი პოეტის ლექსებს. და იყო მერე შეჯიბრი, რომლის „რჩეული“ უფრო მდიდარი და უკეთესი იყო.
ზურაბ კუხიანიძე ჩვეულებრივ, ამდაგვარ უბის წიგნაკთა ყველაზე „შინაური სტუმარი“ გახლდათ. მახსოვს, რა ინტერესით ვეცნობოდით მის მშვენიერ ლექსებს. ეს ის წლები იყო, როცა იგი შემოქმედებითი სიმწიფის პერიოდში შედიოდა და ქართული პრესის ფურცლებზე უხვად აქვეყნებდა ჭეშმარიტი ემოციური გზნებით აღბეჭდილ პოეტურ ქმნილებებს.
ზ. კუხიანიძის საინტერესო პოეზია საიმედოდ დამკვიდრდა ქართველი მკითხველის წიგნის თაროზე. მის მრავალრიცხოვან პოეტურ კრებულებს, რომელთა მეშვეობითაც თითქმის ყოველწლიურად შემოქმედებით ანგარიშს აბარებდა პოეტი საზოგადოებას, ყოველთვის ინტერესით ხვდება ხოლმე პოეზიის ჭეშმარიტი მოყვარული“.
მიხეილ ქურდიანი:
„თუ ყველაფერს თავის სახელს დავარქმევთ, პირველი, რაც უნდა საქვეყნოდ ითქვას: ზურაბ კუხიანიძე ბრწყინვალე პოეტია.
....
და ვიცი, რომ იგი ყურადსაღები და ანგარიშგასაწევი იქნება XXI საუკუნის მკითხველისათვის და საკმარისიც, ვიდრე ახალი ეპოქა გემოვნებასა და ესთეტიკაში თვისობრივი ცვლილებების კვალდაკვალ დღის წესრიგში არ დააყენებს, ზურაბ კუხიანიძის ლექსის სხვა, ახალი დროის ესთეტიკური იდეალების თვალსაზრისით უფრო ადეკვატური რჩეულის გამოცემას“.
რეზო ჭეიშვილი:
„მუდამ აფორიაქებული სულის პატრონს, ოჯახზე მზრუნველს, საზოგადო საქმეებიდან უკან არ დამხევს, ჭირისა და ლხინის სუფრის გამზიარებელსა და მონაწილეს ყველაფერი დალაგებული უყვარდა. სიკვდილ-გასვენების მისტერიაც ჰქონდა გათვლილი და განსაზღვრული. იწურებოდა მისი აზარფეშა, გარდაცვალების შემდგომი არსებობის აუცილებლობის შეგნებით, ფიქრით და განსჯით:
„ჯოჯოხეთს ჩავალ თუ ჩავალ ედემს
მშობლიურ მიწის ალმური მწვავდეს...
მთავარი არის სიკვდილის შემდეგ,
სიკვდილის შემდეგ
ვიცოცხლებ რამდენს“.
სიკვდილის შემდეგ შეერთვები მარადისობას, იცოცხლებ მანამ, სანამ ქართული ლექსი, ქართული სიტყვა, საქართველო იარსებებს.
ეს მარადისობაა, მწვანეყვავილობაა...“
ზურაბ კირტავა:
„იყვნენ ადამიანები, რომლებიც სხვაგვარად ფიქრობდნენ. მაგალითად, კრიტიკოსი ბესო ჟღენტი ზურაბ კუხიანიძეს უწუნებს ლექსს „მეზობლის გოგო“. რა გინდა, ამ მეზობლის გოგოს უბეში რომ იჭვრიტები, კომუნიზმის დიად მშენებლობებზე წერეო. არადა ამ ლექსს დღეს მთელი საქართველო მღერის.
პოეტს აკრიტიკებდნენ კომუნისტი ვაიკრიტიკოსები ლექსებისათვის: „კვირტები“, „ღმერთო ნუ მომკლავ ლოგინში“, „ჩიტებს არასდროს არ სტკივათ ფრთები“, „ბალადა დამწვარ რუკებზე“, „ჰიპები“.
მიუხედავად ზემოთ თქმულისა, ზურაბმა დაიმსახურა ხალხის უსაზღვრო